കൊ​ച്ചി: പ​തി​വ് പ​ദ്ധ​തി​ക​ളു​ടെ ആ​വ​ര്‍​ത്ത​ന​മാ​യി ജി​സി​ഡി​എ ബ​ജ​റ്റ്. മു​ന്‍ വ​ര്‍​ഷ​ങ്ങ​ളി​ല്‍ പൂ​ര്‍​ത്തീ​ക​രി​ക്കാ​ന്‍ ബാ​ക്കി നി​ല്‍​ക്കു​ന്ന പ​ദ്ധ​തി​ക​ള്‍​ക്ക് വീ​ണ്ടും പ​ണം വ​ക​യി​രു​ത്തി​യ​പ്പോ​ള്‍ വ​രും​കാ​ല വി​ക​സ​നം ജി​ല്ല​യു​ടെ വ​ട​ക്ക് കി​ഴ​ക്ക് പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ള്‍ കേ​ന്ദ്രീ​ക​രി​ച്ചാ​കു​മെ​ന്ന് ജി​സി​ഡി​എ ചെ​യ​ര്‍​മാ​ന്‍ കെ. ​ച​ന്ദ്ര​ന്‍​പി​ള്ള വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കി.

കാ​ലാ​വ​സ്ഥാ വ്യ​തി​യാ​നം മു​ന്നി​ല്‍ ക​ണ്ടാ​ണ് ഈ ​നീ​ക്കം. കൊ​ച്ചി​യി​ലെ നി​ല​വി​ലെ ജീ​വി​ത സാ​ഹ​ച​ര്യം ക​ണ​ക്കി​ലെ​ടു​ത്ത് റെ​ന്‍റ​ല്‍ ഹൗ​സിം​ഗ് പ​ദ്ധ​തി​ക്ക് രൂ​പം ന​ല്‍​കി​യ​ത് മാ​ത്ര​മാ​ണ് ബ​ജ​റ്റി​ലെ പു​തു​മ. ക​ലാ​സാം​സ്‌​കാ​രി​ക പ്ര​വ​ര്‍​ത്ത​ന​ങ്ങ​ള്‍​ക്ക് പു​റ​മേ കാ​യി​ക രം​ഗ​ത്തും ന​വീ​ക​ര​ണം ല​ക്ഷ്യ​മി​ട്ടു​ള്ള ബ​ജ​റ്റ് ഇ​ന്ന​ലെ ചേ​ര്‍​ന്ന യോ​ഗ​ത്തി​ല്‍ ചെ​യ​ര്‍​മാ​ന്‍ കെ. ​ച​ന്ദ്ര​ന്‍​പി​ള്ള അ​വ​ത​രി​പ്പി​ച്ചു. 164.60 കോ​ടി​യു​ടെ വ​ര​വും 148.55 കോ​ടി​യു​ടെ ചെ​ല​വും 16.05 കോ​ടി​യു​ടെ നീ​ക്കി​യി​രി​പ്പും വി​ഭാ​വ​ന ചെ​യ്യു​ന്ന​താ​ണ് 2024-25 ലെ ​ബ​ജ​റ്റ്.

മു​ന്‍​കാ​ല​ങ്ങ​ളി​ല്‍ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ച പ​ല പ​ദ്ധ​തി​ക​ളും പൂ​ര്‍​ത്തി​യാ​ക്കാ​ന്‍ ക​ഴി​ഞ്ഞി​ല്ലെ​ന്ന് വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കി​യ ചെ​യ​ര്‍​മാ​ന്‍, ന​ട​പ്പി​ലാ​ക്കി​യ​വ​യി​ല്‍ പ്ര​യോ​ജ​യ​പ്പെ​ടാ​തെ കി​ട​ക്കു​ന്ന​വ പു​തി​യ രൂ​പ​ത്തി​ല്‍ അ​വ​ത​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​ള്ള ശ്ര​മ​ങ്ങ​ള്‍ ന​ട​ത്തു​മെ​ന്നും വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കി.

കീ​ശ കീ​റാ​തി​രി​ക്കാ​ന്‍ റെ​ന്‍റ​ല്‍ ഹൗ​സിം​ഗ് പ​ദ്ധ​തി

ന​ഗ​ര​ത്തി​ല്‍ ജോ​ലി ആ​വ​ശ്യ​ങ്ങ​ള്‍​ക്ക​ട​ക്കം എ​ത്തു​ന്ന സാ​ധാ​ര​ണ​ക്കാ​ര്‍​ക്ക് താ​ങ്ങാ​നാ​വു​ന്ന ഭ​വ​ന​ങ്ങ​ള്‍, ഓ​ഫീ​സ് ഇ​ട​ങ്ങ​ള്‍, കോ-​വ​ര്‍​ക്കിം​ഗ് സ്‌​പേ​സു​ക​ള്‍ എ​ന്നി​വ വി​ഭാ​വ​നം ചെ​യ്യു​ന്ന​താ​ണ് റെ​ന്‍റ​ല്‍ ഹൗ​സിം​ഗ് പ​ദ്ധ​തി. ഇ​തി​നാ​യി ഏ​ഴ് കോ​ടി രൂ​പ​യാ​ണ് ബ​ജ​റ്റി​ല്‍ വ​ക​യി​രു​ത്തി​യി​ട്ടു​ള്ള​ത്. ചി​ത​റി കി​ട​ക്കു​ന്ന​തും ഉ​പ​യോ​ഗ ശൂ​ന്യ​വു​മാ​യ ജി​സി​ഡി​എ​യു​ടെ ഭൂ​മി പ്ര​യോ​ജ​ന​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക എ​ന്ന ല​ക്ഷ്യ​വും ഇ​തി​നു പി​ന്നി​ലു​ണ്ട്. നി​ല​വി​ല്‍ ജി​സി​ഡി​എ​യു​ടെ വാ​ട​ക കെ​ട്ടി​ട​ങ്ങ​ള്‍ വീ​ണ്ടും വാ​ട​ക​യ്ക്ക് ന​ല്‍​കു​ന്ന സ്ഥി​യാ​ണു​ള്ള​ത്.

പ​ല​പ്പോ​ഴും വാ​ട​ക ല​ഭി​ക്കു​ന്ന സാ​ഹ​ച​ര്യ​വും പ്ര​തി​സ​ന്ധി​യി​ലാ​ണ്. ഇ​വ പ​രി​ഹ​രി​ക്കു​ന്ന വി​ധ​ത്തി​ലാ​കും റെ​ന്‍റ​ല്‍ ഹൗ​സ് പ​ദ്ധ​തി വി​ഭാ​വ​നം ചെ​യ്യു​ക. ക​ട​വ​ന്ത്ര, പ​ന​മ്പി​ള്ളി ന​ഗ​ര്‍, ക​തൃ​ക്ക​ട​വ്, കാ​ക്കാ​നാ​ട് എ​ന്നി​വി​ട​ങ്ങ​ളി​ല്‍ അ​ഥോ​റി​റ്റി​യു​ടെ ഉ​ട​മ​സ്ഥ​ത​യി​ലു​ള്ള ആ​റ് പ്ലോ​ട്ടു​ക​ളി​ലാ​യി ഒ​രു മു​റി അ​ടു​ക്ക​ള, ര​ണ്ട് മു​റി എ​ന്നീ ഗ​ണ​ത്തി​ലാ​യി 90 യൂ​ണി​റ്റു​ക​ള്‍ നി​ര്‍​മി​ക്കാ​നാ​ണ് ല​ക്ഷ്യ​മി​ടു​ന്ന​ത്.

അ​ടി​മു​ടി മാ​റ്റ​ത്തി​ന് അം​ബേ​ദ്ക​ര്‍ സ്റ്റേ​ഡി​യം

ന​ഗ​ര​ത്തി​ന്‍റെ ഹൃ​ദ​യ​ഭാ​ഗ​ത്ത് സ്ഥി​തി ചെ​യ്യു​ന്ന അം​ബേ​ദ്ക​ര്‍ സ്റ്റേ​ഡി​യം അ​ടി​മു​ടി ന​വീ​ക​രി​ക്കാ​നാ​ണ് ജി​സി​ഡി​എ ല​ക്ഷ്യ​മി​ടു​ന്ന​ത്. ഇ​തി​ന്‍റെ ഒ​ന്നാം​ഘ​ട്ട പ​ദ്ധ​തി​ക​ള്‍​ക്കാ​യി ര​ണ്ട് കോ​ടി രൂ​പ​യാ​ണ് ബ​ജ​റ്റി​ല്‍ വ​ക​യി​രു​ത്തി​യി​ട്ടു​ള​ള​ത്. എ​ട്ട് ഏ​ക്ക​ര്‍ സ്ഥ​ല​ത്ത് ഫു​ട്ബോ​ള്‍ കോ​ര്‍​ട്ട്, വോ​ളി​ബോ​ള്‍ കോ​ര്‍​ട്ട്, ബാ​സ്‌​ക​റ്റ് ബോ​ള്‍ കോ​ര്‍​ട്ട്, ക്രി​ക്ക​റ്റ് നെ​റ്റ്‌​സ്, തു​റ​സാ​യ ക​ളി​സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ള്‍, നീ​ന്ത​ല്‍ കു​ളം, ജിം​നേ​ഷ്യം, കാ​യി​ക സൗ​ക​ര്യ​ങ്ങ​ള്‍ ഉ​ള്‍​ക്കൊ​ള്ളു​ന്ന സ്‌​പോ​ര്‍​ട്‌​സ് കോം​പ്ല​ക്‌​സ്, മെ​ഡി​ക്ക​ല്‍ റൂം, ​പാ​ര്‍​ക്കിം​ഗ് എ​ന്നി​വ ഉ​ള്‍​ക്കൊ​ള്ളു​ന്ന​താ​ണ് പ​ദ്ധ​തി. നി​ല​വി​ല്‍ ല​ക്ഷ​ങ്ങ​ള്‍ ചെ​ല​വ​ഴി​ച്ച് നി​ര്‍​മി​ച്ച കെ​ട്ടി​ട സ​മു​ച്ച​യം പ​ദ്ധ​തി​ക്കാ​യി പൊ​ളി​ക്കും.

ക്രി​ക്ക​റ്റ് ആ​ര​വം ചെ​ങ്ങ​മ​നാ​ട്ടേ​ക്കും

ജി​സി​ഡി​എ ചെ​ങ്ങ​മ​നാ​ട് പ​ഞ്ചാ​യ​ത്തി​ല്‍ ക​ണ്ടെ​ത്തി​യ ഭൂ​മി​യി​ല്‍ നാ​ല് വ​ര്‍​ഷ​ത്തി​മു​ള്ളി​ല്‍ 400 കോ​ടി രൂ​പ ചെ​ല​വി​ല്‍ ബി​സി​സി​ഐ ക്രി​ക്ക​റ്റ് സ്റ്റേ​ഡി​യം പൂ​ര്‍​ത്തി​യാ​ക്കും. ഇ​തി​ന് മു​ന്നോ​ടി​യാ​യി ചെ​ങ്ങ​മ്മ​നാ​ട് പ​ഞ്ചാ​യ​ത്തും ജി​സി​ഡി​എ​യും ചേ​ര്‍​ന്ന് ന​ഗ​രാ​സൂ​ത്ര​ണ പ​ദ്ധ​തി ആ​വി​ഷ്‌​ക​രി​ച്ച് വ​രി​ക​യാ​ണ്. റോ​ഡ്, ജ​ല​വി​ത​ര​ണം, കെ​ട്ടി​ട നി​ര്‍​മാ​ണം തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​യാ​ണ് പ​ഠി​ക്കു​ന്ന​ത്.

ന​ഗ​ര​ത്തി​ന് അ​ല്പം കൂ​ടി സൗ​ന്ദ​ര്യം

ന​ഗ​ര സൗ​ന്ദ​ര്യ​വ​ത്ക​ര​ണ​ത്തി​ന് 300 കോ​ടി​യാ​ണ് സ​ര്‍​ക്കാ​ര്‍ വ​ക​യി​രു​ത്തി​യി​ട്ടു​ള്ള​ത്. ഇ​തി​ല്‍ 100 കോ​ടി കൊ​ച്ചി​ക്കാ​ണ്. ന​ഗ​ര​ത്തി​ന്‍റെ മു​ഖ​ച്ഛാ​യ മാ​റ്റു​ക​യാ​ണ് ഇ​തി​ലൂ​ടെ ജി​സി​ഡി​എ ല​ക്ഷ്യ​മി​ടു​ന്ന​ത്. ഇ​തി​ന് പു​റ​മേ എം​ജി റോ​ഡി​ല്‍ അ​ങ്ക​ലാ​ര ചെ​ടി​ക​ള്‍ സ്ഥാ​പി​ച്ച് മോ​ടി​യാ​ക്കാ​ന്‍ 5 ല​ക്ഷം നീ​ക്കി​വ​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. ആ​ദ്യ​ഘ​ട്ടം എം​ജി റോ​ഡി​ല്‍ ഒ​രു കി​ലോ​മീ​റ്റ​ര്‍. പി​ന്നീ​ട് ന​ഗ​രം മു​ഴു​വ​ന്‍ വ്യ​പി​പ്പി​ക്കും. സി​എ​സ്ആ​ര്‍, സ​ര്‍​ക്കാ​ര്‍, സ്വ​കാ​ര്യ മേ​ഖ​ല​ക​ളെ ആ​ശ്ര​യി​ച്ചാ​ണ് പ​ദ്ധ​തി ഉ​ദ്ദേ​ശി​ക്കു​ന്ന​ത്.

പെ​രി​യാ​റി​നെ പ​ഠി​ക്കും

ജി​ല്ല​യു​ടെ ത​ല​യെ​ടു​പ്പാ​യ പെ​രി​യാ​ര്‍ ന​ദി​യെ​ക്കു​റി​ച്ച് ജി​സി​ഡി​എ പ​ഠി​ക്കും. പെ​രി​യാ​ര്‍ സം​ര​ക്ഷ​ണം ഉ​റ​പ്പാ​ക്കു​ക​യാ​ണ് ല​ക്ഷ്യ​മി​ടു​ന്ന​ത്. ഇ​തോ​ടൊ​പ്പം ജി​സി​ഡി​എ പ​രി​ധി​യി​ല്‍ വ​രു​ന്ന ജ​ലാ​ശ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചും പ​ഠ​നം ന​ട​ത്താ​നാ​ണ് തീ​രു​മാ​നം. ഉ​പ​ഗ്ര​ഹ ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളു​ടെ കൂ​ടെ സ​ഹാ​യ​ത്തോ​ടെ​യാ​കും പ​ഠ​നം.

കാ​ര്‍​ബ​ണ്‍ ന്യൂ​ട്ര​ല്‍ കൊ​ച്ചി

ന​ഗ​ര​വി​ക​സ​ന​ത്തി​ന് കാ​ര്‍​ബ​ണ്‍ ന്യൂ​ട്രാ​ലി​റ്റി​ക്ക് (ഹ​രി​ത വാ​ത​ക ബ​ഹി​ര്‍​ഗ​മ​നം കു​റ​യ്ക്ക​ല്‍) വ​ലി​യ പ്രാ​ധാ​ന്യ​മു​ണ്ട്. ഹ​രി​ത വാ​ത​ക​ങ്ങ​ളു​ടെ തോ​ത് കു​റ​യ്ക്കു​ന്ന ഏ​ജ​ന്‍​സി​യാ​യി ജി​സി​ഡി​എ മാ​റും. ഒ​രു വ​ര്‍​ഷം കൊ​ണ്ട് ജി​സി​ഡി​എ ഓ​ഫീ​സും ക​ലൂ​ര്‍ ജ​വ​ഹ​ര്‍​ലാ​ല്‍ നെ​ഹ്‌​റു സ്‌​റ്റേ​ഡി​യ​വും ഒ​രു വ​ര്‍​ഷം​കൊ​ണ്ട് കാ​ര്‍​ബ​ണ്‍ ന്യൂ​ട്ര​ലാ​യി പ്ര​ഖാ​പി​ക്കാ​നാ​ണ് പ​ദ്ധ​തി.

ഇ​തി​നാ​യി ക​ര്‍​മ പ​ദ്ധ​ത​തി രൂ​പീ​ക​രി​ക്കും. ഹ​രി​ത കേ​ര​ളം മി​ഷ​നു​മാ​യി യോ​ജി​ച്ച് പ്ര​വ​ര്‍​ത്തി​ക്കു​ന്ന​തി​നൊ​പ്പം നി​ര്‍​ദി​ഷ്ട പ​ദ്ധ​തി സ​മ​യ​ബ​ന്ധി​ത​മാ​യി നി​രീ​ക്ഷി​ക്കാ​നും വി​ല​യി​രു​ത്താ​നും ന​ട​പ്പി​ലാ​ക്കാ​നും ഒ​രു സം​യു​ക്ത വ​ര്‍​ക്കിം​ഗ് ഗ്രൂ​പ്പും രൂ​പീ​ക​രി​ക്കും.

ക​ലൂ​ര്‍ സ്റ്റേ​ഡി​യം പൊ​തു​പാ​രി​പാ​ടി​ക​ള്‍​ക്കും

ക​ലൂ​ര്‍ അ​ന്താ​രാ​ഷ്ട്ര സ്റ്റേ​ഡി​യും ഇ​നി​മു​ത​ല്‍ പൊ​തു​പ​രി​പാ​ടി​ക​ള്‍​ക്കും. ഇ​തി​ന് മു​ന്നോ​ടി​യാ​യി ഉ​യ​ര്‍​ന്ന സാ​ന്ദ്ര​ത​യു​ള്ള പോ​ളി​ത്തി​ലീ​ന്‍ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച് നി​ര്‍​മി​ച്ച യു​വി സ്റ്റെ​ബി​ലൈ​സ​ര്‍ സം​വി​ധാ​ന​മു​ള്ള ട​ര്‍​ഫ് പ്രൊ​ട്ട​ക്ഷ​ന്‍ ടൈ​ലു​ക​ള്‍ സ്ഥാ​പി​ക്കും. എ​ട്ട് കോ​ടി ചെ​ല​വ് പ്ര​തീ​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന പ​ദ്ധ​തി​ക്ക് കാ​യി​ക വ​കു​പ്പ് മു​ഖേ​ന സ​ര്‍​ക്കാ​ര്‍ ഫ​ണ്ട് ല​ഭ്യ​മാ​ക്കാ​നും ജി​സി​ഡി​എ ല​ക്ഷ്യ​മി​ടു​ന്നു.

ടൂ​റി​സം ല​ക്ഷ്യ​മി​ട്ട് ‘മാ​പ്പ്'

ജി​സി​ഡി​എ​യു​ടെ പ​രി​ധി​യി​ല്‍ വ​രു​ന്ന ച​രി​ത്ര സ്മാ​ര​ക​ങ്ങ​ള്‍, പൈ​തൃ​ത​ക കേ​ന്ദ്ര​ങ്ങ​ള്‍, ദ്വീ​പു​ക​ള്‍, ട്ര​ക്കിം​ഗ് ഇ​ട​ങ്ങ​ള്‍ എ​ന്നി​വ കോ​ര്‍​ത്തി​ണ​ക്കി മാ​പ്പ് ത​യാ​റാ​ക്കും. ടൂ​റി​സം വി​ക​സ​നം ല​ക്ഷ്യ​മി​ട്ടാ​ണ് പ​ദ്ധ​തി. സെ​പ്റ്റം​ബ​റി​ല്‍ മാ​പ്പ് പു​റ​ത്തി​റ​ക്കാ​നു​ള്ള പ​ദ്ധ​തി​യാ​ണ് ആ​വി​ഷ്‌​ക​രി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​ത്. 25 ല​ക്ഷ​മാ​ണ് വ​ക​യി​രു​ത്തി​യി​ട്ടു​ള്ള​ത്.

സാ​ഹി​ത്യോ​ത്സ​വം

ജി​ല്ല​യി​ല്‍ കോ​ര്‍​പ്പ​റേ​ഷ​നു​മാ​യി സ​ഹ​ക​രി​ച്ച് സാ​ഹി​ത്യോ​ത്സ​വം സം​ഘ​ടി​പ്പി​ക്കും. പ്ര​മ​ഥ സാ​ഹി​ത്യോ​ത്സം പ്ര​ഫ. എം.​കെ. സാ​നു​വി​ന്‍റെ പേ​രി​ലാ​കും സം​ഘ​ടി​പ്പി​ക്കു​ക. ക​വി സ്മാ​ര​ക​ങ്ങ​ളു​ടെ സം​ര​ക്ഷ​ണ​ത്തി​നും ന​വീ​ക​ര​ണ​ത്തി​നും വി​ല​യ പ്രാ​ധാ​ന്യ​മാ​ണ് ബ​ജ​റ്റി​ല്‍ ന​ല്‍​കി​യി​ട്ടു​ള്ള​ത്. ഇ​ട​പ്പ​ള്ളി രാ​ഘ​വ​ന്‍ പി​ള്ള മെ​മ്മോ​റി​യ​ല്‍ പാ​ര്‍​ക്ക് ന​വീ​ക​ര​ണ​ത്തി​ന് 10 ല​ക്ഷം, ച​ങ്ങ​മ്പു​ഴ സ​മാ​ധി ന​വീ​ക​ര​ണ​ത്തി​ന് 25 ല​ക്ഷം, കാ​ക്ക​നാ​ട് കെ.​ടി. ജോ​ര്‍​ജ് പാ​ര്‍​ക്ക്, തി​രു​വോ​ണം പാ​ര്‍​ക്ക് ന​വീ​ക​ര​ണ​ത്തി​നു​മാ​യി 10 ല​ക്ഷം രൂ​പ​യു​മാ​ണ് വ​ക​യി​രു​ത്തി​യി​ട്ടു​ള്ള​ത്. അ​മ​ച്വ​ര്‍ നാ​ട​ക​ങ്ങ​ള്‍​ക്ക് സ്ഥി​രം​വേ​ദി​യും ആ​ലോ​ച​ന​യി​ലു​ണ്ട്.