പ്രതിപക്ഷ നേതൃസ്ഥാനം രാഹുൽ ഏറ്റെടുക്കുമോ?
Thursday, June 6, 2024 2:37 AM IST
ന്യൂഡൽഹി: പത്തു വർഷത്തിനുശേഷം പതിനെട്ടാം ലോക്സഭയിൽ പ്രതിപക്ഷ നേതാവ് ഉണ്ടാകുമെന്ന് തീർച്ചയായി. ബിജെപിക്കു പിന്നാലെ 99 സീറ്റുകളുമായി പാർലമെന്റിലെ രണ്ടാമത്തെ വലിയ കക്ഷിയായ കോണ്ഗ്രസിന്റെ നേതാവ് രാഹുൽ ഗാന്ധി പ്രതിപക്ഷ നേതൃസ്ഥാനം ഏറ്റെടുക്കണമെന്ന ആവശ്യം പാർട്ടിയിലും ഇന്ത്യ മുന്നണിയിലും ശക്തമാണ്. എന്നാൽ പദവികൾ ഏറ്റെടുക്കുന്നതിനോട് രാഹുൽ വൈമനസ്യം തുടരുന്നത് ഇന്ത്യ സഖ്യത്തെ വെട്ടിലാക്കുന്നുണ്ട്.
പുതിയ ലോക്സഭയിൽ 99 സീറ്റുകൾ നേടിയ കോണ്ഗ്രസിന് ഒരു പതിറ്റാണ്ടിനുശേഷമാണ് പ്രതിപക്ഷ നേതൃസ്ഥാനത്തിന് അർഹത ലഭിച്ചത്. ചുരുങ്ങിയത് പത്തു ശതമാനം എംപിമാരുള്ള ഏറ്റവും വലിയ പ്രതിപക്ഷ പാർട്ടിക്കാണു ലോക്സഭയിൽ പ്രതിപക്ഷനേതാവിന്റെ സ്ഥാനം ലഭിക്കുക.
2014ൽ 44 സീറ്റുകളും 2019ൽ 52 സീറ്റുകളും മാത്രം ലഭിച്ച കോണ്ഗ്രസിന് പത്തു ശതമാനം ഇല്ലെന്നതിന്റെ പേരിൽ പ്രതിപക്ഷ നേതൃസ്ഥാനം നൽകാൻ മോദിസർക്കാർ വിസമ്മതിച്ചിരുന്നു. കേവലം മൂന്നു സീറ്റിന്റെ കുറവിന്റെ പേരിലാണ് കഴിഞ്ഞ ലോക്സഭയിൽ കോണ്ഗ്രസിന് പ്രതിപക്ഷ നേതൃസ്ഥാനം നിഷേധിച്ചത്. ഇത്തവണ 99 സീറ്റുകളിൽ ജയിച്ച കോണ്ഗ്രസിന് പദവി നൽകാതിരിക്കാൻ കഴിയില്ല.
ലോക്സഭയിൽ ക്വോറം തികയുന്നതിന് ആവശ്യമായ പത്തു ശതമാനം എംപിമാർ പ്രതിപക്ഷ നേതൃസ്ഥാനം ലഭിക്കാനും ആവശ്യമാണെന്ന വ്യവസ്ഥ പ്രഥമ സ്പീക്കറായ ജി.വി. മാവ്ലങ്കറാണു കൊണ്ടുവന്നത്. പത്തു ശതമാനമെന്ന വ്യവസ്ഥ നിയമപരമല്ലാത്തതിനാൽ പ്രതിപക്ഷത്തെ വലിയ പാർട്ടിയുടെ നേതാവിനെ പ്രതിപക്ഷ നേതാവായി അംഗീകരിക്കാൻ സ്പീക്കർക്കു സ്വാതന്ത്ര്യമുണ്ടെന്ന് ലോക്സഭാ മുൻ ഡയറക്ടറും നാഗാലാൻഡ് നിയമസഭയുടെ മുൻ പ്രിൻസിപ്പൽ സെക്രട്ടറിയുമായിരുന്ന ഡോ. പി.ജെ.ആന്റണി പറഞ്ഞു.
കേന്ദ്ര കാബിനറ്റ് മന്ത്രിയുടെ പദവിക്കു തുല്യമാണ് പ്രതിപക്ഷ നേതാവിന്റെ പദവി. കേന്ദ്ര തെരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ, ലോക്പാൽ, കേന്ദ്ര വിജിലൻസ് കമ്മീഷൻ, സെൻട്രൽ ഇൻഫർമേഷൻ കമ്മീഷൻ, ദേശീയ മനുഷ്യാവകാശ കമ്മീഷൻ അധ്യക്ഷൻ, സിബിഐ ഡയറക്ടർ തുടങ്ങിയ നിയമാനുസൃത സ്ഥാപനങ്ങളുടെ തലവന്മാരെ നിയമിക്കുന്നതടക്കം പ്രധാന തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുന്നതിന്റെ ഭാഗവുമാണ് പ്രതിപക്ഷ നേതാവ്.
പാർലമെന്റിന്റെ പബ്ലിക് അക്കൗണ്ട്സ്, പബ്ലിക് അണ്ടർടേക്കിംഗ്സ്, എസ്റ്റിമേറ്റ്സ് കമ്മിറ്റി തുടങ്ങിയ സംയുക്ത പാർലമെന്ററി സമിതികളിൽ ഉൾപ്പെടെ നിരവധി നിർണായക സമിതികളിലും ലോക്സഭയിലെ പ്രതിപക്ഷ നേതാവ് അംഗമാണ്. കോണ്ഗ്രസ് പ്രസിഡന്റ് മല്ലികാർജുൻ ഖാർഗെയാണ് നിലവിൽ രാജ്യസഭയിലെ പ്രതിപക്ഷ നേതാവ്.
പാർലമെന്റിലെ ഇരുസഭകളിലും സഭാനേതാവ് കഴിഞ്ഞാൽ പ്രതിപക്ഷ നേതാവിനാണു രണ്ടാമത്തെ സ്ഥാനം. പ്രതിപക്ഷ നേതാവ് എഴുന്നേറ്റു നിന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ടാൽ സ്പീക്കർ അദ്ദേഹത്തിന് അവസരം നൽകണമെന്നാണു ചട്ടവും കീഴ്വഴക്കവും.
സർക്കാരിനെ പ്രതിരോധിക്കുന്നതിലും ജനകീയ, ദേശീയ പ്രശ്നങ്ങൾ പാർലമെന്റിൽ ഉയർത്തുന്നതിലും നിർണായകമാണ് പ്രതിപക്ഷ നേതൃസ്ഥാനം. കേന്ദ്രമന്ത്രിമാർക്കു ലഭിക്കുന്ന എല്ലാ ആനുകൂല്യങ്ങളും ഔദ്യോഗിക വസതി, സ്റ്റാഫ് അടക്കമുള്ള സൗകര്യങ്ങളും പ്രതിപക്ഷ നേതാവിന് ലഭിക്കും. 1977ലെ ജനതാ സർക്കാരിന്റെ കാലത്താണ് പ്രതിപക്ഷ നേതൃസ്ഥാനം നിയമാനുസൃത പദവിയാക്കി പ്രത്യേക നിയമം പാർലമെന്റിൽ പാസാക്കിയത്.
കഴിഞ്ഞ ലോക്സഭയിൽ പ്രതിപക്ഷ നേതാവ് ഇല്ലാതിരുന്നതിനാൽ കോണ്ഗ്രസിന്റെ നേതാവായി നിയമിച്ചിരുന്ന അധീർ രഞ്ജൻ ചൗധരി ഇത്തവണ തോറ്റതിനാൽ സഭാംഗമല്ല. 1999 മുതൽ കോണ്ഗ്രസ് ജയിച്ചുവന്നിരുന്ന പശ്ചിമ ബംഗാളിലെ ബഹരംപുരിൽ തൃണമൂൽ കോണ്ഗ്രസിന്റെ മുൻ ക്രിക്കറ്റ് താരം യൂസഫ് പഠാനാണ് അധീർ രഞ്ജനെ പരാജയപ്പെടുത്തിയത്. മുൻ കേന്ദ്രമന്ത്രിമാരും മികവുറ്റ പ്രസംഗകരുമായ ഡോ. ശശി തരൂർ, മനീഷ് തിവാരി തുടങ്ങിയവരെ തഴഞ്ഞ് അധീർ രഞ്ജനെ പാർട്ടി നേതാവാക്കിയതിൽ കോണ്ഗ്രസിൽ പലരും അസംതൃപ്തരുമായിരുന്നു.
പുതിയ ലോക്സഭയിൽ തരൂരും മനീഷ് തിവാരിയുമടക്കം ഹിന്ദിയും ഇംഗ്ലീഷും നന്നായി വഴങ്ങുന്ന നിരവധി മുതിർന്ന നേതാക്കൾ ജയിച്ചെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഭൂപീന്ദർ സിംഗ് ഹൂഡ, ഗൗരവ് ഗൊഗോയ്, കുമാരി സെൽജ എന്നിവർ മുതൽ കേരളത്തിൽനിന്നുള്ള എംപിമാർ വരെയുള്ളവരും പരിഗണനയിലുണ്ട്. പദവി രാഹുൽ ഏറ്റെടുക്കുന്നില്ലെങ്കിൽ ഇവരിലൊരാൾക്ക് നറുക്കു വീണേക്കും.