ന്യൂ​ഡ​ൽ​ഹി: സാ​​ന്പ​​ത്തി​​ക- ഭ​​ര​​ണ​​രം​​ഗ​​ങ്ങ​​ളി​​ലെ വൈ​​ഭ​​വം​​കൊ​​ണ്ട് ശി​​ര​​സു​​യ​​ർ​​ത്തി​​നി​​ൽ​​ക്കു​​ന്ന ഡോ. ​​മ​​ൻ​​മോ​​ഹ​​ൻ​​സിം​​ഗ് വി​​ട​വാ​​ങ്ങു​​ന്പോ​​ൾ സൗ​​മ്യ​​ത, മാ​​ന്യ​​ത, സ​​ത്യ​​സ​​ന്ധ​​ത, ബൗ​​ദ്ധി​​ക​​ത തു​​ട​​ങ്ങി​​യ​​വ​​യു​​ടെ ആ​​ൾ​​രൂ​​പ​​മാ​​ണ് മ​​റ​​യു​​ന്ന​​ത്.

സ്വാ​​ത​​ന്ത്ര്യാ​​ന​​ന്ത​​ര ഇ​​ന്ത്യ ര​​ണ്ടാ​​യി പി​​ള​​രു​​ന്പോ​​ൾ മ​​ൻ​​മോ​​ഹ​​ൻ സിം​​ഗി​​ന് 14 വ​​യ​​സ്. അ​​തു​​വ​​രെ ജ​​നി​​ച്ചു​വ​​ള​​ർ​​ന്ന ഗാ​​ഹ് എ​​ന്ന ഗ്രാ​​മം പാ​​ക്കി​​സ്ഥാ​​ന്‍റെ ഭാ​​ഗ​​മാ​​യ​​പ്പോ​​ൾ അ​​മൃ​​ത‌്സറി​​ലേ​​ക്കു കു​​ടി​​യേ​​റു​​ക​​യാ​​യി​​രു​​ന്നുമ​​ൻ​​മോ​​ഹ​​ന്‍റെ കു​​ടും​​ബം. വ​​ള​​രെ ചെ​​റു​​പ്പ​​ത്തി​​ലേ അ​​മ്മ​​യെ ന​​ഷ്ട​​പ്പെ​​ട്ട ബാ​​ല​​നെ മു​​ത്ത​​ശിയാ​​ണു വ​​ള​​ർ​​ത്തി​​യ​​ത്. ജ​​നി​​ച്ച ഗ്രാ​​മ​​ത്തി​​ൽ​​നി​​ന്നു വി​​ട്ടു​​പോ​​രും​​വ​​രെ അ​​വി​​ടെ വൈ​​ദ്യു​​തി​​യോ പൈ​​പ്പ് വെ​​ള്ള​​മോ എ​​ത്തി​​യി​​ട്ടി​​ല്ലാ​​യി​​രു​​ന്നു. വി​​ള​​ക്കി​​ന്‍റെ വെ​​ളി​​ച്ച​​ത്തിലായിരുന്നു പ​​ഠി​​ത്തം.
ആ ​​ക​​ഠി​​നാ​​ധ്വാ​​നം പി​​ന്നീ​​ട് കേം​​ബ്രി​​ഡ്ജി​​ലെ മെ​​ർ​​ക്കു​​റി വെ​​ളി​​ച്ച​​ത്തി​​ലി​​രു​​ന്നു നൂ​​ത​​ന സാ​​ന്പ​​ത്തി​​ക ശാ​​സ്ത്ര​​​ത്തിന്‍റെ ക​​ടു​​ക​​ട്ടി സ​​മ​​വാ​​ക്യ​​ങ്ങ​​ൾ ആ​​വാ​​ഹി​​ച്ചെ​​ടു​​ക്കു​​ന്ന വി​​ദ്യാ​​ർ​​ഥി​ജീ​​വി​​തം വ​​രെ​​യെത്തി. വ​​ള​​ർ​​ച്ച​​യു​​ടെ തു​​ട​​ർ​​പ​​ട​​വു​​ക​​ൾ പി​​ന്നെ​​യും ഉ​​യ​​ര​​ങ്ങ​​ളി​​ലേ​​ക്കാ​​യി​​രു​​ന്നു. രാ​​ജ്യ​ത്തെ ഏ​​റ്റ​​വും മി​​ക​​ച്ച സാ​​ന്പ​​ത്തി​​ക വി​​ദ​​ഗ്ധ​​ൻ എ​​ന്ന പേ​​രെ​​ടു​​ത്തു. റി​​സ​​ർ​​വ് ബാ​​ങ്ക് ഗ​​വ​​ർ​​ണ​​ർ പ​​ദ​​വി വ​​രെ ഉ​​യ​​ർ​​ന്നു. ഇ​​ന്ത്യ​​യു​​ടെ ഏ​​റ്റ​​വും മി​​ക​​ച്ച ​ധ​​ന​​മ​​ന്ത്രി​​യെ​​ന്ന കീ​​ർ​​ത്തി​​യും നേ​​ടി. ഇ​​ന്ത്യ​​യു​​ടെ പ്ര​​ധാ​​ന​​മ​​ന്ത്രി​​യാ​​കു​​ന്ന ആ​​ദ്യ സി​​ക്ക് ത​​ല​​പ്പാ​​വു​​കാ​​ര​​നാ​​യി. അ​​തും തു​​ട​​ർ​​ച്ച​​യാ​​യി ര​​ണ്ടു ത​​വ​​ണ.

കു​​ടും​​ബം

പാ​​ക്കി​​സ്ഥാ​​നി​​ലെ പ​​ഞ്ചാ​​ബി​​ലു​​ള്ള ഗാ​​ഹി​​ൽ 1932 സെ​​പ്റ്റം​​ബ​​ർ 26നു ​​ജ​​ന​​നം. ഏ​​ക മ​​ക​​നാ​​യി​​രു​​ന്നു. ഉ​​ർ​ദു ​ഭാ​​ഷ​​യി​​ലാ​​യി​​രു​​ന്നു പ്രാ​​ഥ​​മി​​ക വി​​ദ്യാ​​ഭ്യാ​​സം. ഇ​​പ്പോ​ഴും ​ഉ​​ർ​​ദു ന​​ന്നാ​​യി വ​​ഴ​​ങ്ങും. ഹി​​ന്ദി വാ​​യി​​ക്കാ​​ന​​റി​​യി​​ല്ല, പ​​ക്ഷേ ന​​ന്നാ​​യി പ്ര​​സം​​ഗി​​ക്കാ​​നും സം​​സാ​​രി​​ക്കാ​​നും ക​​ഴി​​യും. ഇ​​ന്ത്യാ വി​​ഭ​​ജ​​ന​​ത്തെ​​ത്തു​​ട​​ർ​​ന്ന് കു​​ടും​​ബം അ​​മൃ​​ത​​്സ​​റി​​ലേ​​ക്കു താ​​മ​​സം മാ​​റ്റി. പി​​താ​​വ് ര​​ണ്ടാ​​മ​​തും വിവാ​​ഹം ക​​ഴി​​ച്ചു. ര​​ണ്ടാ​​ന​​മ്മ​​യി​​ലു​​ണ്ടാ​​യ സ​​ഹോ​​ദ​​ര​​ങ്ങളു​​മാ​​യും മ​​ൻ​​മോ​​ഹ​​ന് അ​​ടു​​പ്പ​​മു​​ണ്ട്.

ഗു​​ർ​​ശര​​ണ്‍ കൗ​​റി​​നെ 1958 ലാ​​ണ് വി​​വാ​​ഹം ചെ​​യ്ത്. ​​ഇ​​വ​​ർ​​ക്ക് മൂ​​ന്നു പെ​​ണ്‍​മ​​ക്ക​​ളാ​​ണ്. ഉ​​പീ​​ന്ദ​​ർ സിം​​ഗ്, ദ ​​മ​​ൻ​സിം​​ഗ്, അ​​മൃ​​ത് സിം​​ഗ്. മൂ​​ത്ത മ​​ക​​ൾ​​ക്ക് ര​​ണ്ട് ആ​​ണ്‍ മ​​ക്ക​​ളും ര​​ണ്ടാ​​മ​​ത്തെ മ​​ക​​ൾ​​ക്ക് ഒ​​രാ​​ണ്‍​കു​​ട്ടി​​യു​​മാ​​ണ്. ഇ​​ള​​യ മ​​ക​​ൾ​​ക്ക് കു​​ട്ടി​​ക​​ളി​​ല്ല. കൊ​​ച്ചു​​മ​​ക്ക​​ളി​​ൽ ര​​ണ്ടു പേർ ജോ​​ലി​​ക്കാ​​രാ​​യി. ഇ​​വ​​രി​​ലൊ​​രാ​​ൾ വി​​ദേ​​ശ​​ത്താ​​ണ്. മൂ​​ന്നാ​​മ​​ത്തെ കൊ​​ച്ചു​​മ​​ക​​ൻ ഡ​​ൽ​​ഹി​​യി​​ൽ അ​​ഭി​​ഭാ​​ഷ​​കൻ."സ്ട്രി​​ക്റ്റി​​ലി പേ​​ഴ്സ​​ണ​​ൽ’ എ​​ന്ന പേ​​രി​​ൽ മ​​ക​​ൾ ദ​​മ​​ൻ സിം​​ഗ് മാ​​താ​​പി​​താ​​ക്ക​​ളു​​ടെ ജീ​​വ​​ച​​രി​​ത്രം പ്ര​​സി​ദ്ധീ​​ക​​രി​​ച്ചി​​ട്ടു​​ണ്ട്.

പ​​ഠ​​ന​​വും പ​​ട​​വു​​ക​​ളും

പ​​ഞ്ചാ​​ബ് സ​​ർ​​വ​​ക​​ലാ​​ശാ​​ല​​യി​​ൽ​​നി​​ന്ന് ഇ​​ക്ക​​ണോ​​മി​ക്സി​​ൽ ബി​​രു​​ദ​​വും ബി​​രു​​ദാ​​ന​​ന്ത​​ര ബി​​രു​​ദ​​വും നേ​​ടി​​യ​​ശേ​​ഷം കേം​​ബ്രി​​ഡ്ജി​​ലും ഓ​​ക്സ്ഫ​​ഡി​​ലു​​മാ​യി​​രു​​ന്നു മ​​ൻ​​മോ​​ഹ​​ന്‍റെ ഉ​​ന്ന​​ത​​പ​​ഠ​​നം. ഓ​​ക്സ്ഫ​​ഡി​​ൽ നി​​ന്ന് പി​​എ​​ച്ച്ഡി നേ​​ടി​​യ ശേ​​ഷം ഐ​​ക്യ​​രാ​​ഷ്‌ട്രസ​​ഭ​​യി ൽ ​​ജോ​​ലി ചെ​​യ്തു.മ​​ട​​ങ്ങി​​യെ​​ത്തി കേ​​ന്ദ്ര​​സ​​ർ​​ക്കാ​​രി​​ന്‍റെ വി​​ദേ​​ശ​​വ്യാ​​പാ​ര ​ഉ​​പ​​ദേ​​ശ​​ക​​നാ​​യി​​. തു​​ട​​ർ​​ന്ന് ഡ​​ൽ​​ഹി സ്കൂ​​ൾ ഓ​​ഫ് ഇ​​ക്ക​​ണോ​​മി​​ക്സി​​ൽ പ്ര​​ഫ​​സ​​റാ​​യി​​രി​​ക്കെ 1972ൽ ​​കേ​​ന്ദ്ര ധ​​ന​​മ​​ന്ത്രാ​​ല​​യ​​ത്തി​​ലെ ഉ​​പ​​ദേഷ്‌ടാവ്. 1976ൽ ​​കേന്ദ്ര ​​ധ​​ന സെ​​ക്ര​​ട്ട​​റി​​യാ​​യി. 1980ൽ ​​ആ​​സൂ​​ത്ര​​ണ ക​​മ്മീ​​ഷനി​​ലെ​​ത്തി.


റി​​സ​​ർ​​വ് ബാ​​ങ്ക് ഗ​​വ​​ർ​​ണ​​റാ​​യി 1980ൽ ​​മ​​ൻ​​മോ​​ഹ​​നെ നി​​യ​​മി​​ച്ച​​ത് അ​​ന്ന​​ത്തെ ധ​​ന​​മ​​ന്ത്രി പ്ര​​ണാ​​ബ് മു​​ഖ​​ർ​​ജി ആ​​യി​​രു​​ന്നു. ഇ​​തേ പ്ര​​ണാ​​ബ് പി​​ന്നീ​​ട് മ​​ൻ​​മോ​​ഹ​​ൻ മ​ന്ത്രി​​സ​​ഭ​​യി​​ൽ ധ​​ന​​മ​​ന്ത്രി​​യാ​​യി.
പ്ര​​ധാ​​ന​​മ​​ന്ത്രി​​യാ​​കാ​​ൻ മോ​​ഹി​​ച്ച പ്ര​​ണാ​​ബ് രാഷ്‌ട്രപ​തി​​യാ​​യി. അ​​പ്പോ​​ഴും പ്ര​​ധാ​​ന​​മ​​ന്ത്രി​​യാ​​യി​​രു​​ന്നു മ​​ൻ​​മോ​ഹ​​ൻ, എ​​ക്കാ​​ല​​വും പ്ര​​ണാ​​ബി​​നെ ബ​​ഹു​​മാ​​നി​​ക്കാ​​ൻ മ​ൻ​​മോ​​ഹ​​ൻ മ​​ടി​​ച്ചി​​ല്ല.

1985ൽ ​​റി​​സ​​ർ​​വ് ബാ​​ങ്ക് ഗ​​വ​​ർ​​ണ​​റു​​ടെ കാ​​ലാ​​വ​​ധി പൂ​ർ​​ത്തി​​യാ​​ക്കി​​യ​​പ്പോ​​ൾ മ​​ൻ​​മോ​​ഹ​​ൻ ആ​​സൂ​​ത്ര​​ണ ക​​മ്മീഷ​​ൻ ഉ​​പാ​​ധ്യ​​ക്ഷ​​നാ​​യി. കാ​​ലാ​​വ​​ധി ക​​ഴി​​ഞ്ഞ​​പ്പോ​​ൾ സ്വി​​റ്റ്സ​​ർ​​ല​​ൻ​​ഡി​​ലെ ജ​​നീ​​വ ആ​​സ്ഥാ​​ന​​മാ​​യ സാ​​ന്പ​​ത്തി​​ക ന​​യ​​ങ്ങ​​ളു​​ടെ തി​​ങ്ക് ടാ​​ങ്ക് ആ​​യ സൗ​​ത്ത് ക​​മ്മീ​​ഷ​​നി​​ൽ സെ​​ക്ര​​ട്ട​​റി ജ​​ന​​റ​​ലായി. ​​പ്ര​​ധാ​​ന​​മ​​ന്ത്രി ച​​ന്ദ്ര​​ശേ​​ഖ​​റി​​ന്‍റെ സാ​​ന്പ​​ത്തി​​ക ഉ​​പ​​ദേ​ഷ്ടാ​​വാ​​യാ​​ണ് 1990ൽ ​​ഇ​​ന്ത്യ​​യി​​ൽ മ​​ട​​ങ്ങി​​യെ​​ത്തി​​യ​​ത്. പി​​റ്റേ വ​​ർ​​ഷം യു​​ജി​​സി ചെ​​യ​​ർ​​മാ​​നാ​​യി.

കോ​​ണ്‍​ഗ്ര​​സ് അ​​ധ്യ​​ക്ഷ സോ​​ണി​​യാ ഗാ​​ന്ധി​​യു​​മാ​​യി ബ​​ന്ധം എ​​ക്കാ​​ല​​ത്തും പു​​ല​​ർ​​ത്തി​​പ്പോ​​ന്ന വ്യ​​ക്തി​​യാ​​ണ് മ​​ൻ​​മോ​​ഹ​​ൻ സിം​​ഗ്. പ്ര​​ധാ​​ന​​മ​​ന്ത്രി ആ​​യി​​രു​​ന്ന​​പ്പോ​​ൾ എ​​ല്ലാ ആ​​ഴ്ച​​യി​​ലും ന​​ട​​ന്നി​​രു​​ന്ന കോ​​ർ ക​​മ്മി​​റ്റി യോ​​ഗ​​ത്തി​​നാ​​യി സോ​​ണിയ ഇ​​ദ്ദേ​​ഹ​​ത്തി​​ന്‍റെ വ​​സ​​തി​​യി​​ലെ​​ത്തു​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു. പ്ര​​ണാ​​ബ് മു​​ഖ​​ർ​​ജി, എ.​​കെ. ആ​​ന്‍റ​​ണി, പി. ​​ചി​​ദം​​ബ​​രം, അ​​ഹ​​മ്മ​​ദ് പ​​ട്ടേ​​ൽ തു​​ട​​ങ്ങി​​യ​​വ​​രാ​​യി​​രു​​ന്നു ഈ ​​യോ​​ഗ​​ത്തി​​ൽ പ​​ങ്കെ​​ടു​​ത്തി​​രു​​ന്ന​​ത്. യു​​പി​​എ സ​​ർ​​ക്കാ​​രി​​ന്‍റെ ന​​യ​​പ​​ര​​മാ​​യ കാ​​ര്യ​​ങ്ങ​​ളും രാ​​ഷ്‌ട്രീ യ കാ​​ര്യ​​ങ്ങ​​ളും ആ​​യി​​രു​​ന്നു ച​​ർ​​ച്ച. സ​​ർ​​ക്കാ​​ർ ഫ​​യ​​ലു​​ക​​ൾ ഈ ​​യോ​​ഗ​​ത്തി​​ലേ​​ക്കു കൊ​​ണ്ടു​​വ​​രു​​മാ​​യി​​രു​​ന്നി​​ല്ല.

രാ​​ഹു​​ൽ ഗാ​​ന്ധി​​യു​​മാ​​യും ന​​ല്ല ബ​​ന്ധം പു​​ല​​ർ​​ത്താ​ൻ ​മ​​ൻ​​മോ​​ഹ​​ൻ ശ്ര​​ദ്ധി​​ച്ചു. പ്ര​​ധാ​​ന​​മ​​ന്ത്രി​​യാ​​യി​​രി​​ക്കെ ഇ​​ട​​യ്ക്കെ​​ല്ലാം മ​​ൻ​​മോ​​ഹ​​നെ രാ​​ഹു​​ൽ സ​​ന്ദ​​ർ​​ശി​​ച്ചി​​രു​ന്നു. ​കേ​​ന്ദ്ര​​മ​​ന്ത്രി​​സ​​ഭ​​യി​​ൽ ചേ​​രാ​​ൻ പ​​ല​​ത​​വ​​ണ രാ​​ഹു​ലി​​നെ അ​​ദ്ദേ​​ഹം ക്ഷ​​ണി​​ക്കു​​ക​​യും ചെ​​യ്തി​​രു​​ന്നു. യു​പി​​എ സ​​ർ​​ക്കാ​​രി​​ന്‍റെ ഒ​​രു ബി​​ൽ ഡ​​ൽ​​ഹി പ്ര​​സ് ക്ല​​ബി​​ൽ വ​​ച്ച് വ​​ലി​​ച്ചു​​കീ​​റി​​യ സം​​ഭ​​വം മ​​ൻ​​മോ​​ഹ​​ന്‍റെ മ​​ന​​സ് നോ​വി​​ച്ചു. പ​​ക്ഷേ അ​​തൊ​​ന്നും ഒ​​രി​​ക്ക​​ലും നീ​​ര​​സ​​മാ​​യി പ്ര​ക​​ടി​​പ്പി​​ച്ചി​​ല്ല. പ്ര​​ധാ​​ന​​മ​​ന്ത്രിപ​​ദ​​വി ഒ​​ഴി​​ഞ്ഞ ശേ​​ഷ​​വും ര​ണ്ടോ മൂ​​ന്നോ ത​​വ​​ണ മ​​ൻ​​മോ​​ഹ​​നെ വീ​​ട്ടി​​ൽ ചെ​​ന്നു രാ​​ഹു​​ൽ ക​​ണ്ടി​​രു​​ന്നു. എ​​ന്നാ​​ൽ, സോ​​ണി​​യ​​യു​​മാ​​യു​​ള്ള ആ​​ത്മ​​ബ​​ന്ധം ഇ​​രു​​വ​​ർ​​ക്കു​​മി​​ട​​യി​​ൽ ഉ​​ണ്ടാ​​യി​​ല്ല.