ന്യൂ​ഡ​ൽ​ഹി: ഇ​ല​ക്‌ട്രോണി​ക് വോ​ട്ടിം​ഗ് മെ​ഷീ​നി​ൽ (ഇ​വി​എം) എ​ന്തെ​ങ്കി​ലും കൃ​ത്രി​മം കാ​ണി​ക്കു​ക​യോ തി​രി​മ​റി ന​ട​ത്തു​ക​യോ ചെ​യ്താ​ൽ ഉ​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​രെ​യും അ​ധി​കാ​രി​ക​ളെ​യും ശി​ക്ഷി​ക്കാ​ൻ എ​ന്തെ​ങ്കി​ലും നി​യ​മ​മു​ണ്ടോ​യെ​ന്ന് സു​പ്രീം​കോ​ട​തി.

ക​ഠി​ന​മാ​യ ശി​ക്ഷ​യി​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ കൃ​ത്രി​മ​ത്തി​ന് സാ​ധ്യ​ത​യു​ണ്ടെ​ന്നും ജ​സ്റ്റീ​സ് സ​ഞ്ജീ​വ് ഖ​ന്ന, ദീ​പ​ാങ്ക​ർ ദ​ത്ത എ​ന്നി​വ​ര​ട​ങ്ങി​യ ബെ​ഞ്ച് പ​റ​ഞ്ഞു. ഇ​വി​എം വ​ഴി രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ വോ​ട്ടു​ക​ൾ വി​വി​പാ​റ്റ് സം​വി​ധാ​ന​ത്തി​ലൂ​ടെ ല​ഭി​ക്കു​ന്ന പേ​പ്പ​ർ സ്ലി​പ്പു​ക​ൾ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച് കൃ​ത്യ​ത​പ്പെ​ടു​ത്ത​ണ​മെ​ന്ന് ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു സ​മ​ർ​പ്പി​ച്ച ഹ​ർ​ജി പ​രി​ഗ​ണി​ക്ക​വേ​യാ​ണ് സു​പ്രീം​കോ​ട​തി​യു​ടെ നി​രീ​ക്ഷ​ണം.

ഇ​വി​എം വ​ഴി വോ​ട്ടിം​ഗ് രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്താ​ൻ തീ​രു​മാ​നി​ച്ച മി​ക്ക യൂ​റോ​പ്യ​ൻ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളും ബാ​ല​റ്റ് പേ​പ്പ​റി​ലേ​ക്ക് മ​ട​ങ്ങി​യ​താ​യി ഹ​ർ​ജി​ക്കാ​രി​ൽ ഒ​രാ​ളാ​യ അ​സോ​സി​യേ​ഷ​ൻ ഫോ​ർ ഡെമോ​ക്രാ​റ്റി​ക് റി​ഫോം​സി​ന്‍റെ അ​ഭി​ഭാ​ഷ​ക​ൻ പ്ര​ശാ​ന്ത് ഭൂ​ഷ​ൺ പ​റ​ഞ്ഞു. പേ​പ്പ​ർ ബാ​ല​റ്റി​ലേ​ക്ക് വോ​ട്ടെ​ടു​പ്പ് സം​വി​ധാ​ന​ത്തെ തി​രി​കെ കൊ​ണ്ടു​വ​ര​ണം. അ​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ എ​ല്ലാ ബൂ​ത്തു​ക​ളി​ലും വി​വി​പാ​റ്റ് മെ​ഷീ​ൻ ഏ​ർ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യും ഇ​വ എ​ണ്ണി നോ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യാം. വി​വി​പാ​റ്റ് മെ​ഷീ​ന്‍റെ ഡി​സൈ​ൻ മാ​റ്റി സു​താ​ര്യ​മാ​ക്ക​ണ​മെ​ന്നും ആ​ർ​ക്കാ​ണ് വോ​ട്ട് ചെ​യ്ത​തെ​ന്ന് വോ​ട്ട​ർ​മാർക്കു കൃ​ത്യ​മാ​യി കാ​ണാ​ൻ സാ​ധി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നും പ്ര​ശാ​ന്ത് ഭൂ​ഷ​ൺ പ​റ​ഞ്ഞു.

ബാ​ല​റ്റി​ലേ​ക്ക് ജ​ർ​മ​നി തി​രി​ച്ചു​പോ​യെ​ന്ന് പ്ര​ശാ​ന്ത് ഭൂ​ഷ​ൺ പ​റ​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ ജ​ർ​മ​നി​യു​ടെ ജ​ന​സം​ഖ്യ എ​ത്ര​യാ​ണെ​ന്ന് ജ​സ്റ്റീ​സ് ദീ​പ​ാങ്ക​ർ ദ​ത്ത ചോ​ദി​ച്ചു. ജ​ർ​മ​നി​യി​ൽ വോ​ട്ട​ർ​മാ​രു​ടെ എ​ണ്ണം ആ​റു കോ​ടി​യാ​ണെ​ങ്കി​ൽ ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ ര​ജി​സ്റ്റ​ർ ചെ​യ്ത വോ​ട്ട​ർ​മാ​രു​ടെ എ​ണ്ണം തൊ​ണ്ണൂ​റ്റി​യേ​ഴ് കോ​ടി​യാ​ണെ​ന്ന് ജ​സ്റ്റീ​സ് ഖ​ന്ന പ​റ​ഞ്ഞു. ഇ​വി​എ​മ്മു​ക​ളി​ൽ രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന വോ​ട്ടു​ക​ൾ വി​വി​പാ​റ്റ് സ്ലി​പ്പു​ക​ളു​മാ​യി താ​ര​ത​മ്യം ചെ​യ്യ​ണ​മെ​ന്ന് ഹ​ർ​ജി​ക്കാ​ർ​ക്കു വേ​ണ്ടി ഹാ​ജ​രാ​യ മു​തി​ർ​ന്ന അ​ഭി​ഭാ​ഷ​ക​ൻ സ​ഞ്ജ​യ് ഹെ​ഗ്ഡെ പ​റ​ഞ്ഞു. പോ​ൾ ചെ​യ്യ​പ്പെ​ടു​ന്ന 60 കോ​ടി​യോ​ളം വി​വി​പാ​റ്റു​ക​ൾ എ​ണ്ണി​തി​ട്ട​പ്പെ​ടു​ത്ത​ണ​മോ​യെ​ന്ന് ജ​സ്റ്റീ​സ് ഖ​ന്ന ചോ​ദി​ച്ചു.


സം​വി​ധാ​ന​ത്തെ സം​ശ​യി​ക്കേ​ണ്ട​ കാ​ര്യ​മി​ല്ല. ബാ​ഹ്യ​ ഇ​ട​പെ​ട​ലു​ക​ളാ​ണ് പ്ര​ശ്ന​ങ്ങ​ൾ സൃ​ഷ്ടി​ക്കു​ന്ന​ത്. ഇ​തൊ​ഴി​വാ​ക്കാ​ൻ എ​ന്തെ​ങ്കി​ലും നി​ർ​ദേ​ശ​മു​ണ്ടെ​ങ്കി​ൽ ന​ൽ​കാ​മെ​ന്ന് ഹ​ർ​ജി​ക്കാ​ർ​ക്കുവേ​ണ്ടി ഹാ​ജ​രാ​യ അ​ഭി​ഭാ​ഷ​ക​രോ​ട് സു​പ്രീം​കോ​ട​തി പ​റ​ഞ്ഞു. നി​ല​വി​ൽ ഒ​രു മ​ണ്ഡ​ല​ത്തി​ൽ അ​ഞ്ചു ശ​ത​മാ​നം വി​വി​പാ​റ്റ് മെ​ഷീ​ൻ മാ​ത്ര​മാ​ണ് ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന​ത്. ത​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ഒ​രു ദു​രു​ദ്ദേ​ശ്യവു​മി​ല്ലെ​ന്നും താ​ൻ ചെ​യ്ത വോ​ട്ടി​ൽ വോ​ട്ട​ർ​മാ​ർ​ക്കു​ള്ള വി​ശ്വാ​സ​മാ​ണ് പ്ര​ശ്ന​മെ​ന്നും ഹ​ർ​ജി​ക്കാ​ർ​ക്കു വേ​ണ്ടി ഹാ​ജ​രാ​യ മു​തി​ർ​ന്ന അ​ഭി​ഭാ​ഷ​ക​ൻ ഗോ​പാ​ൽ ശ​ങ്ക​ര​നാ​രാ​യ​ണ​ൻ കോ​ട​തി​യി​ൽ പ​റ​ഞ്ഞു.

വോ​ട്ടെ​ടു​പ്പ്, ഇ​വി​എ​മ്മു​ക​ളു​ടെ സം​ഭ​ര​ണം, വോ​ട്ടെ​ണ്ണ​ൽ എ​ന്നി​വ​യെ​ക്കു​റി​ച്ച് കോ​ട​തി തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു ക​മ്മീ​ഷ​നോ​ട് ചോ​ദി​ച്ചു. ഇ​വി​എ​മ്മു​ക​ളി​ൽ കൃ​ത്രി​മം കാ​ട്ടി​യാ​ൽ ക​ർ​ശ​ന ശി​ക്ഷ ന​ൽ​കാ​ൻ നി​ല​വി​ൽ വ്യ​വ​സ്ഥ​യി​ല്ലെ​ന്ന് ജ​സ്റ്റീ​സ് ഖ​ന്ന ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ട്ടി. ഇ​ന്ത്യ​യിലെ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​നെ വി​ദേ​ശ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ലേതുമായി താ​ര​ത​മ്യം ചെ​യ്യ​രു​തെ​ന്ന് ജ​സ്റ്റീ​സ് ദീ​പാ​ങ്ക​ർ ദ​ത്ത ഹ​ർ​ജി​ക്കാ​രു​ടെ അ​ഭി​ഭാ​ഷ​ക​നോ​ട് ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു. ഹ​ർ​ജി വ്യാ​ഴാ​ഴ്ച വീ​ണ്ടും പ​രി​ഗ​ണി​ക്കും.