അ​​സാ​​ദ് ഭ​​ര​​ണ​​കൂ​​ട​​ത്തി​​ന്‍റെ പെ​​ട്ടെ​​ന്നു​​ള്ള പ​​ത​​നം ഒ​​രി​​ട​​വേ​​ള​​യ്ക്കു​​ശേ​​ഷം സി​​റി​​യ​​യി​​ൽ വീ​​ണ്ടും അ​ര​ക്ഷി​താ​​വ​​സ്ഥ സൃ​​ഷ്‌​​ടി​​ച്ചി​​രി​​ക്കു​​ക​​യാ​​ണ്. രാ​​ജ്യം വീ​​ണ്ടും ഭീ​​ക​​ര​​രു​​ടെ കൈ​​ക​​ളി​​ലാ​​കു​​മോ​​യെ​​ന്ന ആ​​ശ​​ങ്ക​​മു​​ണ്ട്. ഭ​​ര​​ണം പി​​ടി​​ച്ചെ​​ടു​​ത്ത ഹ​​യാ​​ത്ത് ത​​ഹ്‌​​രീ​​ർ അ​​ൽ ഷാം (എ​​ച്ച്ടി​​എ​​സ്) എ​​ന്ന വി​​മ​​ത​​സേ​​ന​​യ്ക്ക് ഭീ​​ക​​ര​​സം​​ഘ​​ട​​ന​​യാ​​യ അ​​ൽ​​ക്വ​​യ്ദ​​യു​​മാ​​യി ബ​​ന്ധ​​മു​​ണ്ടെ​​ന്ന​​താ​​ണ് ഈ ​​ആ​​ശ​​ങ്ക​​യ്ക്കു കാ​​ര​​ണം.

അ​റ​ബ് ഏ​കാ​ധി​പ​ത്യ ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ങ്ങ​ളെ വി​റ​പ്പി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് 2011ൽ ​അ​ര​ങ്ങേ​റി​യ അ​റ​ബ് വ​സ​ന്ത​ത്തെ സി​റി​യ​യി​ൽ അ​തി​ക്രൂ​ര​മാ​യാ​ണ് അ​സാ​ദ് ഭ​ര​ണ​കൂ​ടം നേ​രി​ട്ട​ത്. വി​പ്ല​വ​കാ​രി​ക​ളെ ക്രൂ​ര​മാ​യി അ​ടി​ച്ച​മ​ർ​ത്തി. എ​ച്ച്ടി​എ​സും അ​തി​ന്‍റെ നേ​താ​വാ​യ അ​ബു മു​ഹ​മ്മ​ദ് അ​ൽ ജു​ലാ​നി​യും അ​ന്നു തു​ട​ങ്ങി​യ​താ​ണ് അ​സാ​ദ് ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​വുമായുള്ള പോ​രാ​ട്ടം. 2016 മു​ത​ൽ ജു​ലാ​നി വി​മോ​ചി​ത സി​റി​യ​യു​ടെ സം​ര​ക്ഷ​ക​രാ​യി ത​ന്നെ​യും ത​ന്‍റെ ഗ്രൂ​പ്പി​നെ​യും പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു.

2017ൽ ​ഇ​ദ്‍​ലി​ബ് കീ​ഴ​ക്കി​യ എ​ച്ച്ടി​എ​സ് ‘സി​റി​യ​ൻ വി​മോ​ച​ന സ​ർ​ക്കാ​രി’​ലൂ​ടെ അ​വി​ടെ ത​ങ്ങ​ളു​ടേ​താ​യ ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​വും ശ​ക്ത​മാ​യ സേ​ന​യും സ്ഥാ​പി​ച്ചു. സി​വി​ൽ​ ഭ​ര​ണ​ം, വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം, ആ​രോ​ഗ്യം, ജു​ഡീ​ഷ​റി, അ​ടി​സ്ഥാ​ന​സൗ​ക​ര്യ വി​ക​സ​നം എ​ന്നി​വ​യി​ലൊ​ക്കെ ഊ​ന്നി ത​ങ്ങ​ളു​ടേ​താ​യ ഭ​ര​ണ​വ്യ​വ​സ്ഥ ഉ​റ​പ്പി​ച്ചെ​ടു​ത്തു. എ​തി​ർ​ശ​ബ്‌​ദ​ങ്ങ​ളോ​ട് അ​ത്ര​യൊ​ന്നും സ​ഹി​ഷ്ണു​താ​പ​ര​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല എ‌​ച്ച്ടി​എ​സി​ന്‍റെ ന​യം.

അ​​ഹ​​മ്മ​​ദ് ഹു​​സൈ​​ൻ അ​​ൽ ഷ​​റ​​യാ​​ണ് പി​​ന്നീ​​ട് അ​​ബു മു​​ഹ​​മ്മ​​ദ് അ​​ൽ ജു​​ലാ​​നി​​യാ​​യി അ​​റി​​യ​​പ്പെ​​ട്ട​​ത്. ജു​​ലാ​​നി​​യു​​ടെ വി​​മ​​ത​​ജീ​​വി​​തം ആ​​രം​​ഭി​​ക്കു​​ന്ന​​ത് അ​​ദ്ദേ​​ഹ​​ത്തി​​ന്‍റെ പി​​താ​​വ് അ​​ഹ​​മ്മ​​ദ് ഹു​​സൈ​​ൻ അ​​ൽ ഷ​​റ​​യി​​ൽ​​നി​​ന്നാ​​ണ്.

2003ൽ ​​ജു​ലാ​നി ഇ​​റാ​​ക്കി​​ലേ​​ക്ക് നീ​​ങ്ങു​​ക​​യും അ​​മേ​​രി​​ക്ക​​ൻ അ​​ധി​​നി​​വേ​​ശ​​ത്തെ ചെ​​റു​​ക്കാ​​നാ​​യി അ​​ൽ​​ക്വ​​യ്ദ ഭീ​​ക​​ര​​സം​​ഘ​​ട​​ന​​യി​​ൽ ചേ​​രു​​ക​​യു​​മു​​ണ്ടാ​​യി. 2006ൽ ​​ഇ​​റാ​​ക്കി​​ൽ​​വ​​ച്ച് അ​​മേ​​രി​​ക്ക​​ൻ സേ​​ന​​യു​​ടെ പി​​ടി​​യി​​ലാ​​യ ജു​​ലാ​​നി അ​​ഞ്ചു വ​​ർ​​ഷ​​ത്തോ​​ളം ത​​ട​​വി​​ൽ കി​​ട​​ന്നു. 2011ൽ ​​ജ​​യി​​ൽ​​മോ​​ചി​​ത​​നാ​​കു​​മ്പോ​​ഴാ​​ണ് അ​​റ​​ബ് വ​​സ​​ന്ത​​ത്തി​​ന്‍റെ ഭാ​​ഗ​​മാ​​യി സി​​റി​​യ​​യി​​ൽ വി​​പ്ല​​വം തു​​ട​​ങ്ങു​​ന്ന​​ത്.


ത​​ന്‍റെ സാ​​ന്നി​​ധ്യം സി​​റി​​യ​​യി​​ലാ​​ണ് ഉ​​ണ്ടാ​​കേ​​ണ്ട​​തെ​​ന്നു തീ​​രു​​മാ​​നി​​ച്ച അ​ദ്ദേ​ഹം നേ​​രേ ഇ​​ദ്‍​ലി​​ബി​​ലെ​​ത്തി. ആ ​​മേ​​ഖ​​ല​​യി​​ൽ അ​​ൽ ക്വ​​യ്ദ​​യു​​ടെ സ്വാ​​ധീ​​നം ശ​​ക്ത​​മാ​​ക്കു​​ന്ന​​തി​​ൽ ജു​​ലാ​​നി നി​​ർ​​ണാ​​യ​​ക പ​​ങ്ക് വ​​ഹി​​ച്ചു. ഐ​​എ​​സ് ത​​ല​​വ​​ൻ അ​​ബൂ​​ബ​​ക്ക​​ർ അ​​ൽ ബ​​ഗ്ദാ​​ദി​​യു​​മാ​​യും ജു​​ലാ​​നി ഒ​ന്നി​ച്ചു​ പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്.


ഹയാത് തഹ്‌രീർ അൽ ഷാം

ജ​ന​കീ​യ പ്ര​ക്ഷോ​ഭം ആ​ഭ്യ​ന്ത​ര​യു​ദ്ധ​ത്തി​ൽ പ​രി​ണ​മി​ച്ച​പ്പോ​ൾ 2012ൽ ​രൂ​പം​കൊ​ണ്ട അ​ൽ നു​സ്ര ഫ്ര​ണ്ട് എ​ന്ന തീ​വ്ര​വാ​ദ സം​ഘ​ട​ന​യാ​ണ് പി​ന്നീ​ട് ഹ​യാ​ത് ത​ഹ്‌​രീ​ർ അ​ൽ ഷാം (​എ​ച്ച്ടി​എ​സ്) ആ​കു​ന്ന​ത്.

അ​സാ​ദ് വി​രു​ദ്ധ ശ​ക്തി​ക​ളി​ൽ ഏ​റ്റ​വും ഫ​ല​പ്ര​ദ​മാ​യി​രു​ന്നു നു​സ്ര. ഫ്രീ ​സി​റി​യ​ൻ ആ​ർ​മി പോ​ലു​ള്ള പ്ര​തി​പ​ക്ഷ സം​ഘ​ട​ന​ക​ൾ ദേ​ശീ​യ​ത​യി​ലൂ​ന്നി പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ച​പ്പോ​ൾ നു​സ്ര​യെ ന​യി​ച്ച​ത് ജി​ഹാ​ദി ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു.

2016ൽ ​അ​ൽ ക്വ​യ്ദ​യു​മാ​യു​ള്ള ബ​ന്ധം നു​സ്ര അ​വ​സാ​നി​പ്പി​ച്ചു. തു​ട​ർ​ന്ന് സ​മാ​ന ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളു​ള്ള സം​ഘ​ട​ന​ക​ളു​മാ​യി ല​യി​ച്ചു​ണ്ടാ​യ​താ​ണ് ഹ​യാ​ത് ത​ഹ്‌​രീ​ർ അ​ൽ ഷാം.

സം​ഘ​ട​നാ ത​ല​വ​ൻ അ​ബു മു​ഹ​മ്മ​ദ് അ​ൽ ജുലാ​നി​യെ അ​മേ​രി​ക്ക ആ​ഗോ​ള തീ​വ്ര​വാ​ദി​യാ​യി മു​ദ്ര​കു​ത്തി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. ഇ​യാ​ളെ പി​ടി​ക്കാ​ൻ സ​ഹാ​യി​ക്കു​ന്ന​വ​ർ​ക്ക് ഒ​രു കോ​ടി ഡോ​ള​ർ സ​മ്മാ​ന​വും അ​മേ​രി​ക്ക ന​ല്കും.

ഇ​ദ്‌​ലി​ബ് പ്ര​വി​ശ്യ കേ​ന്ദ്രീ​ക​രി​ച്ചാ​യി​രു​ന്നു എ​ച്ച്ടി​എ​സി​ന്‍റെ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​നം. പ്ര​വി​ശ്യ​യി​ലെ ഐ​എ​സ്, അ​ൽ​ക്വ​യ്ദ സെ​ല്ലു​ക​ളെ എ​ച്ച്ടി​എ​സ് നി​ർ​വീ​ര്യ​മാ​ക്കി. ഇ​സ്‌​ലാ​മി​ക നി​യ​മം അ​നു​സ​രി​ച്ച് എ​ച്ച്ടി​എ​സ് രൂ​പീ​ക​രി​ച്ച സി​റി​യ​ൻ വി​മോ​ച​ന സ​ർ​ക്കാ​രാ​ണ് ഇ​ദ്‌​ലി​ബി​ന്‍റെ ഭൂ​രി​ഭാ​ഗ​വും നി​യ​ന്ത്രി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്.