ല​ത​യെ​യും നെ​ഹ്റു​വി​നെ​യും ക​ര​യി​ച്ച പാ​ട്ട്!
വി​ശ്വ​സി​ക്കു​മോ.., ഒ​രു​കാ​ല​ത്ത് ഇ​ന്ത്യ​ൻ ദേ​ശ​ഭ​ക്തി​ഗാ​ന​ങ്ങ​ൾ പാ​ക്കി​സ്ഥാ​നി​ൽ ഏ​റെ പ്ര​സി​ദ്ധ​മാ​യി​രു​ന്നു!. ദേ​ശ​ത്തോ​ടും ലോ​ക​ത്തോ​ടു​ത​ന്നെ​യും സ്നേ​ഹം ക​രു​തി​യ, ധീ​ര​ത​യും മ​നു​ഷ്യ​ത്വ​വും വാ​ക്കു​ക​ളി​ൽ നി​റ​ച്ച ഒ​രു ക​വി എ​ഴു​തി​യ ഗാ​ന​ങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു അ​വ. സ്വ​ന്തം നാ​ടി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു പ​റ​യു​ന്പോ​ൾ ക​ണ്ണീ​ര​ണി​ഞ്ഞി​രു​ന്ന അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ പേ​രും ക​വി എ​ന്നു​ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു- ക​വി പ്ര​ദീ​പ്! അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ ജ​ന്മ​ദി​ന​മാ​ണ് ചൊ​വ്വാ​ഴ്ച.


റി​പ്പ​ബ്ലി​ക് ദി​നാ​ഘോ​ഷം ക​ഴി​ഞ്ഞ​തേ​യു​ള്ളൂ.., മ​ഹാ​ത്മാ​ഗാ​ന്ധി​യു​ടെ ര​ക്ത​സാ​ക്ഷി​ത്വ വാ​ർ​ഷി​ക​വും... രാ​ജ്യ​സ്നേ​ഹം ച​ർ​ച്ചാ​വി​ഷ​യ​മാ​കു​ന്ന കാ​ല​ത്ത് ഒ​രു ക​വി​യെ ഓ​ർ​ക്കേ​ണ്ട​തു​ണ്ട്- ഏ ​മേ​രേ വ​ത​ൻ കേ ​ലോ​ഗോം., സ​രാ ആ​ഖ് മേ ​ഭ​ർ ലോ ​പാ​നി എ​ന്നെ​ഴു​തി ക​ണ്ണു​നി​റ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന ക​വി പ്ര​ദീ​പ് എ​ന്ന രാ​ജ്യ​സ്നേ​ഹി​യെ. അ​ദ്ദേ​ഹം ഒ​രി​ക്ക​ൽ പ​റ​ഞ്ഞ​ത് കേ​ൾ​ക്കു​ക:

ഒ​രാ​ൾ​ക്കും നി​ങ്ങ​ളെ രാ​ജ്യ​സ്നേ​ഹി​യാ​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​യി​ല്ല. അ​തു നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ര​ക്ത​ത്തി​ലു​ള്ള​താ​ണ്. രാ​ജ്യ​ത്തെ സേ​വി​ക്കാ​നാ​യി അ​തെ​ങ്ങ​നെ ഉ​പ​യോ​ഗ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നു എ​ന്ന​താ​ണ് നി​ങ്ങ​ളെ വ്യ​ത്യ​സ്ത​നാ​ക്കു​ന്ന​ത്.

ക​വി​യും സാ​ഹി​ത്യ​കാ​ര​നു​മാ​യി​രു​ന്ന അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ ഒ​രു പാ​ട്ടി​ന്‍റെ​യോ ര​ച​ന​യു​ടെ​യോ ച​ട്ട​ക്കൂ​ടി​ൽ ഒ​തു​ക്കി വി​ല​യി​രു​ത്താ​നാ​വി​ല്ല. കാ​ലാ​തീ​ത​മാ​യ വാ​ക്കു​ക​ളും വ്യ​ക്തി​ത്വ​വു​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റേ​ത്.

ക​ണ്ണീ​രി​ലെ സ്നേ​ഹം

1963 ജ​നു​വ​രി 26. ചൈ​ന​യു​മാ​യു​ള്ള യു​ദ്ധ​ത്തി​ലെ തി​രി​ച്ച​ടി​ക്കു ശേ​ഷ​മു​ള്ള റി​പ്പ​ബ്ലി​ക് ദി​നം. അ​ന്ന​ത്തെ പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി ജ​വ​ഹ​ർ​ലാ​ൽ നെ​ഹ്റു രാ​ജ്യ​ത്തെ സൈ​നി​ക​ർ​ക്കും യു​വാ​ക്ക​ൾ​ക്കും ന​വ​ജീ​വ​നേ​കാ​ൻ ഒ​രു പ​രി​പാ​ടി സം​ഘ​ടി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നു. ഡ​ൽ​ഹി നാ​ഷ​ണ​ൽ സ്റ്റേ​ഡി​യ​ത്തി​ലെ ആ ​വേ​ദി​യി​ൽ ആ​ല​പി​ക്കാ​ൻ ക​വി പ്ര​ദീ​പി​നോ​ട് ഒ​രു ഗാ​നം എ​ഴു​താ​ൻ ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു. അ​ദ്ദേ​ഹം എ​ഴു​തി- ഏ ​മേ​രേ വ​ത​ൻ കേ ​ലോ​ഗോം.. (എ​ന്‍റെ രാ​ജ്യ​ത്തെ ജ​ന​ങ്ങ​ളേ, നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ക​ണ്ണു​ക​ൾ അ​ല്പ​മൊ​ന്ന് ഈ​റ​ന​ണി​യ​ട്ടെ..)

സി. ​രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​യു​ടെ ഈ​ണ​ത്തി​ൽ ല​താ മ​ങ്കേ​ഷ്ക​റാ​ണ് ഗാ​നം ആ​ല​പി​ച്ച​ത്. രാ​ഷ്‌​ട്ര​പ​തി ഡോ.​എ​സ്. രാ​ധാ​കൃ​ഷ്ണ​നും പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി നെ​ഹ്റു​വും അ​ട​ക്ക​മു​ള്ള കേ​ൾ​വി​ക്കാ​ർ​ക്കു മു​ന്നി​ൽ പാ​ടു​ന്പോ​ൾ ല​താ മ​ങ്കേ​ഷ്ക​ർ ക​ര​ഞ്ഞു​പോ​യി, നെ​ഹ്റു​വും. പാ​ട്ടു​തീ​ർ​ന്ന​പ്പോ​ൾ ല​ത​യെ സ്റ്റേ​ജി​നു പി​ന്നി​ൽ​ച്ചെ​ന്നു ക​ണ്ട് അ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​ഞ്ഞു - മോ​ളേ, ഇ​ന്നു നീ ​എ​ന്നെ ക​ര​യി​ച്ചു.. രാ​ത്രി സ്വ​ന്തം വ​സ​തി​യി​ൽ ഒ​രു​ക്കി​യ സ​ത്കാ​ര​ത്തി​ലേ​ക്കു ല​ത​യെ ക്ഷ​ണി​ച്ച് അ​ദ്ദേ​ഹം പെ​ട്ടെ​ന്ന് അ​വി​ടെ​നി​ന്നു പോ​വു​ക​യും ചെ​യ്തു.

ആ​ദ്യം വി​സ​മ്മ​തം

റി​ഹേ​ഴ്സ​ലി​നു സ​മ​യ​മി​ല്ലെ​ന്ന കാ​ര​ണ​ത്താ​ൽ ആ​ദ്യം ഈ ​പാ​ട്ടു​പാ​ടാ​ൻ ല​താ മ​ങ്കേ​ഷ്ക​ർ വി​സ​മ്മ​തി​ച്ചി​രു​ന്നു​വെ​ന്ന​താ​ണ് യാ​ഥാ​ർ​ഥ്യം. ല​ത​യു​ടെ ഓ​ർ​മ ഇ​ങ്ങ​നെ: അ​ന​ശ്വ​ര​മാ​യ വ​രി​ക​ൾ എ​ഴു​തി​യ പ്ര​ദീ​പ് ജി ​ത​ന്നെ​യാ​ണ് പാ​ട്ടു​പാ​ട​ണ​മെ​ന്ന് എ​ന്നോ​ട് ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ട​ത്. പ​രി​ശീ​ല​ന​ത്തി​ന് ഒ​ട്ടും സ​മ​യ​മി​ല്ലാ​തി​രു​ന്ന​തി​നാ​ൽ ഞാ​നാ ആ​വ​ശ്യം നി​ര​സി​ച്ചു.

അ​ക്കാ​ല​ത്തു ഞാ​ൻ രാ​പ​ക​ലി​ല്ലാ​തെ ജോ​ലി​ചെ​യ്യു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഈ ​പാ​ട്ടി​നു പ്ര​ത്യേ​ക ശ്ര​ദ്ധ കൊ​ടു​ക്കു​ക എ​ന്ന​ത് അ​സാ​ധ്യ​വു​മാ​യി​രു​ന്നു. എ​ന്നാ​ൽ, പ്ര​ദീ​പ് ജി ​നി​ർ​ബ​ന്ധി​ച്ചു. വ​ലി​യ ആ​ശ​ങ്ക​യോ​ടെ​യും പേ​ടി​യോ​ടെ​യു​മാ​ണ് ആ ​വേ​ദി​യി​ലെ​ത്തി​യ​ത്.

സി​നി​മാ​പ്പാ​ട്ട് അ​ല്ലാ​ത്ത​തി​നാ​ൽ ഇ​തി​നു വ​ലി​യ സ്വാ​ധീ​ന​മു​ണ്ടാ​കി​ല്ലെ​ന്നാ​ണ് താ​ൻ ക​രു​തി​യി​രു​ന്ന​തെ​ന്ന് ല​ത പ​റ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ട്. എ​ന്നാ​ൽ, പി​ന്നീ​ട് അ​വ​രു​ടെ ഒ​രു സം​ഗീ​ത പ​രി​പാ​ടി​യും ഈ ​പാ​ട്ടു​പാ​ടാ​തെ അ​വ​സാ​നി​പ്പി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. ല​ത​യു​ടെ സി​ഗ്നേ​ച്ച​ർ ട്യൂ​ണ്‍ എ​ന്ന നി​ല​യി​ലേ​ക്ക് അ​ത് ഉ​യ​ർ​ന്നു.

ഡ​ൽ​ഹി​യി​ലെ പ​രി​പാ​ടി​യി​ലേ​ക്കു ക​വി പ്ര​ദീ​പി​നു ക്ഷ​ണ​മി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു എ​ന്ന​താ​ണ് വി​രോ​ധാ​ഭാ​സം. എ​ന്നാ​ൽ, ര​ണ്ടു മാ​സം ക​ഴി​ഞ്ഞ് മും​ബൈ​യി​ലെ ആ​ർ​എം ഹൈ​സ്കൂ​ളി​ൽ​വ​ച്ച് അ​ദ്ദേ​ഹം പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി​ക്കു​വേ​ണ്ടി ഇ​തേ ഗാ​നം പാ​ടി. സ്വ​ന്തം കൈ​പ്പ​ട​യി​ൽ ആ​ദ്യ​മെ​ഴു​തി​യ വ​രി​ക​ൾ നെ​ഹ്റു​വി​നു സ​മ്മാ​നി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു.

പാ​ട്ടി​ൽ​നി​ന്നു ല​ഭി​ക്കു​ന്ന റോ​യ​ൽ​റ്റി തു​ക സൈ​നി​ക​രു​ടെ കു​ടും​ബ​ത്തി​നു ന​ൽ​ക​ണ​മെ​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു ക​വി പ്ര​ദീ​പി​ന്‍റെ അ​ന്ത്യാ​ഭി​ലാ​ഷം. 2005ൽ ​ബോം​ബെ ഹൈ​ക്കോ​ട​തി​യു​ടെ നി​ർ​ദേ​ശ​പ്ര​കാ​രം മ്യൂ​സി​ക് ക​ന്പ​നി​യാ​യ എ​ച്ച്എം​വി ആ​ർ​മി വെ​ൽ​ഫെ​യ​ർ ഫ​ണ്ടി​ലേ​ക്കു തു​ക കൈ​മാ​റി.

ക​വി ജ​നി​ക്കു​ന്നു

ഉ​ജ്ജ​യി​നി​ക്കു സ​മീ​പം ഭ​ട്നാ​ഗ​റി​ൽ 1915 ഫെ​ബ്രു​വ​രി ആ​റി​നാ​യി​രു​ന്നു ക​വി പ്ര​ദീ​പി​ന്‍റെ ജ​ന​നം. രാ​മ​ച​ന്ദ്ര നാ​രാ​യ​ണ്‍​ജി ദ്വി​വേ​ദി എ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു യ​ഥാ​ർ​ഥ നാ​മം. ഇ​ൻ​ഡോ​റി​ലും അ​ല​ഹ​ബാ​ദി​ലും ല​ഖ്നൗ​വി​ലു​മാ​യി വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം. ഹി​ന്ദി ക​വി​ത​ക​ളോ​ടു​ള്ള താ​ത്പ​ര്യ​ത്താ​ൽ പ​ഠ​ന​കാ​ല​ത്തു​ത​ന്നെ ക​വി​സ​മ്മേ​ള​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ പ​ങ്കെ​ടു​ത്തു​തു​ട​ങ്ങി.

അ​ധ്യാ​പ​ക​നാ​വു​ക എ​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ ല​ക്ഷ്യം. 1939ൽ ​ബോം​ബെ​യി​ൽ ഒ​രു ക​വി​സ​മ്മേ​ള​ന​ത്തി​ൽ​വ​ച്ച് ബോം​ബെ ടാ​ക്കീ​സ് സ്റ്റു​ഡി​യോ ഉ​ട​മ ഹി​മാ​ൻ​ഷു റാ​യി​യെ പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ട്ടു. ക​വി പ്ര​ദീ​പി​ന്‍റെ എ​ഴു​ത്തി​ൽ ആ​കൃ​ഷ്ട​നാ​യ അ​ദ്ദേ​ഹം ക​ങ്ക​ണ്‍ എ​ന്ന ചി​ത്ര​ത്തി​നു വേ​ണ്ടി പാ​ട്ടു​ക​ളെ​ഴു​താ​ൻ ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു.

മൂ​ന്നു പാ​ട്ടു​ക​ൾ അ​ദ്ദേ​ഹം​ത​ന്നെ പാ​ടി. എ​ല്ലാം ജ​ന​പ്രി​യ​മാ​യി. ഹൃ​ദ​യം​തൊ​ടു​ന്ന ഒ​രു നി​ര പാ​ട്ടു​ക​ളു​ടെ ആ​രം​ഭ​മാ​യി​രു​ന്നു അ​വി​ടെ. 1954ലെ ​ജാ​ഗൃ​തി എ​ന്ന ചി​ത്ര​ത്തി​ലെ പാ​ട്ടു​ക​ളു​ണ്ടാ​ക്കി​യ ച​ല​നം അ​ന​ന്യ​മാ​യി​രു​ന്നു. ഈ ​ചി​ത്ര​ത്തി​ന്‍റെ മാ​തൃ​ക അ​നു​ക​രി​ച്ചു പാ​ക്കി​സ്ഥാ​നി​ൽ ബേ​ദാ​രി എ​ന്നൊ​രു സി​നി​മ​യി​റ​ങ്ങി. പാ​ട്ടു​ക​ളും അ​തേ കോ​പ്പി. വ​രി​ക​ളി​ലെ ഹി​ന്ദു​സ്ഥാ​ൻ എ​ന്ന വാ​ക്ക് പാ​ക്കി​സ്ഥാ​ൻ എ​ന്നാ​ക്കി മാ​റ്റു​ക​യേ ചെ​യ്തു​ള്ളൂ!

അ​റു​പ​തു​ക​ളി​ൽ ഹി​ന്ദി ച​ല​ച്ചി​ത്ര​ഗാ​ന​രം​ഗം പാ​ശ്ചാ​ത്യ സം​ഗീ​ത​ത്തി​ലേ​ക്കും ഫാ​സ്റ്റ് ന​ന്പ​റു​ക​ളി​ലേ​ക്കും തി​രി​യു​ന്ന​തു​വ​രെ ക​വി പ്ര​ദീ​പി​ന്‍റെ ര​ച​ന​ക​ൾ തി​ള​ങ്ങി​നി​ന്നു. 1998 ഡി​സം​ബ​ർ 11ന് ​മും​ബൈ വി​ലെ പാ​ർ​ലെ​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ അ​ന്ത്യം.

ആ​ജ് ഹി​മാ​ല​യ് കി ​ചോ​ഠി സേ, ​ഇ​ൻ​സാ​ഫ് കി ​ഡ​ഗ​ർ പേ, ​ആ​വോ ബ​ച്ചോ തു​മ്ഹേ ദി​ഖാ​യേ, ഹം ​ലാ​യേ ഹേ ​തൂ​ഫാ​ൻ സേ, ​ച​ൽ അ​കേ​ലാ തു​ട​ങ്ങി​യ പാ​ട്ടു​ക​ൾ​ക്ക് ഇ​ന്നു​മു​ണ്ട് ആ​രാ​ധ​ക​ർ. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ ഭ​ജ​നു​ക​ൾ കേ​ട്ട് ദി​വ​സം തു​ട​ങ്ങു​ന്ന നൂ​റു​ക​ണ​ക്കി​നു വീ​ടു​ക​ളു​മു​ണ്ട്.

സ്ഥ​ല​കാ​ല​ഭേ​ദ​മി​ല്ലാ​തെ സ്നേ​ഹ​പ്ര​പ​ഞ്ച​മൊ​രു​ക്കു​ക​യാ​ണ് ക​വി പ്ര​ദീ​പി​ന്‍റെ വ​രി​ക​ൾ. ഏ ​മേ​രേ വ​ത​ൻ കേ ​ലോ​ഗോം എ​ന്നു കേ​ൾ​ക്കു​ന്പോ​ൾ നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ക​ണ്ണു​ക​ളും ഈ​റ​ന​ണി​യു​ന്നി​ല്ലേ.. ഉ​ള്ളി​ൽ അ​ഭി​മാ​നം നി​റ​യു​ന്നി​ല്ലേ...

ഹ​രി​പ്ര​സാ​ദ്