സ​മ​ർ​പ്പ​ണം, സാ​ക്ഷാ​ത്കാ​രം
"ഇ​ന്ത്യ​ൻ യൂ​ഹാ​ൻ സെ​ബാ​സ്റ്റ്യ​ൻ ബാ​ക് ' എ​ന്നൊ​രു വി​ളി​പ്പേ​രു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു സ​രോ​ദ് മാ​ന്ത്രി​ക​ൻ ഉ​സ്താ​ദ് അ​ലി അ​ക്ബ​ർ ഖാ​ന്. വെ​സ്റ്റേ​ണ്‍ ക്ലാ​സി​ക്ക​ൽ മ്യൂ​സി​ക്കി​നെ നി​ർ​വ​ചി​ച്ച ആ ​ജ​ർ​മ​ൻ സം​ഗീ​തേ​തി​ഹാ​സ​ത്തി​ന്‍റെ പേ​ര് ഒ​രു​രാ​ത്രി​കൊ​ണ്ട് വീ​ണു​കി​ട്ടി​യ​ത​ല്ല അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്. അ​തി​നു​പി​ന്നി​ൽ പ​തി​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ൾ​നീ​ണ്ട സ​മ​ർ​പ്പ​ണ​ത്തി​ന്‍റെ ക​ഥ​യു​ണ്ട്... നാ​ളെ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ നൂ​റ്റി​മൂ​ന്നാം ജ​ന്മ​വാ​ർ​ഷി​ക​ദി​നം.

പ​ത്തു​വ​ർ​ഷം പ​രി​ശീ​ലി​ച്ചാ​ൽ നി​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് സ്വ​യം സ​ന്തോ​ഷി​ക്കാ​വു​ന്ന​വി​ധം വാ​യി​ക്കാം. ഇ​രു​പ​തു വ​ർ​ഷ​ത്തി​നു​ശേ​ഷം നി​ങ്ങ​ൾ ഒ​രു​പ​ക്ഷേ വേ​ദി​ക​ളി​ൽ ശ്രോ​താ​ക്ക​ളെ സ​ന്തോ​ഷി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​യാ​ളാ​വാം.. വീ​ണ്ടു​മൊ​രു പ​ത്തു​വ​ർ​ഷം ക​ഴി​ഞ്ഞാ​ൽ നി​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് സ്വ​ന്തം ഗു​രു​വി​നെ​യും തൃ​പ്ത​നാ​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞേ​ക്കും..

എ​ന്നാ​ൽ പി​ന്നെ​യും ഒ​രു​പാ​ടു വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ പ​രി​ശീ​ലി​ച്ചാ​ലേ നി​ങ്ങ​ളൊ​രു യ​ഥാ​ർ​ഥ സം​ഗീ​ത​കാ​ര​നാ​വൂ.. അ​ന്നു ചി​ല​പ്പോ​ൾ ഈ​ശ്വ​ര​നെ സ​ന്തോ​ഷി​പ്പി​ക്കാ​ൻ സാ​ധി​ച്ചേ​ക്കും.. -എ​ന്തൊ​രു കൃ​ത്യ​മാ​യ വീ​ക്ഷ​ണ​മാ​ണ്! ഇ​തു പ​റ​ഞ്ഞ​ത് സ​രോ​ദ് മാ​ന്ത്രി​ക​ൻ ഉ​സ്താ​ദ് അ​ലി അ​ക്ബ​ർ ഖാ​ൻ ആ​ണ്, ത​രി​ന്പും സം​ശ​യ​മി​ല്ലാ​തെ യ​ഥാ​ർ​ഥ സം​ഗീ​ത​ജ്ഞ​നെ​ന്നു വി​ളി​ക്കാ​വു​ന്ന​യാ​ൾ.

ഉ​ദ​യ​ത്തി​നു​മു​ന്പേ തു​ട​ങ്ങി ദി​വ​സ​വും 18 മ​ണി​ക്കൂ​ർ വ​രെ നീ​ളു​മാ​യി​രു​ന്ന പ​രി​ശീ​ല​നം​കൊ​ണ്ട് ര​ത്നം​പോ​ലെ തി​ള​ങ്ങി​യ​യാ​ൾ... ലോ​ക​ത്തി​ലെ ഏ​റ്റ​വും മ​ഹാ​നാ​യ സം​ഗീ​ത​ജ്ഞ​നെ​ന്ന് സാ​ക്ഷാ​ൽ യെ​ഹു​ദി മെ​നു​ഹി​ൻ വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്ക​ണ​മെ​ങ്കി​ൽ ആ ​മ​ഹ​ത്വം എ​ത്ര​യോ ഒൗ​ന്ന​ത്യ​മു​ള്ള​താ​ക​ണം!

പാ​ട്ടു​സ​ഞ്ചാ​ര​ങ്ങ​ൾ

സം​ഗീ​ത​വു​മാ​യി ലോ​ക​മെ​ങ്ങു​മെ​ത്തി​യ ഉ​സ്താ​ദ് അ​ലി അ​ക്ബ​ർ ഖാ​നു പി​ന്നി​ൽ പാ​ട്ടു​പ​ഠി​ക്കാ​നാ​യി എ​ട്ടാം വ​യ​സി​ൽ വീ​ടു​വി​ട്ടി​റ​ങ്ങി​പ്പോ​യ ഒ​രാ​ളു​ണ്ട്- പി​താ​വ് ആ​ചാ​ര്യ ബാ​ബാ അ​ലാ​വു​ദീ​ൻ ഖാ​ൻ. ഇ​ന്ന​ത്തെ ബം​ഗ്ലാ​ദേ​ശി​ലെ ശി​ബ്പു​രി​ൽ​നി​ന്ന് കോ​ൽ​ക്ക​ത്ത​വ​രെ പോ​യി വാ​യ്പ്പാ​ട്ടും വ​യ​ലി​നും ക്ലാ​രി​നെ​റ്റും പു​ല്ലാ​ങ്കു​ഴ​ലും പി​യാ​നോ​യും പ​ഠി​ച്ച​യാ​ളാ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹം. ഒ​ടു​ക്കം ഉ​സ്താ​ദ് അ​ഹ്മ​ദ് അ​ലി ഖാ​നു മു​ന്നി​ൽ സ​രോ​ദ് പ​ഠി​ക്കാ​നെ​ത്തി.

മൂ​ന്നു​വ​ർ​ഷ​മാ​യ​പ്പോ​ൾ അ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​ഞ്ഞു- എ​നി​ക്ക​റി​യാ​വു​ന്ന​തെ​ല്ലാം നി​ന്നെ പ​ഠി​പ്പി​ച്ചു​ക​ഴി​ഞ്ഞു! എ​ന്നാ​ൽ അ​ലാ​വു​ദീ​ൻ ഖാ​ന് അ​തു മ​തി​യാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ആ​ത്മ​ഹ​ത്യ​യ്ക്കു തൊ​ട്ട​ടു​ത്തു​വ​രെ​യെ​ത്തി​യ ക​ഷ്ട​പ്പാ​ടു​ക​ൾ പി​ന്നി​ട്ട് അ​ദ്ദേ​ഹം വി​ഖ്യാ​ത​നാ​യ മു​ഹ​മ്മ​ദ് വാ​സി​ർ ഖാ​നു കീ​ഴി​ൽ തു​ട​ർ​ന്നു​പ​ഠി​ച്ചു. ആ ​പി​താ​വി​ന്‍റെ മ​ക​ൻ ഇ​ത്ര​യും മ​ഹാ​നാ​യി​ല്ലെ​ങ്കി​ല​ല്ലേ അ​ത്ഭു​തം.

ഒ​രു ചെ​റി​യ പ​ട്ട​ണ​ത്തി​ലെ വീ​ടി​ന്‍റെ ജാ​ല​ക​ത്തി​നു പു​റ​ത്തു​കാ​ണു​ന്ന റോ​ഡി​ന​പ്പു​റം എ​ന്താ​ണെ​ന്ന​റി​യാ​ത്ത കു​ട്ടി​ക്കാ​ലം ക​ട​ന്നാ​ണ് അ​ലി അ​ക്ബ​ർ ഖാ​ൻ ലോ​ക​മ​റി​യു​ന്ന സം​ഗീ​ത​ജ്ഞ​നാ​യ​ത്. 25 സ്ട്രിം​ഗു​ക​ളു​ള്ള, ഫ്രെ​ട്ടു​ക​ളി​ല്ലാ​ത്ത സ​രോ​ദ് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ വി​ശ്വ​സം​ഗീ​ത​ജ്ഞ​നാ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

പാ​ട്ട്, മൂ​ന്നാം വ​യ​സു​മു​ത​ൽ

1922 ഏ​പ്രി​ൽ 14നു ​ജ​നി​ച്ച അ​ലി അ​ക്ബ​ർ ഖാ​ൻ മൂ​ന്നാം വ​യ​സു​മു​ത​ൽ പി​താ​വി​ൽ​നി​ന്ന് സം​ഗീ​തം പ​ഠി​ച്ചു​തു​ട​ങ്ങി. മ​ക​നി​ൽ​നി​ന്ന് പി​താ​വ് അ​ത്ഭു​ത​ങ്ങ​ൾ പ്ര​തീ​ക്ഷി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്രേ.

കു​ടും​ബം അ​ന്ന് മൈ​ഹ​റി​ലാ​ണ് (ഇ​ന്ന​ത്തെ മ​ധ്യ​പ്ര​ദേ​ശ്). ജോ​ധ്പു​ർ മ​ഹാ​രാ​ജാ​വി​ന്‍റെ കൊ​ട്ടാ​രം സം​ഗീ​ത​ജ്ഞ​നാ​യി​രു​ന്നു അ​ലാ​വു​ദീ​ൻ ഖാ​ൻ. സം​ഗീ​ത​ത്തി​നു അ​ഗ്നി​യും വ​ർ​ഷ​വു​മു​ണ്ടാ​ക്കാ​നാ​കു​മെ​ന്നു തെ​ളി​യി​ച്ച, അ​തു മ​രു​ന്നി​നു പ​ക​ര​മാ​കു​മെ​ന്നു​റ​പ്പി​ച്ച മി​യാ താ​ൻ​സെ​ന്‍റെ പാ​ര​ന്പ​ര്യ​ത്തി​ൽ​നി​ന്നാ​ണ് ആ ​കു​ടും​ബ​ത്തി​ന്‍റെ വേ​രു​ക​ളു​റ​ച്ച മൈ​ഹ​ർ ഘ​രാ​ന​യു​ണ്ടാ​യ​ത്.

പി​താ​വി​നു​കീ​ഴി​ൽ ഏ​താ​നും വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ പ​ഠി​ച്ച​ശേ​ഷം അ​ലി അ​ക്ബ​ർ ഖാ​നെ ബം​ഗാ​ളി​ൽ മാ​തൃ​സ​ഹോ​ദ​ര​ൻ ഫ​കീ​ർ ആ​ഫ്താ​ബു​ദീ​ൻ ഖാ​ന്‍റെ അ​ടു​ത്തേ​ക്ക​യ​ച്ചു- പു​ല്ലാ​ങ്കു​ഴ​ലും പെ​ർ​ക്യു​ഷ​നും (ത​ബ​ല, പ​ഖാ​വ​ജ്) പ​ഠി​ക്കാ​ൻ. താ​ള​ബോ​ധം ഉ​റ​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു ല​ക്ഷ്യം. ഒ​രു ഭാ​ഷ പ​ഠി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​യാ​ണ് താ​ൻ അ​തു പ​ഠി​ച്ച​തെ​ന്ന് ഖാ​ൻ​സാ​ഹി​ബ് പി​ന്നീ​ടു പ​റ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ട്.

അ​വി​ടെ​നി​ന്നു മ​ട​ങ്ങി​യെ​ത്തി​യ​ശേ​ഷം അ​ലാ​വു​ദീ​ൻ ഖാ​ൻ മ​ക​നെ ഒ​ട്ടേ​റെ ഉ​പ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ പ​ഠി​പ്പി​ച്ചു. ഏ​താ​ണ്ടു പ​ത്തു​വ​യ​സി​നു മു​ന്പു​ത​ന്നെ ഒ​രു​കാ​ര്യം ഉ​റ​പ്പി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു- മ​ക​ൻ ഇ​നി ജീ​വി​ത​കാ​ലം മു​ഴു​വ​ൻ സ​രോ​ദ് വാ​യി​ക്കും!​ഏ​താ​ണ്ട് 20 കൊ​ല്ല​മാ​ണ് പി​താ​വ് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ പ​ഠി​പ്പി​ച്ച​ത്. ദി​വ​സ​വും 18 മ​ണി​ക്കൂ​ർ പ​രി​ശീ​ല​നം. അ​തി​ൽ 15 മ​ണി​ക്കൂ​റും പി​താ​വ് ഒ​പ്പ​മു​ണ്ടാ​കും.

അ​റി​വ് എ​ങ്ങ​നെ മ​റ്റു​ള്ള​വ​ർ​ക്കു പ​ക​ര​ണ​മെ​ന്നും, എ​ങ്ങ​നെ ഈ​ണ​മൊ​രു​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു​മെ​ല്ലാം ആ ​പ​രി​ശീ​ല​ന​ത്തി​ൽ ഉ​റ​ച്ചു. ഇ​ള​യ സ​ഹോ​ദ​രി റോ​ഷ​നാ​ര ഖാ​നും പ​രി​ശീ​ല​ന​ത്തി​ൽ ഇ​ട​യ്ക്ക് ഒ​പ്പ​മു​ണ്ടാ​കും. (പി​ന്നീ​ട് അ​ന്ന​പൂ​ർ​ണാ​ദേ​വി​യെ​ന്നു പ്ര​ശ​സ്ത​യാ​യ സം​ഗീ​ത​ജ്ഞ​യും പ​ണ്ഡി​റ്റ് ര​വി​ശ​ങ്ക​റി​ന്‍റെ ആ​ദ്യ​ഭാ​ര്യ​യു​മാ​ണ് റോ​ഷ​നാ​ര).

പി​താ​വ് പാ​ട്ടു​പ​ഠി​ക്കാ​നാ​ണ് വീ​ടു​വി​ട്ട​തെ​ങ്കി​ൽ മ​ക​ൻ പ​ഠ​ന​ത്തി​ലെ ക​ടു​ത്ത​ചി​ട്ട​ക​ളി​ൽ മ​നം​മ​ടു​ത്ത് ര​ണ്ടു​ത​വ​ണ വീ​ടു​വി​ട്ടു. തി​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന് വീ​ണ്ടും പ​ഠി​പ്പി​ച്ചു. അ​ലാ​വു​ദീ​ൻ ഖാ​ന് 100 വ​യ​സു​ള്ള​പ്പോ​ൾ പോ​ലും മ​ക​നെ പ​ഠി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നു. 110-ാം വ​യ​സി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ മ​ര​ണ​ശേ​ഷം സ്വ​പ്ന​ത്തി​ൽ​വ​ന്നു പ​ഠി​പ്പി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നെ​ന്ന് അ​ലി അ​ക്ബ​ർ ഖാ​ൻ പ​റ​യാ​റു​ണ്ട്.

ലോ​കം സം​ഗീ​തം

പ​തി​മൂ​ന്നാം വ​യ​സി​ൽ ഉ​ത്ത​ർ​പ്ര​ദേ​ശി​ലെ അ​ല​ഹ​ബാ​ദി​ലാ​യി​രു​ന്നു ആ​ദ്യ​ത്തെ സ​രോ​ദ് ക​ച്ചേ​രി. വാ​യി​ക്കു​ന്ന​ത് ശ​രി​യാ​യി​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ കൊ​ന്പ​ന്മാ​രാ​യ കേ​ൾ​വി​ക്കാ​ർ സ്റ്റേ​ജി​ൽ​ക​യ​റി​ച്ചെ​ന്നു ചീ​ത്ത​വി​ളി​ക്കു​ന്ന കാ​ല​മാ​ണ്. പ​ക്ഷേ അ​ലി അ​ക്ബ​ർ ഖാ​ന്‍റെ ക​ച്ചേ​രി ക​ഴി​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ അ​വ​ർ സ്റ്റേ​ജി​ലെ​ത്തി കെ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ചു. അ​വി​ടെ​യൊ​രി​തി​ഹാ​സം പി​റ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

പ​തി​ന​ഞ്ചാം വ​യ​സി​ൽ ആ​കാ​ശ​വാ​ണി​യി​ലെ ആ​ദ്യ​ത്തെ പ്ര​ക​ട​ന​ത്തി​ന് ഉ​സ്താ​ദ് അ​ല്ലാ ര​ഖാ ഖാ​ൻ ആ​യി​രു​ന്നു ത​ബ​ല​യി​ൽ അ​ക​ന്പ​ടി. വൈ​കാ​തെ ആ​കാ​ശ​വാ​ണി​യി​ലെ ഏ​റ്റ​വും പ്രാ​യം​കു​റ​ഞ്ഞ സം​ഗീ​ത​സം​വി​ധാ​യ​ക​നാ​യി. ഇ​രു​പ​തു​ക​ളു​ടെ തു​ട​ക്ക​ത്തി​ൽ എ​ച്ച്എം​വി​ക്കു​വേ​ണ്ടി ആ​ദ്യ​ത്തെ റെ​ക്കോ​ർ​ഡിം​ഗ്. പി​താ​വി​ന്‍റെ വ​ഴി​കാ​ട്ട​ലി​ലൂ​ടെ 1943ലാ​ണ് ജോ​ധ്പു​ർ മ​ഹാ​രാ​ജാ​വി​ന്‍റെ കൊ​ട്ടാ​രം ഗാ​യ​ക​നാ​യ​ത്.

അ​വി​ടെ ക​ച്ചേ​രി​ക​ളും പാ​ട്ടു​പ​ഠി​പ്പി​ക്ക​ലും ഈ​ണ​ങ്ങ​ളൊ​രു​ക്ക​ലു​മാ​യി രാ​ജ​കു​മാ​ര​നെ​പ്പോ​ലെ ക​ഴി​ഞ്ഞു. മ​ഹാ​രാ​ജാ​വ് ഉ​റ​ങ്ങു​ന്ന​തു​വ​രെ മ​ണി​ക്കൂ​റു​ക​ൾ നീ​ളു​ന്ന ആ​ലാ​പ​നം. അ​ദ്ദേ​ഹം ഒ​രു വി​മാ​നാ​പ​ക​ട​ത്തി​ൽ കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ട​തോ​ടെ​യാ​ണ് അ​ലി അ​ക്ബ​ർ ഖാ​ൻ കൊ​ട്ടാ​രം​വി​ട്ട​ത്.

തു​ട​ർ​ന്ന് ബോം​ബെ​യി​ലെ​ത്തി സി​നി​മ​ക​ൾ​ക്കു സം​ഗീ​ത​മൊ​രു​ക്കി. ചേ​ത​ൻ ആ​ന​ന്ദി​ന്‍റെ ആ​ന്ധി​യാം, സ​ത്യ​ജി​ത് റേ​യു​ടെ ദേ​വി, ത​പ​ൻ സി​ൻ​ഹ​യു​ടെ ഖു​ദി​തോ പ​ശ​ൻ എ​ന്നി​വ​യും അ​വ​യി​ൽ ഉ​ൾ​പ്പെ​ടും. പി​ൽ​ക്കാ​ല​ത്ത് ബെ​ർ​ണാ​ഡോ ബ​ർ​ത്ത​ലൂ​ച്ചി​യു​ടെ ചി​ത്ര​ത്തി​നും സം​ഗീ​ത​മൊ​രു​ക്കി.

ജീ​വി​തം, ര​ണ്ടാം ഘ​ട്ടം

1955ൽ ​ഖാ​ൻ​സാ​ഹി​ബി​ന്‍റെ ജീ​വി​തം ഒ​രു വ​ഴി​ത്തി​രി​വി​ലെ​ത്തി. ലോ​ർ​ഡ് യെ​ഹു​ദി മെ​നു​ഹി​നെ ക​ണ്ടു​മു​ട്ടി​യ​താ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ ക്ഷ​ണ​പ്ര​കാ​രം യൂ​റോ​പ്പും അ​മേ​രി​ക്ക​യും സ​ന്ദ​ർ​ശി​ച്ചു.

പ​തി​യെ ജീ​വി​തം അ​മേ​രി​ക്ക​യി​ലേ​ക്കു പ​റി​ച്ചു​ന​ട​പ്പെ​ട്ടു. അ​തേ​ക്കു​റി​ച്ച് ഒ​രി​ക്ക​ൽ പ​റ​ഞ്ഞ​തി​ങ്ങ​നെ: ഇ​തി​ങ്ങ​നെ സം​ഭ​വി​ക്കു​മെ​ന്ന് ഞാ​ൻ ഒ​രി​ക്ക​ലും ക​രു​തി​യി​രു​ന്നി​ല്ല. എ​ല്ലാ മ​നു​ഷ്യ​ർ​ക്കും സ്നേ​ഹ​വും സ​മാ​ധാ​ന​വും ന​ൽ​കു​ന്ന​താ​ക​യാ​ൽ ഈ ​സം​ഗീ​തം എ​ല്ലാ​യി​ട​ത്തും എ​ത്ത​ണ​മെ​ന്ന ആ​ഗ്ര​ഹ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

ശേ​ഷ​മു​ള്ള​ത് ലോ​ക സം​ഗീ​ത​ച​രി​ത്ര​ത്തി​ന്‍റെ​കൂ​ടി ഭാ​ഗ​മാ​ണ്. ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ സ്ഥാ​പി​ച്ച അ​ലി അ​ക്ബ​ർ കോ​ള​ജ് ഓ​ഫ് മ്യൂ​സി​ക് പി​ന്നീ​ട് ക​ലി​ഫോ​ർ​ണി​യ​യി​ലേ​ക്കു മാ​റ്റി. സ്വി​റ്റ്സ​ർ​ല​ൻ​ഡി​ൽ ഇ​തി​ന്‍റെ ശാ​ഖ​യും സ്ഥാ​പി​ച്ചു. സ്വ​പ്ന​ങ്ങ​ൾ സ​ഫ​ല​മാ​ക്കാ​ൻ സാ​ധി​ക്കു​ന്ന​യി​ടം എ​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ​നി​ന്നു പോ​കാ​ൻ ഇ​ഷ്ട​മി​ല്ലാ​ഞ്ഞി​ട്ടും അ​ദ്ദേ​ഹം അ​മേ​രി​ക്ക​യി​ൽ തു​ട​ർ​ന്ന​ത്.

ഹി​ന്ദു​സ്ഥാ​നി ശാ​സ്ത്രീ​യ സം​ഗീ​ത​ത്തി​ന് പ​ടി​ഞ്ഞാ​റ് വേ​രു​ക​ളു​ണ്ടാ​ക്കി​യ​ത് അ​ദ്ദേ​ഹ​മാ​ണ്., പു​ഷ്പ​ങ്ങ​ൾ വി​ട​ർ​ത്തി​യ​തും. രാ​ജ്യം അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ പ​ത്മ​ഭൂ​ഷ​ണ്‍ ന​ൽ​കി ആ​ദ​രി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. വി​ഖ്യാ​ത​മാ​യ മ​ക് ആ​ർ​ത​ർ ഫെ​ലോ​ഷി​പ്പും അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു ല​ഭി​ച്ചു. ക​ലി​ഫോ​ർ​ണി​യ​യി​ൽ 2009 ജൂ​ണ്‍ 18നാ​യി​രു​ന്നു അ​ന്ത്യം.

യ​ഥാ​ർ​ഥ സം​ഗീ​തം ധ​ന​സ​ന്പാ​ദ​ന​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി​യ​ല്ല, ബ​ഹു​മ​തി​ക​ൾ​ക്ക​ല്ല, മ​ന​സു​ക​ളു​ടെ ആ​ന​ന്ദ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി​പോ​ലു​മ​ല്ല.. അ​ത് മോ​ക്ഷ​ത്തി​ലേ​ക്കും സാ​ക്ഷാ​ത്കാ​ര​ത്തി​ലേ​ക്കു​മു​ള്ള പാ​ത​യാ​ണ്. എ​നി​ക്ക​ങ്ങ​നെ​യാ​ണു തോ​ന്നു​ന്ന​ത്- അ​ലി അ​ക്ബ​ർ ഖാ​ൻ.
Copyright @ 2018 , Rashtra Deepika Ltd.