മു​റി​വേ​റ്റ ഓ​ർ​മ​ക​ളും ഇ​ന്ന​ലെ​ക​ളു​ടെ മു​റി​പ്പാ​ടു​ക​ളും മാ​ഞ്ഞു​പോ​ക​ട്ടേ​യെ​ന്ന​ത് ആ​ശം​സ​യി​ൽ ഒ​തു​ങ്ങ​രു​ത്. പു​റ​കോ​ട്ടു ന​ട​ന്നു ച​രി​ത്രം തി​രു​ത്തി​ക്കു​റി​ക്കാ​മെ​ന്നു വ്യാ​മോ​ഹി​ക്ക​രു​ത​ല്ലോ. മ​ല​യാ​ളി​യാ​യ പു​രാ​വ​സ്തു ഗ​വേ​ഷ​ക​ൻ കെ.​കെ. മു​ഹ​മ്മ​ദി​ന്‍റെ ക​ണ്ടെ​ത്ത​ലു​ക​ൾ രാ​മ​ഭ​ക്ത​രെ​ങ്കി​ലും മ​റ​ന്നേ​ക്കി​ല്ലെ​ന്ന ഓ​ർ​മ​പ്പെ​ടു​ത്ത​ലും ന​ന്നാ​യി. ദേ​വാ​ല​യ​ങ്ങ​ൾ ഏ​തെ​ങ്കി​ലു​മൊ​രു മ​ത​വി​ഭാ​ഗ​ത്തി​ന്‍റേ​തോ, ജാ​തി​യു​ടേ​തോ മാ​ത്ര​മാ​ക്കി പ​രി​മി​ത​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്പോ​ൾ മാ​ത്ര​മാ​കും ഈ​ശ്വ​ര​സാ​ന്നി​ധ്യം ന​ഷ്‌​ട​മാ​കു​ക. എ​ല്ലാ വി​ശ്വാ​സ​ങ്ങ​ളെ​യും ആ​രാ​ധ​നാ​ല​യ​ങ്ങ​ളെ​യും ആ​ദ​ര​വോ​ടെ കാ​ണു​ന്ന​താ​ണ് ഭാ​ര​തീ​യ സം​സ്കാ​രം.

സ​ർ​വ​മ​ത സ​മ​ഭാ​വ​ന​യി​ൽ വ​ള​രാം

കൂ​റ്റ​ൻ ക്ഷേ​ത്ര​ങ്ങ​ൾ, പ​ള്ളി​ക​ൾ, മോ​സ്കു​ക​ൾ, പ്ര​തി​മ​ക​ൾ എ​ന്നി​വ​യെ​ക്കാ​ളേ​റെ പു​തു​ത​ല​മു​റ​യു​ടെ വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ​ത്തി​ലും ആ​രോ​ഗ്യ​ത്തി​ലു​മാ​ക​ട്ടെ മു​ത​ൽ​മു​ട​ക്ക്. രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്‍റെ സ​മാ​ധാ​ന​വും സു​ര​ക്ഷ​യും കാ​ക്കു​ന്ന​തി​ലും സാ​ന്പ​ത്തി​ക​വ​ള​ർ​ച്ച​യു​ടെ നേ​ട്ട​ങ്ങ​ൾ പാ​വ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​കൂ​ടി എ​ത്തി​ക്കു​ന്ന​തി​ലു​മാ​ക​ണം ഇ​നി​യു​ള്ള മു​ൻ​ഗ​ണ​ന. അ​യോ​ധ്യ​യി​ലെ ശ്രീ​രാ​മ​ക്ഷേ​ത്രം യാ​ഥാ​ർ​ഥ്യ​മാ​യ​തി​ലൂ​ടെ മ​ത​വി​ദ്വേ​ഷ​ത്തി​ന്‍റെ അ​ധ്യാ​യം അ​ട​യ്ക്ക​ട്ടെ. സ​ർ​വ​മ​ത സ​മ​ഭാ​വ​ന​യി​ലും തു​ല്യ​നീ​തി​യി​ലും പൗ​ര​സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ത്തി​ലും ആ​ക​ട്ടെ ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ അ​ഭി​മാ​നം. രാ​ജ്യ​പു​രോ​ഗ​തി​ക്കും ഭാ​വി സ​മാ​ധാ​ന​ത്തി​നും സൗ​ഹാ​ർ​ദ​ത്തി​നും ഇ​നി എ​ല്ലാ​വ​രും കൂ​ട്ടാ​യി ശ്ര​മി​ക്ക​ട്ടെ.

ശ്രീ​രാ​മ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തെ അ​റി​യു​ക

ഇ​ന്ത്യ​ൻ വാ​സ്തു​വി​ദ്യ​യോ​ടെ പ​ര​ന്പ​രാ​ഗ​ത നാ​ഗ​ർ ശൈ​ലി​യി​ലാ​ണ് 360 അ​ടി നീ​ള​വും (കി​ഴ​ക്ക്-​പ​ടി​ഞ്ഞാ​റ്) 235 അ​ടി വീ​തി​യും 161 അ​ടി ഉ​യ​ര​വു​മു​ള്ള രാ​മ​ക്ഷേ​ത്രം നി​ർ​മി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. 20 അ​ടി ഉ​യ​രം വീ​ത​മു​ള്ള മൂ​ന്നു നി​ല​ക​ളി​ലാ​ണ് ക്ഷേ​ത്രം. സ​ങ്കീ​ർ​ണ​വും മ​നോ​ഹ​ര​വു​മാ​യ കൊ​ത്തു​പ​ണി​ക​ളു​ള്ള 392 തൂ​ണു​ക​ളും 44 വാ​തി​ലു​ക​ളു​മു​ണ്ട്. രാ​ജ​സ്ഥാ​നി​ലെ ഏ​റ്റ​വും ന​ല്ല മാ​ർ​ബി​ൾ, പി​ങ്ക് മ​ണ​ൽ​ക്ക​ല്ല് (സാ​ൻ​ഡ്സ്റ്റോ​ണ്‍) എ​ന്നി​വ​യും കാ​ന്പു​ള്ള തേ​ക്കു​ത​ടി​യും ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചാ​ണ് ക്ഷേ​ത്രം പ​ണി​ത​ത്. ആ​കെ 57,400 ച​തു​ര​ശ്ര അ​ടി​യാ​ണ് ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന്‍റെ വി​സ്തൃ​തി.

കി​ഴ​ക്കു​നി​ന്നാ​ണ് ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ലേ​ക്കു​ള്ള പ്ര​വേ​ശ​നം. മൊ​ത്തം 12 വാ​തി​ലു​ക​ൾ. ഭ​ക്ത​ർ 32 പ​ടി​ക​ൾ ക​യ​റ​ണം. ഭി​ന്ന​ശേ​ഷി​ക്കാ​രു​ടെ​യും പ്രാ​യ​മാ​യ​വ​രു​ടെ​യും സൗ​ക​ര്യാ​ർ​ഥം റാ​ന്പു​ക​ളും ലി​ഫ്റ്റു​ക​ളു​മു​ണ്ട്. നൃ​ത്ത മ​ണ്ഡ​പം, രം​ഗ് മ​ണ്ഡ​പം, സ​ഭാ മ​ണ്ഡ​പം, പ്രാ​ർ​ഥ​നാ മ​ണ്ഡ​പം, കീ​ർ​ത്ത​ന മ​ണ്ഡ​പം എ​ന്നി​ങ്ങ​നെ അ​ഞ്ചു ഹാ​ളു​ക​ളു​ണ്ട്. കോ​ന്പൗ​ണ്ടി​ന്‍റെ നാ​ലു കോ​ണു​ക​ളി​ലാ​യി നാ​ലു ക്ഷേ​ത്ര​ങ്ങ​ളു​ണ്ട് - സൂ​ര്യ​ദേ​വ​ൻ, ഭ​ഗ​വ​തി, ഗ​ണേ​ശ​ൻ, ശി​വ​ൻ എ​ന്നി​വ​രെ​യാ​ണ് പ്ര​തി​ഷ്ഠി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. വ​ട​ക്കു​ഭാ​ഗ​ത്ത് മാ ​അ​ന്ന​പൂ​ർ​ണ ക്ഷേ​ത്ര​വും തെ​ക്കു​വ​ശ​ത്ത് ഹ​നു​മാ​ൻ ക്ഷേ​ത്ര​വു​മാ​ണ്.

ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ൽ ഒ​രി​ട​ത്തും ഇ​രു​ന്പ് ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്ന് ട്ര​സ്റ്റ് പ​റ​യു​ന്നു. 14 മീ​റ്റ​ർ ക​ന​ത്തി​ലു​ള്ള റോ​ള​ർ-​കോം​പാ​ക്‌​റ്റ​ഡ് കോ​ണ്‍ക്രീ​റ്റി​ന്‍റെ (ആ​ർ​സി​സി) പാ​ളി ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചാ​ണു ക്ഷേ​ത്രം നി​ർ​മി​ച്ച​ത്. രാ​മ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന്‍റെ അ​ടി​സ്ഥാ​ന​ത്തി​ന് കൃ​ത്രി​മ പാ​റ​യു​ടെ രൂ​പം ന​ൽ​കി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. ഭൂ​മി​യി​ലെ ഈ​ർ​പ്പം സം​ര​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന​തി​നാ​യി ഗ്രാ​നൈ​റ്റ് ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച് 21 അ​ടി ഉ​യ​ര​മു​ള്ള തൂ​ണും നി​ർ​മി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. പ​രി​സ്ഥി​തി-​ജ​ല സം​ര​ക്ഷ​ണ​ത്തി​ന് പൂ​ർ​ണ​മാ​യും ത​ദ്ദേ​ശീ​യ സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ്യ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചു.

ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​നാ​യി 1,800 കോ​ടി

ര​ണ്ടാ​യി​രം കോ​ടി രൂ​പ​യോ​ളം ശ്രീ​രാ​മ ജ​ന്മ​ഭൂ​മി തീ​ർ​ഥ​ക്ഷേ​ത്ര നി​ർ​മാ​ണ​ത്തി​നു ചെ​ല​വ​ഴി​ച്ചു​വെ​ന്നാ​ണ് റി​പ്പോ​ർ​ട്ട്. 1,800 കോ​ടി രൂ​പ ചെ​ല​വാ​കു​മെ​ന്ന് 2022ൽ ​ക്ഷേ​ത്ര ട്ര​സ്റ്റ് ക​ണ​ക്കാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു. സു​പ്രീംകോ​ട​തി​യു​ടെ ഉ​ത്ത​ര​വ​നു​സ​രി​ച്ച് കേ​ന്ദ്ര​സ​ർ​ക്കാ​ർ രൂ​പീ​ക​രി​ച്ച ട്ര​സ്റ്റാ​ണ് 2.7 ഏ​ക്ക​ർ വി​സ്തൃ​തി​യു​ള്ള ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന്‍റെ നി​ർ​മാ​ണ​ത്തി​ന് മേ​ൽ​നോ​ട്ടം വ​ഹി​ച്ച​ത്. എ​ന്നാ​ൽ ചു​റ്റി​ലു​മു​ള്ള 70 ഏ​ക്ക​ർ സ്ഥ​ല​ത്താ​ണ് രാ​മ​ക്ഷേ​ത്ര സ​മു​ച്ച​യം രൂ​പ​ക​ല്പ​ന ചെ​യ്തി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. ശ്രീ​രാ​മ​ജ​ന്മ​ഭൂ​മി തീ​ർ​ഥ​ക്ഷേ​ത്ര ട്ര​സ്റ്റാ​ണു ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന്‍റെ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ നി​യ​ന്ത്രി​ക്കു​ന്ന​ത്.

രാ​മ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​നു പു​റ​മെ അ​യോ​ധ്യ​യു​ടെ സ​മ​ഗ്ര വി​ക​സ​ന​ത്തി​നാ​യി 30,670 കോ​ടി രൂ​പ​യു​ടെ 187 പ​ദ്ധ​തി​ക​ൾ യു​പി സ​ർ​ക്കാ​ർ ന​ട​പ്പാ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്ന് അ​യോ​ധ്യ വി​ക​സ​ന അ​ഥോ​റി​റ്റി​യു​ടെ (എ​ഡി​എ) ക​ണ​ക്കു​ക​ൾ വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കു​ന്നു.

പ​ത്തു വ​ർ​ഷം കൊ​ണ്ട് 85,000 കോ​ടി രൂ​പ സ​ർ​ക്കാ​രു​ക​ൾ 1,200 ഏ​ക്ക​റി​ലാ​യു​ള്ള ഹി​ന്ദു​ക്ക​ളു​ടെ വി​ശു​ദ്ധ ന​ഗ​ര​മാ​യ അ​യോ​ധ്യ​യു​ടെ വി​ക​സ​ന​ത്തി​നാ​യി ചെ​ല​വ​ഴി​ക്കു​മെ​ന്ന് ക​ഴി​ഞ്ഞ മാ​സം ദേ​ശീ​യ മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ൾ റി​പ്പോ​ർ​ട്ട് ചെ​യ്തു. യു​പി മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി ആ​ദി​ത്യ​നാ​ഥ് അ​യോ​ധ്യ​യി​ൽ ക​ഴി​ഞ്ഞ​വ​ർ​ഷം ന​ട​ത്തി​യ ദീ​പോ​ത്സ​വ​ത്തി​ൽ 22.23 ല​ക്ഷം മ​ണ്‍വി​ള​ക്കു​ക​ൾ ക​ത്തി​ച്ചി​രു​ന്നു. ഗി​ന്ന​സ് ബു​ക്ക് ഓ​ഫ് വേ​ൾ​ഡ് റിക്കാ​ർ​ഡി​ൽ 17 ല​ക്ഷം വി​ള​ക്കു​ക​ൾ ക​ത്തി​ച്ച​തി​ന്‍റെ സ്വ​ന്തം റിക്കാ​ർ​ഡാ​ണ് മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി മെ​ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​ത്.

ര​ഞ്ജ​ൻ ഗൊ​ഗോ​യ് ചീ​ഫ് ജ​സ്റ്റീ​സാ​യി​രി​ക്കേ 2019 ന​വം​ബ​ർ ഒ​ന്പ​തി​നാ​ണ് നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലേ​റെ നീ​ണ്ട ത​ർ​ക്ക​ത്തി​ൽ സു​പ്രീം​കോ​ട​തി​യു​ടെ അ​ഞ്ചം​ഗ ബെ​ഞ്ചി​ന്‍റെ അ​ന്തി​മ​വി​ധി പു​റ​പ്പെ​ടു​വി​ച്ച​ത്. രാ​മ​ക്ഷേ​ത്ര നി​ർ​മാ​ണ​ത്തി​ന് വ​ഴി​യൊ​രു​ക്കി​യ വി​ധി​ക്കു പി​ന്നാ​ലെ രാ​ജ്യ​സ​ഭാം​ഗ​ത്വം ന​ൽ​കി മോ​ദി​സ​ർ​ക്കാ​ർ ഗൊ​ഗോ​യി​യെ ആ​ദ​രി​ച്ചി​രു​ന്നു. ത​ക​ർ​ത്ത ബാ​ബ​റി മ​സ്ജി​ദി​നു പ​ക​ര​മാ​യി അ​യോ​ധ്യ​യി​ൽ മ​റ്റൊ​രി​ട​ത്ത് പു​തി​യൊ​രു മസ്ജിദ് പ​ണി​യാ​ൻ അ​ഞ്ചേ​ക്ക​ർ സ്ഥ​ലം ക​ണ്ടെ​ത്ത​ണ​മെ​ന്നും സു​പ്രീം​കോ​ട​തി വി​ധി​ച്ചി​രു​ന്നു.