ലോകപൈതൃക കമ്മിറ്റി ആവശ്യപ്പെട്ടതനുസരിച്ചുള്ള ഒറ്റ നിയമ സംവിധാനമാണ് ഇഎസ്എ. അതുകൊണ്ടാണ് പശ്ചിമഘട്ടം മുഴുവനായും ഒരു ഇഎസ്എ പ്രദേശമായി കണക്കാക്കാൻ ഗാഡ്ഗിൽ കമ്മിറ്റി ശക്തമായി ശിപാർശ ചെയ്തത്. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ഭൂരിഭാഗം പ്രദേശങ്ങളും ഇഎസ്സെഡ് 1, 2 എന്നിവയ്ക്കു കീഴിൽ കൊണ്ടുവരാനായിരുന്നു ഗാഡ്ഗിൽ കമ്മിറ്റി റിപ്പോർട്ട് ശിപാർശ.
“നിലവിൽ ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് പശ്ചിമഘട്ട ലോകപൈകൃത പദവിക്കായി സമർപ്പിച്ച നിർദേശങ്ങളേക്കാൾ ഗാഡ്ഗിൽ കമ്മിറ്റി നിർദേശങ്ങൾ കൂടുതൽ സമഗ്രമാണെന്നും ലക്ഷ്യങ്ങൾ കൂടുതൽ ഫലപ്രദമായി നിറവേറ്റുമെന്നും ഗാഡ്ഗിൽ കമ്മിറ്റി വിശ്വസിക്കുന്നു. കൂടാതെ, 2011 മേയ് 17ന് ന്യൂയോർക്കിലെ പത്താം സെഷനിൽ യുഎൻ സ്ഥിരം ഫോറത്തിൽ ഉയർന്നുവന്ന ഗൗരവമേറിയതും യഥാർഥവുമായ എതിർപ്പുകളെ ഗാഡ്ഗിൽ കമ്മിറ്റി നിർദേശങ്ങൾ മറികടക്കും” എന്നാണ് ഗാഡ്ഗിൽ റിപ്പോർട്ടിന്റെ അവസാന ഖണ്ഡിക പറയുന്നത്. ഈയൊരു പശ്ചാത്തലത്തിൽ വേണം കസ്തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റി ശിപാർശകൾ പ്രകാരം പുറപ്പെടുവിക്കുന്ന കരട് വിജ്ഞാപനങ്ങളും നിയന്ത്രണങ്ങളും വിലയിരുത്താൻ.
കസ്തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റി ശിപാർശ പ്രകാരം പശ്ചിമഘട്ട ഇഎസ്എയുടെ 10 കിലോമീറ്റർ ചുറ്റളവിൽ എല്ലാവിധ വികസന പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കും 2006ലെ പരിസ്ഥിതി ആഘാത ചട്ടം വിഭാവനം ചെയ്യുന്ന പരിസ്ഥിതി ക്ലിയറൻസ് നിർബന്ധമാണ്. ഉദാഹരണത്തിന്, കോട്ടയം ജില്ലയിലെ ഒരു ഇഎസ്എ ആയ മേലുകാവിന്റെ അതിർത്തിയിൽനിന്നു 10 കിലോമീറ്റർ ചുറ്റളവിൽ പരിസ്ഥിതി ക്ലിയറൻസ് ആവശ്യമാണ്.
മറ്റൊരു തരത്തിൽ പറഞ്ഞാൽ ഗാഡ്ഗിൽ കമ്മിറ്റി ശിപാർശകളും കസ്തൂരിരംഗൻ കമ്മിറ്റി ശിപാർശകളും തമ്മിൽ ഭൂവിസ്തൃതിയുടെ കാര്യത്തിൽ വലിയ വ്യത്യാസമില്ലെന്നു പറയാം. ഈ അടിസ്ഥാന യാഥാർഥ്യം വിസ്മരിച്ചാണ് ആനുകാലിക പ്രതികരണങ്ങൾ എന്നുള്ളത് അങ്ങേയറ്റം ആശങ്കാജനകമാണ്.
മനുഷ്യനും പ്രകൃതിയും തമ്മിലുള്ള സന്തുലിതാവസ്ഥ കാത്തുസൂക്ഷിക്കുക എന്നത് ഉയർന്നുവരുന്ന ജനങ്ങളുടെ ആശങ്കകളുടെയും എതിർപ്പുകളുടെയും പശ്ചാത്തലത്തിൽ സർക്കാരുകളും പരിസ്ഥിതി സംഘടനകളും പരിസ്ഥിതി വാദികളും പരിസ്ഥിതി ശാസ്ത്രജ്ഞരും അക്കാദമിക സമൂഹവും അതീവ പ്രാധാന്യത്തോടുകൂടി കണക്കിലെടുക്കേണ്ടത് പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണത്തിന്റെ അർഥവത്തായ പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ നിലനില്പിന് അത്യന്താപേക്ഷിതമാണ്. ഇന്ത്യാ സ്റ്റേറ്റ് ഓഫ് ഫോറസ്റ്റ് റിപ്പോർട്ട് 2021ലെ കണക്കുകൾ പരിസ്ഥിതിസംരക്ഷണത്തിന്റെ പേരിൽ പ്രകൃതിയെ ആശ്രയിച്ചു ജീവിക്കുന്ന ജനങ്ങളുടെമേൽ നിയമങ്ങൾ അടിച്ചേല്പിക്കാൻ വെമ്പൽ കൊള്ളുന്നവരുടെ കണ്ണു തുറപ്പിക്കേണ്ടതാണ്.
എന്തുതന്നെയായാലും പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണത്തിന്റെ പേരിൽ ജനജീവിതത്തിന്റെയും അവരുടെ ഉപജീവന മാർഗങ്ങളുടെയുംമേൽ ആശങ്കയുണർത്തുന്നത് ഒട്ടും ആശാവഹമല്ല. നമുക്കു വേണ്ടത് അതിർത്തികൾ നിർണയിച്ചു കാത്തുസൂക്ഷിക്കേണ്ട പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണമല്ല, മറിച്ച് എല്ലാവർക്കും സ്വതന്ത്രമായി സംരക്ഷിക്കാനും വ്യവഹരിക്കാനും സ്വാതന്ത്ര്യം നൽകുന്നതും ജനങ്ങളുടെ പങ്കാളിത്തത്തോടുകൂടിയുള്ളതുമായ സംരക്ഷണ പ്രക്രിയാണ്.