1980 ജൂ​ലൈ 31 നാ​ണ് അ​ത് സം​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന​ത്. ലോ​കം ഞെ​ട്ടി​യ വി​ഖ്യാ​ത ഗാ​യ​ക​ൻ മു​ഹ​മ്മ​ദ് റ​ഫി​യു​ടെ വേ​ർ​പാ​ട്. അ​ന്ന് പ്രാ​യം വെ​റും 55. ആ ​ശ​ബ്‍​ദം നി​ല​ച്ചി​ട്ട് ഇ​ന്ന് 40 ആ​ണ്ടു പി​ന്നി​ടു​മ്പോ​ൾ അ​തൊ​രു പെ​രു​ന്നാ​ൾ ദി​ന​ത്തി​ൽ ക​ട​ന്നു വ​രു​ന്നു എ​ന്ന​ത് ശ്ര​ദ്ധേ​യം ത​ന്നെ.

റ​ഫി സ്മ​ര​ണ​ക​ൾ ഇ​ന്നും ന​ക്ഷ​ത്ര​ങ്ങ​ളാ​യി വ​ർ​ത്ത​മാ​ന​കാ​ല​ത്തും അ​തി​ജീ​വി​ച്ചു തി​ള​ങ്ങു​ക​യാ​ണ്. അ​ത് ഒ​രു ജ​ന​പ്രി​യ പാ​ട്ടു​കാ​ര​വി​ന്‍റെ പ​ക​രം വ​യ്ക്കാ​നി​ല്ലാ​ത്ത വ്യ​ക്തി​ത്വ​ത്തി​ന് തെ​ളി​വാ​ണ്. ഏ​തു പാ​ട്ടും അ​തി​ന്‍റെ ആ​ത്മാ​വ് ചോ​രാ​തെ സം​ഗീ​ത പ്രേ​മി​ക​ളി​ൽ എ​ത്തി​യ ആ​യി​ര​ക​ണ​ക്കി​ന് ഗാ​ന​ങ്ങ​ൾ.

അ​തി​നൊ​പ്പം ക്ലാ​സ്സി​ക്‌, ഗ​സ​ൽ, ഭ​ജ​ൻ​സു​മാ​യി ക​ലാ​തീ​ദ​മാ​യ സ്വ​ര ശോ​ഭ​യു​ടെ മാ​റ്റു കൂ​ട്ടു​ന്ന "ക്ലാ​സി​ക്കു​ക​ൾ'​വേ​റെ​യും. ഇ​തി​നൊ​ക്കെ മി​ക​വേ​കാ​ൻ തു​ണ​യാ​യ​ത് ഉ​ർ​ദു ഭാ​ഷ​യി​ൽ ഉ​ള്ള അ​പാ​ര ക​ഴി​വ് ത​ന്നെ ആ​യി​രു​ന്നു.

1924ൽ ​അ​മൃ​ത​സ​റി​ൽ ജ​നി​ച്ച റാ​ഫി​യു​ടെ സം​ഗീ​ത ജീ​വി​തം മാ​റി മ​റി​യു​ന്ന​ത് ബോം​ബെ ജീ​വി​ത​ത്തോ​ടെ​യാ​ണ്. ബോ​ളി​വു​ഡ് സി​നി​മ​ക്ക് റാ​ഫി പാ​ട്ടു​ക​ൾ ഒ​രു അ​നി​വാ​ര്യ ഘ​ട​ക​മാ​യി മാ​റു​ന്ന സു​വ​ർ​ണ​കാ​ല​ഘ​ട്ടം കൂ​ടി​യാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. പി​ന്നെ ബ​ഹു​മ​തി​ക​ളും അം​ഗീ​കാ​ര​ങ്ങ​ളും വാ​രി​കൂ​ട്ടി റാ​ഫി.

ക​ല​യു​ടെ, സം​ഗീ​ത​ത്തി​ന്‍റെ അ​ർ​ത്ഥ ക​ല്പ​ന​ക​ളെ, ധ​ർ​മ്മ മൂ​ല്യ​ങ്ങ​ളെ എ​ന്നും ഉ​യ​ർ​ത്തി​പി​ടി​ച്ച റാ​ഫി ജീ​വി​തം ഇ​ന്ന് അ​ക്കാ​ദ​മി​ക് പ​ഠ​ന​ത്തി​ന്‍റെ ഭാ​ഗ​മാ​കു​ന്നു എ​ന്ന​താ​ണ് റാ​ഫി ജീ​വി​ത വി​ജ​യം.

പ്രേം​ടി. നാ​ഥ്‌