ക​സ്തേ​ൽ ഗ​ണ്ടോ​ൾ​ഫോ... മാ​ർ​പാ​പ്പ​മാ​രു​ടെ വേ​ന​ൽ​ക്കാ​ല വ​സ​തി. ലെ​യോ പ​തി​നാ​ലാ​മ​ൻ പാ​പ്പാ ഈ ​ദി​വ​സ​ങ്ങ​ൾ ചെ​ല​വി​ട്ട​ത് ഇ​വി​ടെ. വി​ശേ​ഷ​ണം വേ​ന​ൽ​ക്കാ​ല വ​സ​തി എ​ന്നാ​ണെ​ങ്കി​ലും ഇ​തൊ​രു ച​രി​ത്ര​ഭൂ​മി​യാ​ണ്, വി​സ്മ​യ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും കൗ​തു​ക​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും കാ​ൽ​വ​യ്പു​ക​ളു​ടെ​യും മ​നോ​ഹ​ര തീ​രം...


ഇ​റ്റ​ലി​യി​ലെ ലാ​സി​യോ പ്ര​വി​ശ്യ​യി​ലെ ഒ​രു കൊ​ച്ചു പ​ട്ട​ണം. ആ​ൽ​ബ​ൻ കു​ന്നു​ക​ളു​ടെ മ​ടി​ത്ത​ട്ടി​ൽ‌ അ​ൽ​ബാ​നോ ത​ടാ​ക​വു​മാ​യി കി​ന്നാ​രം പ​റ​യു​ന്ന ശാ​ന്ത​സു​ന്ദ​ര​മാ​യ ഇ​ടം. 2013ൽ ​ഫ്രാ​ൻ​സി​സ് മാ​ർ​പാ​പ്പ സ്ഥാ​ന​മേ​റ്റ​തി​നു പി​ന്നാ​ലെ വ​ത്തി​ക്കാ​നി​ൽ​നി​ന്നു വ​ന്ന വാ​ർ​ത്ത ഈ ​പ​ട്ട​ണ​ത്തി​ലെ താ​മ​സ​ക്കാ​രെ ശ​രി​ക്കും അ​ന്പ​ര​പ്പി​ച്ചു.

പ​ല​ർ​ക്കും കേ​ട്ട​ത് വി​ശ്വ​സി​ക്കാ​നേ പ​റ്റി​യി​ല്ല. "അ​ന്പി​ളി മാ​ഞ്ഞ പൗ​ർ​ണ​മി​പോ​ലെ' എ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു ക​സ്തേ​ൽ ഗ​ണ്ടോ​ൾ​ഫോ എ​ന്ന ആ ​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തെ ഒ​രു ക​ട​യു​ട​മ വി​ല​പി​ച്ച​ത്.

ക​സ്തേ​ൽ ഗ​ണ്ടോ​ൾ​ഫോ. നൂ​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ളാ​യി പാ​പ്പാ​മാ​രു​ടെ വേ​ന​ൽ​ക്കാ​ല വ​സ​തി ഇ​വി​ടെ​യാ​ണ്. ഇ​നി വേ​ന​ല​വ​ധി​ക്ക് അ​ങ്ങോ​ട്ടി​ല്ലെ​ന്ന ഫ്രാ​ൻ​സി​സ് പാ​പ്പാ​യു​ടെ തീ​രു​മാ​ന​മാ​ണ് 2013ൽ ​പ്ര​ദേ​ശ​വാ​സി​ക​ളു​ടെ ഹൃ​ദ​യം ത​ക​ർ​ത്ത​ത്. ഒ​രു മാ​ർ​പാ​പ്പ​യു​ടെ സാ​ന്നി​ധ്യ​മി​ല്ലാ​ത്ത 12 വേ​ന​ൽ​ക്കാ​ലം ക​ഴി​ഞ്ഞു​പോ​യി.

ഇ​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞ മേ​യി​ൽ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ലെ​യോ പ​തി​നാ​ലാ​മ​ൻ പാ​പ്പാ ക​സ്തേ​ൽ ഗ​ണ്ടോ​ൾ​ഫോ​യി​ലെ വേ​ന​ൽ​ക്കാ​ല വ​സ​തി പു​ന​രു​ജ്ജീ​വി​പ്പി​ക്കാ​ൻ തീ​രു​മാ​നി​ച്ച​തോ​ടെ അ​ൽ​ബാ​നോ ത​ടാ​ക​ത്തി​ലെ ഓ​ള​ങ്ങ​ൾ ഉ​ത്സാ​ഹ​ഭ​രി​ത​മാ​യി. ഈ ​മാ​സം ആ​റി​ന് ക​സ്തേ​ൽ ഗ​ണ്ടോ​ൾ​ഫോ​യി​ൽ എ​ത്തി​യ മാ​ർ​പാ​പ്പ ഈ​യാ​ഴ്ച തി​രി​ച്ചു​പോ​കും. പി​ന്നീ​ട് ഓ​ഗ​സ്റ്റ് 15 മു​ത​ൽ വീ​ണ്ടും കു​റ​ച്ച് ദി​വ​സ​ത്തേ​ക്കു മ​ട​ങ്ങി​യെ​ത്തു​മെ​ന്നും അ​റി​യി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്.

16-ാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടു മു​ത​ൽ

വ​ത്തി​ക്കാ​നും ക​സ്തേ​ൽ ഗ​ണ്ടോ​ൾ​ഫോ​യും ത​മ്മി​ലു​ള്ള ബ​ന്ധം പ​തി​നാ​റാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ൽ തു​ട​ങ്ങി​യ​താ​ണ്. കൃ​ത്യ​മാ​യി പ​റ​ഞ്ഞാ​ൽ 1596ൽ.

​അ​ന്നു പ​ട്ട​ണ​ത്തി​ന്‍റെ ഹൃ​ദ​യ​ഭാ​ഗ​ത്ത് ഒ​രു കോ​ട്ട​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. സ​വേ​ല്ലി കു​ടും​ബ​മാ​യി​രു​ന്നു ഉ​ട​മ​സ്ഥ​ർ. ഫ്ലോ​റി​ൻ​സി​ലെ ആ​ൾ​ദോ​ബ്ര​ന്തീ​നി കു​ടും​ബാം​ഗ​മാ​യ ക്ലെ​മ​ന്‍റ് എ​ട്ടാ​മ​ൻ മാ​ർ​പാ​പ്പ​യു​ടെ കാ​ല​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. അ​ക്കാ​ല​ത്ത് സ​വേ​ല്ലി കു​ടും​ബം വ​ലി​യൊ​രു തു​ക​യ്ക്ക് വ​ത്തി​ക്കാ​നു ബാ​ധ്യ​ത​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു.

അ​തു തി​രി​ച്ച​ട​യ്ക്കാ​ൻ ക​ഴി​യാ​തെ വ​ന്ന​പ്പോ​ൾ കോ​ട്ട​യു​ടെ​യും റോ​ക്ക പ്രി​യോ​റ പ​ട്ട​ണ​ത്തി​ന്‍റെ​യും കൈ​വ​ശാ​വ​കാ​ശം അ​പ്പ​സ്തോ​ലി​ക ചേം​ബ​ർ ഏ​റ്റെ​ടു​ത്തു. തു​ട​ർ​ന്ന് മു​പ്പ​തു വ​ർ​ഷ​ത്തോ​ളം ക​ട​ന്നു​പോ​യി. 1623 ഓ​ഗ​സ്റ്റ് ആ​റി​നു സ്ഥാ​ന​മേ​റ്റ പോ​പ്പ് ഊ​ർ​ബ​ൻ എ​ട്ടാ​മ​ൻ ക​സ്തേ​ൽ ഗ​ണ്ടോ​ൾ​ഫോ​യു​ടെ ത​ല​വ​ര മാ​റ്റി​യെ​ഴു​തി.

റോ​മി​ലെ വീ​ർ​പ്പു​മു​ട്ടി​ക്കു​ന്ന ചൂ​ട് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ ഈ ​പ​ട്ട​ണ​ത്തി​ലെ​ത്തി​ച്ചു. ഇ​വി​ടെ അ​വ​ധി​ക്കാ​ലം ആ​ഘോ​ഷി​ച്ച​തോ​ടെ കോ​ട്ട​യി​ൽ പ​രി​ഷ്ക​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ വ​ന്നു. അ​തോ​ടെ മാ​ർ​പാ​പ്പ​മാ​രു​ടെ വേ​ന​ൽ​ക്കാ​ല വ​സ​തി​യു​മാ​യി. വ​ത്തി​ക്കാ​ന്‍റെ സ​വി​ശേ​ഷ സൗ​ക​ര്യ​ങ്ങ​ൾ​ക്കും പ്ര​ത്യേ​കാ​വ​കാ​ശ​ങ്ങ​ൾ​ക്കും നേ​രെ പ​ല​പ്പോ​ഴും മു​ഖം​തി​രി​ച്ചി​രു​ന്ന ഫ്രാ​ൻ​സി​സ് മാ​ർ​പാ​പ്പ​യു​ടെ കാ​ലം​വ​രെ പാ​ര​ന്പ​ര്യം തു​ട​ർ​ന്നു.

പേ​പ്പ​ൽ സ്ഥാ​ന​ത്തി​ന്‍റെ ആ​ദ്യ മാ​സ​ങ്ങ​ളി​ൽ ആ​കെ മൂ​ന്നു ത​വ​ണ മാ​ത്ര​മേ അ​ദ്ദേ​ഹം വ​ത്തി​ക്കാ​നി​ൽ​നി​ന്ന് 29 കി​ലോ​മീ​റ്റ​ർ അ​ക​ലെ​യു​ള്ള ക​സ്തേ​ൽ ഗ​ണ്ടോ​ൾ​ഫോ​യി​ലെ​ത്തി​യി​ട്ടു​ള്ളൂ. ര​ണ്ടു ത​വ​ണ കു​ർ​ബാ​ന​യ​ർ​പ്പി​ക്കാ​നും ഒ​രു ത​വ​ണ മു​ൻ​ഗാ​മി​യാ​യ ബെ​ന​ഡി​ക്‌​ട് പാ​പ്പാ​യെ സ​ന്ദ​ർ​ശി​ക്കാ​നും. ബാ​ക്കി​യു​ള്ള വേ​ന​ൽ​ക്കാ​ല​ങ്ങ​ളി​ലെ​ല്ലാം അ​ദ്ദേ​ഹം വ​ത്തി​ക്കാ​നി​ലെ എ​ളി​യ വ​സ​തി​യി​ൽ​ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു.

മ്യൂ​സി​യം മി​ഴി തു​റ​ന്ന​പ്പോ​ൾ

2015ൽ ​ച​രി​ത്രം വ​ഴി​മാ​റി. മാ​ർ​പാ​പ്പ ഈ ​കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തെ മ്യൂ​സി​യ​മാ​ക്കി മാ​റ്റി. അ​തോ​ടെ തീ​ർ​ഥാ​ട​ന​കേ​ന്ദ്ര​ത്തി​ന​പ്പു​റം ഒ​രു വി​നോ​ദ​സ​ഞ്ചാ​ര​കേ​ന്ദ്ര​വു​മാ​യി.

ന​വോ​ത്ഥാ​ന കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തി​ലെ പൂ​ന്തോ​ട്ട​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ​യും വി​ശാ​ല​മാ​യ മു​റി​ക​ളി​ലൂ​ടെ​യും സ​ന്ദ​ർ​ശ​ക​ർ ഒ​ഴു​കി. പ​തി​നാ​റാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടു മു​ത​ലു​ള്ള പാ​പ്പാ​മാ​ർ ധ​രി​ച്ച വ​സ്ത്ര​ങ്ങ​ൾ അ​വ​രെ അ​ദ്ഭു​ത​ത്തോ​ടെ​യും കൗ​തു​ക​ത്തോ​ടെ​യും നോ​ക്കി​ക്ക​ണ്ടു.

പാ​പ്പാ​യു​ടെ കി​ട​പ്പു​മു​റി​യു​ടെ ജ​നാ​ല​യി​ലൂ​ടെ അ​ൽ​ബാ​നോ ത​ടാ​ക​ത്തി​ന്‍റെ മ​നോ​ഹാ​രി​ത​യി​ൽ ല​യി​ച്ചു.“​പാ​പ്പാ ഞ​ങ്ങ​ളെ ഉ​പേ​ക്ഷി​ച്ച​താ​യി തോ​ന്നി​യി​രു​ന്നു. ആ​ദ്യ​ത്തെ കു​റ​ച്ചു​വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ ശ​രി​ക്കും വേ​ദ​നാ​പൂ​ർ​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു. എ​ന്നാ​ൽ, അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ പ​ദ്ധ​തി​ക​ളി​ൽ ഞ​ങ്ങ​ളു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നെ​ന്ന് തെ​ളി​ഞ്ഞു.

വി​നോ​ദ​സ​ഞ്ചാ​ര ന​ഗ​ര​മാ​ക്കി​യ അ​ദ്ദേ​ഹം ഞ​ങ്ങ​ളു​ടെ ജീ​വി​ത​ത്തി​ന് ആ​ത്മീ​യ ഊ​ർ​ജം പ​ക​ർ​ന്നു”-​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തു​കാ​ർ ന​ന്ദി​പൂ​ർ​വം പ​രി​ശു​ദ്ധ പി​താ​വി​നു മു​ന്നി​ൽ ത​ല കു​നി​ക്കു​ന്നു. ലെ​യോ മാ​ർ​പാ​പ്പ​യും അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തോ​ടൊ​പ്പ​മു​ള്ള സ്വി​സ് ഗാ​ർ​ഡു​ക​ളും കൊ​ട്ടാ​ര​ത്തി​ന്‍റെ പ​രി​സ​ര​ത്തു​ള്ള ന​വീ​ക​രി​ച്ച മ​റ്റൊ​രു കെ​ട്ടി​ട​ത്തി​ലാ​ണു താ​മ​സി​ക്കു​ക. കൊ​ട്ടാ​രം മ്യൂ​സി​യ​മാ​യി​ത്ത​ന്നെ തു​ട​രും.

ച​രി​ത്ര​മു​റ​ഞ്ഞ നാ​ൾ​വ​ഴി​ക​ൾ

എ​ഡി 81-96 കാ​ല​ത്ത് റോ​മ​ൻ ച​ക്ര​വ​ർ​ത്തി​യാ​യി​രു​ന്ന ഡൊ​മി​ഷ്യ​ന്‍റെ വ​ലി​യ വി​ല്ല​യാ​യ അ​ൽ​ബാ​നം ഡൊ​മി​ഷി​യാ​നും നി​ല​നി​ന്നി​രു​ന്ന സ്ഥ​ല​ത്താ​ണ് പേ​പ്പ​ൽ വ​സ​തി​യു​ടെ ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ൾ നി​ർ​മി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. ഈ ​വി​ല്ല​യു​ടെ അ​വ​ശി​ഷ്ട​ങ്ങ​ൾ ഇ​പ്പോ​ഴും അ​വി​ടെ കാ​ണാം.

റോ​മ​ൻ സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്‍റെ പ​ത​ന​ത്തി​നു​ശേ​ഷം ഈ ​പ്ര​ദേ​ശം ക്ഷ​യി​ച്ചു. ഏ​ക​ദേ​ശം 1200ഓ​ടെ, ജെ​നോ​വ​യി​ൽ​നി​ന്നു​ള്ള ഗ​ണ്ടോ​ൾ​ഫി കു​ടും​ബം ഇ​വി​ടെ ഒ​രു കോ​ട്ട നി​ർ​മി​ച്ചു. ഈ ​കു​ടും​ബ​ത്തി​ന്‍റെ പേ​രി​ൽ​നി​ന്നാ​ണ് പി​ന്നീ​ട് ക​സ്തേ​ൽ ഗ​ണ്ടോ​ൾ​ഫോ എ​ന്ന പേ​ര് ഈ ​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തി​നു ല​ഭി​ച്ച​ത്.

പി​ന്നീ​ട്, ഈ ​കോ​ട്ട സ​വേ​ല്ലി കു​ടും​ബ​ത്തി​ന്‍റെ കൈ​വ​ശ​മെ​ത്തി. മു​ന്നൂ​റു വ​ർ​ഷ​ത്തോ​ളം അ​വ​ർ ഈ ​കോ​ട്ട​യു​ടെ ഉ​ട​മ​സ്ഥ​രാ​യി​രു​ന്നു. വ​ത്തി​ക്കാ​ന്‍റെ ഉ​ട​മ​സ്ഥ​ത​യി​ലാ​യ ശേ​ഷം 1604ൽ ​ക​സ്തേ​ൽ ഗ​ണ്ടോ​ൾ​ഫോ​യെ വ​ത്തി​ക്കാ​ന്‍റെ അ​വി​ഭാ​ജ്യ സ്വ​ത്താ​യി പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു.

ഊ​ർ​ബ​ൻ എ​ട്ടാ​മ​ൻ മാ​ർ​പാ​പ്പ വേ​ന​ൽ​ക്കാ​ല വ​സ​തി​യാ​യി പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ച ശേ​ഷം പ്ര​ശ​സ്ത സ്വി​സ്- ഇ​റ്റാ​ലി​യ​ൻ വാ​സ്തു​ശി​ല്പി​യാ​യ കാ​ർ​ലോ മാ​ദേ​ർ​ണോ​യെ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച് അ​ദ്ദേ​ഹം കോ​ട്ട​യി​ൽ വ​ലി​യ ന​വീ​ക​ര​ണ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ങ്ങ​ൾ ന​ട​ത്തി.

തു​ട​ർ​ന്നു വ​ന്ന പ​ല മാ​ർ​പാ​പ്പ​മാ​രും ഈ ​വ​സ​തി വി​ക​സി​പ്പി​ക്കു​ക​യും കൂ​ടു​ത​ൽ സൗ​ക​ര്യ​ങ്ങ​ൾ കൂ​ട്ടി​ച്ചേ​ർ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. ഉ​ദാ​ഹ​ര​ണ​ത്തി​ന്, പോ​പ്പ് അ​ല​ക്സാ​ണ്ട​ർ ഏ​ഴാ​മ​ൻ വി​ഖ്യാ​ത ശി​ല്പി ബെ​ർ​ണീ​നി​യു​ടെ സ​ഹാ​യ​ത്തോ​ടെ ഇ​തി​നെ മോ​ടി​പി​ടി​പ്പി​ച്ചു. 135 ഏ​ക്ക​റി​ല​ധി​കം സ്ഥ​ല​ത്താ​ണ് കെ​ട്ടി​ട സ​മു​ച്ച​യം വ്യാ​പി​ച്ചു​കി​ട​ക്കു​ന്ന​ത്.

റോ​മ​ൻ ബ​റോ​ക്ക് ശൈ​ലി

പ​തി​നേ​ഴാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലെ വാ​സ്തു​വി​ദ്യ​യു​ടെ മ​നോ​ഹ​ര​മാ​യ കാ​ഴ്ച​യാ​ണ് ഈ ​അ​ര​മ​ന. റോ​മ​ൻ ബ​റോ​ക്ക് ശൈ​ലി​യു​ടെ സ്വാ​ധീ​നം രൂ​പ​ക​ല്പ​ന​യി​ൽ പ്ര​ക​ട​മാ​ണ്.

അ​ര​മ​ന​യു​ടെ സ​മീ​പ​ത്തെ സെ​ന്‍റ് തോ​മ​സ് ഓ​ഫ് വി​ല്ല​നോ​വ പ​ള്ളി​യും പ്ര​ധാ​ന ച​ത്വ​ര​ത്തി​ലെ ഫൗ​ണ്ട​നും ജി​യാ​ൻ ലൊ​റേ​ൻ​സോ ബെ​ർ​ണി​നി​യു​ടെ സം​വി​ധാ​ന​ത്തി​ലാ​ണ് സ്ഥാ​പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​ത്.1870​ൽ ഇ​റ്റ​ലി ഏ​കീ​ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​തി​നു ശേ​ഷം, പേ​പ്പ​ൽ സ്റ്റേ​റ്റ് ഇ​ല്ലാ​താ​യ​തോ​ടെ, മാ​ർ​പാ​പ്പ​മാ​ർ വ​ത്തി​ക്കാ​ൻ വി​ട്ട് പു​റ​ത്തു​പോ​കാ​ത്ത ഒ​രു കാ​ലം വ​ന്നു.

അ​ങ്ങ​നെ അ​റു​പ​തു വ​ർ​ഷ​ത്തോ​ളം ക​സ്തേ​ൽ ഗ​ണ്ടോ​ൾ​ഫോ​യി​ലെ വ​സ​തി ഉ​പേ​ക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. 1929ൽ ​വ​ത്തി​ക്കാ​നും ഇ​റ്റ​ലി​യും ത​മ്മി​ൽ ലാ​റ്റ​റ​ൻ ഉ​ട​മ്പ​ടി ഒ​പ്പു​വ​ച്ച​തി​നു ശേ​ഷം വീ​ണ്ടു​മി​തു പാ​പ്പാ​മാ​രു​ടെ വേ​ന​ൽ​ക്കാ​ല വ​സ​തി​യാ​യി. പോ​പ്പ് പീ​യൂ​സ് പ​തി​നൊ​ന്നാ​മ​ൻ ഇ​വി​ടെ വ​ലി​യ ന​വീ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ ന​ട​ത്തി.

കാ​ണേ​ണ്ട കാ​ഴ്ച​ക​ൾ

മ്യൂ​സി​യ​മാ​യി മാ​റി​യ അ​പ്പ​സ്തോ​ലി​ക അ​ര​മ​ന ത​ന്നെ​യാ​ണ് ഇ​വി​ട​ത്തെ പ്ര​ധാ​ന കാ​ഴ്ച. വ​ത്തി​ക്കാ​നി​ലെ​ന്ന​പോ​ലെ ക​ർ​ശ​ന​മാ​യ വ​സ്ത്ര​ധാ​ര​ണ നി​ബ​ന്ധ​ന​ക​ൾ ഇ​വി​ടെ​യു​മു​ണ്ട്. തോ​ൾ മ​റ​ച്ച​തും കാ​ൽ​മു​ട്ടു വ​രെ​യെ​ങ്കി​ലും നീ​ള​മു​ള്ള​തു​മാ​യ വ​സ്ത്രം നി​ർ​ബ​ന്ധ​മാ​ണ്.

പാ​പ്പാ​മാ​ർ താ​മ​സി​ച്ചി​രു​ന്ന മു​റി​ക​ൾ, അ​വ​രു​ടെ സ്വ​കാ​ര്യ കി​ട​പ്പ​മു​റി, പ​ഠ​ന​മു​റി, ചാ​പ്പ​ൽ എ​ന്നി​വ ഇ​വി​ടെ​യു​ണ്ട്. ഓ​ഡി​യോ ഗൈ​ഡു​ക​ൾ ഓ​രോ മു​റി​യു​ടെ​യും ച​രി​ത്രം വി​ശ​ദീ​ക​രി​ക്കു​ന്നു. അ​തി​വി​ശാ​ല​മാ​യ പൂ​ന്തോ​ട്ട​ങ്ങ​ളാ​ണ് മ​റ്റൊ​രാ​ക​ർ​ഷ​ണം. റോ​മ​ൻ ശി​ല്പ​ങ്ങ​ൾ, ജ​ല​ധാ​ര​ക​ൾ, പൂ​ക്ക​ൾ, മ​ര​ങ്ങ​ൾ എ​ന്നി​വ പ​ക​രു​ന്ന ആ​ന​ന്ദം കാ​ണി​ക​ളെ വി​രു​ന്നൂ​ട്ടും.

പ​ശ്ചാ​ത്ത​ല​ത്തി​ൽ അ​ൽ​ബാ​നോ ത​ടാ​ക​ത്തി​ന്‍റെ ഇ​ര​ട്ടി​മ​ധു​ര​വും. വ​ത്തി​ക്കാ​ന്‍റെ വാ​ന​നി​രീ​ക്ഷ​ണ​കേ​ന്ദ്ര​വും ഇ​വി​ടെ​യാ​ണ്. പി​യാ​സ ദെ​ല്ല ലി​ബെ​ർ​ത്ത എ​ന്ന ച​ത്വ​രം ന​ഗ​ര​ത്തി​ന്‍റെ ഹൃ​ദ​യ​ഭാ​ഗ​മാ​ണ്. ബെ​ർ​ണീ​നി​യു​ടെ ജ​ല​ധാ​ര​യും ആ​ധു​നി​ക ക​ഫേ​ക​ളും റ​സ്റ്റ​റ​ന്‍റു​ക​ളും ഭൂ​ത​കാ​ല​ത്തെ​യും വ​ർ​ത്ത​മാ​ന​ത്തെ​യും കൂ​ട്ടി​യി​ണ​ക്കു​ന്നു.

മ​നം ക​വ​രും ത​ടാ​കം

അ​ൽ​ബാ​നോ അ​ഗ്നി​പ​ർ​വ​ത ത​ടാ​ക​മാ​ണ് ക​സ്തേ​ൽ ഗ​ണ്ടോ​ൾ​ഫോ​യു​ടെ ഏ​റ്റ​വും വ​ലി​യ സ​വി​ശേ​ഷ​ത. ഒ​രു പു​രാ​ത​ന അ​ഗ്നി​പ​ർ​വ​ത​ത്തി​ന്‍റെ ക്രേ​റ്റ​റി​ൽ (മു​ഖം) വെ​ള്ളം നി​റ​ഞ്ഞ് രൂ​പ​പ്പെ​ട്ട​താ​ണി​ത്. ഈ ​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തെ കു​ന്നു​ക​ളും താ​ഴ്‌​വ​ര​ക​ളു​മെ​ല്ലാം പു​രാ​ത​ന അ​ഗ്നി​പ​ർ​വ​ത പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ഫ​ല​മാ​യി രൂ​പ​പ്പെ​ട്ട​താ​ണ്.

170 മീ​റ്റ​റോ​ളം ആ​ഴ​മു​ള്ള ത​ടാ​ക​ത്തി​ന് പു​രാ​ത​ന റോ​മ​ൻ ച​രി​ത്ര​വു​മാ​യി അ​ഭേ​ദ്യ​ബ​ന്ധ​മു​ണ്ട്. അ​ൽ​ബ ലോം​ഗ എ​ന്ന പു​രാ​ത​ന ന​ഗ​രം ഈ ​ത​ടാ​ക​ത്തി​നു സ​മീ​പ​മാ​ണ് സ്ഥി​തി ചെ​യ്തി​രു​ന്ന​ത്. റോ​മി​ന്‍റെ സ്ഥാ​പ​ന​വു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട ഐ​തി​ഹ്യ​ങ്ങ​ളി​ൽ ഈ ​ന​ഗ​ര​ത്തി​നു വ​ലി​യ പ്രാ​ധാ​ന്യ​മു​ണ്ട്.

ബി​സി 398ൽ ​റോ​മ​ൻ സൈ​ന്യം വീ​യി ന​ഗ​രം ഉ​പ​രോ​ധി​ച്ച​പ്പോ​ൾ, അ​ൽ​ബാ​നോ ത​ടാ​ക​ത്തി​ലെ ജ​ല​നി​ര​പ്പ് അ​പ്ര​തീ​ക്ഷി​ത​മാ​യി ഉ​യ​രു​ന്ന​തു​ക​ണ്ട് അ​ന്തം​വി​ട്ടു. ഇ​തൊ​രു ദുഃ​ശ​കു​ന​മാ​ണെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു വ്യാ​ഖ്യാ​നം. പ്ര​ശ്നം പ​രി​ഹ​രി​ക്കാ​ൻ റോ​മ​ക്കാ​ർ ത​ടാ​ക​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന് ഒ​രു തു​ര​ങ്കം നി​ർ​മി​ച്ചു.

ഇ​തു ത​ടാ​ക​ത്തി​ലെ അ​ധി​ക​ജ​ലം നി​യ​ന്ത്രി​ത​മാ​യി ഒ​ഴു​ക്കി​വി​ട്ടു. ഈ ​പു​രാ​ത​ന തു​ര​ങ്കം ഇ​പ്പോ​ഴും നി​ല​വി​ലു​ണ്ട്. ക​സ്തേ​ൽ റൊ​മാ​നി പ്ര​ദേ​ശ​ത്തി​ന്‍റെ ത​ന​ത് വൈ​നു​ക​ളും പോ​ർ​കെ​റ്റ (റോ​സ്റ്റ് ചെ​യ്ത പ​ന്നി​യി​റ​ച്ചി) പോ​ലു​ള്ള വി​ഭ​വ​ങ്ങ​ളും ആ​സ്വ​ദി​ക്കാ​ൻ മ​റ​ക്ക​രു​തെ​ന്ന ശി​പാ​ർ​ശ ര​സ​മു​കു​ള​ങ്ങ​ളെ​യും ആ​ക​ർ​ഷി​ക്കു​ന്നു.

ലോ​ക​ത്തി​ലെ ആ​ദ്യ​ത്തെ പോ​സ്റ്റ് ബോ​ക്സ് സ്ഥാ​പി​ച്ച​ത് ക​സ്തേ​ൽ ഗ​ണ്ടോ​ൾ​ഫോ​യി​ലെ പി​യാ​സ ദെ​ല്ല ലി​ബേ​ർ​ത്ത സ്ക്വ​യ​റി​ൽ ആ​ണ​ത്രേ. അ​തു​കൊ​ണ്ടു ത​ന്നെ ഇ​വി​ടെ എ​ത്തു​ന്ന ടൂ​റി​സ്റ്റു​ക​ളി​ൽ ബ​ഹു​ഭൂ​രി​പ​ക്ഷ​വും ഇ​വി​ടെ​നി​ന്ന് ഒ​രു ക​ത്ത് പോ​സ്റ്റ് ചെ​യ്യാ​റു​ണ്ട്.

മൂ​ന്നു പാ​പ്പാ​മാ​ർ

മൂ​ന്ന് ആ​ധു​നി​ക പാ​പ്പാ​മാ​രെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ച് ക​സ്തേ​ൽ ഗ​ണ്ടോ​ൾ​ഫോ​യ്ക്ക് സ​വി​ശേ​ഷ പ്രാ​ധാ​ന്യ​മു​ണ്ട്. ബ​ന​ഡി​ക്‌​ട് പ​തി​നാ​റാ​മ​ൻ മാ​ർ​പാ​പ്പ സ്ഥാ​ന​ത്യാ​ഗം ചെ​യ്ത​ശേ​ഷം ആ​ദ്യം പോ​യ​ത് ഇ​വി​ടേ​ക്കാ​യി​രു​ന്നു.

ത​ന്‍റെ പി​ൻ​ഗാ​മി​യെ തെ​ര​ഞ്ഞ​ടു​ക്കു​ന്ന​തു വ​രെ അ​ദ്ദേ​ഹം അ​വി​ടെ താ​മ​സി​ച്ചു. വൈ​കാ​രി​ക​മാ​യൊ​രു ബ​ന്ധം അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് ഈ ​പ്ര​ദേ​ശ​വു​മാ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഫ്രാ​ൻ​സി​സ് മാ​ർ​പാ​പ്പ ഇ​വി​ടെ താ​മ​സി​ക്കേ​ണ്ടെ​ന്നു തീ​രു​മാ​നി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും കൊ​ട്ടാ​രം മ്യൂ​സി​യ​മാ​ക്കി​യ​തു ച​രി​ത്ര​പ​ര​മാ​യ തീ​രു​മാ​ന​മാ​യി.

ജ​ന​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്ക് അ​ടു​ക്കു​ക എ​ന്ന അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ ത​ത്വ​ശാ​സ്ത്ര​ത്തി​ന്‍റെ പ്ര​തി​ഫ​ല​ന​മാ​യും ഈ ​തീ​രു​മാ​ന​ത്തെ വി​ല​യി​രു​ത്തു​ന്നു​ണ്ട്. ജോ​ൺ പോ​ൾ ര​ണ്ടാ​മ​ൻ മാ​ർ​പാ​പ്പ രോ​ഗാ​വ​സ്ഥ​യി​ൽ​പോ​ലും ഇ​വി​ടെ​യെ​ത്തി വി​ശ്ര​മി​ച്ചി​രു​ന്നു. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് ഏ​റെ പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട ഇ​ട​മാ​യി​രു​ന്നു ഇ​ത്. ച​രി​ത്ര​മു​റ​ങ്ങു​ന്ന ഇ​ട​ങ്ങ​ൾ കേ​വ​ലം ക​ൽ​ക്കെ​ട്ടി​ട​ങ്ങ​ളോ നി​ർ​ജീ​വ​മാ​യ വി​വ​ര​ണ​ങ്ങ​ളോ അ​ല്ല.


അ​വ മ​നു​ഷ്യ​ന്‍റെ സ്വ​പ്ന​ങ്ങ​ൾ, പോ​രാ​ട്ട​ങ്ങ​ൾ, വി​ജ​യ​പ​രാ​ജ​യ​ങ്ങ​ൾ, മ​നു​ഷ്യ​സ്നേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ അ​സാ​ധാ​ര​ണ കൈ​വ​ഴി​ക​ൾ എ​ന്നി​വ​യു​ടെ നി​ശ​ബ്ദ സാ​ക്ഷി​ക​ളാ​ണ്. ഓ​രോ നൂ​റ്റാ​ണ്ടു പി​ന്നി​ടു​ന്പോ​ഴും അ​വ പു​തി​യ പു​തി​യ ക​ഥ​ക​ൾ കൂ​ട്ടി​ച്ചേ​ർ​ക്കു​ന്നു. ഒ​രു​പാ​ട് പ്ര​തി​സ​ന്ധി​ക​ളെ അ​തി​ജീ​വി​ച്ച് ഗ​ണ്ടോ​ൾ​ഫോ കോ​ട്ട മാ​ന​വി​ക​ത​യു​ടെ പു​തു​കാ​ഴ്ച​ക​ൾ​ക്കാ​യി കാ​ത്തി​രി​ക്കു​ന്നു.

ആ​യി​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ അ​ഭ​യ​കേ​ന്ദ്രം

ക​സ്തേ​ൽ ഗ​ണ്ടോ​ൾ​ഫോ​യു​ടെ സ​മീ​പ​കാ​ല ച​രി​ത്ര​ത്തി​ലെ ഏ​റ്റ​വും നാ​ട​കീ​യ​വും മാ​നു​ഷി​ക​വു​മാ​യ സം​ഭ​വം ര​ണ്ടാം ലോ​ക​മ​ഹാ​യു​ദ്ധ കാ​ല​ത്താ​യി​രു​ന്നു. റോം ​നാ​സി​ക​ൾ പി​ടി​ച്ചെ​ടു​ത്ത സ​മ​യ​ത്ത്, പോ​പ്പ് പീ​യൂ​സ് പ​ന്ത്ര​ണ്ടാ​മ​ൻ നി​ർ​ണാ​യ​ക​മാ​യ ഒ​രു തീ​രു​മാ​നം എ​ടു​ത്തു.

പേ​പ്പ​ൽ കൊ​ട്ടാ​ര​വും ചു​റ്റു​മു​ള്ള വി​ല്ല​ക​ളും പൂ​ന്തോ​ട്ട​ങ്ങ​ളും ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ അ​ര​മ​ന​യു​ടെ വാ​തി​ലു​ക​ൾ ആ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ​ക്കാ​യി അ​ദ്ദേ​ഹം തു​റ​ന്നു​കൊ​ടു​ത്തു.
യ​ഹൂ​ദ​ന്മാ​ർ, ഫാ​സി​സ്റ്റ് വി​രു​ദ്ധ​ർ, യു​ദ്ധ​ത്തി​ൽ​നി​ന്നു പ​ലാ​യ​നം ചെ​യ്യു​ന്ന​വ​ർ എ​ന്നി​വ​രു​ൾ​പ്പെ​ടെ ഏ​ക​ദേ​ശം 12,000 ആ​ളു​ക​ൾ കെ​ട്ടി​ട​ത്തി​ൽ അ​ഭ​യം ക​ണ്ടെ​ത്തി.

പാ​പ്പാ​യു​ടെ കി​ട​പ്പു​മു​റി പോ​ലും പ്ര​സ​വ​മു​റി​യാ​യി മാ​റി. ഉ​പ​രോ​ധ​സ​മ​യ​ത്ത് നി​ര​വ​ധി കു​ട്ടി​ക​ൾ​ക്ക് അ​വി​ടം ഈ​റ്റി​ല്ല​മാ​യി. ഇ​ത് നി​ഷ്പ​ക്ഷ പ്ര​ദേ​ശ​മാ​യി​രു​ന്നി​ട്ടും, ജ​ർ​മ​ൻ​കാ​രു​ടെ ഷെ​ല്ലാ​ക്ര​മ​ണ​ത്തി​നു കു​റ​വു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ക​ടു​ത്ത യു​ദ്ധ​ഭീ​തി​യി​ലും ഇ​ത് പ്ര​തീ​ക്ഷ​യു​ടെ​യും സം​ര​ക്ഷ​ണ​ത്തി​ന്‍റെ​യും വി​ള​ക്കു​മാ​ട​മാ​യി.