ഹാ​ഗി​യ സോ​ഫി​യ എ​ന്ന പു​രാ​ത​ന ക്രൈ​സ്ത​വ ദേ​വാ​ല​യം മോ​സ്കാ​ക്കി മാ​റ്റി​യ​തി​ലൂ​ടെ, ക​ഴി​ഞ്ഞ പ​തി​മൂ​ന്നു നൂ​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ളി​ൽ ലോ​കം ക​ണ്ട അ​തേ ന​യ​ങ്ങ​ളാ​ണ് ഇ​ന്നും ചി​ല മു​സ്‌​ലിം ഭ​ര​ണാ​ധി​കാ​രി​ക​ളെ ന​യി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നു തെ​ളി​യു​ക​യാ​ണ്. അ​വ​ശ​രാ​യും അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി​ക​ളാ​യും അ​ടു​ത്തു​കൂ​ടു​ക, ക്ര​മേ​ണ ശ​ക്തി​പ്രാ​പി​ക്കു​ക, അ​വ​സ​രം വ​രു​ന്പോ​ൾ ആ​ക്ര​മി​ച്ചു കീ​ഴ​ട​ക്കു​ക എ​ന്ന ത​ന്ത്രം യൂ​റോ​പ്പി​ന്‍റെ ച​രി​ത്ര​ത്തി​ൽ മു​മ്പും ക​ണ്ടി​ട്ടു​ള്ള​താ​ണ്. ഹാ​ഗി​യ സോ​ഫി​യ​യെ​പ്പ​റ്റി പാ​ണ​ക്കാ​ട് സാ​ദി​ഖ് അ​ലി ത​ങ്ങ​ൾ ച​ന്ദ്രി​ക​യി​ലൂ​ടെ പ​റ​ഞ്ഞ​ത​ല്ല യ​ഥാ​ർ​ഥ ച​രി​ത്രം. ഹാ​ഗി​യ സോ​ഫി​യ​യും യൂ​റോ​പ്പി​ന്‍റെ ച​രി​ത്ര​വും സം​ബ​ന്ധി​ച്ച് ച​രി​ത്ര​ യാ​ഥാ​ർ​ഥ്യ​ങ്ങ​ൾ പ​ല​തു​ണ്ട്.
സ്പെ​യി​നി​ലും ഗ്രീ​സി​ലും മോ​സ്കു​ക​ൾ തി​യ​റ്റ​റു​ക​ളും പ​ള്ളി​ക​ളു​മാ​യി മാ​റി​യി​ട്ടു​ണ്ട് എ​ന്നു ച​ന്ദ്രി​ക​യി​ലെ ലേ​ഖ​ന​ത്തി​ൽ പ​റ​ഞ്ഞ​തി​ന് ഒ​രു മ​റു​വ​ശ​മു​ണ്ട്. ഇ​സ്ലാം മ​തം രൂ​പം​കൊ​ണ്ട ഏ​ഴാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​നു മു​ന്പും ആ ​രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ൾ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. എ​ന്നു​മാ​ത്ര​മ​ല്ല, അ​വി​ടെ എ​ണ്ണ​മ​റ്റ ക്രൈ​സ്ത​വ ദേ​വാ​ല​യ​ങ്ങ​ളും ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അ​തി​നു​ശേ​ഷം യൂ​റോ​പ്പി​നെ ആ​ക്ര​മി​ച്ച ഇ​സ്ലാ​മി​ക ഭ​ര​ണാ​ധി​കാ​രി​ക​ൾ പ​ല ദേ​ശ​ങ്ങ​ളും കീ​ഴ​ട​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. അ​ത്ത​ര​ത്തി​ൽ യൂ​റോ​പ്പി​ൽ ഏ​റ്റ​വും ആ​ദ്യം ആ​ക്ര​മി​ച്ചു കീ​ഴ​ട​ക്ക​പ്പെ​ട്ട രാ​ജ്യ​മാ​ണ് സ്പെ​യി​ൻ. പി​ടി​ച്ചെ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ട സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ക്രൈ​സ്ത​വ ദേ​വാ​ല​യ​ങ്ങ​ൾ ഏ​റി​യ​പ​ങ്കും ന​ശി​പ്പി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യും മ​റ്റു​ള്ള​വ മോ​സ്കാ​ക്കി മാ​റ്റ​പ്പെ​ടു​ക​യു​മാ​ണ് ഉ​ണ്ടാ​യി​ട്ടു​ള്ള​ത്.

പി​ൽ​ക്കാ​ല​ത്തു സ്പെ​യി​ൻ ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ ചി​ല പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ൾ മു​സ്‌​ലിം ആ​ധി​പ​ത്യ​ത്തി​ൽ​നി​ന്നു തി​രി​ച്ചു​പി​ടി​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ മു​സ്‌​ലിം​ക​ൾ നാ​ടു​വി​ടു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. സ്പെ​യി​നി​ലും ഗ്രീ​സി​ലും മ​റ്റും അ​ത്ത​ര​ത്തി​ൽ ഉ​പേ​ക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു​കി​ട​ന്ന കെ​ട്ടി​ട​ങ്ങ​ളി​ൽ ചി​ല​ത് തി​യ​റ്റ​റു​ക​ളും ജ​യി​ലു​ക​ളും ക​ച്ച​വ​ട സ്ഥാ​പ​ന​ങ്ങ​ളു​മാ​യി​ട്ടു​ണ്ടാ​കാം. പ​ള്ളി​ക​ൾ ത​ക​ർ​ത്ത് മോ​സ്ക് ആ​ക്കി മാ​റ്റി​യ ദേ​വാ​ല​യ​ങ്ങ​ളി​ൽ ചി​ല​ത് തി​രി​കെ പ​ള്ളി​ക​ളാ​യി​ട്ടു​ണ്ടാ​കാം. ഇ​തി​നെ, ഇ​സ്ലാം എ​ന്ന ആ​ശ​യം പോ​ലും ജ​ന്മം കൊ​ള്ളു​ന്ന​തി​ന് എ​ത്ര​യോ വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് മു​ന്പ് നി​ർ​മി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട മ​ഹ​ത്താ​യ ഹാ​ഗി​യ സോ​ഫി​യ ദേ​വാ​ല​യം യു​ദ്ധം ചെ​യ്ത് പി​ടി​ച്ചെ​ടു​ത്തു ത​ങ്ങ​ളു​ടേ​താ​ക്കി മാ​റ്റി​യ​തു​മാ​യി എ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണു താ​ര​ത​മ്യം ചെ​യ്യാ​ൻ ക​ഴി​യു​ക?

ഹാ​ഗി​യ സോ​ഫി​യ എ​ന്ന ക്രൈ​സ്ത​വ ദേ​വാ​ല​യം വെ​റു​മൊ​രു ക്രി​സ്ത്യ​ൻ പ​ള്ളി​യാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ലോ​ക​ത്തി​ലെ ഏ​റ്റ​വും പ്ര​ബ​ല​രാ​യി​രു​ന്ന രാ​ഷ്‌​ട്രീ​യ സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്‍റെ ഐ​ക്ക​ണ്‍ കൂ​ടി​യാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. എ​ക്കാ​ല​ത്തെ​യും ക്രൈ​സ്ത​വ​രു​ടെ അ​ഭി​മാ​ന​വും ഓ​ർ​ത്ത​ഡോ​ക്സ് സ​ഭ​യു​ടെ ആ​സ്ഥാ​ന​വു​മാ​യി​രു​ന്നു ഹാ​ഗി​യ സോ​ഫി​യ. ഏ​റ്റ​വും പ്ര​ബ​ല​മാ​യി​രു​ന്ന ഒ​രു ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന്‍റെ​യും ക്രൈ​സ്ത​വ സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ​യും മേ​ൽ ഒ​രേ​സ​മ​യം അ​ധീ​ശ​ത്വം സ്ഥാ​പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​താ​യി പ്ര​തീ​കാ​ത്മ​ക​മാ​യി പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്കു​ക കൂ​ടി​യാ​യി​രു​ന്നു ഓ​ട്ടോ​മ​ൻ സു​ൽ​ത്താ​ന്‍റെ ല​ക്ഷ്യം. അ​തി​നാ​ലാ​ണ് പ​തി​ന​ഞ്ചാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ൽ ബൈ​സ​ന്‍റൈ​ൻ സാ​മ്രാ​ജ്യം കീ​ഴ്പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​തോ​ടൊ​പ്പം ഈ ​ദേ​വാ​ല​യ​ത്തെ പി​ടി​ച്ചെ​ടു​ക്കാ​നും അ​ദ്ദേ​ഹം തീ​രു​മാ​നി​ച്ച​ത്. ഈ ​ശൈ​ലി ഇ​സ്ലാ​മി​ക അ​ധി​നി​വേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലു​ട​നീ​ളം കാ​ണാ​വു​ന്ന​താ​ണ്. അ​തേ പ്ര​തീ​കാ​ത്മ​ക​ത​യി​ൽ ഇ​ന്ന​ത്തെ ചി​ല മു​സ്‌​ലിം ഭ​ര​ണാ​ധി​കാ​രി​ക​ളും വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്നു എ​ന്നാ​ണ് ഒ​രി​ക്ക​ൽ​ക്കൂ​ടി ഹാ​ഗി​യ സോ​ഫി​യ മോ​സ്ക് ആ​യി മാ​റി​യ​തി​ലൂ​ടെ വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത്.


നൂ​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ൾ​ക്ക് മു​ന്പ് കൈ​വി​ട്ടു​പോ​യി മ​റ്റൊ​രു ജ​ന​ത​യു​ടേ​താ​യി മാ​റി​യ ഒ​രു ദേ​ശ​ത്തെ സ​മ​ഭാ​വ​ന​യോ​ടെ കാ​ണാ​ൻ ക്രൈ​സ്ത​വ സ​മൂ​ഹ​ത്തി​നും ലോ​ക​രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ൾ​ക്കും ക​ഴി​യു​ന്ന​തി​നാ​ലാ​ണ് ച​രി​ത്ര​വ​സ്തു​ത​ക​ൾ ഉ​യ​ർ​ത്തി​ക്കാ​ണി​ച്ച് ആ ​ദേ​വാ​ല​യ​ത്തി​നു​മേ​ൽ അ​വ​കാ​ശ​വാ​ദ​ങ്ങ​ൾ ഉ​ന്ന​യി​ക്കാ​ത്ത​ത്. അ​തു​കൊ​ണ്ടു മ​റ്റൊ​രു രാ​ജ്യ​ത്തി​ൽ സ്ഥി​തി​ചെ​യ്യു​ന്ന ഒ​രു ച​രി​ത്ര സ്മാ​ര​ക​ത്തി​നു​മേ​ൽ “അ​വ​കാ​ശ​വാ​ദം ഉ​ന്ന​യി​ക്കാ​ത്ത​ത്” ച​രി​ത്ര​പ​ര​മാ​യി അ​തി​ന് സാ​ധു​ത​യി​ല്ലാ​ത്ത​തി​നാ​ലാ​ണ് എ​ന്ന സാ​ദി​ഖ് അ​ലി ത​ങ്ങ​ളു​ടെ വാ​ദം യു​ക്തി​ര​ഹി​ത​മാ​ണ്.

മു​സ്‌​ലിം​ക​ൾ​ക്ക് നി​സ്കാ​ര സ്വ​ത​ന്ത്ര്യ​മി​ല്ലാ​ത്ത യൂ​റോ​പ്യ​ൻ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളു​ണ്ട് എ​ന്ന പ്ര​സ്താ​വ​വും വ​സ്തു​താ​പ​ര​മ​ല്ല. ഒ​രു ജ​ന​ത​യു​ടെ​യും ആ​രാ​ധ​നാ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യം വി​ല​ക്കി​യി​ട്ടു​ള്ള യൂ​റോ​പ്യ​ൻ രാ​ജ്യ​മോ ക്രൈ​സ്ത​വ രാ​ജ്യ​മോ ഇ​ല്ല എ​ന്നി​രി​ക്കെ, ഇ​സ്ലാ​മി​ക രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ൽ മ​റ്റു മ​ത​സ്ഥ​രോ​ടു​ള്ള സ​മീ​പ​നം എ​ന്താ​ണെ​ന്നു ചി​ന്തി​ക്കു​ന്ന​തും യു​ക്ത​മാ​ണ്.

ഓ​ട്ടോ​മ​ൻ സു​ൽ​ത്താ​ൻ മെ​ഹ്‌​മൂ​ദ് ര​ണ്ടാ​മ​ൻ കോ​ണ്‍​സ്റ്റാ​ന്‍റി​നോ​പ്പി​ളി​നോ​ട് ചെ​യ്ത​ത് സ​മാ​ന​ത​ക​ളി​ല്ലാ​ത്ത ക്രൂ​ര​ത​ക​ളാ​ണ് എ​ന്നു​ള്ള​തും തു​ട​ർ​ന്നു​വ​ന്ന ഭ​ര​ണാ​ധി​കാ​രി​ക​ൾ അ​മു​സ്‌​ലിം​ക​ളാ​യ ജ​ന​ല​ക്ഷ​ങ്ങ​ളെ കൊ​ന്നൊ​ടു​ക്കു​ക​യും നാ​ടു​ക​ട​ത്തു​ക​യും ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ട് എ​ന്നു​ള്ള​തും മൂ​ടി​വ​ച്ചു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് തു​ർ​ക്കി​യി​ലെ മ​ത​സൗ​ഹാ​ർ​ദ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു ലേ​ഖ​ന​ത്തി​ൽ വാ​ചാ​ല​നാ​കു​ന്ന​ത്. ഓ​ട്ടോ​മ​ൻ ഭ​ര​ണ​കൂ​ടം ത​ന്നെ നേ​തൃ​ത്വം ന​ൽ​കി​യ അ​ർ​മേ​നി​യ​ൻ വം​ശ​ഹ​ത്യ​യി​ൽ കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ട​ത് പ​തി​ന​ഞ്ച് ല​ക്ഷ​ത്തി​ൽ​പരം ക്രൈ​സ്ത​വ​രാ​ണ് എ​ന്ന ച​രി​ത്ര​സ​ത്യം വി​സ്മ​രി​ക്കാ​നാ​വി​ല്ല. പി​ന്നീ​ടി​ങ്ങോ​ട്ട് അ​ത്ത​ത്തു​ർ​ക്കി​ന്‍റെ കാ​ല​ശേ​ഷ​വും തു​ർ​ക്കി​യി​ൽ​നി​ന്ന് ഗ​ത്യ​ന്ത​ര​മി​ല്ലാ​തെ എ​ല്ലാ​മു​പേ​ക്ഷി​ച്ച് പ​ലാ​യ​നം ചെ​യ്ത​ത് പ​തി​നാ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് ക്രൈ​സ്ത​വ കു​ടും​ബ​ങ്ങ​ളാ​ണ്. യൂ​റോ​പ്യ​ൻ യൂ​ണി​യ​നി​ലു​ള്ള അം​ഗ​ത്വം കൊ​തി​ച്ചാ​ണ് തു​ർ​ക്കി ഒ​രു മ​തേ​ത​ര മു​ഖം മൂ​ടി അ​ണി​ഞ്ഞി​രു​ന്ന​ത് എ​ന്ന​താ​ണ് വാ​സ്ത​വം.

കേ​ര​ള​ത്തി​ലു​ൾ​പ്പെ​ടെ ഇ​സ്ലാ​മി​ക അ​ജ​ൻ​ഡ​ക​ളോ​ടെ ചി​ല​ർ ന​ട​പ്പാ​ക്കു​ന്ന പ​ദ്ധ​തി​ക​ളു​ടെ മ​റ്റൊ​രു രൂ​പ​മാ​ണ് തു​ർ​ക്കി​യി​ൽ ക​ഴി​ഞ്ഞ ദി​വ​സം അ​ര​ങ്ങേ​റി​യ​ത്.

ഫാ. ​സാ​ജു കൂ​ത്തോ​ടി​പു​ത്ത​ൻ​പു​ര​യി​ൽ സി​എ​സ്‌​ടി സെ​ക്ര​ട്ട​റി, കെ​സി​ബി​സി ഐ​ക്യ​ജാ​ഗ്ര​ത ക​മ്മീ​ഷ​ൻ.