ഗു​​​​​​​​ജ​​​​​​​​റാ​​​​​​​​ത്തി​​​​​​​​ലെ ക​​​​​​​​ച്ചി​​​​​​​​ൽ ഹാ​​​​​​​ര​​​​​​​പ്പ​​​​​​​ൻ കാ​​​​​​​ല​​​​​​​ത്തി​​​​​​​നും മു​​​​​​​ന്പു​​​​​​​ള്ള ജ​​​​​​​ന​​​​​​​വാ​​​​​​​സ​​​​​​​കേ​​​​​​​ന്ദ്രം ക​​​​​​​ണ്ടെ​​​​​​​ത്തി​​​​​​​യ വാ​​​​​​​ർ​​​​​​​ത്ത ന​​​​​​​ര​​​​​​​വം​​​​​​​ശ-​​​​​​​പു​​​​​​​രാ​​​​​​​വ​​​​​​​സ്തു ശാ​​​​​​​സ്ത്ര​​​​​​​മേ​​​​​​​ഖ​​​​​​​ല​​​​​​​യി​​​​​​​ലെ നാ​​​​​​​ഴി​​​​​​​ക​​​​​​​ക്ക​​​​​​​ല്ലാ​​​​​​​യി. ഹാ​​​​​​​ര​​​​​​​പ്പ​​​​​​​ൻ കാ​​​​​​​ല​​​​​​​ത്തി​​​​​​​നും അ​​​​​​​യ്യാ​​​​​​​യി​​​​​​​രം വ​​​​​​​ർ​​​​​​​ഷം​​​മു​​​​​​​ന്പ് ഇ​​​​​​​വി​​​​​​​ടെ സ​​​​​​​മൂ​​​​​​​ഹ​​​​​​​മാ​​​​​​​യി മ​​​​​​​നു​​​​​​​ഷ്യ​​​​​​​ൻ താ​​​​​​​മ​​​​​​​സി​​​​​​​ച്ചി​​​​​​​രു​​​​​​​ന്നു എ​​​​​​​ന്നാ​​​​​​​ണ് ഗാ​​​​​​​ന്ധി​​​​​​​ന​​​​​​​ഗ​​​​​​​ർ ഐ​​​​​​​ഐ​​​​​​​ടി​​​​​​​യി​​​​​​​ലെ ഗ​​​​​​​വേ​​​​​​​ഷ​​​​​​​ക​​​​​​​ർ തെ​​​​​​​ളി​​​​​​​യി​​​​​​​ച്ച​​​​​​​ത്.

ഹാ​​​​​​​ര​​​​​​​പ്പ​​​​​​​ൻ കാ​​​​​​​ല​​​​​​​ത്താ​​​​​​​ണ് ക​​​​​​​ച്ച് മേ​​​​​​​ഖ​​​​​​​ല​​​​​​​യി​​​​​​​ലെ നാ​​​​​​​ഗ​​​​​​​രി​​​​​​​ക​​​​​​​ത തു​​​​​​​ട​​​​​​​ങ്ങി​​​​​​​യ​​​​​​​തെ​​​​​​​ന്ന ധാ​​​​​​​ര​​​​​​​ണ​​​​​​​യാ​​​​​​​ണ് ഇ​​​​​​​തോ​​​​​​​ടെ ത​​​​​​​കി​​​​​​​ടം​​​​​​​മ​​​​​​​റി​​​​​​​ഞ്ഞ​​​​​​​ത്. ഹാ​​​​​​​ര​​​​​​​പ്പ​​​​​​​ൻ നാ​​​​​​​ഗ​​​​​​​രി​​​​​​​ക​​​​​​​ത​​​​​​​യാ​​​​​​​യ ധോ​​​​​​​ലാ​​​​​​​വീ​​​​​​​ര​​​​​​​യ്ക്കു സ​​​​​​​മീ​​​​​​​പം ഖാ​​​​​​​ദി​​​റി​​​​​​​ൽ​​​​​​​നി​​​​​​​ന്നു ല​​​​​​​ഭി​​​​​​​ച്ച ക​​​​​​​ക്ക​​​​​​​ത്തോ​​​​​​​ടു​​​​​​​ക​​​​​​​ളു​​​​​​​ടെ ശേ​​​​​​​ഖ​​​​​​​രം പ​​​​​​​രി​​​​​​​ശോ​​​​​​​ധി​​​​​​​ച്ചാ​​​​​​​ണ് ഗ​​​​​​​വേ​​​​​​​ഷ​​​​​​​ക​​​​​​​ർ ഈ ​​​​​​​നി​​​​​​​ഗ​​​​​​​മ​​​​​​​ന​​​​​​​ത്തി​​​​​​​ലെ​​​​​​​ത്തി​​​​​​​യ​​​​​​​ത്. ക​​​​​​​ണ്ട​​​​​​​ൽ​​​​​​​ക്കാ​​​​​​​ടു​​​​​​​ക​​​​​​​ളി​​​​​​​ൽ ജീ​​​​​​​വി​​​​​​​ച്ചി​​​​​​​രു​​​​​​​ന്ന ഹ​​​​​​​ണ്ട​​​​​​​ർ-​​​​​​​ഗാ​​​​​​​ത​​​​​​​റ​​​​​​​ർ വി​​​​​​​ഭാ​​​​​​​ഗ​​​​​​​ത്തി​​​​​​​ൽ​​​​​​​പ്പെ​​​​​​​ട്ട ജ​​​​​​​ന​​​​​​​സ​​​​​​​മൂ​​​​​​​ഹം ക​​​​​​​ക്ക​​​​​​​ക​​​​​​​ൾ​​​​​​​പോ​​​​​​​ലു​​​​​​​ള്ള സ​​​​​​​മു​​​​​​​ദ്ര​​​​​​​വി​​​​​​​ഭ​​​​​​​വ​​​​​​​ങ്ങ​​​​​​​ളെ​​​​​​​യാ​​​​​​​ണ് ആ​​​​​​​ശ്ര​​​​​​​യി​​​​​​​ച്ചി​​​​​​​രു​​​​​​​ന്ന​​​​​​​ത്.

അ​​​​​​​ഹ​​​​​​​മ്മ​​​​​​​ദാ​​​​​​​ബാ​​​​​​​ദി​​​​​​​ലെ ഫി​​​​​​​സി​​​​​​​ക്ക​​​​​​​ൽ റി​​​​​​​സ​​​​​​​ർ​​​​​​​ച്ച് ല​​​​​​​ബോറ​​​​​​​ട്ട​​​​​​​റി​​​​​​​യി​​​​​​​ലാ​​​​​​​ണ് ഖ​​​​​​​ന​​​​​​​നം ചെ​​​​​​​യ്തെ​​​​​​​ടു​​​​​​​ത്ത തെ​​​​​​​ളി​​​​​​​വു​​​​​​​ക​​​​​​​ൾ ശാ​​​​​​​സ്ത്രീ​​​​​​​യ​​​​​​​മാ​​​​​​​യി പ​​​​​​​രി​​​​​​​ശോ​​​​​​​ധി​​​​​​​ച്ച​​​​​​​ത്. ആ​​​​​​​ക്സ​​​​​​​ല​​​​​​​റേ​​​​​​​റ്റ​​​​​​​ർ മാ​​​​​​​സ് സ്പെ​​​​​​​ക്‌ട്രോ​​​​​​​മെ​​​​​​​ട്രി എ​​​​​​​ന്ന സം​​​​​​​വി​​​​​​​ധാ​​​​​​​ന​​​​​​​മു​​​​​​​പ​​​​​​​യോ​​​​​​​ഗി​​​​​​​ച്ച് ല​​​​​​​ഭി​​​​​​​ച്ച വ​​​​​​​സ്തു​​​​​​​ക്ക​​​​​​​ളു​​​​​​​ടെ കാ​​​​​​​ല​​​​​​​നി​​​​​​​ർ​​​​​​​ണ​​​​​​​യം ന​​​​​​​ട​​​​​​​ത്തി.

ഇ​​​​​​​​ന്ത്യ​​​​​​​​യു​​​​​​​​ടെ ച​​​​​​​​രി​​​​​​​​ത്രം ആ​​​​​​​​രം​​​​​​​​ഭി​​​​​​​​ക്കു​​​​​​​​ന്ന​​​​​​​​ത് ഹാ​​​​​​​​ര​​​​​​​​പ്പ​​​​​​​​ൻ സം​​​​​​​​സ്കാ​​​​​​​​രം എ​​​​​​​​ന്നും അ​​​​​​​​റി​​​​​​​​യ​​​​​​​​പ്പെ​​​​​​​​ടു​​​​​​​​ന്ന സി​​​​​​​​ന്ധു ന​​​​​​​​ദീ​​​​​​​​ത​​​​​​​​ട സം​​​​​​​​സ്കാ​​​​​​​​ര​​​​​​​​ത്തി​​​​​​​ന്‍റെ ആ​​​​​​​വി​​​​​​​ർ​​​​​​​ഭാ​​​​​​​വ​​​​​​​ത്തോ​​​​​​​​ടെ​​​​​​​​യാ​​​​​​​​ണ്. ഏ​​​​​​​​ക​​​​​​​​ദേ​​​​​​​​ശം 2,500 ബി​​​​​​​സി​​​​​​​യി​​​​​​​​ൽ, ദ​​​​​​​​ക്ഷി​​​​​​​​ണേ​​​​​​​​ഷ്യ​​​​​​​​യു​​​​​​​​ടെ പ​​​​​​​​ടി​​​​​​​​ഞ്ഞാ​​​​​​​​റ​​​​​​​​ൻ ഭാ​​​​​​​​ഗ​​​​​​​​ത്ത്, ആ​​​​​​​​ധു​​​​​​​​നി​​​​​​​​ക പാ​​​​​​​​ക്കി​​​​​​​​സ്ഥാ​​​​​​​​നി​​​​​​​​ലും പ​​​​​​​​ശ്ചി​​​​​​​​മ ഇ​​​​​​​​ന്ത്യ​​​​​​​​യി​​​​​​​​ലു​​​​​​​മാ​​​​​​​യി ഇ​​​​​​​​ത് അ​​​​​​​​ഭി​​​​​​​​വൃ​​​​​​​​ദ്ധി പ്രാ​​​​​​​​പി​​​​​​​​ച്ചു. ഈ​​​​​​​​ജി​​​​​​​​പ്ത്, മെ​​​​​​​​സൊ​​​​​​​​പ്പൊ​​​​​​​​ട്ടാമി​​​​​​​​യ, ഇ​​​​​​​​ന്ത്യ, ചൈ​​​​​​​​ന എ​​​​​​​​ന്നീ നാ​​​​​​​​ല് പു​​​​​​​​രാ​​​​​​​​ത​​​​​​​​ന നാ​​​​​​​​ഗ​​​​​​​​രി​​​​​​​​ക​​​​​​​​ത​​​​​​​​ക​​​​​​​​ളി​​​​​​​​ൽ ഏ​​​​​​​​റ്റ​​​​​​​​വും വ​​​​​​​​ലു​​​​​​​​ത് സി​​​​​​​​ന്ധു​​​​​​​​ന​​​​​​​​ദീ​​​​​​​​ത​​​​​​​​ട​​​​​​​​ത്തി​​​​​​​​ലാ​​​​​​​​യി​​​​​​​​രു​​​​​​​​ന്നു.

1920ക​​​​​​​​ളി​​​​​​​​ൽ ഇ​​​​​​​​ന്ത്യ​​​​​​​​ൻ പു​​​​​​​​രാ​​​​​​​​വ​​​​​​​​സ്തു വ​​​​​​​​കു​​​​​​​​പ്പ് സി​​​​​​​​ന്ധു​​​​​​​​ന​​​​​​​​ദീ​​​​​​​​ത​​​​​​​​ട​​​​​​​​ത്തി​​​​​​​​ൽ ന​​​​​​​​ട​​​​​​​​ത്തി​​​​​​​​യ ഖ​​​​​​​​ന​​​​​​​​ന​​​​​​​​ത്തി​​​​​​​​ൽ മോ​​​​​​​​ഹ​​​​​​​​ൻ​​​​​​​​ജ​​​​​​​​ദാ​​​​​​​​രോ, ഹാ​​​​​​​​ര​​​​​​​​പ്പ എ​​​​​​​​ന്നീ ര​​​​​​​​ണ്ട് പ​​​​​​​​ഴ​​​​​​​​യ ന​​​​​​​​ഗ​​​​​​​​ര​​​​​​​​ങ്ങ​​​​​​​​ളു​​​​​​​​ടെ അ​​​​​​​​വ​​​​​​​​ശി​​​​​​​​ഷ്‌​​​​​​​ട​​​​​​​ങ്ങ​​​​​​​​ൾ ക​​​​​​​​ണ്ടെ​​​​​​​​ത്തി.1924​​​​​​​ൽ, ​ആ​​​​​​​ർ​​​​​​​ക്കി​​​​​​​യോ​​​​​​​ള​​​​​​​ജി​​​​​​​ക്ക​​​​​​​ൽ സ​​​​​​​ർ​​​​​​​വേ ഓ​​​​​​​ഫ് ഇ​​​​​​​ന്ത്യ​​​​​​​യു​​​​​​​​ടെ ഡ​​​​​​​​യ​​​​​​​​റ​​​​​​​​ക്ട​​​​​​​​ർ ജ​​​​​​​​ന​​​​​​​​റ​​​​​​​​ൽ ആ​​​​​​​​യി​​​​​​​​രു​​​​​​​​ന്ന ജോ​​​​​​​​ൺ മാ​​​​​​​​ർ​​​​​​​​ഷ​​​​​​​​ൽ, സി​​​​​​​​ന്ധു​​​​​​​​ന​​​​​​​​ദീ​​​​​​​​ത​​​​​​​​ട​​​​​​​​ത്തി​​​​​​​​ൽ ഒ​​​​​​​​രു പു​​​​​​​​തി​​​​​​​​യ നാ​​​​​​​​ഗ​​​​​​​​രി​​​​​​​​ക​​​​​​​​ത ക​​​​​​​​ണ്ടെ​​​​​​​​ത്തി​​​​​​​​യ​​​​​​​​താ​​​​​​​​യി ലോ​​​​​​​​ക​​​​​​​​ത്തോ​​​​​​​ടു പ്ര​​​​​​​​ഖ്യാ​​​​​​​​പി​​​​​​​​ച്ചു.​ നാ​​​​​​​​ഗ​​​​​​​​രി​​​​​​​​ക​​​​​​​​ത​​​​​​​​യു​​​​​​​​ടെ ആ​​​​​​​​ദ്യ​​​​​​​​കാ​​​​​​​​ല ക​​​​​​​​ളി​​​​​​​​ത്തൊ​​​​​​​​ട്ടി​​​​​​​​ലു​​​​​​​​ക​​​​​​​​ളി​​​​​​​​ൽ ഒ​​​​​​​​ന്നാ​​​​​​​​യി ക​​​​​​​​ണ​​​​​​​​ക്കാ​​​​​​​​ക്ക​​​​​​​​പ്പെ​​​​​​​​ടു​​​​​​​​ന്ന സി​​​​​​​​ന്ധു​​​​​​​​ന​​​​​​​​ദീ​​​​​​​​ത​​​​​​​​ട സം​​​​​​​​സ്കാ​​​​​​​​ര​​​​​​​ത്തെ അ​​​​​​​​ക്കാ​​​​​​​​ദ​​​​​​​​മി​​​​​​​​ക് സ​​​​​​​​മൂ​​​​​​​​ഹ​​​​​​​വും ച​​​​​​​​രി​​​​​​​​ത്ര​​​​​​​​പ്രേ​​​​​​​​മി​​​​​​​​ക​​​​​​​​ളും ഒ​​​​​​​​രു​​​​​​​​പോ​​​​​​​​ലെ പി​​​​​​​ന്തു​​​​​​​ട​​​​​​​ർ​​​​​​​ന്നു. നൂ​​​​​​​​റ്റാ​​​​​​​​ണ്ടു​​​​​​​​ക​​​​​​​​ൾ​​​​​​​​ക്ക് മു​​​​​​​​മ്പ് പു​​​​​​​​രാ​​​​​​​​ത​​​​​​​​ന ഹാ​​​​​​​​ര​​​​​​​​പ്പ ന​​​​​​​​ഗ​​​​​​​​രം അ​​​​​​​​ഭി​​​​​​​​വൃ​​​​​​​​ദ്ധി പ്രാ​​​​​​​​പി​​​​​​​​ച്ച നി​​​​​​​​ര​​​​​​​​വ​​​​​​​​ധി സ്ഥ​​​​​​​​ല​​​​​​​​ങ്ങ​​​​​​​​ളി​​​​​​​​ൽ ന​​​​​​​​ട​​​​​​​​ത്തി​​​​​​​​യ ഖ​​​​​​​​ന​​​​​​​​ന​​​​​​​​ങ്ങ​​​​​​​​ൾ നാ​​​​​​​​ഗ​​​​​​​​രി​​​​​​​​ക​​​​​​​​ത​​​​​​​​യു​​​​​​​​ടെ ര​​​​​​​​ഹ​​​​​​​​സ്യ​​​​​​​​ങ്ങ​​​​​​​​ൾ അ​​​​​​​​നാ​​​​​​​​വ​​​​​​​​ര​​​​​​​​ണം ചെ​​​​​​​​യ്യു​​​​​​​​ന്ന​​​​​​​​ത് തു​​​​​​​​ട​​​​​​​​ർ​​​​​​​ന്നു​​​​​​​കൊ​​​​​​​ണ്ടി​​​​​​​രി​​​​​​​ക്കു​​​​​​​ക​​​​​​​യാ​​​​​​​ണ്.

2019ൽ ​​​​​​​​ഗു​​​​​​​​ജ​​​​​​​​റാ​​​​​​​​ത്തി​​​​​​​​ലെ ജു​​​​​​​​ന ഖാ​​​​​​​​തി​​​​​​​​യ എ​​​​​​​​ന്ന ആ​​​​​​​​ദ്യ​​​​​​​​കാ​​​​​​​​ല ഹാ​​​​​​​​ര​​​​​​​​പ്പ​​​​​​​​ൻ നെ​​​​​​​​ക്രോ​​​​​​​​പോ​​​​​​​​ളി​​​​​​​​സ് (പു​​​രാ​​​ത​​​ന സെ​​​മി​​​ത്തേ​​​രി) ക​​​​​​​​ണ്ടെ​​​​​​​​ത്തു​​​​​​​​ന്ന​​​​​​​​തി​​​​​​​​നു പ​​​​​​​​ര്യ​​​​​​​​വേ​​​​​​​​ക്ഷ​​​​​​​​ണം ന​​​​​​​​ട​​​​​​​​ത്തി​​​​​​​​യ കേ​​​​​​​​ര​​​​​​​​ള സ​​​​​​​​ർ​​​​​​​​വ​​​​​​​​ക​​​​​​​​ലാ​​​​​​​​ശാ​​​​​​​​ല​​​​​​​​യി​​​​​​​​ലെ പു​​​​​​​​രാ​​​​​​​​വ​​​​​​​​സ്തു ഗ​​​​​​​​വേ​​​​​​​​ഷ​​​​​​​​ക​​​​​​​​ർ, ക​​​​​​​​ച്ച് ജി​​​​​​​​ല്ല​​​​​​​​യി​​​​​​​​ലെ പ​​​​​​​​ഡ്ട ബെ​​​​​​​​റ്റി​​​​​​​​ലെ 5,200 വ​​​​​​​​ർ​​​​​​​​ഷം പ​​​​​​​​ഴ​​​​​​​​ക്ക​​​​​​​​മു​​​​​​​​ള്ള ഹാ​​​​​​​​ര​​​​​​​​പ്പ​​​​​​​​ൻ വാ​​​​​​​​സ​​​​​​​​സ്ഥ​​​​​​​​ല​​​​​​​​ത്ത് നി​​​​​​​​ന്ന് നി​​​​​​​ര​​​​​​​വ​​​​​​​ധി നി​​​​​​​ർ​​​​​​​ണാ​​​​​​​യ​​​​​​​ക ക​​​​​​​ണ്ടെ​​​​​​​ത്ത​​​​​​​ലു​​​​​​​ക​​​​​​​ൾ ന​​​​​​​ട​​​​​​​ത്തി​​​​​​​യി​​​​​​​രു​​​​​​​ന്നു.

നി​​​​​​​ർ​​​​​​​ണാ​​​​​​​യ​​​​​​​ക ക​​​​​​​ണ്ടെ​​​​​​​ത്ത​​​​​​​ലു​​​​​​​ക​​​​​​​ൾ

ഗാ​​​​​​​ന്ധി​​​​​​​ന​​​​​​​ഗ​​​​​​​ർ ഐ​​​​​​​ഐ​​​​​​​ടി എ​​​​​​​ർ​​​​​​​ത്ത് സ​​​​​​​യ​​​​​​​ൻ​​​​​​​സ് വ​​​​​​​കു​​​​​​​പ്പി​​​​​​​ലെ ആ​​​​​​​ർ​​​​​​​ക്കി​​​​​​​യോ​​​​​​​ള​​​​​​​ജി​​​​​​​ക്ക​​​​​​​ൽ സ​​​​​​​യ​​​​​​​ൻ​​​​​​​സ് സെ​​​​​​​ന്‍റ​​​​​​​ർ അ​​​​​​​സോ​​​​​​​സി​​​​​​​യേ​​​​​​​റ്റ് പ്ര​​​​​​​ഫ​​​​​​​സ​​​​​​​ർ വി.​​​​​​​എ​​​​​​​ൻ. പ്ര​​​​​​​ഭാ​​​​​​​ക​​​​​​​റാ​​​​​​​ണ് ഇ​​​​​​​പ്പോ​​​​​​​ഴ​​​​​​​ത്തെ ഗ​​​​​​​വേ​​​​​​​ഷ​​​​​​​ണ​​​​​​​ങ്ങ​​​​​​​ൾ​​​​​​​ക്കു നേ​​​​​​​തൃ​​​​​​​ത്വം ന​​​​​​​ല്കി​​​​​​​യ​​​​​​​ത്. ഇ​​​​​​​പ്പോ​​​​​​​ൾ ക​​​​​​​ണ്ടെ​​​​​​​ത്തി​​​​​​​യ ജ​​​​​​​ന​​​​​​​സ​​​​​​​മൂ​​​​​​​ഹം ദൈ​​​​​​​നം​​​​​​​ദി​​​​​​​ന ​​​​​​​കാ​​​​​​​ര്യ​​​​​​​ങ്ങ​​​​​​​ൾ​​​​​​​ക്ക് ക​​​​​​​ല്ലു​​​​​​​കൊ​​​​​​​ണ്ടു​​​​​​​ള്ള ആ​​​​​​​യു​​​​​​​ധ​​​​​​​ങ്ങ​​​​​​​ളാ​​​​​​​ണ് ഉ​​​​​​​പ​​​​​​​യോ​​​​​​​ഗി​​​​​​​ച്ചി​​​​​​​രു​​​​​​​ന്ന​​​​​​​ത്. മു​​​​​​​ന്പി​​​​​​​വി​​​​​​​ടെ ക​​​​​​​ക്ക​​​​​​​ത്തോ​​​​​​​ടു​​​​​​​ക​​​​​​​ളു​​​​​​​ടെ വ​​​​​​​ലി​​​​​​​യ അ​​​​​​​വ​​​​​​​ശി​​​​​​​ഷ്‌​​​​​​​ടം ക​​​​​​​ണ്ടെ​​​​​​​ത്തി​​​​​​​യി​​​​​​​രു​​​​​​​ന്നു. ബ്രി​​​​​​​ട്ടീ​​​​​​​ഷ് ഗ​​​​​​​വേ​​​​​​​ഷ​​​​​​​ക​​​​​​​രാ​​​​​​​യി​​​​​​​രു​​​​​​​ന്നു ക​​​​​​​ണ്ടെ​​​​​​​ത്ത​​​​​​​ലി​​​​​​​നു പി​​​​​​​ന്നി​​​​​​​ൽ. ഇ​​​​​​​വ മ​​​​​​​നു​​​​​​​ഷ്യ​​​​​​​ർ ഭ​​​​​​​ക്ഷി​​​​​​​ച്ച​​​​​​​തി​​​​​​​ന്‍റെ അ​​​​​​​വ​​​​​​​ശി​​​​​​​ഷ്‌​​​​​​​ട​​​​​​​മാ​​​​​​​ണെ​​​​​​​ന്ന് ഇ​​​​​​​പ്പോ​​​​​​​ഴാ​​​​​​​ണു മ​​​​​​​ന​​​​​​​സി​​​​​​​ലാ​​​​​​​കു​​​​​​​ന്ന​​​​​​​തെ​​​​​​​ന്ന് പ്ര​​​​​​​ഫ. പ്ര​​​​​​​ഭാ​​​​​​​ക​​​​​​​ർ പ​​​​​​​റ​​​​​​​ഞ്ഞു. ഈ ​​​​​​പ​​​​​​ഠ​​​​​​ന​​​​​​ത്തി​​​​​​ൽ കാ​​​​​​ൺ​​​​​​പു​​​​​​ർ ഐ​​​​​​ഐ​​​​​​ടി, ഇ​​​​​​ന്‍റ​​​​​​ർ യൂ​​​​​​ണി​​​​​​വേ​​​​​​ഴ്സി​​​​​​റ്റി ആ​​​​​​ക്സി​​​​​​ല​​​​​​റേ​​​​​​റ്റ​​​​​​ർ സെ​​​​​​ന്‍റ​​​​​​ർ ഡ​​​​​​ൽ​​​​​​ഹി, ഫി​​​​​​സി​​​​​​ക്ക​​​​​​ൽ റി​​​​​​സ​​​​​​ർ​​​​​​ച്ച് ല​​​​​​ബോറ​​​​​​ട്ട​​​​​​റി അ​​​​​​ഹ​​​​​​മ്മ​​​​​​ദാ​​​​​​ബാ​​​​​​ദ് എ​​​​​​ന്നി​​​​​​വ​​​​​​യും സ​​​​​​ഹ​​​​​​ക​​​​​​രി​​​​​​ച്ചു.

ക​​​​​​ണ്ടെ​​​​​​ത്തി​​​​​​യ ക​​​​​​ക്ക​​​​​​ത്തോ​​​​​​ടു​​​​​​ക​​​​​​ളി​​​​​​ലെ കാ​​​​​​ർ​​​​​​ബ​​​​​​ൺ-14ന്‍റെ റേ​​​​​​ഡി​​​​​​യോ ആ​​​​​​ക്‌​​​​​​ടീ​​​​​​വ് ഐ​​​​​​സോ​​​​​​ടോ​​​​​​പ് മൂ​​​​​​ല്യം അ​​​​​​ള​​​​​​ന്നാ​​​​​​ണ് കാ​​​​​​ല​​​​​​പ്പ​​​​​​ഴ​​​​​​ക്കം നി​​​​​​ർ​​​​​​ണ​​​​​​യി​​​​​​ച്ച​​​​​​ത്. ഈ ​​​​​​രീ​​​​​​തി​​​​​​യാ​​​​​​ണ് ആ​​​​​​ക്സ​​​​​​ല​​​​​​റേ​​​​​​റ്റ​​​​​​ർ മാ​​​​​​സ് സ്പെ​​​​​​ക്‌​​​​​​ട്രോ​​​​​​മെ​​​​​​ട്രി എ​​​​​​ന്ന​​​​​​റി​​​​​​യ​​​​​​പ്പെ​​​​​​ടു​​​​​​ന്ന​​​​​​ത്. എ​​​​​​ല്ലാ ജീ​​​​​​വ​​​​​​ജാ​​​​​​ല​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളും കാ​​​​​​ർ​​​​​​ബ​​​​​​ൺ-14 ആ​​​​​​ഗി​​​​​​ര​​​​​​ണം ചെ​​​​​​യ്യു​​​​​​ന്നു​​​​​​ണ്ട്. മ​​​​​​ര​​​​​​ണ​​​​​​ശേ​​​​​​ഷം കാ​​​​​​ർ​​​​​​ബ​​​​​​ൺ-14 ക്ഷ​​​​​​യി​​​​​​ക്കാ​​​​​​ൻ തു​​​​​​ട​​​​​​ങ്ങും. ഓ​​​​​​രോ 5,730 വ​​​​​​ർ​​​​​​ഷ​​​​​​ത്തി​​​​​​ലും ഇ​​​​​​ത് പ​​​​​​കു​​​​​​തി​​​​​​യാ​​​​​​യി കു​​​​​​റ​​​​​​യും. ക​​​​​​ക്ക​​​​​​ത്തോ​​​​​​ടു​​​​​​ക​​​​​​ളി​​​​​​ൽ അ​​​​​​വ​​​​​​ശേ​​​​​​ഷി​​​​​​ക്കു​​​​​​ന്ന കാ​​​​​​ർ​​​​​​ബ​​​​​​ൺ-14 അ​​​​​​ള​​​​​​ന്നാ​​​​​​ണ് എ​​​​​​ത്ര​​​​​​വ​​​​​​ർ​​​​​​ഷം മു​​​​​​ന്പാ​​​​​​ണ് ക​​​​​​ക്ക ന​​​​​​ശി​​​​​​ച്ച​​​​​​തെ​​​​​​ന്ന് ക​​​​​​ണ്ടെ​​​​​​ത്തു​​​​​​ന്ന​​​​​​ത്. കി​​​​​​ട്ടു​​​​​​ന്ന ഫ​​​​​​ല​​​​​​ത്തെ വൃ​​​​​​ക്ഷ​​​​​​വ​​​​​​ല​​​​​​യ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളു​​​​​​മാ​​​​​​യി താ​​​​​​ര​​​​​​ത​​​​​​മ്യ​​​​​​പ്പെ​​​​​​ടു​​​​​​ത്തി​​​​​​യാ​​​​​​ണ് കൃ​​​​​​ത്യ​​​​​​ത ഉ​​​​​​റ​​​​​​പ്പാ​​​​​​ക്കു​​​​​​ന്ന​​​​​​ത്.


ഖാ​​​ദി​​​​​​റി​​​​​​ൽ​​​​​​നി​​​​​​ന്നും തൊ​​​​​​ട്ട​​​​​​ടു​​​​​​ത്ത ദ്വീ​​​​​​പു​​​​​​ക​​​​​​ളി​​​​​​ൽ​​​​​​നി​​​​​​ന്നും ശേ​​​​​​ഖ​​​​​​രി​​​​​​ച്ച ക​​​​​​ക്ക​​​​​​ത്തോ​​​​​​ടു​​​​​​ക​​​​​​ൾ പ്ര​​​​​​ഫ. ര​​​​​​വി ഭൂ​​​​​​ഷ​​​​​​ൻ, ജെ.​​​​​​എ​​​​​​സ്.​​​​​​ റേ. എ​​​​​​ന്നി​​​​​​വ​​​​​​രു​​​​​​ടെ സ​​​​​​ഹാ​​​​​​യ​​​​​​ത്തോ​​​​​​ടെ അ​​​​​​ഹ​​​​​​മ്മ​​​​​​ദാ​​​​​​ബാ​​​​​​ദി​​​​​​ലെ ഫി​​​​​​സി​​​​​​ക്ക​​​​​​ൽ റി​​​​​​സ​​​​​​ർ​​​​​​ച്ച് ല​​​​​​ബോ​​​​​​റ​​​​​​ട്ട​​​​​​റി​​​​​​യി​​​​​​ലും ഡോ. ​​​​​​പ​​​​​​ങ്ക​​​​​​ജ് കു​​​​​​മാ​​​​​​റി​​​​​​ന്‍റെ സ​​​​​​ഹ​​​​​​ക​​​​​​ര​​​​​​ണ​​​​​​ത്തോ​​​​​​ടെ ഡ​​​​​​ൽ​​​​​​ഹി​​​​​​യി​​​​​​ലെ ഇ​​​​​​ന്‍റ​​​​​​ർ യൂ​​​​​​ണി​​​​​​വേ​​​​​​ഴ്സി​​​​​​റ്റി ആ​​​​​​ക്സി​​​​​​ല​​​​​​റേ​​​​​​റ്റ​​​​​​ർ സെ​​​​​​ന്‍റ​​​​​​റി​​​​​​ലു​​​​​​മാ​​​​​​ണ് വി​​​​​​ശ​​​​​​ക​​​​​​ല​​​​​​നം ചെ​​​​​​യ്ത​​​​​​തെ​​​​​​ന്ന് പ്ര​​​​​​ഫ. പ്ര​​​​​​ഭാ​​​​​​ക​​​​​​ർ വ്യ​​​​​​ക്ത​​​​​​മാ​​​​​​ക്കി. ഇ​​​​​​തി​​​​​​ൽ​​​​​​നി​​​​​​ന്നാ​​​​​​ണ് ഹാ​​​​​​ര​​​​​​പ്പ​​​​​​ൻ കാ​​​​​​ല​​​​​​ത്തി​​​​​​നും പി​​​​​​റ​​​​​​കി​​​​​​ലാ​​​​​​ണ് ശേ​​​​​​ഖ​​​​​​രി​​​​​​ച്ച​​​​​​വ​​​​​​യു​​​​​​ടെ പ​​​​​​ഴ​​​​​​ക്ക​​​​​​മെ​​​​​​ന്നു തെ​​​​​​ളി​​​​​​ഞ്ഞ​​​​​​ത്.

ക​​​​​​ച്ച് മേ​​​​​​ഖ​​​​​​ല​​​​​​യി​​​​​​ൽ ക​​​​​​ണ്ടെ​​​​​​ത്തി​​​​​​യ ഈ ​​​​​​സ്ഥ​​​​​​ല​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ സാം​​​​​​സ്കാ​​​​​​രി​​​​​​ക​​​​​​മാ​​​​​​യും കാ​​​​​​ല​​​​​​ക്ര​​​​​​മ​​​​​​ത്തി​​​​​​ലും വ്യ​​​​​​ക്ത​​​​​​മാ​​​​​​യ, ഇ​​​​​​ത്ത​​​​​​ര​​​​​​ത്തി​​​​​​ലു​​​​​​ള്ള ആ​​​​​​ദ്യ​​​​​​ത്തേ​​​​​​താ​​​​​​ണ്. പാ​​​​കി​​​​സ്ഥാ​​​​നി​​​​ലെ ലാ​​​​സ് ബേ​​​​ല, മ​​​​ക്രാ​​​​ൻ പ്ര​​​​ദേ​​​​ശ​​​​ങ്ങ​​​​ളി​​​​ലെ​​​​യും ഒ​​​​മാ​​​​ൻ ഉ​​​​പ​​​​ദ്വീ​​​​പി​​​​ലെ​​​​യും തീ​​​​ര​​​​ദേ​​​​ശ പു​​​​രാ​​​​വ​​​​സ്തു കേ​​​​ന്ദ്ര​​​​ങ്ങ​​​​ളു​​​​മാ​​​​യു​​​​ള്ള സ​​​​മാ​​​​ന​​​​ത​​​​ക​​​​ളും ക​​​​ണ്ടെ​​​​ത്ത​​​​ലു​​​​ക​​​​ൾ വ്യ​​​​ക്ത​​​​മാ​​​​ക്കു​​​​ന്ന​​​​താ​​​​യി ഗ​​​​വേ​​​​ഷ​​​​ക​​​​ർ പ​​​​റ​​​​ഞ്ഞു. ഈ ​​​​വി​​​​ശാ​​​​ല​​​​മാ​​​​യ പ്ര​​​​ദേ​​​​ശ​​​​ത്തു​​​​ട​​​​നീ​​​​ള​​​​മു​​​​ള്ള ആ​​​​ദ്യ​​​​കാ​​​​ല തീ​​​​ര​​​​ദേ​​​​ശ സ​​​​മൂ​​​​ഹ​​​​ങ്ങ​​​​ൾ ഭ​​​​ക്ഷ്യ​​​​ശേ​​​​ഖ​​​​ര​​​​ണ​​​​ത്തി​​​​നും അ​​​​തി​​​​ജീ​​​​വ​​​​ന​​​​ത്തി​​​​നും സ​​​​മാ​​​​ന​​​​മാ​​​​യ ത​​​​ന്ത്ര​​​​ങ്ങ​​​​ൾ വി​​​​ക​​​​സി​​​​പ്പി​​​​ച്ചെ​​​​ടു​​​​ത്തി​​​​രി​​​​ക്കാ​​​​മെ​​​​ന്നാ​​​​ണ് ഇ​​​​തു സൂ​​​​ചി​​​​പ്പി​​​​ക്കു​​​​ന്ന​​​​ത്.

ക​​​​ക്ക​​​​ത്തോ​​​​ട് നി​​​​ക്ഷേ​​​​പ​​​​ത്തി​​​​നു പു​​​​റ​​​​മെ, മു​​​​റി​​​​ക്കാ​​​​നും ഉ​​​​ര​​​​യ്ക്കാ​​​​നും പി​​​​ള​​​​ർ​​​​ക്കാ​​​​നു​​​​മൊ​​​​ക്കെ ഉ​​​​പ​​​​യോ​​​​ഗി​​​​ച്ചി​​​​രു​​​​ന്ന വ്യ​​​​ത്യ​​​​സ്ത ക​​​​ല്ലാ​​​​യു​​​​ധ​​​​ങ്ങ​​​​ളും ഗ​​​​വേ​​​​ഷ​​​​ക​​​​സം​​​​ഘം ക​​​​ണ്ടെ​​​​ത്തി. ഈ ​​​​ആ​​​​യു​​​​ധ​​​​ങ്ങ​​​​ൾ ഉ​​​​ണ്ടാ​​​​ക്കാ​​​​ൻ ഉ​​​​പ​​​​യോ​​​​ഗി​​​​ച്ച ശി​​​​ലാ​​​​ഭാ​​​​ഗ​​​​ങ്ങ​​​​ളും ക​​​​ണ്ടെ​​​​ത്തി​​​​യി​​​​ട്ടു​​​​ണ്ട്. “ഈ ​​​​ഉ​​​​പ​​​​ക​​​​ര​​​​ണ​​​​ങ്ങ​​​​ളും അ​​​​തു​​​​ണ്ടാ​​​​ക്കാ​​​​നു​​​​പ​​​​യോ​​​​ഗി​​​​ച്ച അ​​​​സം​​​​സ്കൃ​​​​ത വ​​​​സ്തു​​​​ക്ക​​​​ളും വ്യ​​​​ക്ത​​​​മാ​​​​ക്കു​​​​ന്ന​​​​ത് ഈ ​​​​സ​​​​മൂ​​​​ഹ​​​​ങ്ങ​​​​ൾ ദൈ​​​​നം​​​​ദി​​​​ന കാ​​​​ര്യ​​​​ങ്ങ​​​​ൾ​​​​ക്കാ​​​​യു​​​​ള്ള ഉ​​​​പ​​​​ക​​​​ര​​​​ണ​​​​ങ്ങ​​​​ൾ ഉ​​​​ണ്ടാ​​​​ക്കു​​​​ന്ന​​​​തി​​​​ൽ വ്യാ​​​​പൃ​​​​ത​​​​രാ​​​​യി​​​​രു​​​​ന്നു എ​​​​ന്നാ​​​​ണ്” -ഗാ​​​​ന്ധി​​​​ന​​​​ഗ​​​​ർ ഐ​​​​ഐ​​​​ടി​​​​യി​​​​ലെ ഗ​​​​വേ​​​​ഷ​​​​ക​​​​യാ​​​​യ ഡോ. ​​​​ശി​​​​ഖ റാ​​​​യ് പ​​​​റ​​​​യു​​​​ന്നു. അ​​​​സം​​​​സ്കൃ​​​​ത​​​​ വ​​​​സ്തു​​​​ക്ക​​​​ൾ ഖാ​​​​ദി​​​​ർ ദ്വീ​​​​പി​​​​ൽ​​​​നി​​​​ന്നാ​​​​വാം ശേ​​​​ഖ​​​​രി​​​​ച്ച​​​​ത്. ഇ​​​​പ്പോ​​​​ൾ അ​​​​റി​​​​യ​​​​പ്പെ​​​​ടു​​​​ന്ന ഹാ​​​​ര​​​​പ്പ​​​​ൻ ന​​​​ഗ​​​​ര​​​​മാ​​​​യ ധോ​​​​ല​​​​വി​​​​ര ഈ ​​​​ദ്വീ​​​​പി​​​​ലാ​​​​യി​​​​രു​​​​ന്നു. മ​​​​റ്റു സ്രോ​​​​ത​​​​സു​​​​ക​​​​ളു​​​​ടെ സാ​​​​ധ്യ​​​​ത​​​​യും ത​​​​ള്ളി​​​​ക്ക​​​​ള​​​​യാ​​​​നാ​​​​വി​​​​ല്ല.

പു​​​​തി​​​​യ ഉ​​​​ൾ​​​​ക്കാ​​​​ഴ്ച

ഈ ​​​​മേ​​​​ഖ​​​​ല​​​​യി​​​​ലെ സാംസ്കാ​​​​രി​​​​ക പ​​​​രി​​​​ണാ​​​​മ​​​​ത്തി​​​​ലേ​​​​ക്ക് പു​​​​തി​​​​യ ഉ​​​​ൾ​​​​ക്കാ​​​​ഴ്ച ന​​​​ൽ​​​​കു​​​​ന്ന​​​​താ​​​​ണ് ഈ ​​​​ക​​​​ണ്ടെ​​​​ത്ത​​​​ലു​​​​ക​​​​ൾ. ക​​​​ച്ച് മേ​​​​ഖ​​​​ല​​​​യി​​​​ലെ നാ​​​​ഗ​​​​രി​​​​ക​​​​ത സി​​​​ന്ധ് മേ​​​​ഖ​​​​ല​​​​യു​​​​ടെ പ്രാ​​​​ഥ​​​​മി​​​​ക സ്വാ​​​​ധീ​​​​ന​​​​ത്താ​​​​ലാ​​​​ണ് വി​​​​ക​​​​സി​​​​ച്ച​​​​തെ​​​​ന്ന പൊ​​​​തു​​​​ധാ​​​​ര​​​​ണ​​​​യെ ഇ​​​​ക്കാ​​​​ര്യ​​​​ങ്ങ​​​​ൾ വെ​​​​ല്ലു​​​​വി​​​​ളി​​​​ക്കു​​​​ന്നു.

“ഇ​​​​ട​​​​മു​​​​റി​​​​ഞ്ഞ ബാ​​​​ഹ്യ​​​​സ്വാ​​​​ധീ​​​​ന​​​​ത്തി​​​​നു പ​​​​ക​​​​രം ന​​​​മ്മ​​​​ൾ കാ​​​​ണു​​​​ന്ന​​​​ത് ക്ര​​​​മാ​​​​നു​​​​ഗ​​​​ത​​​​മാ​​​​യ, പ്രാ​​​​ദേ​​​​ശി​​​​ക​​​​മാ​​​​യി വേ​​​​രു​​​​ള്ള സാം​​​സ്കാ​​​​രി​​​​ക​​​​ വി​​​​കാ​​​​സ​​​​വും അ​​​​നു​​​​രൂ​​​​പ​​​​പ്പെ​​​​ടു​​​​ത്ത​​​​ൽ പ്ര​​​​ക്രി​​​​യ​​​​യു​​​​മാ​​​​ണ്. പ്രാ​​​​ദേ​​​​ശി​​​​ക ഭൂ​​​​മി​​​​ശാ​​​​സ്ത്രം, ജ​​​​ല​​​​സ്രോ​​​​ത​​​​സു​​​​ക​​​​ൾ, ഗ​​​​താ​​​​ഗ​​​​തം എ​​​​ന്നി​​​​വ​​​​യി​​​​ലെ സം​​​​യോ​​​​ജി​​​​ത അ​​​​റി​​​​വ് പി​​​​ന്നീ​​​​ടു​​​​ണ്ടാ​​​​യ ഹാ​​​​ര​​​​പ്പ​​​​ൻ സ​​​​മൂ​​​​ഹ​​​​ത്തി​​​​ന് അ​​​​വ​​​​രു​​​​ടെ താ​​​​വ​​​​ള​​​​ങ്ങ​​​​ൾ കൂ​​​​ടു​​​​ത​​​​ൽ ഫ​​​​ല​​​​പ്ര​​​​ദ​​​​മാ​​​​യി ആ​​​​സൂ​​​​ത്ര​​​​ണം ചെ​​​​യ്യാ​​​​നും ദീ​​​​ർ​​​​ഘ​​​​ദൂ​​​​ര വാ​​​​ണി​​​​ജ്യ​​​​ബ​​​​ന്ധ​​​​ങ്ങ​​​​ൾ ഉ​​​​ണ്ടാ​​​​ക്കാ​​​​നും സ​​​​ഹാ​​​​യി​​​​ച്ചി​​​​രി​​​​ക്കാം.” -പ്ര​​​​ഫ. പ്ര​​​​ഭാ​​​​ക​​​​ർ വി​​​​ശ​​​​ദീ​​​​ക​​​​രി​​​​ക്കു​​​​ന്നു.

കാ​​​​ലാ​​​​വ​​​​സ്ഥാ​​​​ മാ​​​​റ്റം

കാ​​​​ലാ​​​​വ​​​​സ്ഥാ വ്യ​​​​തി​​​​യാ​​​​നം സം​​​​ബ​​​​ന്ധി​​​​ച്ച പ​​​​ഠ​​​​ന​​​​ങ്ങ​​​​ൾ​​​​ക്കും ഈ ​​​​ക​​​​ണ്ടു​​​​പി​​​​ടി​​​​ത്തം പ്ര​​​​യോ​​​​ജ​​​​നം ചെ​​​​യ്യും. കാ​​​​ലാ​​​​വ​​​​സ്ഥാ​​​​ മാ​​​​റ്റം ല​​​​ക്ഷ​​​​ക്ക​​​​ണ​​​​ക്കി​​​​ന് വ​​​​ർ​​​​ഷ​​​​ങ്ങ​​​​ളി​​​​ലൂ​​​​ടെ സം​​​​ഭ​​​​വി​​​​ക്കു​​​​ന്ന​​​​താ​​​​ണ്. ചെ​​​​റി​​​​യ കാ​​​​ല​​​​യ​​​​ള​​​​വി​​​​ൽ നേ​​​​രി​​​​ട്ടു നി​​​​രീ​​​​ക്ഷി​​​​ക്കാ​​​​ൻ പ​​​​റ്റു​​​​ന്ന ഒ​​​​ന്ന​​​​ല്ല. ക​​​​ക്ക​​​​ത്തോ​​​​ടു​​​​ക​​​​ൾ പോ​​​​ലു​​​​ള്ള പ്ര​​​​കൃ​​​​തി​​​​ദ​​​​ത്ത​​​​മാ​​​​യ വ​​​​സ്തു​​​​ക്ക​​​​ൾ നൂ​​​​റ്റാ​​​​ണ്ടു​​​​ക​​​​ൾ​​​​ക്കു​​​​ മു​​​​ന്പു​​​​ള്ള അ​​​​ന്ത​​​​രീ​​​​ക്ഷ​​​​സ്ഥി​​​​തി പു​​​​ന​​​​ർ​​​​നി​​​​ർ​​​​മി​​​​ക്കാ​​​​ൻ സ​​​​ഹാ​​​​യി​​​​ക്കു​​​​ന്ന അ​​​​ട​​​​യാ​​​​ള​​​​ങ്ങ​​​​ൾ സൂ​​​​ക്ഷി​​​​ച്ചു​​​​വ​​​​യ്ക്കു​​​​ന്നു​​​​ണ്ട്. ഗാ​​​​ന്ധി​​​​ന​​​​ഗ​​​​ർ ഐ‌​​​​ഐ​​​​ടി ന​​​​ട​​​​ത്തി​​​​യ മു​​​​ൻ പ​​​​ഠ​​​​ന​​​​ങ്ങ​​​​ൾ ഖാ​​​​ദി​​​​ർ ദ്വീ​​​​പി​​​​ലെ ക​​​​ഴി​​​​ഞ്ഞ 11,500 വ​​​​ർ​​​​ഷ​​​​ത്തെ കാ​​​​ലാ​​​​വ​​​​സ്ഥാ​​​​ വ്യ​​​​തി​​​​യാ​​​​നം ഇ​​​​തി​​​​ന​​​​കം തി​​​​ട്ട​​​​പ്പെ​​​​ടു​​​​ത്തി​​​​യി​​​​ട്ടു​​​​ണ്ട്. ഇ​​​​പ്പോ​​​​ഴ​​​​ത്തെ ക​​​​ണ്ടു​​​​പി​​​​ടി​​​​ത്തം ഈ ​​​​അ​​​​റി​​​​വി​​​​ലേ​​​​ക്കു കൂ​​​​ടു​​​​ത​​​​ൽ വെ​​​​ളി​​​​ച്ചം വീ​​​​ശും.

ച​​​​രി​​​​ത്ര​​​​പ​​​​ര​​​​മാ​​​​യ ഉ​​​​ൾ​​​​ക്കാ​​​​ഴ്ച​​​​ക​​​​ൾ​​​​ക്ക​​​​പ്പു​​​​റം, ഈ ​​​​പ​​​​ഠ​​​​നം വ​​​​ർ​​​​ത്ത​​​​മാ​​​​ന​​​​കാ​​​​ല​​​​ത്തും പ്ര​​​​സ​​​​ക്ത​​​​മാ​​​​യ അ​​​​റി​​​​വു​​​​ക​​​​ൾ ന​​​​ല്കു​​​​ന്നു​​​​ണ്ട്. “പ​​​​ണ്ട​​​​ത്തെ മ​​​​നു​​​​ഷ്യ​​​​ർ വ്യ​​​​ത്യ​​​​സ്ത കാ​​​​ലാ​​​​വ​​​​സ്ഥാ മേ​​​​ഖ​​​​ല​​​​ക​​​​ളോ​​​​ടും പാ​​​​രി​​​​സ്ഥി​​​​തി​​​​ക വെ​​​​ല്ലു​​​​വി​​​​ളി​​​​ക​​​​ളോ​​​​ടും ആ​​​​ധു​​​​നി​​​​ക സാ​​​​ങ്കേ​​​​തി​​​​ക​​​​വി​​​​ദ്യ​​​​യു​​​​ടെ സ​​​​ഹാ​​​​യ​​​​മൊ​​​​ന്നു​​​​മി​​​​ല്ലാ​​​​തെ പൊ​​​​രു​​​​ത്ത​​​​പ്പെ​​​​ട്ടി​​​​രു​​​​ന്നു. നി​​​​രീ​​​​ക്ഷി​​​​ക്കാ​​​​നും പ്ര​​​​തി​​​​ക​​​​രി​​​​ക്കാ​​​​നും പാ​​​​രി​​​​സ്ഥി​​​​തി​​​​ക പ​​​​രി​​​​മി​​​​തി​​​​ക​​​​ളി​​​​ൽ ജീ​​​​വി​​​​ക്കാ​​​​നു​​​​മു​​​​ള്ള അ​​​​വ​​​​രു​​​​ടെ ക​​​​ഴി​​​​വ് ഇ​​​​ക്കാ​​​​ല​​​​ത്തും ഏ​​​​റെ പ്ര​​​​സ​​​​ക്ത​​​​മാ​​​​ണ്. പ്ര​​​​ത്യേ​​​​കി​​​​ച്ചും, ആ​​​​ഗോ​​​​ള കാ​​​​ലാ​​​​വ​​​​സ്ഥാ​​​​ മാ​​​​റ്റ​​​​ത്തി​​​​ന്‍റെ കാ​​​​ല​​​​ത്ത്.” -ഡോ. ​​​​ശി​​​​ഖ റാ​​​​യ് വ്യ​​​ക്ത​​​മാ​​​ക്കി.

ദ​​​​ക്ഷി​​​​ണേ​​​​ഷ്യ​​​​ൻ ആ​​​​ർ​​​​ക്കി​​​​യോ​​​​ള​​​​ജി​​​​യു​​​​ടെ പ​​​​തി​​​​നേ​​​​ഴാ​​​​മ​​​​ത് വാ​​​​ർ​​​​ഷി​​​​ക ​​​​ശി​​​​ല്പ​​​​ശാ​​​​ല, ആ​​​​ർ​​​​ക്കി​​​​യോ​​​​ള​​​​ജി ഓ​​​​ഫ് ഇ​​​​ൻ​​​​ഡോ-​​​​ഇ​​​​റേ​​​​നി​​​​യ​​​​ൻ ബോ​​​​ർ​​​​ഡ​​​​ർ​​​​ലാ​​​​ൻ​​​​ഡ്സ് സെ​​​​മി​​​​നാ​​​​ർ പ​​​​ര​​​​ന്പ​​​​ര, ഇ​​​​ന്ത്യ​​​​ൻ സൊ​​​​സൈ​​​​റ്റി ഫോ​​​​ർ പ്രീ-​​​​ഹി​​​​സ്റ്റോ​​​​റി​​​​ക് ആ​​​​ൻ​​​​ഡ് ക്വാ​​​​ട്ടേ​​​​ർ​​​​ന​​​​റി സ്റ്റ​​​​ഡീ​​​​സ് റാ​​​​യ്പ്പു​​​​ർ എ​​​​ന്നി​​​​വ​​​​യി​​​​ൽ ഈ ​​​​വ​​​​ർ​​​​ഷം​​​​ത​​​​ന്നെ ഈ ​​​​ക​​​​ണ്ടെ​​​​ത്ത​​​​ലു​​​​ക​​​​ൾ അ​​​​വ​​​​ത​​​​രി​​​​പ്പി​​​​ച്ചി​​​​രു​​​​ന്നു.