നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ഉ​ട​മ​സ്ഥ​ത​യി​ലു​ള്ള വ​സ്തു വ​ഖ​ഫാ​ക്കു​ന്ന​തും പി​ന്നീ​ട് ലോ​കാ​വ​സാ​നം വ​രെ വ​ഖ​ഫ് സ്വ​ത്താ​ക്കി മാ​റ്റു​ന്ന​തും എ​ങ്ങ​നെ​യെ​ന്ന് വി​ശ​ദ​മാ​ക്കാം.

ഘ​ട്ടം ഒ​ന്ന്

ഒ​രു വ​സ്തു വ​ഖ​ഫാ​യി മാ​റ്റ​പ്പെ​ടു​ന്ന​താ​ണ് ആ​ദ്യ​ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ ന​ട​ക്കു​ന്ന​ത്. ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ വ​സ്തു​ക്ക​ളെ വ​ഖ​ഫാ​യി മാ​റ്റു​ന്ന​ത് മൂ​ന്നു മാ​ർ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ​യാ​ണ്:

(1) വാ​ക്കാ​ലു​ള്ള പ്ര​ഖ്യാ​പ​ന​ത്തി​ലൂ​ടെ​യും രേ​ഖാ​മൂ​ലം എ​ഴു​തി ന​ൽ​കു​ന്ന​തി​ലൂ​ടെ.

(2) ഒ​രു വ​സ്തു മു​സ്‌​ലിം മ​ത​ച​ട​ങ്ങു​ക​ൾ​ക്കാ​യോ അ​തു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട കാ​രു​ണ്യ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കാ​യോ ദീ​ർ​ഘ​കാ​ലം ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന​തി​ലൂ​ടെ. ഒ​രു കാ​ല​ത്ത് ന​ട​ന്ന അ​ത്ത​രം പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ഭം​ഗം വ​ന്നാ​ലും വ​സ്തു വ​ഖ​ഫാ​യി തു​ട​രും.

(3) സ്വ​കാ​ര്യ വ​ഖ​ഫു​ക​ളു​ടെ ഗു​ണ​ഭോ​ക്താ​ക്ക​ളാ​യ അ​ന​ന്ത​രാ​വ​കാ​ശി​ക​ൾ ഇ​ല്ലാ​തെ വ​രു​ന്ന​തി​ലൂ​ടെ അ​ത് പൊ​തു വ​ഖ​ഫ് ആ​യി മാ​റു​ന്നു.

ഘ​ട്ടം ര​ണ്ട്

വ​ഖ​ഫ് ചെ​യ്യ​പ്പെ​ടു​ന്ന വ​സ്തു വ​ഖ​ഫ് നി​യ​മ​ത്തി​ന്‍റെ 40-ാം വ​കു​പ്പു​പ്ര​കാ​രം വ​ഖ​ഫ് സ്വ​ത്താ​യി മാ​റ്റ​പ്പെ​ടു​ക​യും അ​തി​നു​ശേ​ഷം വ​ഖ​ഫ് ബോ​ർ​ഡി​ന്‍റെ ആ​സ്തി ര​ജി​സ്റ്റ​റി​ൽ ചേ​ർ​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ങ്ങ​ളാ​ണ് ര​ണ്ടാം ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ ന​ട​ക്കു​ന്ന​ത്.

ഒ​രു വ​സ്തു വ​ഖ​ഫി​ന്‍റേ​താ​ണെ​ന്നു വി​ശ്വ​സി​ക്കാ​ൻ ത​ക്ക കാ​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ വ​ഖ​ഫ് ബോ​ർ​ഡി​ന് ഉ​ണ്ടെ​ങ്കി​ൽ അ​ത് എ​ന്നെ​ന്നേ​ക്കു​മാ​യി വ​ഖ​ഫ് സ്വ​ത്താ​യി മാ​റ്റ​പ്പെ​ടു​ന്നു. തു​ട​ർ​ന്ന് വ​ഖ​ഫ് ബോ​ർ​ഡി​ന്‍റെ ആ​സ്തി ര​ജി​സ്റ്റ​റി​ൽ ചേ​ർ​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു.

ഘ​ട്ടം മൂ​ന്ന്

മൂ​ന്നാം ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ, വ​സ്തു​ക്ക​ളെ വ​ഖ​ഫ് സ്വ​ത്താ​യി മാ​റ്റു​ന്ന വ​ഖ​ഫ് ബോ​ർ​ഡി​ന്‍റെ ന​ട​പ​ടി​ക​ൾ​ക്കു വി​ഘാ​ത​മാ​യി നി​ൽ​ക്കു​ന്ന രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്‍റെ വി​വി​ധ സം​വി​ധാ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ (നി​ല​വി​ലു​ള്ള നി​യ​മ​ങ്ങ​ൾ, നീ​തി​ന്യാ​യ സം​വി​ധാ​ന​ങ്ങ​ൾ, ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​ന) വ്യ​വ​സ്ഥ​ക​ളി​ൽ​നി​ന്നു വ​ഖ​ഫ് ബോ​ർ​ഡി​ന്‍റെ ന​ട​പ​ടി​ക​ൾ​ക്ക് പ​രി​പൂ​ർ​ണ പ​രി​ര​ക്ഷ ഉ​റ​പ്പു​വ​രു​ത്തു​ന്നു. അ​വ ഓ​രോ​ന്നാ​യി നോ​ക്കാം:

1. നി​ല​വി​ലു​ള്ള നി​യ​മ​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്നു​ള്ള പ​രി​ര​ക്ഷ
(എ) 1860​ലെ ഇ​ന്ത്യ​ൻ സൊ​സൈ​റ്റീ​സ് ആ​ക്ടി​ൽ​നി​ന്നു​ള്ള പ​രി​ര​ക്ഷ

സൊ​സൈ​റ്റി ആ​ക്ട് പ്ര​കാ​രം ര​ജി​സ്റ്റ​ർ ചെ​യ്ത ഒ​രു സൊ​സൈ​റ്റി​യു​ടെ ഉ​ട​മ​സ്ഥ​ത​യി​ലു​ള്ള വ​സ്തു ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന​തി​നും കൈ​മാ​റ്റം ചെ​യ്യു​ന്ന​തി​നും സൊ​സൈ​റ്റി ആ​ക്ടി​ൽ പ​റ​യു​ന്ന നി​ബ​ന്ധ​ന​ക​ൾ എ​ന്തു​മാ​യി​ക്കൊ​ള്ള​ട്ടെ, അ​തൊ​ന്നും പ്ര​സ്തു​ത വ​സ്തു​വി​നെ വ​ഖ​ഫ് സ്വ​ത്താ​ക്കി മാ​റ്റു​ന്ന​തി​ന് ത​ട​സ​മാ​യി​രി​ക്കു​ക​യി​ല്ല.

(ബി) 1882​ലെ ഇ​ന്ത്യ​ൻ ട്ര​സ്റ്റ് ആ​ക്ടി​ൽ​നി​ന്നു​ള്ള പ​രി​ര​ക്ഷ

ട്ര​സ്റ്റ് ആ​ക്ടി​ലെ നി​ബ​ന്ധ​ന​ക​ൾ​ക്കൊ​ന്നും ട്ര​സ്റ്റി​ന്‍റെ ഉ​ട​മ​സ്ഥ​ത​യി​ലു​ള്ള വ​സ്തു വ​ഖ​ഫ് സ്വ​ത്താ​ക്കി മാ​റ്റു​ന്ന​തി​ന് ത​ട​സ​മാ​കി​ല്ല.

(സി) 1963​ലെ ലി​മി​റ്റേ​ഷ​ൻ നി​യ​മ​ത്തി​ലെ 65-ാം വ​കു​പ്പി​ൽ നി​ന്നു​ള്ള പ​രി​ര​ക്ഷ

ലി​മി​റ്റേ​ഷ​ൻ നി​യ​മ​ത്തി​ന്‍റെ 65-ാം വ​കു​പ്പ് പ്ര​കാ​രം ഒ​രാ​ൾ​ക്ക് മ​റ്റൊ​രാ​ളി​ന്‍റെ കൈ​വ​ശ​മി​രി​ക്കു​ന്ന ഒ​രു വ​സ്തു​വി​ൽ ഉ​ട​മ​സ്ഥാ​വ​കാ​ശ​മു​ണ്ടെ​ന്ന പ​രാ​തി​യു​ള്ള പ​ക്ഷം ആ ​വ​സ്തു അ​ന്യാ​ധീ​ന​പ്പെ​ട്ട ദി​വ​സം മു​ത​ൽ 12 വ​ർ​ഷ​ത്തി​ന​കം ആ​വ​ശ്യ​മാ​യ നി​യ​മ​ന​ട​പ​ടി​ക​ൾ സ്വീ​ക​രി​ക്കേ​ണ്ട​താ​ണ്.

എ​ന്നാ​ൽ, വ​ഖ​ഫ് ബോ​ർ​ഡി​ന് ഒ​രു വ​സ്തു​വി​ൽ അ​വ​കാ​ശ​വാ​ദ​മു​ന്ന​യി​ക്കു​ന്ന​തി​ന് ഈ ​നി​യ​മം ബാ​ധ​ക​മ​ല്ല. സ​മ​യ​പ​രി​ധി ഇ​ല്ലാ​തെ വ​ഖ​ഫ് ബോ​ർ​ഡി​ന് ഏ​തു വ​സ്തു​വി​ലും അ​വ​കാ​ശ​വാ​ദം ഉ​ന്ന​യി​ക്കാം.

1500 വ​ർ​ഷം മു​മ്പ് (വ​ഖ​ഫ് അ​നു​ഷ്ഠാ​നം ശി​പാ​ർ​ശ ചെ​യ്യു​ന്ന മ​തം ഭൂ​മി​യി​ൽ ഉ​ണ്ടാ​കു​ന്ന​തി​നു മു​മ്പ്) ചോ​ള രാ​ജാ​ക്ക​ന്മാ​രു​ടെ കാ​ല​ത്ത് നി​ർ​മി​ച്ച തി​രു​ച്ചെ​ന്തു​റൈ ഗ്രാ​മ​ത്തി​ലെ ക്ഷേ​ത്ര​വും മു​ഴു​വ​ൻ ഗ്രാ​മ​വും വ​ഖ​ഫ് സ്വ​ത്താ​ക്കി മാ​റ്റ​പ്പെ​ട്ട​ത് വ​ഖ​ഫ് വ​ത്ക​ര​ണ ന​ട​പ​ടി​ക​ൾ​ക്ക്, മേ​ൽ​പ്പ​റ​ഞ്ഞ ലി​മി​റ്റേ​ഷ​ൻ നി​യ​മ​ത്തി​ൽ​നി​ന്നു പ​രി​ര​ക്ഷ​യു​ള്ള​തു​കൊ​ണ്ടു മാ​ത്ര​മാ​ണ്.

2. രാ​ജ്യ​ത്തെ നീ​തി​ന്യാ​യ വ്യ​വ​സ്ഥ​യി​ൽ​നി​ന്നു​ള്ള പ​രി​ര​ക്ഷ

ഒ​രു വ​സ്തു വ​ഖ​ഫ് സ്വ​ത്താ​ക്ക​പ്പെ​ടു​മ്പോ​ൾ യ​ഥാ​ർ​ഥ ഉ​ട​മ​യ്ക്ക് ത​ർ​ക്ക​മു​ണ്ടെ​ങ്കി​ൽ നീ​തി​ന്യാ​യ കോ​ട​തി​ക​ളെ സ​മീ​പി​ക്കാ​ൻ സാ​ധി​ക്കി​ല്ല. മ​റി​ച്ച്, വ​ഖ​ഫ് ബോ​ർ​ഡി​ന്‍റെ ട്രൈ​ബ്യൂ​ണ​ലി​നെ​യാ​ണ് അ​ദ്ദേ​ഹം സ​മീ​പി​ക്കേ​ണ്ട​ത്. അ​വി​ടെ തെ​ളി​വു ന​ൽ​കേ​ണ്ട ബാ​ധ്യ​ത വ​ഖ​ഫ് നി​യ​മ​ത്തി​ന്‍റെ 83-ാം വ​കു​പ്പ് പ്ര​കാ​രം, വ​ഖ​ഫ് ബോ​ർ​ഡി​ന​ല്ല മ​റി​ച്ച് ഉ​ട​മ​സ്ഥ​നാ​ണ്. ട്രൈ​ബ്യൂ​ണ​ലി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹം ഹാ​ജ​രാ​ക്കേ​ണ്ട​ത് ത​ന്‍റെ ന്യാ​യ​മാ​യ റ​വ​ന്യു രേ​ഖ​ക​ള​ല്ല, മ​റി​ച്ച് ത​ന്‍റേ​ത് വ​ഖ​ഫ് ഭൂ​മി​യ​ല്ല എ​ന്ന​തി​നു​ള്ള രേ​ഖ​ക​ളാ​ണ്. സ്വ​ത്ത് കൈ​വ​ശ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ വ​ഖ​ഫ് ബോ​ർ​ഡി​ന് യാ​തൊ​രു രേ​ഖ​ക​ളും കാ​ണി​ക്കേ​ണ്ട​തു​മി​ല്ല.


ഒ​രു ജി​ല്ലാ ജ​ഡ്ജി​യും ഒ​രു അ​ഡീ​ഷ​ണ​ൽ ജി​ല്ലാ മ​ജി​സ്ട്രേ​റ്റും കൂ​ടാ​തെ ഒ​രു മു​സ്‌​ലിം മ​ത​പ​ണ്ഡി​ത​നും ഉ​ൾ​പ്പെ​ടു​ന്ന ട്രൈ​ബ്യൂ​ണ​ൽ തീ​ർ​പ്പാ​ക്കു​ന്ന വി​ധി അ​ന്തി​മ​മാ​യി​രി​ക്കും. ആ ​വി​ധി​ക്കെ​തി​രേ അ​പ്പീ​ൽ ന​ൽ​കാ​ൻ സാ​ധ്യ​മ​ല്ല.

3. രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്‍റെ ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​ന പൗ​ര​ന്മാ​ർ​ക്ക് ഉ​റ​പ്പു​ന​ൽ​കു​ന്ന സ്വ​ത്ത​വ​കാ​ശ​ത്തെ മ​റി​ക​ട​ക്കു​ന്ന വ​ഖ​ഫ് നി​യ​മ​ത്തി​ന്‍റെ പ​രി​ര​ക്ഷ

1978ൽ ​ന​ട​ന്ന 44-ാം ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​നാ ഭേ​ദ​ഗ​തി​യി​ലൂ​ടെ വ​സ്തു​വി​ന്മേ​ലു​ള്ള പൗ​ര​ന്‍റെ അ​വ​കാ​ശം മൗ​ലി​കാ​വ​കാ​ശം എ​ന്ന​തി​ൽ​നി​ന്ന് ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​നാ​പ​ര​മാ​യ അ​വ​കാ​ശ​മാ​യി മാ​റ്റ​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ട്. ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​ന​യു​ടെ 300 (എ) ​അ​നു​ശാ​സി​ക്കു​ന്ന​തു പ്ര​കാ​രം ഒ​രു വ്യ​ക്തി​യു​ടെ വ​സ്തു​വി​ന്മേ​ലു​ള്ള അ​വ​കാ​ശം ആ ​വ്യ​ക്തി​യു​ടെ സ​മ്മ​തം കൂ​ടാ​തെ മ​റ്റൊ​രു വ്യ​ക്തി​ക്ക് സ്വ​ന്ത​മാ​ക്ക​ണ​മെ​ങ്കി​ൽ നി​യ​മ​പ​ര​മാ​യ കോ​ട​തി വ്യ​വ​ഹാ​ര​ത്തി​ലൂ​ടെ അ​നു​കൂ​ല വി​ധി സ​മ്പാ​ദി​ച്ചാ​ൽ മാ​ത്ര​മേ സാ​ധി​ക്കു​ക​യു​ള്ളൂ.

എ​ന്നാ​ൽ, വ്യ​ക്തി​യു​ടെ (ഉ​ട​മ​സ്ഥ​ൻ) സ്വ​ത്ത് വ​ഖ​ഫ് ബോ​ർ​ഡി​ന് കൈ​വ​ശ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തി​ന് ഉ​ട​മ​സ്ഥ​ന്‍റെ രേ​ഖാ​മൂ​ല​മു​ള്ള സ​മ്മ​ത​വും കോ​ട​തി​യു​ടെ അ​നു​മ​തി​യും ആ​വ​ശ്യ​മി​ല്ല. വ​ഖ​ഫ് ട്രൈ​ബ്യൂ​ണ​ൽ അ​ന്തി​മ​മാ​യി തീ​രു​മാ​നി​ച്ചാ​ൽ മ​തി!

ഘ​ട്ടം നാ​ല്

ഒ​രി​ക്ക​ൽ വ​ഖ​ഫ്‌​വ​ത്ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട വ​സ്തു​ക്ക​ളു​ടെ വി​ല്പ​ന, കൈ​യേ​റ്റം, അ​ന്യാ​ധീ​ന​പ്പെ​ടു​ത്ത​ൽ എ​ന്നി​വ​യി​ൽ​നി​ന്നെ​ല്ലാം പ​രി​പൂ​ർ​ണ സു​ര​ക്ഷി​ത​ത്വം ഉ​റ​പ്പു​വ​രു​ത്തു​ന്നു.

വ​ഖ​ഫ് നി​യ​മ​ത്തി​ന്‍റെ 52-ാം വ​കു​പ്പ് വ​ഖ​ഫ് സ്വ​ത്തി​ലു​ള്ള കൈ​യേ​റ്റം ഒ​ഴി​പ്പി​ക്കാ​ൻ വ്യ​വ​സ്ഥ ചെ​യ്യു​ന്നു. കൂ​ടാ​തെ, വ​ഖ​ഫ് ബോ​ർ​ഡി​ന്‍റെ സ്വ​ത്തു​ക്ക​ൾ അ​റി​ഞ്ഞോ അ​റി​യാ​തെ​യോ കൈ​വ​ശം വ​യ്ക്കു​ന്ന​വ​ർ​ക്കും വി​ൽ​ക്കു​ന്ന​വ​ർ​ക്കും എ​തി​രേ ജാ​മ്യ​മി​ല്ലാ വ​കു​പ്പ് പ്ര​കാ​രം കേ​സെ​ടു​ക്കാ​നും വ്യ​വ​സ്ഥ ചെ​യ്യു​ന്നു. കൈ​യേ​റ്റ​ക്കാ​ർ​ക്ക് ര​ണ്ടു വ​ർ​ഷം വ​രെ ക​ഠി​ന​ത​ട​വ് അ​നു​ഭ​വി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​രും.

കൈ​യേ​റ്റ​മാ​ണോ​യെ​ന്ന് ആ​ക്ടി​ലെ വ​കു​പ്പു​ക​ൾ പ്ര​കാ​രം അ​ന്തി​മ​മാ​യി വ​ഖ​ഫ് ട്രൈ​ബ്യൂ​ണ​ൽ തീ​രു​മാ​നി​ച്ച ശേ​ഷ​മാ​യി​രി​ക്കും കേ​സെ​ടു​ക്കു​ക എ​ന്ന​തി​നാ​ൽ ഒ​രാ​ൾ​ക്ക് അ​ത്ത​രം കേ​സു​ക​ൾ കോ​ട​തി​യി​ൽ പ്ര​തി​രോ​ധി​ക്കാ​നും സാ​ധി​ക്കി​ല്ല.

മു​ന​മ്പ​ത്തു​ള്ള 610 ആ​ധാ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ കൈ​വ​ശ​ക്കാ​ർ​ക്കെ​തി​രേ വ​ഖ​ഫ് നി​യ​മ​ത്തി​ന്‍റെ 52-ാം വ​കു​പ്പ് പ്ര​കാ​രം ന​ട​പ​ടി​ക​ൾ ആ​രം​ഭി​ച്ചു എ​ന്നാ​ണ് വ​ഖ​ഫ് ബോ​ർ​ഡി​ന്‍റെ പോ​ർ​ട്ട​ലി​ലെ റി​പ്പോ​ർ​ട്ട് കാ​ർ​ഡി​ൽ രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​ട്ടു​ള്ള​ത്. വ​ഖ​ഫ് ട്രൈ​ബ്യൂ​ണ​ലി​നു മു​ന്നി​ൽ അ​പ്പീ​ൽ പ​രി​ഗ​ണ​ന​യി​ലാ​യ​തി​നാ​ലും ഇ​പ്പോ​ൾ രാ​ജ്യ​ത്ത് നി​ല​നി​ൽ​ക്കു​ന്ന രാ​ഷ്‌​ട്രീ​യ സാ​ഹ​ച​ര്യം ക​ണ​ക്കി​ലെ​ടു​ത്തും വ​ഖ​ഫ് ബോ​ർ​ഡ് തു​ട​ർ​ന​ട​പ​ടി​ക​ളി​ലേ​ക്കു പോ​കു​ന്നി​ല്ല എ​ന്നു മാ​ത്രം.

കേ​ന്ദ്ര​ഭ​ര​ണം വ​ഖ​ഫ് നി​യ​മ​ത്തി​ന് അ​നു​കൂ​ല തീ​വ്ര​നി​ല​പാ​ട് സ്വീ​ക​രി​ച്ചാ​ലു​ള്ള മു​ന​ന്പ​ത്തു​കാ​രു​ടെ സ്ഥി​തി ഒ​ന്നു സ​ങ്ക​ല്പി​ച്ചു നോ​ക്കു​ന്ന​തു​ത​ന്നെ ഉ​ൾ​ക്കി​ടി​ല​മു​ണ്ടാ​ക്കും.

ഒ​രു പൊ​തു​സ്വ​ത്ത് എ​ങ്ങ​നെ വ​ഖ​ഫ് സ്വ​ത്താ​യി മാ​റു​ന്നു എ​ന്ന​തി​ന് ഒ​രു ഉ​ദാ​ഹ​ര​ണം​കൂ​ടി പ​റ​യാം. കാ​ല​ങ്ങ​ളാ​യി വ​ർ​ഷം​തോ​റും ഈ​ദ് ഗാ​ഹ് പ്രാ​ർ​ഥ​ന സം​ഘ​ടി​പ്പി​ക്ക​പ്പെ​ടാ​റു​ള്ള തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തു​ള്ള ഒ​രു പൊ​തു മൈ​താ​നം ഒ​രു വ്യ​ക്തി​യു​ടെ ശ്ര​ദ്ധ​യി​ൽ വ​ന്നു എ​ന്നു ക​രു​തു​ക. ആ ​വ്യ​ക്തി ത​നി​ക്ക് ഓ​ർ​മ​വ​ച്ച നാ​ൾ മു​ത​ൽ​ത​ന്നെ വ​ർ​ഷം തോ​റും പ്രാ​ർ​ഥ​നാ​നു​ഷ്ഠാ​നം ന​ട​ക്കു​ന്ന പ്ര​സ്തു​ത മൈ​താ​നം വ​ഖ​ഫ് ഭൂ​മി​യാ​ണെ​ന്നു വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്നു.

ത​ന്‍റെ ര​ണ്ട് സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളെ ഇ​ക്കാ​ര്യം പ​റ​ഞ്ഞ് ബോ​ധ്യ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നു. അ​വ​രെ വ​ഖ​ഫ് ബോ​ർ​ഡി​നു മു​മ്പാ​കെ സാ​ക്ഷി​ക​ളാ​യി ഹാ​ജ​രാ​ക്കു​ന്നു. ശേ​ഷം, വ​ള​രെ കാ​ലം മു​മ്പു​ത​ന്നെ ഒ​രാ​ൾ ആ ​മൈ​താ​നം വാ​ക്കാ​ലു​ള്ള വ​ഖ​ഫ് ചെ​യ്തി​രു​ന്നു എ​ന്നോ അ​ത​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ കാ​ല​ങ്ങ​ളാ​യി പ്രാ​ർ​ഥ​നാ​നു​ഷ്ഠാ​നം ന​ട​ക്കു​ന്ന​തി​നാ​ൽ ഉ​പ​യോ​ഗ​ത്തി​ലൂ​ടെ അ​ത് വ​ഖ​ഫാ​യി മാ​റി​യെ​ന്നോ അ​വ​കാ​ശ​പ്പെ​ടു​ന്നു. തു​ട​ർ​ന്ന്, വ​ഖ​ഫ് ബോ​ർ​ഡ് ന​ട​ത്തു​ന്ന പ​രി​ശോ​ധ​ന​യി​ൽ ഇ​ക്കാ​ര്യം വി​ശ്വ​സി​ക്ക​ത്ത​ക്ക​താ​ണെ​ന്നു ബോ​ധ്യ​പ്പെ​ടു​ന്നു. തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തെ ആ ​മൈ​താ​നം ലോ​കാ​വ​സാ​നം വ​രെ വ​ഖ​ഫി​ന്‍റെ​താ​യി മാ​റു​വാ​ൻ ഇ​ത്ര​യും മ​തി.

തൊ​ട്ട​ടു​ത്ത് ആ​രാ​ധ​നാ​ല​യ​മു​ണ്ടാ​യി​ട്ടും കോ​ള​ജു​ക​ളി​ലും സ്കൂ​ളു​ക​ളി​ലും ക്രി​സ്ത്യ​ൻ ദേ​വാ​ല​യ​ങ്ങ​ളി​ലും പ്രാ​ർ​ഥ​ന ന​ട​ത്താ​ൻ സ്ഥ​ലം ചോ​ദി​ക്കു​ന്ന പു​ത്ത​ൻ പ്ര​വ​ണ​ത​ക​ളെ ‘ഉ​പ​യോ​ഗ​ത്തി​ലൂ​ടെ വ​ഖ​ഫാ​ക്കു​ന്ന’ മാ​ർ​ഗ​ത്തി​ന്‍റെ വെ​ളി​ച്ച​ത്തി​ൽ ജാ​ഗ്ര​ത​യോ​ടെ കാ​ണേ​ണ്ട​തു​ണ്ട്.