“ഭൂ​മി​യി​ലെ ഒ​രു ശ​ക്തി​ക്കും സ​മ​യ​മാ​യ ഒ​രു ആ​ശ​യ​ത്തെ ത​ട​യാ​ൻ ക​ഴി​യി​ല്ല”.
1991 ജൂ​ലൈ 24 ന് ​ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ ധ​ന​മ​ന്ത്രി എ​ന്ന പ​ദ​വി​യി​ൽ രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്‍റെ ത​ല​വ​ര മാ​റ്റി​ക്കു​റി​ച്ച ത​ന്‍റെ ആ​ദ്യ​ത്തെ ബ​ജ​റ്റ് പ്ര​സം​ഗം ഡോ. ​മ​ൻ​മോ​ഹ​ൻ സിം​ഗ് ആ​രം​ഭി​ച്ച​ത് വി​ക്ട​ർ ഹ്യൂ​ഗോ​യു​ടെ "ദി ​ഫ്യൂ​ച്ച​ർ ഓ​ഫ് മാ​ൻ’ എ​ന്ന കൃ​തി​യി​ലെ പ്ര​സി​ദ്ധ​മാ​യ ഈ ​വാ​ച​ക​ങ്ങ​ളോ​ടെ​യാ​ണ്. ആ​ഗോ​ള സാ​മ്പ​ത്തി​ക​ശ​ക്തി എ​ന്ന നി​ല​യി​ലു​ള്ള ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ സാ​ധ്യ​ത​ക​ളി​ലേ​ക്കു​ള്ള ഉ​ണ​ർ​വി​ന്‍റെ പ്ര​തീ​ക​മാ​യി​രു​ന്നു ഈ ​വാ​ക്കു​ക​ൾ.

ലോ​ക​ത്തി​ലെ പ്ര​ധാ​ന സാ​മ്പ​ത്തി​ക​ശ​ക്തി​യാ​യി ഇ​ന്ത്യ ഉ​യ​ർ​ന്നു​വ​രു​ന്ന​ത് അ​ത്ത​ര​മൊ​രു ആ​ശ​യ​ത്തി​ലൂ​ന്നി​യാ​ണെ​ന്ന് ഞാ​ൻ ഈ ​സ​ഭ​യോ​ട് നി​ർ​ദേശി​ക്കു​ന്നു”-, സിം​ഗ് കൂ​ട്ടി​ച്ചേ​ർ​ത്തു. ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ പു​തി​യ യു​ഗ​ത്തി​ന്‍റെ തു​ട​ക്ക​മാ​യി​രു​ന്നു ഈ ​വാ​ക്കു​ക​ൾ.

1991-ൽ ​മ​ൻ​മോ​ഹ​ൻ സിം​ഗ് ഇ​ന്ത്യ​യെ ലോ​ക​ത്തി​നു തു​റ​ന്നു​കൊ​ടു​ത്ത വി​പു​ല​മാ​യ പ​രി​ഷ്കാ​ര​ങ്ങ​ളാ​ണ് സാ​മ്പ​ത്തി​ക​ത്ത​ക​ർ​ച്ച​യു​ടെ വ​ക്കി​ൽ​നി​ന്ന് രാ​ജ്യ​ത്തെ മു​ന്നോ​ട്ടു​ ന​യി​ച്ച​ത്. ഇ​ന്ന് ലോ​ക​ത്തി​ലെ ഏ​റ്റ​വും​ വേ​ഗ​ത്തി​ൽ വ​ള​രു​ന്ന പ്ര​ധാ​ന സ​മ്പ​ദ്‌​വ്യ​വ​സ്ഥ​ക​ളി​ലൊ​ന്നാ​യി ഇ​ന്ത്യ​യെ അ​ട​യാ​ള​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​ത് ധ​ന​മ​ന്ത്രി എ​ന്ന നി​ല​യി​ലും പി​ന്നീ​ട് പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി എ​ന്ന നി​ല​യി​ലും ഡോ. ​മ​ൻ​മോ​ഹ​ൻ സിം​ഗ് കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന ദീ​ർ​ഘ​വീ​ക്ഷ​ണ​മു​ള്ള ന​യ​ങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു.

ധ​ന​കാ​ര്യ​മ​ന്ത്രി പ​ദ​വി​ അ​പ്ര​തീ​ക്ഷി​തം

തീ​ർ​ത്തും അ​പ്ര​തീ​ക്ഷി​ത​മാ​യി​രു​ന്നു രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്‍റെ ഖ​ജ​നാ​വി​ന്‍റെ കാ​വ​ൽ​ക്കാ​ര​ൻ എ​ന്ന പ​ദ​വി​യി​ലേ​ക്കു​ള്ള സിം​ഗി​ന്‍റെ ക​ട​ന്നു​വ​ര​വ് . ധ​ന​മ​ന്ത്രി​യാ​യി പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി പി.വി. ന​ര​സിം​ഹ റാ​വു​വി​ന്‍റെ പ്ര​ഥ​മ പ​രി​ഗ​ണ​ന പ്ര​ണാ​ബ് മു​ഖ​ർ​ജി​ക്കാ​യി​രു​ന്നു. എ​ന്നാ​ൽ പ്ര​ണാ​ബ് ഈ വാ​ഗ്‌​ദാ​നം നി​ര​സി​ച്ചു. മ​ന്‍മോ​ഹ​ന്‍ സിം​ഗി​ന്‍റെ മ​ക​ള്‍ ധ​മ​ന്‍ സിം​ഗ് എ​ഴു​തി​യ "Strictly Personal, Manmohan and Gursharan’ എ​ന്ന പു​സ്ത​ക​ത്തി​ൽ അ​പ്ര​തീ​ക്ഷി​ത​മാ​യി ധ​ന​കാ​ര്യ​മ​ന്ത്രി സ്ഥാ​ന​ത്തേ​ക്കു ക്ഷ​ണം കി​ട്ടി​യ​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു വി​വ​രി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്.

ജൂ​ണ്‍ ര​ണ്ടി​ന് ത​ന്‍റെ യു ​ജിസി ​ഓ​ഫീ​സി​ലാ​യി​രു​ന്ന മ​ന്‍മോ​ഹ​നോ​ട് വീ​ട്ടി​ല്‍ പോ​യി ഭം​ഗി​യാ​യി വ​സ്ത്രം​ ധ​രി​ച്ച് സ​ത്യ​പ്ര​തി​ജ്ഞാ​ച​ട​ങ്ങി​ല്‍ പ​ങ്കെ​ടു​ക്കാ​ന്‍ ത​യ്യാ​റാ​യി വ​രാ​ന്‍ ന​ര​സിം​ഹ റാ​വു ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. സ​ത്യ​പ്ര​തി​ജ്ഞ ചെ​യ്യാ​ന്‍ അ​ണി​നി​ര​ന്ന മ​ന്ത്രി​സ​ഭ​യി​ലെ പു​തി​യ ധ​ന​മ​ന്ത്രി​യെ ക​ണ്ട് എ​ല്ലാ​വ​രും അ​മ്പ​ര​ന്നു. അ​ത്ര​യും നാ​ട​കീ​യ​മാ​യി​രു​ന്നു തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ്.

1972-1976 കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്‍റെ മു​ഖ്യ സാ​മ്പ​ത്തി​ക ഉ​പ​ദേ​ഷ്ടാ​വ് എ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ മ​ൻ​മോ​ഹ​ൻ സിം​ഗ് ന​ട​ത്തി​യ ഇ​ട​പെ​ട​ലു​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു ന​ര​സിം​ഹ റാ​വു​വി​ന്‍റെ ഓ​ർമയി​ലുണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​ത്. 1974ൽ ​പൊഖ്​റാ​നി​ൽ ഇ​ന്ത്യ ന​ട​ത്തി​യ ആ​ണ​വ പ​രീ​ക്ഷ​ണ​ത്തെത്തുട​ർ​ന്നു​ണ്ടാ​യ സാ​മ്പ​ത്തി​ക ഉ​പ​രോ​ധ​വും, അ​ന്താ​രാ​ഷ്‌ട്ര ത​ല​ത്തി​ൽ കു​തി​ച്ചു​യ​ർ​ന്ന പെ​ട്രോ​ളി​യം നി​ര​ക്കു​ക​ളും, ലോ​ക സാ​മ്പ​ത്തി​ക മാ​ന്ദ്യ​വും ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ വ​ലി​യ സാ​മ്പ​ത്തി​ക പ്ര​തി​സ​ന്ധി സൃ​ഷ്ടി​ച്ചി​രു​ന്നു.

ഈ ​പ്ര​തി​സ​ന്ധി​ക​ളി​ൽ സാ​മ്പ​ത്തി​ക ഉ​പ​ദേ​ഷ്ടാ​വ് എ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ മ​ൻ​മോ​ഹ​ൻ സിം​ഗ് ന​ട​ത്തി​യ ഇ​ട​പെ​ട​ലു​ക​ൾ പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി​യാ​യി​രു​ന്ന ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി​ക്ക് വ​ലി​യ ആ​ശ്വാ​സ​മാ​യി​രു​ന്നു. സ​മാ​ന​മാ​യ പ്ര​തി​സ​ന്ധി 1980 ക​ളു​ടെ അ​വ​സാ​നം രാ​ജ്യ​ത്തെ തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കി​യ​പ്പോ​ൾ ന​ര​സിം​ഹ റാ​വു​വി​ന്‍റെ ക​ണ്ണു​ക​ൾ മ​ൻ​മോ​ഹ​നി​ലേ​ക്കു നീ​ളു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. റാ​വു​വി​ന്‍റെ ദീ​ർ​ഘ​വീ​ക്ഷ​ണം പൂ​ർ​ണ​മാ​യും ശ​രി​യാ​യി​രു​ന്നു എ​ന്നു പി​ന്നീ​ടു​ള്ള രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്‍റെ ച​രി​ത്രം തെ​ളി​യി​ച്ചു.

നേ​രി​ട്ട​ത് വ​ലി​യ പ്ര​തി​സ​ന്ധി​ക​ൾ

1991-ൽ ​സിം​ഗ് ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ 22-ാമ​ത് ധ​ന​മ​ന്ത്രി​യാ​യ​പ്പോ​ൾ രാ​ജ്യം ക​ടു​ത്ത ബാ​ല​ൻ​സ് ഓ​ഫ് പേ​യ്‌​മെന്‍റ് പ്ര​തി​സ​ന്ധി നേ​രി​ടു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. വി​ദേ​ശ​നാ​ണ്യ ക​രു​ത​ൽ​ശേ​ഖ​രം ര​ണ്ടാ​ഴ്ച​ത്തെ ഇ​റ​ക്കു​മ​തി​ക്കു​പോ​ലും പ​ര്യാ​പ്ത​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. 1991- ന്‍റെ മ​ധ്യ​ത്തോ​ടെ ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ വി​ദേ​ശ ക​രു​ത​ൽ​ശേ​ഖ​രം അ​പ​ക​ട​ക​ര​മാം​വി​ധം താ​ഴ്ന്നി​രു​ന്നു. പ​ണ​പ്പെ​രു​പ്പം ഇ​ര​ട്ട അ​ക്ക​ത്തി​ലെ​ത്തി. വ​ൻ സാ​മ്പ​ത്തി​ക​ക്ക​മ്മി രാ​ജ്യ​ത്തെ തു​റി​ച്ചു​നോ​ക്കി . ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ ധ​ന​ക്ക​മ്മി ജി​ഡി​പി​യു​ടെ 8.5 ശ​ത​മാ​ന​ത്തി​ന​ടു​ത്താ​യി​രു​ന്നു. ക​റ​ന്‍റ് അ​ക്കൗ​ണ്ട് ക​മ്മി ജി​ഡി​പി​യു​ടെ 3.5 ശ​ത​മാ​ന​ത്തി​ന​ടു​ത്തും. ക​രു​ത​ൽ​ശേ​ഖ​രം ഉ​യ​ർ​ത്താ​ൻ റി​സ​ർ​വ് ബാ​ങ്ക് അ​ന്താ​രാ​ഷ്‌ട്ര ബാ​ങ്കു​ക​ളി​ൽ 47 ട​ൺ സ്വ​ർ​ണം പ​ണ​യം​വ​ച്ച് 600 മി​ല്യ​ൺ ഡോ​ള​ർ സ​മാ​ഹ​രി​ച്ചു. കൂ​ടാ​തെ അ​ന്താ​രാ​ഷ്‌​ട്ര നാ​ണ്യ​നി​ധി​യി​ൽ​നി​ന്ന​ട​ക്കം അ​ടി​യ​ന്ത​ര​ വാ​യ്പ​ക​ളാ​യി ര​ണ്ട് ബി​ല്യ​ൺ ഡോ​ള​ർ ക​ടമെ​ടു​ക്കു​ന്ന സാ​ഹ​ച​ര്യ​വുമു​ണ്ടാ​യി.

ഇ​ത്ര​യും ഗു​രു​ത​ര​മാ​യ പ്ര​തി​സ​ന്ധി​യു​ടെ മ​ധ്യേ​യാ​ണ് സിം​ഗ് 1991 ജൂ​ലൈ 24ന് ​ത​ന്‍റെ ക​ന്നി ബ​ജ​റ്റ് അ​വ​ത​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​ത്. ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ സാ​മ്പ​ത്തി​ക​ഭാ​വി​യെ പു​ന​ർ​നി​ർ​വ​ചി​ക്കു​ന്ന​തി​നും നി​ല​വി​ലു​ള്ള ക​ടു​ത്ത പ്ര​തി​സ​ന്ധി കൈ​കാ​ര്യം ചെ​യ്യു​ന്ന​തി​നു​മു​ള്ള സു​വ്യ​ക്ത​മാ​യ ഒ​രു കാ​ഴ്ച​പ്പാ​ട് ഈ ​ബ​ജ​റ്റി​ൽ അ​വ​ത​രി​പ്പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. ഏ​റ്റ​വും വി​പ്ല​വ​ക​ര​മാ​യ പ്ര​ഖ്യാ​പ​ന​ത്തി​ലൂ​ടെ പ​തി​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ളാ​യി രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്‍റെ വ്യാ​വ​സാ​യി​ക വ​ള​ർ​ച്ച​യെ പി​ന്നോ​ട്ട​ടി​ച്ച ബ്യൂ​റോ​ക്രാ​റ്റി​ക് നി​യ​ന്ത്ര​ണ​ങ്ങ​ളു​ടെ വ​ല​യാ​യ ലൈ​സ​ൻ​സ് രാ​ജ് ബ​ജ​റ്റ് ഇ​ല്ലാ​താ​ക്കി. വി​ദേ​ശ​നി​ക്ഷേ​പ​ത്തി​നു​ള്ള നി​യ​ന്ത്ര​ണ​ങ്ങ​ൾ ല​ഘൂ​ക​രി​ച്ചു.

51% ഇ​ക്വി​റ്റി ഓ​ഹ​രി​ക​ൾ​ക്ക് അ​നു​മ​തി ​ന​ൽ​കി. കൂ​ടാ​തെ, 18 നി​ർ​ണാ​യ​ക മേ​ഖ​ല​ക​ൾ ഒ​ഴി​കെ​യു​ള്ള​വ​യി​ൽ വ്യാ​വ​സാ​യി​ക ലൈ​സ​ൻ​സിം​ഗ് നി​ർ​ത്ത​ലാ​ക്കി. ക​യ​റ്റു​മ​തി സ​ബ്‌​സി​ഡി​ക​ൾ നി​ർ​ത്ത​ലാ​ക്കി. ബ​ജ​റ്റി​ൽ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ച പു​ത്ത​ൻ സാ​മ്പ​ത്തി​ക ന​യ​ത്തി​ലൂ​ടെ (New Economic Policy) ഉ​ദാ​ര​വ​ത്കര​ണ​ത്തി​ന്‍റെ​യും സ്വ​കാ​ര്യ​വ​ത്ക​ര​ണ​ത്തി​ന്‍റെ​യും ആ​ഗോ​ള​വ​ത്ക​ര​ണ​ത്തി​ന്‍റെ​യും ഒ​രു കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തി​നു തു​ട​ക്ക​മി​ടു​ക​യും ചെ​യ്തു. കൂ​ടു​ത​ൽ വി​ദേ​ശ​നി​ക്ഷേ​പം ആ​ക​ർ​ഷി​ക്കു​ന്ന​തി​നും ക​യ​റ്റു​മ​തി പ്രോ​ത്സാ​ഹി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നും രൂ​പ​യു​ടെ ഭാ​ഗി​ക​മാ​യ മൂ​ല്യ​ശോ​ഷ​ണ​വും പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു.

വി​പ്ല​വ​ക​ര​മാ​യ മാ​റ്റ​ങ്ങ​ൾ

രൂ​പ​യു​ടെ മൂ​ല്യ​ശോ​ഷ​ണം, വി​ദേ​ശ നി​ക്ഷേ​പ​ത്തി​ന്മേ​ലു​ള്ള നി​യ​ന്ത്ര​ണ​ങ്ങ​ൾ ല​ഘൂ​ക​രി​ക്ക​ൽ, സ​ബ്‌​സി​ഡി​ക​ൾ വെ​ട്ടി​ക്കു​റ​യ്ക്ക​ൽ തു​ട​ങ്ങി​യ ന​ട​പ​ടി​ക​ൾ ഫ​ല​പ്ര​ദ​മാ​യി. ജൂ​ലൈ​യി​ൽ​ത്ത​ന്നെ സ​ർ​ക്കാ​ർ ര​ണ്ടു​ത​വ​ണ രൂ​പ​യു​ടെ മൂ​ല്യം താ​ഴ്ത്തി. ഇ​ത് ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ ക​യ​റ്റു​മ​തി കൂ​ടു​ത​ൽ മ​ത്സ​രാ​ധി​ഷ്ഠി​ത​മാ​ക്കു​ക​യും അ​നി​വാ​ര്യ​മാ​യ വി​ദേ​ശ​നാ​ണ്യം കൊ​ണ്ടു​വ​രി​ക​യും ചെ​യ്തു.

ര​ണ്ട് വ​ർ​ഷ​ത്തി​നു​ള്ളി​ൽ ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ വി​ദേ​ശ ക​രു​ത​ൽ​ശേ​ഖ​രം ഒ​രു ബി​ല്യ​ണി​ൽ താ​ഴെനി​ന്നും 10 ബി​ല്യ​ൺ ഡോ​ള​റാ​യി ഉ​യ​ർ​ന്നു. ഇ​തു രാ​ജ്യ​ത്തെ സാ​മ്പ​ത്തി​ക ത​ക​ർ​ച്ച​യി​ൽ​നി​ന്നു ര​ക്ഷി​ക്കു​ക​യും ആ​ഗോ​ള സാ​മ്പ​ത്തി​ക ശ​ക്തി​യാ​കാ​നു​ള്ള പാ​ത​യി​ലേ​ക്കു ന​യി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. കൂ​ടാ​തെ ബാ​ങ്കിം​ഗ് മേ​ഖ​ല​യെ​യും ധ​ന​വി​പ​ണി​യെ​യും ന​വീ​ക​രി​ക്കാ​നു​ള്ള ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​യി.

രാ​ജ ചെ​ല്ല​യ്യ, എം. ​ന​ര​സിം​ഹം തു​ട​ങ്ങി​യ സാ​മ്പ​ത്തി​ക​വി​ദ​ഗ്ധ​രു​ടെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ലു​ള്ള ക​മ്മി​റ്റി​ക​ൾ ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ സാ​മ്പ​ത്തി​ക, നി​കു​തി സം​വി​ധാ​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ ഘ​ട​നാ​പ​ര​മാ​യ മാ​റ്റ​ങ്ങ​ൾ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു. ഈ ​പ​രി​ഷ്കാ​ര​ങ്ങ​ൾ വി​ദേ​ശ​നി​ക്ഷേ​പം ആ​ക​ർ​ഷി​ക്കു​ക​യും വ്യ​വ​സാ​യ​ങ്ങ​ളെ ന​വീ​ക​രി​ക്കു​ക​യും പ​തി​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ളു​ടെ വ​ള​ർ​ച്ച​യ്ക്ക് അ​ടി​ത്ത​റ പാ​കു​ക​യും ചെ​യ്തു.


പു​തി​യ വ്യാ​പാ​ര​ന​യം ഇ​റ​ക്കു​മ​തി-​ക​യ​റ്റു​മ​തി നി​യ​ന്ത്ര​ണ​ങ്ങ​ൾ ല​ഘൂ​ക​രി​ച്ചു. കൂ​ടാ​തെ പു​തു​താ​യി കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന വ്യാ​വ​സാ​യി​ക​ന​യ​വും സ​മൂ​ല​മാ​യ മാ​റ്റ​ങ്ങ​ൾ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു. അ​തോ​ടൊ​പ്പം രാ​ജ്യ​ത്തെ മ്യൂ​ച്വ​ൽ ഫ​ണ്ട് മേ​ഖ​ല​യെ സ്വ​കാ​ര്യ, സം​യു​ക്ത പ​ങ്കാ​ളി​ത്ത​ത്തി​നാ​യി തു​റ​ന്നു​കൊ​ടു​ത്തു. സെ​ബി വ​ഴി​യു​ള്ള നി​യ​ന്ത്ര​ണ മേ​ൽ​നോ​ട്ടം ശ​ക്തി​പ്പെ​ടു​ത്തി. പ​ലി​ശ​നി​ര​ക്കു​ക​ളു​ടെ നി​യ​ന്ത്ര​ണം ​നീ​ക്കി ബാ​ങ്കിം​ഗ് മേ​ഖ​ല ന​വീ​ക​രി​ച്ചു.

ലോ​കവി​പ​ണി​യി​ലേ​ക്കു​ള്ള ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ പ്ര​വേ​ശ​ന​ത്തി​നു വ​ഴി​യൊ​രു​ക്കി​യ പ്ര​ഖ്യാ​പ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു മ​ൻ​മോ​ഹ​ൻ സി​ംഗിന്‍റെ ഉ​ദാ​ര​വ​ത്കര​ണ, സ്വ​കാ​ര്യ​വ​ത്കര​ണ, ആ​ഗോ​ള​വ​ത്ക​ര​ണ ന​യ​ങ്ങ​ൾ. ധ​ന​മ​ന്ത്രി​യെ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ ഈ ​പ​രി​ഷ്കാ​ര​ങ്ങ​ൾ രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്‍റെ വ്യ​വ​സാ​യ​വ​ത്ക​ര​ണം, വി​ദേ​ശ​നി​ക്ഷേ​പം, സാ​ങ്കേ​തി​ക​പു​രോ​ഗ​തി എ​ന്നി​വ വേ​ഗ​ത്തി​ലാ​ക്കി. ഇ​ന്ത്യ​യെ സാ​മ്പ​ത്തി​ക വി​ക​സ​ന​ത്തി​ന്‍റെ​യും അ​ഭി​വൃ​ദ്ധി​യു​ടെ​യും പു​തി​യ​ ഘ​ട്ട​ത്തി​ലേ​ക്ക് ന​യി​ക്കു​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു പു​ത്ത​ൻ സാ​മ്പ​ത്തി​ക​ന​യം.

1955 ലെ ​ആ​വ​ഡി എ ​ഐ സി ​സി അം​ഗീ​ക​രി​ച്ച"ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ സോ​ഷ്യ​ലി​സം' (Democratic Socialism) എ​ന്ന സാ​മ്പ​ത്തി​ക ന​യ​രേ​ഖ​യി​ൽ​നി​ന്നു​മു​ള്ള ചു​വ​ടു​മാ​റ്റ​മാ​യി മ​ൻ​മോ​ഹ​ൻ സിം​ഗി​ന്‍റെ പ്ര​ഖ്യാ​പ​ന​ങ്ങ​ളെ വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ച്ചു. 2006 ലെ ​ഹൈ​ദ​രാ​ബാ​ദ് എ ഐ സി​സിയി​ൽ ‘’മ​നു​ഷ്യ​ത്വ മു​ഖ​മു​ള്ള വി​ക​സ​നം’’ (Dev elopment With a Human Face) എ​ന്ന മു​ദ്രാ​വാ​ക്യ​ത്തി​ലൂ​ടെ മ​ൻ​മോ​ഹ​ൻ സിം​ഗി​ന്‍റെ പു​തി​യ ന​യ പ​രി​പാ​ടി​ക്ക് അം​ഗീ​കാ​രം ന​ൽ​കു​ക​യാ​ണ് പാ​ർ​ട്ടി ചെ​യ്ത​ത്.

പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്തി​പ​ദ​ത്തി​ലെ ക​രു​ണ​യു​ടെ മു​ഖം

2004 മു​ത​ൽ 2014 വ​രെ ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി​യാ​യ മ​ൻ​മോ​ഹ​ൻ സിം​ഗ്, രാ​ജ്യം അ​ഭി​മു​ഖീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന നി​ര​വ​ധി പ്ര​ശ്‌​ന​ങ്ങ​ൾ പ​രി​ഹ​രി​ക്കാ​ൻ നി​ർ​ണാ​യ​ക ഇ​ട​പെ​ലു​ക​ളാ​ണു ന​ട​ത്തി​യ​ത്. അ​വ​ഗ​ണി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും അ​ധഃ​സ്ഥി​ത​ ജ​ന​വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും ആ​വ​ശ്യ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു മു​ൻ​ഗ​ണ​ന ന​ൽ​കു​ന്ന പു​രോ​ഗ​മ​ന അ​ജ​ണ്ട​യ്ക്ക് അ​ദ്ദേ​ഹം പ്രാ​ധാ​ന്യം​ ന​ൽ​കി. അ​ടി​സ്ഥാ​ന സൗ​ക​ര്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ ന​വീ​ക​ര​ണം, ഗ്രാ​മീ​ണ​ വി​ക​സ​നം, ദാ​രി​ദ്ര്യ​നി​ർ​മാ​ർ​ജ​നം എ​ന്നി​വ​യി​ൽ കേ​ന്ദ്രീ​ക​രി​ച്ചാ​യി​രു​ന്നു ഈ ​അ​ജ​ണ്ട.

മ​ഹാ​ത്മാ​ഗാ​ന്ധി ദേ​ശീ​യ തൊ​ഴി​ലു​റ​പ്പ് നി​യ​മം, വി​വ​രാ​വ​കാ​ശ​നി​യ​മം, വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ അ​വ​കാ​ശ നി​യ​മം, ദേ​ശീ​യ ഭ​ക്ഷ്യ​സു​ര​ക്ഷാ നി​യ​മം എ​ന്നി​വ​യു​ൾ​പ്പെ​ടെ​യു​ള്ള സു​പ്ര​ധാ​ന ക്ഷേ​മ പ​ദ്ധ​തി​ക​ൾ മ​ൻ​മോ​ഹ​ൻ സിം​ഗ് സ​ർ​ക്കാ​ർ അ​വ​ത​രി​പ്പി​ച്ചു. ബ​യോ​മെ​ട്രി​ക് ഐ​ഡ​ന്‍റി​റ്റി പ്രോ​ഗ്രാ​മാ​യ ആ​ധാ​ർ ക്ഷേ​മ​പ​ദ്ധ​തി​ക​ളു​ടെ വി​ത​ര​ണ​ത്തെ കാ​ര്യ​ക്ഷ​മ​മാ​ക്കി ഭ​ര​ണ​ത്തി​ൽ വി​പ്ല​വം സൃ​ഷ്ടി​ച്ചു. പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി എ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ 2009-ൽ 65,000 ​കോ​ടി രൂ​പ​യു​ടെ വാ​യ്പ എ​ഴു​തി​ത്ത​ള്ളാ​ൻ അ​ദ്ദേ​ഹം തു​ട​ക്ക​മി​ട്ടു.

ക​ർ​ഷ​ക​ർ​ക്കു വാ​യ്പ അ​ദ്ദേ​ഹം എ​ളു​പ്പം ല​ഭ്യ​മാ​ക്കി. ആ​ദി​വാ​സി​ സ​മൂ​ഹ​ങ്ങ​ളു​ടെ അ​വ​കാ​ശ​ങ്ങ​ൾ സം​ര​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​ള്ള നാ​ഴി​ക​ക്ക​ല്ലാ​യ വ​നാ​വ​കാ​ശ​നി​യ​മം പാ​സാ​ക്കി. നി​യ​മ​ത്തി​ലൂ​ടെ പ​ട്ടി​കവ​ർ​ഗ​ക്കാ​ർ​ക്കും മ​റ്റ് പ​ര​മ്പ​രാ​ഗ​ത വ​ന​വാ​സി​ക​ൾ​ക്കും ഇ​തു​വ​രെ 23.7 ല​ക്ഷ​ത്തി​ല​ധി​കം വ്യ​ക്തി​ഗ​ത പ​ട്ട​യ​ങ്ങ​ൾ ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ 25 ല​ക്ഷ​ത്തോ​ളം ഭൂ​മി​യു​ടെ പ​ട്ട​യം അ​നു​വ​ദി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. അ​തി​വേ​ഗ നി​യ​മ ന​ട​പ​ടി​ക​ളി​ലൂ​ടെ പ​രി​സ്ഥി​തി സം​ര​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന​തി​നാ​യി ദേ​ശീ​യ ഹ​രി​ത ട്രൈ​ബ്യൂ​ണ​ൽ സ്ഥാ​പി​ച്ചു.

അ​തി​വേ​ഗം കു​തി​ച്ച ഇ​ന്ത്യ

കു​തി​ച്ചു​യ​രു​ന്ന ക​യ​റ്റു​മ​തി​യു​ടെ പി​ൻ​ബ​ല​ത്തി​ൽ ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ മൊ​ത്ത ആ​ഭ്യ​ന്ത​ര ഉ​ത്പാദ​ന (ജി​ഡി​പി) വ​ള​ർ​ച്ച റി​ക്കാ​ർ​ഡ് നി​ല​യി​ലെ​ത്തി. രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്‍റെ ആ​ഗോ​ള​സ്വാ​ധീ​നം ഗ​ണ്യ​മാ​യി വ​ള​ർ​ന്നു. മ​ൻ​മോ​ഹ​ന്‍റെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ൽ ഇ​ന്ത്യ 2008-ലെ ​ആ​ഗോ​ള സാ​മ്പ​ത്തി​ക പ്ര​തി​സ​ന്ധി വ​ലി​യ പ​രി​ക്കേ​ൽ​ക്കാ​തെ നേ​രി​ട്ടു. ഇ​ക്കാ​ല​യ​ള​വി​ൽ ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ ശ​രാ​ശ​രി ജി​ഡി​പി വ​ള​ർ​ച്ചാ​നി​ര​ക്ക് ഏ​ക​ദേ​ശം 7.7% ത്തി​ലെ​ത്തി. ലോ​ക​ത്തെ ഏ​റ്റ​വും വ​ലി​യ സ​മ്പ​ദ്‌​വ്യ​വ​സ്ഥ​ക​ളു​ടെ നി​ര​യി​ലേ​ക്ക് ഇ​ന്ത്യ കു​തി​ച്ചു​ക​യ​റി.

2005-2006 നും 2015-2016 നും ഇ​ട​യി​ൽ 27 കോ​ടി​യി​ല​ധി​കം ഇ​ന്ത്യ​ക്കാ​ർ​ക്ക് ദാ​രി​ദ്ര്യ​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന് ക​ര​ക​യ​റാ​ൻ സാ​ധി​ച്ചു എ​ന്ന​താ​ണ് പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി എ​ന്ന നി​ല​യി​ലും സാ​മ്പ​ത്തി​ക​വി​ദ​ഗ്ധ​ൻ എ​ന്ന നി​ല​യി​ലും അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ ഏ​റ്റ​വും വ​ലി​യ നേ​ട്ടം. സാ​മ്പ​ത്തി​ക​ വ​ള​ർ​ച്ച​യെ സാ​മൂ​ഹി​ക​ സ​മ​ത്വ​വു​മാ​യി സ​ന്തു​ലി​ത​മാ​ക്കാ​നു​ള്ള അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ ക​ഴി​വാ​ണ് പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി എ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ പ്ര​ക​ട​മാ​യ​ത്.

2008-ൽ ​ഒ​പ്പു​വ​ച്ച ഇ​ന്ത്യ-അ​മേ​രി​ക്ക സി​വി​ൽ ആ​ണ​വ ക​രാ​ർ ആ​ഗോ​ള ആ​ണ​വക്ര​മ​ത്തി​ൽ ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ പ​തി​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ൾ നീ​ണ്ട ഒ​റ്റ​പ്പെ​ട​ൽ അ​വ​സാ​നി​പ്പി​ക്കു​ക​യും ആ​ണ​വ​സാ​ങ്കേ​തി​ക വി​ദ്യ​യി​ലേ​ക്കും സി​വി​ലി​യ​ൻ ആ​വ​ശ്യ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​ള്ള ആ​ണ​വോ​ർജ​ത്തി​ലേ​ക്കും രാ​ജ്യ​ത്തി​നു പ്ര​വേ​ശ​നം ന​ൽ​കു​ക​യും ചെ​യ്തു. പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി​പ​ദം വി​ട്ട​തി​നു​ശേ​ഷ​വും കൃ​ത്യ​മാ​യ നി​ല​പാ​ടു​ക​ൾ സ്വീ​ക​രി​ക്കാ​ൻ അ​ദ്ദേ​ഹം ധൈ​ര്യം കാ​ണി​ച്ചി​രു​ന്നു .

ന​രേ​ന്ദ്ര മോ​ദി​യു​ടെ നോ​ട്ട് അ​സാ​ധു​വാ​ക്ക​ലി​നെ "സം​ഘ​ടി​ത​വും നി​യ​മ​പ​ര​വു​മാ​യ കൊള്ള' (A Monumental Mistake, an Organised Looting and a Legalised Plunder)എന്നാണ് അ​ദ്ദേ​ഹം വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ച്ച​ത്. 2023 ഓ​ഗ​സ്റ്റ് ഏ​ഴി​ന് ക​ടു​ത്ത ആ​രോ​ഗ്യ​പ്ര​ശ്‌​ന​ങ്ങ​ളെ അ​വ​ഗ​ണി​ച്ച് അ​ദ്ദേ​ഹം രാ​ജ്യ​സ​ഭ​യി​ലെ​ത്തി​യ​ത് മോ​ദി സ​ര്‍ക്കാ​ര്‍ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്ന ഡ​ല്‍ഹി സ​ര്‍വീ​സ് ബി​ല്ലി​നെ​തി​രെ വോ​ട്ട് ചെ​യ്യാ​നാ​യി​രു​ന്നു."ഒ​രു പാ​ര്‍ല​മെ​ന്‍റ​ംഗം എ​ങ്ങ​നെ​യാ​ക​ണ​മെ​ന്ന​തി​ന്‍റെ ഉ​ദാ​ഹ​ര​ണം' എ​ന്നാ​ണ് പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി ന​രേ​ന്ദ്ര​ മോ​ദി മ​ന്‍മോ​ഹ​ന്‍ സിം​ഗി​നെ പ്ര​ശം​സി​ച്ചു പ​റ​ഞ്ഞ​ത്.

എ​ങ്ങ​നെ​യാ​യി​രി​ക്കും മ​ൻ​മോ​ഹ​ൻ സിം​ഗി​നെ കാ​ല​വും ച​രി​ത്ര​വും അ​ട​യാ​ള​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക . പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി എ​ന്ന നി​ല​യി​ലു​ള്ള ത​ന്‍റെ അ​വ​സാ​ന​ത്തെ പ​ത്ര​സ​മ്മേ​ള​ന​ത്തി​ൽ 2014 ജ​നു​വ​രി​യി​ല്‍ മ​ന്‍മോ​ഹ​ന്‍ സിം​ഗ് പ​റ​ഞ്ഞു:

“ ഒ​രു ദു​ര്‍ബ​ല​നാ​യ പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി​യാ​ണെ​ന്ന് ഞാ​ന്‍ വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. ച​രി​ത്രം എ​ന്നോ​ട് ദ​യ കാ​ണി​ക്കു​മെ​ന്ന് സ​ത്യ​സ​ന്ധ​മാ​യി ഞാ​ന്‍ വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്നു. സാ​ഹ​ച​ര്യ​ങ്ങ​ള്‍ക്ക​നു​സ​രി​ച്ച് എ​നി​ക്കു ചെ​യ്യാ​ന്‍ ക​ഴി​യു​ന്ന​ത് ഞാ​ന്‍ ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ട്. ഞാ​ന്‍ എ​ന്താ​ണ് ചെ​യ്ത​തെ​ന്നും എ​ന്താ​ണ് ചെ​യ്യാ​ത്ത​തെ​ന്നും വി​ല​യി​രു​ത്തേ​ണ്ട​ത് ച​രി​ത്ര​മാ​ണ് ”. അ​തേ, ച​രി​ത്രം വി​ല​യി​രു​ത്തു​ക പ്ര​തി​സ​ന്ധി​ക​ളു​ടെ കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ രാ​ജ്യ​ത്തെ ധീ​ര​മാ​യി ന​യി​ച്ച ദി​ശാ​ബോ​ധ​മു​ള്ള ന​യ​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ ഒ​രു രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്‍റെ ച​രി​ത്രം ത​ന്നെ മാ​റ്റി​മ​റി​ച്ച ഇ​ച്ഛാ​ശ​ക്തി​യു​ള്ള ഭ​ര​ണാ​ധി​കാ​രി​യാ​യി​രു​ന്നു ഡോ ​മ​ൻ​മോ​ഹ​ൻ സിം​ഗ് എ​ന്നുത​ന്നെ​യാ​ണ്. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് കൊ​ടു​ക്കാ​വു​ന്ന ഏ​റ്റ​വും വ​ലി​യ ആ​ദ​രാ​ഞ്ജ​ലി​യും അ​താ​ണ്.