2024 ജൂ​​​​​​ലൈ 31ന് ​​​​​​കേ​​​​​​ന്ദ്ര വ​​​​​​നം-പ​​​​​​രി​​​​​​സ്ഥി​​​​​​തി മ​​​​​​ന്ത്രാ​​​​​​ല​​​​​​യം പ്ര​​​​​​സി​​​​​​ദ്ധ​​​​​​പ്പെ​​​​​​ടു​​​​​​ത്തി​​​​​​യ പ​​​​​​രി​​​​​​സ്ഥി​​​​​​തിദു​​​​​​ർ​​​​​​ബ​​​​​​ല പ്ര​​​​​​ദേ​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളു​​​​​​മാ​​​​​​യി (ഇ​​​​​എ​​​​​​സ്എ) ബ​​​​​​ന്ധ​​​​​​പ്പെ​​​​​​ട്ട ക​​​​​​ര​​​​​​ട് വി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​നം സം​​​​​​ബ​​​​​​ന്ധി​​​​​​ച്ച അ​​​​​​ഭി​​​​​​പ്രാ​​​​​​യ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളും പ​​​​​​രാ​​​​​​തി​​​​​​ക​​​​​​ളും സ​​​​​​മ​​​​​​ർ​​​​​​പ്പി​​​​​​ക്കാ​​​​​​നു​​​​​​ള്ള സ​​​​​​മ​​​​​​യ​​​​​​പ​​​​​​രി​​​​​​ധി ഇ​​​​​ന്നു​​​​​വ​​​​​രെ​​​​​യാ​​​​​​ണ്. എ​​​​​​ന്നാ​​​​​​ൽ, ‘കി​​​​​​ഫ’ എ​​​​​​ന്ന സം​​​​​​ഘ​​​​​​ട​​​​​​ന​​​​​​യു​​​​​​ടെ ഹ​​​​​​ർ​​​​​​ജി​​​​​​യെത്തു​​​​​​ട​​​​​​ർ​​​​​​ന്ന് കേ​​​​​​ര​​​​​​ള​​​​​​വു​​​​​​മാ​​​​​​യി ബ​​​​​​ന്ധ​​​​​​പ്പെ​​​​​​ട്ട ന​​​​​​ട​​​​​​പ​​​​​​ടി​​​​​​ക്ര​​​​​​മ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ ഒ​​​​​​ക്‌ടോ​​​​​​ബ​​​​​​ർ നാ​​​​​​ലു​​​​​​വ​​​​​​രെ കേ​​​​​​ര​​​​​​ള ഹൈ​​​​​​ക്കോ​​​​​​ട​​​​​​തി സ്റ്റേ ​​​​​​ചെ​​​​​​യ്തി​​​​​​രി​​​​​​ക്കു​​​​​​ക​​​​​​യാ​​​​​​ണ്.

കേ​​​​​​ന്ദ്ര-സം​​​​​​സ്ഥാ​​​​​​ന സ​​​​​​ർ​​​​​​ക്കാ​​​​​​രു​​​​​​ക​​​​​​ളു​​​​​​ടെ സ​​​​​​ത്യ​​​​​​വാ​​​​​​ങ്മൂ​​​​​​ല​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ ല​​​​​​ഭി​​​​​​ച്ച​​​​​​തി​​​​​​നു​​​​​​ശേ​​​​​​ഷം കോ​​​​​​ട​​​​​​തി വാ​​​​​​ദം കേ​​​​​​ൾ​​​​​​ക്കും. ആ​​​​​​ദ്യ ക​​​​​​ര​​​​​​ട് വി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​നം പ്ര​​​​​​സി​​​​​​ദ്ധീ​​​​​​ക​​​​​​രി​​​​​​ച്ച് പ​​​​​​ത്തു​​​​​​വ​​​​​​ർ​​​​​​ഷ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ​​​​​​ക്കു​​​​​​ശേ​​​​​​ഷ​​​​​​മാ​​​​​​ണ് ഇ​​​​​​പ്പോ​​​​​​ഴ​​​​​​ത്തെ വി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​നം പ്ര​​​​​​സി​​​​​​ദ്ധീ​​​​​​ക​​​​​​രി​​​​​​ച്ചി​​​​​​രി​​​​​​ക്കു​​​​​​ന്ന​​​​​​ത്. പൊ​​​​​​തു​​​​​​വെ​​​​​​യു​​​​​​ള്ള വി​​​​​​ല​​​​​​യി​​​​​​രു​​​​​​ത്ത​​​​​​ലു​​​​​​ക​​​​​​ൾ പ്ര​​​​​​കാ​​​​​​രം, വി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​ന​​​​​​ത്തി​​​​​​നു​​​​​​ള്ള ന​​​​​​ട​​​​​​പ​​​​​​ടി​​​​​​ക്ര​​​​​​മ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ ആ​​​​​​രം​​​​​​ഭി​​​​​​ച്ച് പ​​​​​​ത്തു വ​​​​​​ർ​​​​​​ഷ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ പി​​​​​​ന്നി​​​​​​ട്ടി​​​​​​രി​​​​​​ക്കു​​​​​​ന്ന​​​​​​തി​​​​​​നാ​​​​​​ൽ ഇ​​​​​​നി​​​​​​യൊ​​​​​​രു ക​​​​​​ര​​​​​​ടു​​​​​​ വി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​നം​​​​​​കൂ​​​​​​ടി ഉ​​​​​​ണ്ടാ​​​​​​യി​​​​​​രി​​​​​​ക്കാ​​​​​​നു​​​​​​ള്ള സാ​​​​​​ധ്യ​​​​​​ത വി​​​​​​ര​​​​​​ള​​​​​​മാ​​​​​​ണ്, അ​​​​​​ന്തി​​​​​​മ​​​​​​വി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​നം മാ​​​​​​സ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ​​​​​​ക്കു​​​​​​ള്ളി​​​​​​ൽ പ്ര​​​​​​തീ​​​​​​ക്ഷി​​​​​​ക്കാം. അ​​​​​​തേ​​​​​​സ​​​​​​മ​​​​​​യം, കേ​​​​​​ര​​​​​​ള​​​​​​ത്തെ സം​​​​​​ബ​​​​​​ന്ധി​​​​​​ച്ച് ഏ​​​​​​റെ ആ​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ക​​​​​​ക​​​​​​ളും ആ​​​​​​ശ​​​​​​യ​​​​​​ക്കു​​​​​​ഴ​​​​​​പ്പ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളും തു​​​​​​ട​​​​​​രു​​​​​​ന്ന സാ​​​​​​ഹ​​​​​​ച​​​​​​ര്യ​​​​​​മാ​​​​​​ണ് ഇ​​​​​​പ്പോ​​​​​​ൾ നി​​​​​​ല​​​​​​നി​​​​​​ൽ​​​​​​ക്കു​​​​​​ന്ന​​​​​​ത്.

പ​​​​​​രി​​​​​​സ്ഥി​​​​​​തി ദു​​​​​​ർ​​​​​​ബ​​​​​​ല പ്ര​​​​​​ദേ​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളു​​​​​​ടെ പ്ര​​​​​​ഖ്യാ​​​​​​പ​​​​​​ന​​​​​​വു​​​​​​മാ​​​​​​യി ബ​​​​​​ന്ധ​​​​​​പ്പെ​​​​​​ട്ട് 2013 മു​​​​​​ത​​​​​​ലു​​​​​​ള്ള വ​​​​​​ല​​​​​​ത്, ഇ​​​​​​ട​​​​​​ത് സ​​​​​​ർ​​​​​​ക്കാ​​​​​​രു​​​​​​ക​​​​​​ൾ നി​​​​​​ർ​​​​​​ണാ​​​​​​യ​​​​​​ക​​​​​​മാ​​​​​​യ പ​​​​​​ല ഇ​​​​​​ട​​​​​​പെ​​​​​​ട​​​​​​ലു​​​​​​ക​​​​​​ളും ന​​​​​​ട​​​​​​ത്തി​​​​​​യി​​​​​​ട്ടു​​​​​​ള്ള​​​​​​ത് അം​​​​​​ഗീ​​​​​​ക​​​​​​രി​​​​​​ക്കു​​​​​​മ്പോ​​​​​​ഴും ഇ​​​​​എ​​​​​​സ്എ വി​​​​​​ല്ലേ​​​​​​ജു​​​​​​ക​​​​​​ളി​​​​​​ൽ ജീ​​​​​​വി​​​​​​ക്കു​​​​​​ന്ന ജ​​​​​​ന​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളു​​​​​​ടെ ഇ​​​​​​പ്പോ​​​​​​ഴും തു​​​​​​ട​​​​​​രു​​​​​​ന്ന ആ​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ക​​​​​​ക​​​​​​ൾ പ​​​​​​രി​​​​​​ഹ​​​​​​രി​​​​​​ക്കാ​​​​​​നു​​​​​​ള്ള ഉ​​​​​​ത്ത​​​​​​ര​​​​​​വാ​​​​​​ദി​​​​​​ത്വം സം​​​​​​സ്ഥാ​​​​​​ന സ​​​​​​ർ​​​​​​ക്കാ​​​​​​രി​​​​​​നു​​​​​​ണ്ടെ​​​​​​ന്ന് ഓ​​​​​​ർ​​​​​​മി​​​​​​പ്പി​​​​​​ക്കാ​​​​​​തി​​​​​​രി​​​​​​ക്കാ​​​​​​നാ​​​​​​കില്ല.

2018ൽ ​​​​​​സം​​​​​​സ്ഥാ​​​​​​ന സ​​​​​​ർ​​​​​​ക്കാ​​​​​​ർ വി​​​​​​ശ​​​​​​ദ​​​​​​മാ​​​​​​യ പ​​​​​​ഠ​​​​​​ന​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളെത്തു​​​​​​ട​​​​​​ർ​​​​​​ന്ന് ത​​​​​​യാ​​​​​​റാ​​​​​​ക്കി​​​​​​യ പ​​​​​​രി​​​​​​സ്ഥി​​​​​​തി ദു​​​​​​ർ​​​​​​ബ​​​​​​ല പ്ര​​​​​​ദേ​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളു​​​​​​ടെ വി​​​​​​ശ​​​​​​ദാം​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളും ജി​​​​​​യോ കോ​​​​​-ഓർ​​​​​​ഡി​​​​​​നേ​​​​​​റ്റ്‌​​​​​​സ് ഉ​​​​​​ൾ​​​​​​പ്പെ​​​​​​ട്ട മാ​​​​​​പ്പ് ഫ​​​​​​യ​​​​​​ലു​​​​​​ക​​​​​​ളും നി​​​​​​ർ​​​​​​ദേ​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളും മ​​​​​​ന്ത്രി​​​​​​സ​​​​​​ഭാ തീ​​​​​​രു​​​​​​മാ​​​​​​ന​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളും അ​​​​​​ട​​​​​​ങ്ങി​​​​​​യ റി​​​​​​പ്പോ​​​​​​ർ​​​​​​ട്ടും കേ​​​​​​ന്ദ്ര വ​​​​​​നം-പ​​​​​​രി​​​​​​സ്ഥി​​​​​​തി മ​​​​​​ന്ത്രാ​​​​​​ല​​​​​​യ​​​​​​ത്തി​​​​​​ന് സ​​​​​​മ​​​​​​ർ​​​​​​പ്പി​​​​​​ച്ചി​​​​​​രു​​​​​​ന്നു​​​​​​വെ​​​​​​ങ്കി​​​​​​ലും അ​​​​​​തു​​​​​​സം​​​​​​ബ​​​​​​ന്ധി​​​​​​ച്ച ഉ​​​​​​ത്ത​​​​​​ര​​​​​​വു​​​​​​ക​​​​​​ളോ സ്ഥി​​​​​​രീ​​​​​​ക​​​​​​ര​​​​​​ണ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളോ കേ​​​​​​ന്ദ്ര മ​​​​​​ന്ത്രാ​​​​​​ല​​​​​​യ​​​​​​ത്തി​​​​​​ൽ​​​​​​നി​​​​​​ന്ന് ഉ​​​​​​ണ്ടാ​​​​​​യി​​​​​​ട്ടു​​​​​​ള്ള​​​​​​താ​​​​​​യി അ​​​​​​റി​​​​​​വി​​​​​​ല്ല.

പു​​​​​​തി​​​​​​യ ക​​​​​​ര​​​​​​ട് വി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​നം സം​​​​​​ബ​​​​​​ന്ധി​​​​​​ച്ച പ​​​​​​രാ​​​​​​തി​​​​​​ക​​​​​​ളും നി​​​​​​ർ​​​​​​ദേ​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളും സ​​​​​​മ​​​​​​ർ​​​​​​പ്പി​​​​​​ക്കാ​​​​​​ൻ ല​​​​​​ഭി​​​​​​ച്ച അ​​​​​​റു​​​​​​പ​​​​​​ത് ദി​​​​​​വ​​​​​​സ കാ​​​​​​ല​​​​​​യ​​​​​​ള​​​​​​വി​​​​​​നു​​​​​​ള്ളി​​​​​​ൽ സ​​​​​​ർ​​​​​​ക്കാ​​​​​​രി​​​​​ന്‍റെ ഭാ​​​​​​ഗ​​​​​​ത്തു​​​​​​നി​​​​​​ന്ന് വ്യ​​​​​​ക്ത​​​​​​മാ​​​​​​യ മാ​​​​​​ർ​​​​​​ഗ​​​​​​നി​​​​​​ർ​​​​​​ദേ​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളോ വി​​​​​​ശ​​​​​​ദീ​​​​​​ക​​​​​​ര​​​​​​ണ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളോ പ്ര​​​​​​ദേ​​​​​​ശ​​​​​​വാ​​​​​​സി​​​​​​ക​​​​​​ൾ​​​​​​ക്കും ത​​​​​​ദ്ദേ​​​​​​ശ സ്വ​​​​​​യം​​​​​​ഭ​​​​​​ര​​​​​​ണ സ്ഥാ​​​​​​പ​​​​​​ന​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ​​​​​​ക്കും ല​​​​​​ഭി​​​​​​ച്ചി​​​​​​രു​​​​​​ന്നി​​​​​​ല്ല. ശ​​​​​​രി​​​​​​യാ​​​​​​യ വി​​​​​​ധ​​​​​​ത്തി​​​​​​ൽ കേ​​​​​​ന്ദ്ര​​​​​​മ​​​​​​ന്ത്രാ​​​​​​ല​​​​​​യ​​​​​​ത്തി​​​​​​നു മു​​​​​​ന്നി​​​​​​ൽ അ​​​​​​ഭി​​​​​​പ്രാ​​​​​​യ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ സ​​​​​​മ​​​​​​ർ​​​​​​പ്പി​​​​​​ക്കാ​​​​​​നു​​​​​​ള്ള ജ​​​​​​ന​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളു​​​​​​ടെ അ​​​​​​വ​​​​​​സ​​​​​​രം ന​​​​​​ഷ്ട​​​​​​പ്പെ​​​​​​ടു​​​​​​ത്തു​​​​​​ക​​​​​​യാ​​​​​​ണ് സം​​​​​​സ്ഥാ​​​​​​ന സ​​​​​​ർ​​​​​​ക്കാ​​​​​​ർ ചെ​​​​​​യ്തി​​​​​​ട്ടു​​​​​​ള്ള​​​​​​ത്. സ​​​​​​ർ​​​​​​ക്കാ​​​​​​ർ ത​​​​​​ല​​​​​​ത്തി​​​​​​ലു​​​​​​ള്ള ഏ​​​​​​കോ​​​​​​പ​​​​​​ന​​​​​​മി​​​​​​ല്ലാ​​​​​​യ്മ​​​​​​യും അ​​​​​​ലം​​​​​​ഭാ​​​​​​വ​​​​​​വും ഗു​​​​​​രു​​​​​​ത​​​​​​ര​​​​​​മാ​​​​​​യ വീ​​​​​​ഴ്ച​​​​​​ത​​​​​​ന്നെ​​​​​​യാ​​​​​​ണ്.

സം​​​​​​സ്ഥാ​​​​​​ന സ​​​​​​ർ​​​​​​ക്കാ​​​​​​ർ 2018ൽ ​​​​​​സ​​​​​​മ​​​​​​ർ​​​​​​പ്പി​​​​​​ച്ചി​​​​​​ട്ടു​​​​​​ള്ള പ്രൊപ്പോ​​​​​​സ​​​​​​ലു​​​​​​ക​​​​​​ൾ കേ​​​​​​ന്ദ്ര വ​​​​​​നം-പ​​​​​​രി​​​​​​സ്ഥി​​​​​​തി മ​​​​​​ന്ത്രാ​​​​​​ല​​​​​​യം അം​​​​​​ഗീ​​​​​​ക​​​​​​രി​​​​​​ക്കാ​​​​​​ത്തപ​​​​​​ക്ഷം 2013-14 കാ​​​​​​ല​​​​​​യ​​​​​​ള​​​​​​വി​​​​​​ൽ ത​​​​​​യാ​​​​​​റാ​​​​​​ക്ക​​​​​​പ്പെ​​​​​​ട്ട ഉ​​​​​​മ്മ​​​​​​ൻ വി. ​​​​​​ഉ​​​​​​മ്മ​​​​​​ൻ ക​​​​​​മ്മി​​​​​​റ്റി റി​​​​​​പ്പോ​​​​​​ർ​​​​​​ട്ട് പ്ര​​​​​​കാ​​​​​​ര​​​​​​മു​​​​​​ള്ള ഇ​​​​​എ​​​​​​സ്എ ​വി​​​​​​ല്ലേ​​​​​​ജ് ഭൂ​​​​​​പ്ര​​​​​​ദേ​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ അ​​​​​​ന്തി​​​​​​മവി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​ന​​​​​​ത്തി​​​​​​ൽ ഉ​​​​​​ൾ​​​​​​പ്പെ​​​​​​ട്ടാ​​​​​​ൽ, 2018ൽ ​​​​​​കേ​​​​​​ര​​​​​​ള​​​​​​സ​​​​​​ർ​​​​​​ക്കാ​​​​​​ർ സ​​​​​​മ​​​​​​ർ​​​​​​പ്പി​​​​​​ച്ച പ്രൊപ്പോ​​​​​​സ​​​​​​ലി​​​​​​ൽ ഒ​​​​​​ഴി​​​​​​വാ​​​​​​ക്ക​​​​​​പ്പെ​​​​​​ട്ട ജ​​​​​​ന​​​​​​വാ​​​​​​സ മേ​​​​​​ഖ​​​​​​ല​​​​​​ക​​​​​​ളും ഇ​​​​​എ​​​​​​സ്എ ​ആ​​​​​​യി​​​​​​മാ​​​​​​റും. അ​​​​​​ത് അ​​​​​​നേ​​​​​​കം പൗ​​​​​​ര​​​​​​ന്മാ​​​​​​രു​​​​​​ടെ മൗ​​​​​​ലി​​​​​​കാ​​​​​​വ​​​​​​കാ​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ​​​​​​ക്കു മേ​​​​​​ലു​​​​​​ള്ള ക​​​​​​ട​​​​​​ന്നു​​​​​​ക​​​​​​യ​​​​​​റ്റ​​​​​​ത്തി​​​​​​നും ജ​​​​​​ന​​​​​​വാ​​​​​​സ മേ​​​​​​ഖ​​​​​​ല​​​​​​ക​​​​​​ളി​​​​​​ലെ വി​​​​​​ക​​​​​​സ​​​​​​നമു​​​​​​ര​​​​​​ടി​​​​​​പ്പി​​​​​​നും വ​​​​​​ഴി​​​​​​യൊ​​​​​​രു​​​​​​ക്കും.

സം​​​​​​ക്ഷി​​​​​​പ്ത ച​​​​​​രി​​​​​​ത്രം

2012-2013ൽ ​​​​​​ഗാ​​​​​​ഡ്ഗി​​​​​​ൽ റി​​​​​​പ്പോ​​​​​​ർ​​​​​​ട്ട് ച​​​​​​ർ​​​​​​ച്ച​​​​​​ചെ​​​​​​യ്യ​​​​​​പ്പെ​​​​​​ട്ടു തു​​​​​​ട​​​​​​ങ്ങി​​​​​​യ​​​​​​പ്പോ​​​​​​ൾ മു​​​​​​ത​​​​​​ലാ​​​​​​ണ് പ​​​​​​ശ്ചി​​​​​​മ​​​​​​ഘ​​​​​​ട്ട മ​​​​​​ല​​​​​​യോ​​​​​​ര മേ​​​​​​ഖ​​​​​​ല​​​​​​ക​​​​​​ൾ പ​​​​​​രി​​​​​​സ്ഥി​​​​​​തിദു​​​​​​ർ​​​​​​ബ​​​​​​ല പ്ര​​​​​​ദേ​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ എ​​​​​​ന്ന നി​​​​​​ല​​​​​​യി​​​​​​ൽ വ​​​​​​ലി​​​​​​യ പ്ര​​​​​​തി​​​​​​സ​​​​​​സ​​​​​​ന്ധി​​​​​​ക​​​​​​ൾ ഭാ​​​​​​വി​​​​​​യി​​​​​​ൽ അ​​​​​​ഭി​​​​​​മു​​​​​​ഖീ​​​​​​ക​​​​​​രി​​​​​​ക്കേ​​​​​​ണ്ടി​​​​​​വ​​​​​​രു​​​​​​മെ​​​​​​ന്ന ആ​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ക പ​​​​​​ശ്ചി​​​​​​മ​​​​​​ഘ​​​​​​ട്ട​​​​​​ത്തി​​​​​​ന്‍റെ ഭാ​​​​​​ഗ​​​​​​മാ​​​​​​യ കേ​​​​​​ര​​​​​​ള​​​​​​ത്തി​​​​​​ലെ ജി​​​​​​ല്ല​​​​​​ക​​​​​​ളി​​​​​​ൽ അ​​​​​​ധി​​​​​​വ​​​​​​സി​​​​​​ക്കു​​​​​​ന്ന​​​​​​വ​​​​​​ർ​​​​​​ക്ക് രൂ​​​​​​പ​​​​​​പ്പെ​​​​​​ട്ടുതു​​​​​​ട​​​​​​ങ്ങി​​​​​​യ​​​​​​ത്.

ആ​​​​​​ദ്യം പ്ര​​​​​​ഫ. മാ​​​​​​ധ​​​​​​വ് ഗാ​​​​​​ഡ്ഗി​​​​​​ൽ അ​​​​​​ധ്യ​​​​​​ക്ഷ​​​​​​നാ​​​​​​യ ഗാ​​​​​​ഡ്ഗി​​​​​​ൽ ക​​​​​​മ്മി​​​​​​റ്റി​​​​​​യും പി​​​​​​ന്നീ​​​​​​ട്, ഡോ. ​​​​​​കൃ​​​​​​ഷ്ണ​​​​​​സ്വാ​​​​​​മി ക​​​​​​സ്തൂ​​​​​​രി​​​​​​രം​​​​​​ഗ​​​​​​ൻ അ​​​​​​ധ്യ​​​​​​ക്ഷ​​​​​​നാ​​​​​​യ ഹൈ​​​​​​ലെ​​​​​​വ​​​​​​ൽ വ​​​​​​ർ​​​​​​ക്കിം​​​​​​ഗ് ഗ്രൂ​​​​​​പ്പും തു​​​​​​ട​​​​​​ർ​​​​​​ന്ന്, ഹൈ​​​​​​ലെ​​​​​​വ​​​​​​ൽ വ​​​​​​ർ​​​​​​ക്കിം​​​​​ഗ് ഗ്രൂ​​​​​​പ്പി​​​​​​ന്‍റെ റി​​​​​​പ്പോ​​​​​​ർ​​​​​​ട്ട് പ​​​​​​ഠി​​​​​​ച്ച് കേ​​​​​​ര​​​​​​ള​​​​​​ത്തി​​​​​​ന്‍റെ പ​​​​​​ശ്ചാ​​​​​​ത്ത​​​​​​ല​​​​​​ത്തി​​​​​​ൽ നി​​​​​​ർ​​​​​​ദേ​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ സ​​​​​​മ​​​​​​ർ​​​​​​പ്പി​​​​​​ക്കാ​​​​​​ൻ കേ​​​​​​ര​​​​​​ള ബ​​​​​​യോ​​​​​​ഡൈ​​​​​​വേ​​​​​​ഴ്‌​​​​​​സി​​​​​​റ്റി ബോ​​​​​​ർ​​​​​​ഡ് ചെ​​​​​​യ​​​​​​ർ​​​​​​മാ​​​​​​ൻ ആ​​​​​​യി​​​​​​രു​​​​​​ന്ന ഡോ. ​​​​​​ഉ​​​​​​മ്മ​​​​​​ൻ വി. ​​​​​​ഉ​​​​​​മ്മ​​​​​​ൻ ക​​​​​​ൺ​​​​​​വീ​​​​​​ന​​​​​​റാ​​​​​​യ മൂ​​​​​​ന്നം​​​​​​ഗ എ​​​​​​ക്സ്പേ​​​​​​ർ​​​​​​ട്ട് ക​​​​​​മ്മി​​​​​​റ്റി​​​​​​യും നി​​​​​​യോ​​​​​​ഗി​​​​​​ക്ക​​​​​​പ്പെ​​​​​​ട്ടി​​​​​​രു​​​​​​ന്നു. ഉ​​​​​​മ്മ​​​​​​ൻ വി. ​​​​​​ഉ​​​​​​മ്മ​​​​​​ൻ ക​​​​​​മ്മി​​​​​​റ്റി റി​​​​​​പ്പോ​​​​​​ർ​​​​​​ട്ടാ​​​​​​ണ് ഈ ​​​​​​വി​​​​​​ഷ​​​​​​യ​​​​​​ത്തി​​​​​​ലെ കേ​​​​​​ര​​​​​​ള​​​​​​ സ​​​​​​ർ​​​​​​ക്കാ​​​​​​ർ നി​​​​​​ല​​​​​​പാ​​​​​​ടു​​​​​​ക​​​​​​ൾ​​​​​​ക്കും കേ​​​​​​ന്ദ്ര മ​​​​​​ന്ത്രാ​​​​​​ല​​​​​​യ​​​​​​ത്തി​​​​​​ന്‍റെ ക​​​​​​ര​​​​​​ട് വി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​ന​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ​​​​​​ക്കും ആ​​​​​​ധാ​​​​​​രം.

123 വി​​​​​​ല്ലേ​​​​​​ജു​​​​​​ക​​​​​​ളി​​​​​​ൽ പ്ര​​​​​​ത്യേ​​​​​​കം ക​​​​​​മ്മി​​​​​​റ്റി​​​​​​ക​​​​​​ൾ രൂ​​​​​​പീ​​​​​​ക​​​​​​രി​​​​​​ച്ചു പ​​​​​​ഠ​​​​​​നം ന​​​​​​ട​​​​​​ത്തി​​​​​​യ ഉ​​​​​​മ്മ​​​​​​ൻ വി. ​​​​​​ഉ​​​​​​മ്മ​​​​​​ൻ ക​​​​​​മ്മി​​​​​​റ്റി 123 വി​​​​​​ല്ലേ​​​​​​ജു​​​​​​ക​​​​​​ളി​​​​​​ലെ 9,993.70 ച​​​​​​തു​​​​​​ര​​​​​​ശ്ര കി​​​​​​ലോ​​​​​​മീ​​​​​​റ്റ​​​​​​ർ പ​​​​​​രി​​​​​​സ്ഥി​​​​​​തിലോ​​​​​​ല പ്ര​​​​​​ദേ​​​​​​ശ​​​​​​മാ​​​​​​യി പ​​​​​​രി​​​​​​മി​​​​​​ത​​​​​​പ്പെ​​​​​​ടു​​​​​​ത്തി പു​​​​​​ന​​​​​​ർ​​​​​​നി​​​​​​ർ​​​​​​ണ​​​​​​യി​​​​​​ച്ചു. അ​​​​​​തി​​​​​​ൽ 886.70 ച​​​​​​തു​​​​​​ര​​​​​​ശ്ര കി​​​​​​ലോ​​​​​​മീ​​​​​​റ്റ​​​​​​ർ വ​​​​​​നേ​​​​​​ത​​​​​​ര പ്ര​​​​​​ദേ​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളും ബാ​​​​​​ക്കി 9,107 ച​​​​​​തു​​​​​​ര​​​​​​ശ്ര കി​​​​​​ലോ​​​​​​മീ​​​​​​റ്റ​​​​​​ർ റി​​​​​​സ​​​​​​ർ​​​​​​വ് വ​​​​​​ന​​​​​​മേ​​​​​​ഖ​​​​​​ല​​​​​​യു​​​​​മാ​​​​​​യി നി​​​​​​ശ്ച​​​​​​യി​​​​​​ച്ച​​​​​​ത് ഉ​​​​​​മ്മ​​​​​​ൻ വി. ​​​​​​ഉ​​​​​​മ്മ​​​​​​ൻ ക​​​​​​മ്മി​​​​​​റ്റി റി​​​​​​പ്പോ​​​​​​ർ​​​​​​ട്ടി​​​​​​ൽ സം​​​​​​ഭ​​​​​​വി​​​​​​ച്ച പി​​​​​​ഴ​​​​​​വാ​​​​​​ണെ​​​​​​ന്ന് വി​​​​​​ല​​​​​​യി​​​​​​രു​​​​​​ത്ത​​​​​​പ്പെ​​​​​​ടു​​​​​​ന്നു. തു​​​​​​ട​​​​​​ർ​​​​​​ന്ന്, കേ​​​​​​ന്ദ്ര വ​​​​​​നം-പ​​​​​​രി​​​​​​സ്ഥി​​​​​​തി മ​​​​​​ന്ത്രാ​​​​​​ല​​​​​​യ​​​​​​ത്തി​​​​​​ന്‍റെ ആ​​​​​​ദ്യ ഇ​​​​​എ​​​​​​സ്എ ​ക​​​​​​ര​​​​​​ട് വി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​നം 2014ൽ ​​​​​​പ്ര​​​​​​സി​​​​​​ദ്ധീ​​​​​​ക​​​​​​രി​​​​​​ച്ച​​​​​​പ്പോ​​​​​​ൾ അ​​​​​​തി​​​​​​ൽ ഉ​​​​​​ൾ​​​​​​പ്പെ​​​​​​ടു​​​​​​ത്ത​​​​​​പ്പെ​​​​​​ട്ടി​​​​​​രു​​​​​​ന്ന ഇ​​​​​എ​​​​​​സ്എ ​പ്ര​​​​​​ദേ​​​​​​ശം ഉ​​​​​​മ്മ​​​​​​ൻ വി. ​​​​​​ഉ​​​​​​മ്മ​​​​​​ൻ ക​​​​​​മ്മി​​​​​​റ്റി നി​​​​​​ർ​​​​​​ദേ​​​​​​ശ​​​​​​പ്ര​​​​​​കാ​​​​​​ര​​​​​​മു​​​​​​ള്ള 9,993.7 ച​​​​​​തു​​​​​​ര​​​​​​ശ്ര കി​​​​​​ലോ​​​​​​മീ​​​​​​റ്റ​​​​​​ർ ആ​​​​​​യി​​​​​​രു​​​​​​ന്നു. പി​​​​​​ന്നീ​​​​​​ട്, 2015, 2017, 2018, 2022, 2024 വ​​​​​​ർ​​​​​​ഷ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളി​​​​​​ലാ​​​​​​യി കേ​​​​​​ന്ദ്ര വ​​​​​​നം-പ​​​​​​രി​​​​​​സ്ഥി​​​​​​തി മ​​​​​​ന്ത്രാ​​​​​​ല​​​​​​യം അ​​​​​​ഞ്ച് ക​​​​​​ര​​​​​​ട് വി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​ന​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾകൂ​​​​​​ടി പ്ര​​​​​​സി​​​​​​ദ്ധീ​​​​​​ക​​​​​​രി​​​​​​ച്ചു. അ​​​​​​വ​​​​​​യി​​​​​​ലും കേ​​​​​​ര​​​​​​ള​​​​​​ത്തി​​​​​​ന്‍റെ പ​​​​​​രി​​​​​​സ്ഥി​​​​​​തി ദു​​​​​​ർ​​​​​​ബ​​​​​​ല പ്ര​​​​​​ദേ​​​​​​ശ​​​​​​മാ​​​​​​യി പ​​​​​​റ​​​​​​ഞ്ഞി​​​​​​രി​​​​​​ക്കു​​​​​​ന്ന​​​​​​ത് 9,993.70 ച​​​​​​തു​​​​​​ര​​​​​​ശ്ര കി​​​​​​ലോ​​​​​​മീ​​​​​​റ്റ​​​​​​ർ ത​​​​​​ന്നെ​​​​​​യാ​​​​​​ണ്.


ഇ​​​​​​തി​​​​​​ൽ ആ​​​​​​റാ​​​​​​മ​​​​​​ത്തേ​​​​​​തും അ​​​​​​വ​​​​​​സാ​​​​​​ന​​​​​​ത്തേ​​​​​​തു​​​​​​മാ​​​​​​യ 2024 ജൂ​​​​​​ലൈ 31ന് ​​​​​​പ്ര​​​​​​സി​​​​​​ദ്ധീ​​​​​​ക​​​​​​രി​​​​​​ച്ച ക​​​​​​ര​​​​​​ട് വി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​ന​​​​​​ത്തി​​​​​​ൽ മാ​​​​​​ത്ര​​​​​​മാ​​​​​​ണ് കേ​​​​​​ര​​​​​​ള​​​​​​ത്തി​​​​​​ന്‍റെ ഇ​​​​​എ​​​​​​സ്എ ​വി​​​​​​ല്ലേ​​​​​​ജു​​​​​​ക​​​​​​ളു​​​​​​ടെ വി​​​​​​ശ​​​​​​ദാം​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ ഉ​​​​​​ള്ള​​​​​​ത്. ബാ​​​​​​ക്കി അ​​​​​​ഞ്ച് വി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​ന​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളി​​​​​​ലും ഉ​​​​​​മ്മ​​​​​​ൻ വി. ​​​​​​ഉ​​​​​​മ്മ​​​​​​ൻ റി​​​​​​പ്പോ​​​​​​ർ​​​​​​ട്ടി​​​​​​ന്‍റെ അ​​​​​​ടി​​​​​​സ്ഥാ​​​​​​ന​​​​​​ത്തി​​​​​​ൽ കേ​​​​​​ര​​​​​​ളം സ​​​​​​മ​​​​​​ർ​​​​​​പ്പി​​​​​​ച്ചി​​​​​​രി​​​​​​ക്കു​​​​​​ന്ന ഭേ​​​​​​ദ​​​​​​ഗ​​​​​​തി​​​​​​ക​​​​​​ൾ പൂ​​​​​​ർ​​​​​​ണ​​​​​​മാ​​​​​​യി അം​​​​​​ഗീ​​​​​​ക​​​​​​രി​​​​​​ച്ചി​​​​​​രി​​​​​​ക്കു​​​​​​ന്ന​​​​​​തി​​​​​​നാ​​​​​​ൽ കേ​​​​​​ര​​​​​​ള​​​​​​ത്തെ ക​​​​​​ര​​​​​​ട് വി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​ന​​​​​​ത്തി​​​​​​ൽ ഒ​​​​​​ഴി​​​​​​വാ​​​​​​ക്കി​​​​​​യി​​​​​​രി​​​​​​ക്കു​​​​​​ന്നു എ​​​​​​ന്ന വി​​​​​​ശ​​​​​​ദീ​​​​​​ക​​​​​​ര​​​​​​ണ​​​​​​മാ​​​​​​ണു​​​​​​ള്ള​​​​​​ത്.

കേ​​​​​​ര​​​​​​ള​​​​​​ത്തി​​​​​​ന്‍റെ ഇ​​​​​​എ​​​​​​സ്എ ​പ്ര​​​​​​ദേ​​​​​​ശ​​​​​​ത്തി​​​​​​ന്‍റെ ഉ​​​​​​മ്മ​​​​​​ൻ ക​​​​​​മ്മി​​​​​​റ്റി റി​​​​​​പ്പോ​​​​​​ർ​​​​​​ട്ടി​​​​​​ലെ പ​​​​​​രാ​​​​​​മ​​​​​​ർ​​​​​​ശ പ്ര​​​​​​കാ​​​​​​ര​​​​​​മു​​​​​​ള്ള ആ​​​​​​കെ അ​​​​​​ള​​​​​​വ് ആ​​​​​​രം​​​​​​ഭ​​​​​​ത്തി​​​​​​ൽ സൂ​​​​​​ചി​​​​​​പ്പി​​​​​​ച്ചി​​​​​​ട്ടു​​​​​​ണ്ടെ​​​​​​ങ്കി​​​​​​ലും തു​​​​​​ട​​​​​​ർ​​​​​​ന്നു​​​​​​ള്ള ഭാ​​​​​​ഗ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളി​​​​​​ൽ, സം​​​​​​സ്ഥാ​​​​​​ന​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളു​​​​​​ടെ പ​​​​​​ട്ടി​​​​​​ക​​​​​​യി​​​​​​ൽ ഉ​​​​​​ൾ​​​​​​പ്പെ​​​​​​ടെ കേ​​​​​​ര​​​​​​ള​​​​​​ത്തെ​​​​​​ക്കു​​​​​​റി​​​​​​ച്ചു​​​​​​ള്ള പ​​​​​​രാ​​​​​​മ​​​​​​ർ​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളി​​​​​​ല്ല. വി​​​​​​ശ​​​​​​ദാം​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ കേ​​​​​​ര​​​​​​ള ബ​​​​​​യോ​​​​​​ഡൈ​​​​​​വേ​​​​​​ഴ്‌​​​​​​സി​​​​​​റ്റി ബോ​​​​​​ർ​​​​​​ഡി​​​​​​ന്‍റെ വെ​​​​​​ബ്‌​​​​​​സൈ​​​​​​റ്റി​​​​​​ൽ ല​​​​​​ഭ്യ​​​​​​മാ​​​​​​ണ് എ​​​​​​ന്ന സൂ​​​​​​ച​​​​​​ന​​​​​​ മാ​​​​​​ത്രം ആ​​​​​​ദ്യ അ​​​​​​ഞ്ച് ക​​​​​​ര​​​​​​ട് വി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​ന​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളി​​​​​​ലും ആ​​​​​​ദ്യ​​​​​​ഭാ​​​​​​ഗ​​​​​​ത്ത് കാ​​​​​​ണാം.

സം​​​​​​സ്ഥാ​​​​​​ന സ​​​​​​ർ​​​​​​ക്കാ​​​​​​രി​​​​​​ന്‍റെ 2018ലെ ​​​​​പ്രൊപ്പോ​​​​​​സ​​​​​​ലു​​​​​​ക​​​​​​ൾ

ഉ​മ്മ​ൻ വി. ​ഉ​മ്മ​ൻ ക​മ്മി​റ്റി റി​പ്പോ​ർ​ട്ട് ത​യാ​റാ​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യും ആ​ദ്യ ക​ര​ട് വി​ജ്ഞാ​പ​നം പ്ര​സി​ദ്ധ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യും ചെ​യ്ത് നാ​ലു വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു ശേ​ഷം 2018ലാ​ണ് ജി​യോ കോ​ർ​ഡി​നേ​റ്റു​ക​ൾ ഉ​ൾ​പ്പെ​ട്ട മാ​പ്പ് ഫ​യ​ലു​ക​ളും ഇ​എ​സ്എ വി​ശ​ദാം​ശ​ങ്ങ​ളും വ്യ​ക്ത​മാ​യ പ്രൊ​പ്പോ​സ​ലു​ക​ളും സം​സ്ഥാ​ന സ​ർ​ക്കാ​ർ കേ​ന്ദ്ര വ​നം-​പ​രി​സ്ഥി​തി മ​ന്ത്രാ​ല​യ​ത്തി​ന് സ​മ​ർ​പ്പി​ക്കു​ന്ന​ത് (No.271/A2/20 17/Envt.). അ​തി​നു മു​മ്പ് 2018 ഏ​പ്രി​ൽ 18ന് ​ഡ​ൽ​ഹി​യി​ൽ ന​ട​ന്ന ഇ​എ​സ്എ ച​ർ​ച്ച​യി​ൽ കേ​ര​ള​ത്തി​ന്‍റെ പ്ര​തി​നി​ധി​ക​ൾ പ​ങ്കെ​ടു​ക്കു​ക​യും പു​തി​യ പ​ഠ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ വെ​ളി​ച്ച​ത്തി​ൽ ചി​ല ഭേ​ദ​ഗ​തി​ക​ൾ ഉ​ണ്ടെ​ന്നും മ​ന്ത്രി​സ​ഭ​യു​ടെ അ​നു​മ​തി ല​ഭി​ച്ച​തി​നു ശേ​ഷം കേ​ന്ദ്ര മ​ന്ത്രാ​ല​യ​ത്തി​ന് സ​മ​ർ​പ്പി​ക്കു​മെ​ന്നും അ​റി​യി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തി​രു​ന്നു. തു​ട​ർ​ന്ന് 2018 ജൂ​ൺ 16നാ​ണ് വി​ശ​ദ​മാ​യ റി​പ്പോ​ർ​ട്ട് സ​മ​ർ​പ്പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​ത്. തു​ട​ർ​ന്ന് 2019 ഫെ​ബ്രു​വ​രി​യി​ൽ ഡ​ൽ​ഹി​യി​ൽ ന​ട​ന്ന ഇ​എ​സ്എ മീ​റ്റി​ങ്ങി​ൽ കേ​ര​ള​ത്തി​ൽ​നി​ന്നു​ള്ള പ്ര​തി​നി​ധി​ക​ൾ പ​ങ്കെ​ടു​ക്കു​ക​യും കേ​ര​ളം സ​മ​ർ​പ്പി​ച്ച നി​ർ​ദേ​ശ​ങ്ങ​ൾ ച​ർ​ച്ച ചെ​യ്യു​ക​യും ചെ​യ്തി​രു​ന്നു.

2018 ജൂ​​​​​​ണി​​​​​​ൽ കേ​​​​​​ര​​​​​​ളം സ​​​​​​മ​​​​​​ർ​​​​​​പ്പി​​​​​​ച്ച റി​​​​​​പ്പോ​​​​​​ർ​​​​​​ട്ട് പ്ര​​​​​​കാ​​​​​​രം, ഉ​​​​​​മ്മ​​​​​​ൻ വി. ​​​​​​ഉ​​​​​​മ്മ​​​​​​ൻ ക​​​​​​മ്മി​​​​​​റ്റി നി​​​​​​ശ്ച​​​​​​യി​​​​​​ച്ച ഇ​​​​​എ​​​​​​സ്എ ​പ്ര​​​​​​ദേ​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളു​​​​​​ടെ വി​​​​​​സ്തൃ​​​​​​തി​​​​​​യി​​​​​​ൽ കാ​​​​​​ര്യ​​​​​​മാ​​​​​​യ വ്യ​​​​​​ത്യാ​​​​​​സ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ വ​​​​​​രു​​​​​​ത്തി, 8,656.46 ച​​​​​​തു​​​​​​ര​​​​​​ശ്ര കി​​​​​​ലോ​​​​​​മീ​​​​​​റ്റ​​​​​​ർ ഇ​​​​​എ​​​​​​സ്എ​​​​​​യാ​​​​​​ണ് നി​​​​​​ശ്ച​​​​​​യി​​​​​​ച്ചി​​​​​​രു​​​​​​ന്ന​​​​​​ത്. ഇ​​​​​എ​​​​​​സ്എ ​വി​​​​​​ല്ലേ​​​​​​ജു​​​​​​ക​​​​​​ൾ 123ൽനി​​​​​​ന്ന് 92 ആ​​​​​​യി ചു​​​​​​രു​​​​​​ക്കു​​​​​​ക​​​​​​യു​​​​​​മു​​​​​​ണ്ടാ​​​​​​യി (എ​​​​​​ങ്കി​​​​​​ലും 123 വി​​​​​​ല്ലേ​​​​​​ജു​​​​​​ക​​​​​​ളു​​​​​​ടെ​​​​​​യും വി​​​​​​ശ​​​​​​ദാം​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ റി​​​​​​പ്പോ​​​​​​ർ​​​​​​ട്ടി​​​​​​ൽ ഉ​​​​​​ൾ​​​​​​പ്പെ​​​​​​ടു​​​​​​ത്ത​​​​​​പ്പെ​​​​​​ട്ടി​​​​​​രു​​​​​​ന്നു). ഇ​​​​​​ക്കാ​​​​​​ര്യ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ 2019ൽ ​​​​​ത​​​​​​ന്നെ കേ​​​​​​ന്ദ്ര മീ​​​​​​റ്റി​​​​​​ങ്ങി​​​​​​ൽ ച​​​​​​ർ​​​​​​ച്ച ചെ​​​​​​യ്യ​​​​​​പ്പെ​​​​​​ട്ടി​​​​​​ട്ടും 2022ൽ ​​​​​​പ്ര​​​​​​സി​​​​​​ദ്ധീ​​​​​​ക​​​​​​രി​​​​​​ച്ച അ​​​​​​ഞ്ചാം ക​​​​​​ര​​​​​​ട് വി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​ന​​​​​​ത്തി​​​​​​ലും കേ​​​​​​ര​​​​​​ള​​​​​​ത്തി​​​​​​ന്‍റെ ഇ​​​​​എ​​​​​​സ്എ ​വി​​​​​​ല്ലേ​​​​​​ജ് വി​​​​​​ശ​​​​​​ദാം​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ ഉ​​​​​​ൾ​​​​​​പ്പെ​​​​​​ടു​​​​​​ത്ത​​​​​​പ്പെ​​​​​​ട്ടി​​​​​​ല്ല എ​​​​​​ന്നു​​​​​​ള്ള​​​​​​ത് ഗൗ​​​​​​ര​​​​​​വ​​​​​​മാ​​​​​​യി കാ​​​​​​ണേ​​​​​​ണ്ട​​​​​​തു​​​​​​ണ്ട്.

ആ​​​​​​റാം ക​​​​​​ര​​​​​​ട് വി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​നം

2024 ജൂ​​​​​​ലൈ 31ന് ​​​​​​പ്ര​​​​​​സി​​​​​​ദ്ധീ​​​​​​ക​​​​​​രി​​​​​​ക്ക​​​​​​പ്പെ​​​​​​ട്ട ക​​​​​​ര​​​​​​ട് വി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​ന​​​​​​ത്തി​​​​​​ൽ ആ​​​​​​ദ്യ​​​​​​മാ​​​​​​യി കേ​​​​​​ര​​​​​​ള​​​​​​ത്തി​​​​​​ന്‍റെ ഇ​​​​​എ​​​​​​സ്എ ​വി​​​​​​ല്ലേ​​​​​​ജ് വി​​​​​​ശ​​​​​​ദാം​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ ഉ​​​​​​ൾ​​​​​​പ്പെ​​​​​​ടു​​​​​​ത്ത​​​​​​പ്പെ​​​​​​ട്ട​​​​​​പ്പോ​​​​​​ൾ അ​​​​​​തി​​​​​​ലെ വി​​​​​​ല്ലേ​​​​​​ജു​​​​​​ക​​​​​​ളു​​​​​​ടെ എ​​​​​​ണ്ണം 131 ആ​​​​​​ണ് (123 + 8 Bifurcated villages). 2018ൽ ​​​​​കേ​​​​​​ര​​​​​​ളം സ​​​​​​മ​​​​​​ർ​​​​​​പ്പി​​​​​​ച്ച റി​​​​​​പ്പോ​​​​​​ർ​​​​​​ട്ടി​​​​​​ലെ നി​​​​​​ർ​​​​​​ദേ​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ ച​​​​​​ർ​​​​​​ച്ച​​​​​​യി​​​​​​ൽ പ​​​​​​രി​​​​​​ഗ​​​​​​ണി​​​​​​ച്ചെ​​​​​​ങ്കി​​​​​​ലും ക​​​​​​ര​​​​​​ട് വി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​ന​​​​​​ത്തി​​​​​​ൽ വ​​​​​​ന്നി​​​​​​ട്ടി​​​​​​ല്ല എ​​​​​​ന്നു​​​​​​ള്ള​​​​​​താ​​​​​​ണ് ഇ​​​​​​പ്പോ​​​​​​ഴു​​​​​​ള്ള പ്ര​​​​​​ധാ​​​​​​ന ആ​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ക​​​​​​ക​​​​​​ൾ​​​​​​ക്ക് അ​​​​​​ടി​​​​​​സ്ഥാ​​​​​​നം. സം​​​​​​സ്ഥാ​​​​​​ന സ​​​​​​ർ​​​​​​ക്കാ​​​​​​ർ 2018ൽ ​​​​​​പ്രൊപ്പോ​​​​​​സ​​​​​​ലു​​​​​​ക​​​​​​ൾ സ​​​​​​മ​​​​​​ർ​​​​​​പ്പി​​​​​​ച്ചി​​​​​​ട്ടും ക​​​​​​ര​​​​​​ട് വി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​ന​​​​​​ത്തി​​​​​​ൽ അ​​​​​​ത് ഉ​​​​​​ൾ​​​​​​പ്പെ​​​​​​ടാ​​​​​​ത്ത​​​​​​ത് സ​​​​​​ർ​​​​​​ക്കാ​​​​​​രി​​​​​​ന്‍റെ അ​​​​​​വ​​​​​​കാ​​​​​​ശ​​​​​​വാ​​​​​​ദ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളു​​​​​​ടെ വി​​​​​​ശ്വാ​​​​​​സ്യ​​​​​​ത ചോ​​​​​​ദ്യം ചെ​​​​​​യ്യ​​​​​​പ്പെ​​​​​​ടാ​​​​​​നി​​​​​​ട​​​​​​യാ​​​​​​ക്കി.

കേ​​​​​​ര​​​​​​ള​​​​​​മൊ​​​​​​ഴി​​​​​​കെ​​​​​​യു​​​​​​ള്ള മ​​​​​​റ്റെ​​​​​​ല്ലാ സം​​​​​​സ്ഥാ​​​​​​ന​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളു​​​​​​ടെ​​​​​​യും ഇ​​​​​എ​​​​​​സ്എ ​വി​​​​​​ല്ലേ​​​​​​ജു​​​​​​ക​​​​​​ളു​​​​​​ടെ വി​​​​​​ശ​​​​​​ദാം​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ ക​​​​​​സ്തൂ​​​​​​രി രം​​​​​​ഗ​​​​​​ൻ റി​​​​​​പ്പോ​​​​​​ർ​​​​​​ട്ട് പ്ര​​​​​​കാ​​​​​​ര​​​​​​മു​​​​​​ള്ള​​​​​​വ​​​​​​യാ​​​​​​ണ്. എ​​​​​​ന്നാ​​​​​​ൽ, 2013ലെ ​​​​​​ഒ​​​​​​ന്നാം ക​​​​​​ര​​​​​​ട് വി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​ന​​​​​​പ്ര​​​​​​കാ​​​​​​രം, കേ​​​​​​ര​​​​​​ള​​​​​​ത്തി​​​​​​ലെ ഇ​​​​​എ​​​​​​സ്എ ​വി​​​​​​ല്ലേ​​​​​​ജു​​​​​​ക​​​​​​ളു​​​​​​ടെ വി​​​​​​സ്തൃ​​​​​​തി​​​​​​യാ​​​​​​യി കാ​​​​​​ണി​​​​​​ച്ചി​​​​​​രി​​​​​​ക്കു​​​​​​ന്ന​​​​​​ത് ഉ​​​​​​മ്മ​​​​​​ൻ വി. ​​​​​​ഉ​​​​​​മ്മ​​​​​​ൻ ക​​​​​​മ്മി​​​​​​റ്റി നി​​​​​​ശ്ച​​​​​​യി​​​​​​ച്ച​​​​​​തു​​​​​​ത​​​​​​ന്നെ​​​​​​യാ​​​​​​ണ്. എ​​​​​​ല്ലാ സം​​​​​​സ്ഥാ​​​​​​ന​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളി​​​​​​ലും ആ​​​​​​ദ്യ ക​​​​​​ര​​​​​​ട് വി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​ന​​​​​​ത്തി​​​​​​ൽ പ​​​​​​റ​​​​​​ഞ്ഞി​​​​​​രി​​​​​​ക്കു​​​​​​ന്ന ആ​​​​​​കെ വി​​​​​​സ്തൃ​​​​​​തി​​​​​​യും ഇ​​​​​എ​​​​​​സ്എ ​വി​​​​​​ശ​​​​​​ദാം​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളും ത​​​​​​ന്നെ​​​​​​യാ​​​​​​ണ് പി​​​​​​ന്നീ​​​​​​ടു​​​​​​ള്ള ആ​​​​​​റു ക​​​​​​ര​​​​​​ട് വി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​ന​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളി​​​​​​ലും ഉ​​​​​​ൾ​​​​​​പ്പെ​​​​​​ടു​​​​​​ത്ത​​​​​​പ്പെ​​​​​​ട്ടി​​​​​​രി​​​​​​ക്കു​​​​​​ന്ന​​​​​​ത്.

ആ​​​​​​ദ്യ ക​​​​​​ര​​​​​​ട് വി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​നം ത​​​​​​യാ​​​​​​റാ​​​​​​ക്കു​​​​​​മ്പോ​​​​​​ൾ നി​​​​​​ശ്ച​​​​​​യി​​​​​​ക്ക​​​​​​പ്പെ​​​​​​ട്ട മാ​​​​​​ന​​​​​​ദ​​​​​​ണ്ഡ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ മ​​​​​​റ്റെ​​​​​​ല്ലാ സം​​​​​​സ്ഥാ​​​​​​ന​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളു​​​​​​ടെ​​​​​​യും കാ​​​​​​ര്യ​​​​​​ത്തി​​​​​​ൽ എ​​​​​​ന്ന​​​​​​തു​​​​​​പോ​​​​​​ലെ കേ​​​​​​ര​​​​​​ള​​​​​​ത്തി​​​​​​ന്‍റെ കാ​​​​​​ര്യ​​​​​​ത്തി​​​​​​ലും ഇ​​​​​​പ്പോ​​​​​​ഴും തു​​​​​​ട​​​​​​രു​​​​​​ക​​​​​​യാ​​​​​​ണ്. കാ​​​​​​ത​​​​​​ലാ​​​​​​യ മാ​​​​​​റ്റ​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ അ​​​​​​ന്തി​​​​​​മവി​​​​​​ജ്ഞാ​​​​​​പ​​​​​​ന​​​​​​ത്തി​​​​​​ലേ ഉ​​​​​​ൾ​​​​​​പ്പെ​​​​​​ടു​​​​​​ത്ത​​​​​​പ്പെ​​​​​​ടു​​​​​​ക​​​​​​യു​​​​​​ള്ളൂ എ​​​​​​ന്നാ​​​​​​ണ് ഇ​​​​​​തേ​​​​​​ക്കു​​​​​​റി​​​​​​ച്ച് ല​​​​​​ഭി​​​​​​ക്കു​​​​​​ന്ന വി​​​​​​ശ​​​​​​ദീ​​​​​​ക​​​​​​ര​​​​​​ണം.

മ​​​​​​റ്റു സം​​​​​​സ്ഥാ​​​​​​ന​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ളും ഈ ​​​​​​കാ​​​​​​ല​​​​​​യ​​​​​​ള​​​​​​വി​​​​​​ൽ ഇ​​​​​എ​​​​​​സ്എ ​വി​​​​​​സ്തൃ​​​​​​തി​​​​​​യി​​​​​​ൽ മാ​​​​​​റ്റം വ​​​​​​രു​​​​​​ത്താ​​​​​​നു​​​​​​ള്ള പ​​​​​​ഠ​​​​​​ന​​​​​​ങ്ങ​​​​​​ൾ ന​​​​​​ട​​​​​​ത്തു​​​​​​ക​​​​​​യും റി​​​​​​പ്പോ​​​​​​ർ​​​​​​ട്ടു​​​​​​ക​​​​​​ൾ ന​​​​​​ൽ​​​​​​കു​​​​​​ക​​​​​​യും ചെ​​​​​​യ്തി​​​​​​ട്ടു​​​​​​ള്ള​​​​​​താ​​​​​​ണ്. കേ​​​​​​ര​​​​​​ള​​​​​​ത്തെ സം​​​​​​ബ​​​​​​ന്ധി​​​​​​ച്ച്, 2018ൽ ​​​​​​ജ​​​​​​ന​​​​​​വാ​​​​​​സ മേ​​​​​​ഖ​​​​​​ല​​​​​​ക​​​​​​ളെ​​​​​​യൊ​​​​​​ക്കെ ഒ​​​​​​ഴി​​​​​​വാ​​​​​​ക്കി സം​​​​​​സ്ഥാ​​​​​​ന സ​​​​​​ർ​​​​​​ക്കാ​​​​​​ർ ന​​​​​​ൽ​​​​​​കി​​​​​​യ പ്രൊപ്പോ​​​​​​സ​​​​​​ലു​​​​​​ക​​​​​​ൾ കേ​​​​​​ന്ദ്രം അം​​​​​​ഗീ​​​​​​ക​​​​​​രി​​​​​​ക്കു​​​​​​മോ എ​​​​​​ന്ന കാ​​​​​​ര്യ​​​​​​ത്തി​​​​​​ലു​​​​​​ള്ള അ​​​​​​വ്യ​​​​​​ക്ത​​​​​​ത​​​​​​യാ​​​​​​ണ് ആ​​​​​​ശ​​​​​​ങ്ക​​​​​​ക​​​​​​ൾ​​​​​​ക്ക് അ​​​​​​ടി​​​​​​സ്ഥാ​​​​​​ന​​​​​​മാ​​​​​​യി നി​​​​​​ൽ​​​​​​ക്കു​​​​​​ന്ന​​​​​​ത്.

(സെ​​​​​​ക്ര​​​​​​ട്ട​​​​​​റി, കെ​​​​​​സി​​​​​​ബി​​​​​​സി ജാ​​​​​​ഗ്ര​​​​​​ത ക​​​​​​മ്മീ​​​​​​ഷ​​​​​​ൻ)

(തു​​ട​​രും)