ശ്രീ​രാ​മ​ന്‍റെ ജ​ന്മ​സ്ഥ​ല​മാ​യി ക​ണ​ക്കാ​ക്കു​ന്ന ഹി​ന്ദു​ക്ക​ളു​ടെ പു​ണ്യ​ഭൂ​മി​യാ​ണ് അ​യോ​ധ്യ. നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലേ​റെ നീ​ണ്ട ത​ർ​ക്ക​ങ്ങ​ൾ​ക്കും കോ​ട​തി വ്യ​വ​ഹാ​ര​ങ്ങ​ൾ​ക്കും ഒ​ടു​വി​ലാ​ണ് രാ​മ​ക്ഷേ​ത്രം അ​യോ​ധ്യ​യി​ൽ ഉ​യ​ർ​ന്ന​ത്.

രാ​മ​ക്ഷേ​ത്രം യാ​ഥാ​ർ​ഥ്യ​മാ​യ​തോ​ടെ ഹി​ന്ദു​ഭൂ​രി​പ​ക്ഷ ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ ഹി​ന്ദു​ക്ക​ളു​ടെ ഏ​റ്റ​വും പ്ര​ധാ​ന​പ്പെ​ട്ട തീ​ർ​ഥാ​ട​ന​കേ​ന്ദ്ര​മാ​യി ഇ​നി അ​യോ​ധ്യ മാ​റും. രാ​മ​ക്ഷേ​ത്ര നി​ർ​മാ​ണ​ത്തി​നു വ​ഴി​യൊ​രു​ക്കി​യ സു​പ്രീം​കോ​ട​തി​യു​ടെ അ​ഞ്ചം​ഗ ബെ​ഞ്ചി​ന്‍റെ അ​ന്തി​മ​വി​ധി 2019 ന​വം​ബ​ർ ഒ​ന്പ​തി​നാ​ണ് ഉ​ണ്ടാ​യ​ത്.

ര​ഞ്ജ​ൻ ഗൊ​ഗോ​യ് ആ​യി​രു​ന്നു അ​പ്പോ​ൾ ചീ​ഫ് ജ​സ്റ്റീ​സ്. 1992 ഡി​സം​ബ​ർ ആ​റി​ന് ഇ​വി​ടെ ത​ക​ർ​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ബാ​ബ​റി മ​സ്ജി​ദി​നു പ​ക​ര​മാ​യി അ​യോ​ധ്യ​യി​ൽ മ​റ്റൊ​രി​ട​ത്ത് പു​തി​യൊ​രു മ​സ്ജി​ദ് പ​ണി​യാ​ൻ അ​ഞ്ചേ​ക്ക​ർ സ്ഥ​ലം ക​ണ്ടെ​ത്ത​ണ​മെ​ന്നും സു​പ്രീം​കോ​ട​തി വി​ധി​ച്ചി​രു​ന്നു.

സു​പ്രീം​കോ​ട​തി​യു​ടെ ഉ​ത്ത​ര​വ​നു​സ​രി​ച്ച് കേ​ന്ദ്ര​സ​ർ​ക്കാ​ർ രൂ​പീ​ക​രി​ച്ച ട്ര​സ്റ്റാ​ണ് 2.7 ഏ​ക്ക​ർ വി​സ്തൃ​തി​യു​ള്ള ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന്‍റെ നി​ർ​മാ​ണ​ത്തി​ന് മേ​ൽ​നോ​ട്ടം വ​ഹി​ച്ച​ത്. ചു​റ്റി​ലു​മു​ള്ള 70 ഏ​ക്ക​ർ സ്ഥ​ല​ത്ത് രാ​മ​ക്ഷേ​ത്ര സ​മു​ച്ച​യ​വും രൂ​പ​ക​ല്പ​ന ചെ​യ്തു.

ഇ​ന്ത്യ​ൻ വാ​സ്തു​വി​ദ്യ​യോ​ടെ പ​ര​ന്പ​രാ​ഗ​ത നാ​ഗ​ർ ശൈ​ലി​യി​ലാ​ണ് 360 അ​ടി നീ​ള​വും (കി​ഴ​ക്ക്-​പ​ടി​ഞ്ഞാ​റ്) 235 അ​ടി വീ​തി​യും 161 അ​ടി ഉ​യ​ര​വു​മു​ള്ള രാ​മ​ക്ഷേ​ത്രം നി​ർ​മി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. 20 അ​ടി ഉ​യ​രം വീ​ത​മു​ള്ള മൂ​ന്നു നി​ല​ക​ളി​ലാ​ണ് ക്ഷേ​ത്രം.

സ​ങ്കീ​ർ​ണ​വും മ​നോ​ഹ​ര​വു​മാ​യ കൊ​ത്തു​പ​ണി​ക​ളു​ള്ള 392 തൂ​ണു​ക​ളും 44 വാ​തി​ലു​ക​ളു​മു​ണ്ട്. രാ​ജ​സ്ഥാ​നി​ലെ ഏ​റ്റ​വും ന​ല്ല മാ​ർ​ബി​ൾ, പി​ങ്ക് മ​ണ​ൽ​ക്ക​ല്ല് (സാ​ൻ​ഡ്സ്റ്റോ​ണ്‍) എ​ന്നി​വ​യും കാ​ന്പു​ള്ള തേ​ക്കു​ത​ടി​യും ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചാ​ണ് ക്ഷേ​ത്രം പ​ണി​ത​ത്. ആ​കെ 57,400 ച​തു​ര​ശ്ര അ​ടി​യാ​ണ് ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന്‍റെ വി​സ്തൃ​തി.

കി​ഴ​ക്കു​നി​ന്നാ​ണ് ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ലേ​ക്കു​ള്ള പ്ര​വേ​ശ​നം. മൊ​ത്തം 12 വാ​തി​ലു​ക​ൾ. ഭ​ക്ത​ർ 32 പ​ടി​ക​ൾ ക​യ​റ​ണം. ഭി​ന്ന​ശേ​ഷി​ക്കാ​രു​ടെ​യും പ്രാ​യ​മാ​യ​വ​രു​ടെ​യും സൗ​ക​ര്യാ​ർ​ഥം റാ​ന്പു​ക​ളും ലി​ഫ്റ്റു​ക​ളു​മു​ണ്ട്. നൃ​ത്ത മ​ണ്ഡ​പം, രം​ഗ് മ​ണ്ഡ​പം, സ​ഭാ മ​ണ്ഡ​പം, പ്രാ​ർ​ഥ​നാ മ​ണ്ഡ​പം, കീ​ർ​ത്ത​ന മ​ണ്ഡ​പം എ​ന്നി​ങ്ങ​നെ അ​ഞ്ചു ഹാ​ളു​ക​ളു​ണ്ട്.

കോ​ന്പൗ​ണ്ടി​ന്‍റെ നാ​ലു കോ​ണു​ക​ളി​ലാ​യി നാ​ലു ക്ഷേ​ത്ര​ങ്ങ​ളു​ണ്ട് - സൂ​ര്യ​ദേ​വ​ൻ, ഭ​ഗ​വ​തി, ഗ​ണേ​ശ​ൻ, ശി​വ​ൻ എ​ന്നി​വ​രെ​യാ​ണ് അ​വി​ട​ങ്ങ​ളി​ൽ പ്ര​തി​ഷ്ഠി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. വ​ട​ക്കു​ഭാ​ഗ​ത്ത് മാ ​അ​ന്ന​പൂ​ർ​ണ ക്ഷേ​ത്ര​വും തെ​ക്കു​വ​ശ​ത്ത് ഹ​നു​മാ​ൻ ക്ഷേ​ത്ര​വു​മാ​ണ്.

ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ൽ ഒ​രി​ട​ത്തും ഇ​രു​ന്പ് ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്ന് ട്ര​സ്റ്റ് പ​റ​യു​ന്നു. 14 മീ​റ്റ​ർ ക​ന​ത്തി​ലു​ള്ള റോ​ള​ർ-​കോം​പാ​ക്‌​റ്റ​ഡ് കോ​ണ്‍​ക്രീ​റ്റി​ന്‍റെ (ആ​ർ​സി​സി) പാ​ളി ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചാ​ണു ക്ഷേ​ത്രം നി​ർ​മി​ച്ച​ത്. രാ​മ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന്‍റെ അ​ടി​സ്ഥാ​ന​ത്തി​ന് കൃ​ത്രി​മ പാ​റ​യു​ടെ രൂ​പം ന​ൽ​കി​യി​ട്ടു​ണ്ട്.


ഭൂ​മി​യി​ലെ ഈ​ർ​പ്പം സം​ര​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന​തി​നാ​യി ഗ്രാ​നൈ​റ്റ് ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച് 21 അ​ടി ഉ​യ​ര​മു​ള്ള തൂ​ണും നി​ർ​മി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. പ​രി​സ്ഥി​തി-​ജ​ല സം​ര​ക്ഷ​ണ​ത്തി​ന് പൂ​ർ​ണ​മാ​യും ത​ദ്ദേ​ശീ​യ സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ്യ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചു.

ര​ണ്ടാ​യി​രം കോ​ടി രൂ​പ​യോ​ളം ശ്രീ​രാ​മ ജ​ന്മ​ഭൂ​മി തീ​ർ​ഥ​ക്ഷേ​ത്ര നി​ർ​മാ​ണ​ത്തി​നു ചെ​ല​വ​ഴി​ച്ചു​വെ​ന്നാ​ണ് റി​പ്പോ​ർ​ട്ട്. 1,800 കോ​ടി രൂ​പ ചെ​ല​വാ​കു​മെ​ന്ന് 2022ൽ ​ക്ഷേ​ത്ര ട്ര​സ്റ്റ് ക​ണ​ക്കാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു.

കോ​വി​ഡ് മ​ഹാ​മാ​രി​യു​ടെ കാ​ല​ത്ത് 2020 ഓ​ഗ​സ്റ്റ് അ​ഞ്ചി​ന് പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി ന​രേ​ന്ദ്ര​മോ​ദി​യാ​ണു രാ​മ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​നു ത​റ​ക്ക​ല്ലി​ട്ട​ത്. അ​ദ്ദേ​ഹം​ത​ന്നെ ഉ​ദ്ഘാ​ട​ന​വും നി​ർ​വ​ഹി​ക്കു​ന്നു.

രാ​മ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​നു പു​റ​മെ അ​യോ​ധ്യ​യു​ടെ സ​മ​ഗ്ര വി​ക​സ​ന​ത്തി​നാ​യി 30,670 കോ​ടി രൂ​പ​യു​ടെ 187 പ​ദ്ധ​തി​ക​ൾ യു​പി സ​ർ​ക്കാ​ർ ന​ട​പ്പാ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്ന് അ​യോ​ധ്യ വി​ക​സ​ന അ​ഥോ​റി​റ്റി​യു​ടെ (എ​ഡി​എ) ക​ണ​ക്കു​ക​ൾ വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കു​ന്നു.

1,200 ഏ​ക്ക​റി​ലാ​യു​ള്ള ഹി​ന്ദു​ക്ക​ളു​ടെ വി​ശു​ദ്ധ ന​ഗ​ര​മാ​യ അ​യോ​ധ്യ​യു​ടെ വി​ക​സ​ന​ത്തി​നാ​യി പ​ത്തു വ​ർ​ഷം കൊ​ണ്ട് 85,000 കോ​ടി രൂ​പ സ​ർ​ക്കാ​രു​ക​ൾ ചെ​ല​വ​ഴി​ക്കു​മെ​ന്നും റി​പ്പോ​ർ​ട്ടു​ണ്ട്.

രാ​ഷ്‌​ട്രീ​യ​നേ​താ​വും ഭ​ര​ണാ​ധി​കാ​രി​യു​മാ​യ ന​രേ​ന്ദ്ര​മോ​ദി പ്ര​തി​ഷ്ഠ നി​ർ​വ​ഹി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ​ച്ചൊ​ല്ലി​യും ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന്‍റെ ശ്രീ​കോ​വി​ലി​ൽ സ്ഥാ​പി​ച്ച പു​തി​യ രാ​മ​വി​ഗ്ര​ഹ​ത്തെ ചൊ​ല്ലി​യും വി​വാ​ദ​ങ്ങ​ൾ ഉ​യ​ർ​ന്നി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും അ​യോ​ധ്യ​യി​ലെ രാ​മ​ക്ഷേ​ത്രം ലോ​ക​മാ​കെ ശ്ര​ദ്ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണ്.

ച​രി​ത്ര​ത്തി​ലും ഈ ​ക്ഷേ​ത്രം ഇ​ടം​നേ​ടു​ന്നു. അ​യോ​ധ്യ​യി​ലെ ശ്രീ​രാ​മ​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തെ രാ​ഷ്‌​ട്രീ​യ​വ​ത്ക​രി​ച്ച​തു തെ​റ്റു​ത​ന്നെ​യാ​ണ്. നി​ർ​ണാ​യ​ക​മാ​യ ലോ​ക്സ​ഭാ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ന് തൊ​ട്ടു​മു​ന്പാ​യി തി​ര​ക്കി​ട്ട് പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി​ത​ന്നെ രാ​മ​ക്ഷേ​ത്ര ഉ​ദ്ഘാ​ട​നം നി​ർ​വ​ഹി​ക്കു​ന്ന​തി​ലെ രാ​ഷ്‌​ട്രീ​യ​ലാ​ക്കും വ്യ​ക്തം.

എ​ന്നി​രു​ന്നാ​ലും മ​ത​സാ​ഹോ​ദ​ര്യ​ത്തി​ന്‍റെ​യും ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ ആ​ത്മീ​യ​ത​യു​ടെ​യും പ്ര​തീ​ക​മാ​യി പ്ര​ധാ​ന​പ്പെ​ട്ട ഒ​രു തീ​ർ​ഥാ​ട​ന​കേ​ന്ദ്ര​മാ​യി അ​യോ​ധ്യ മാ​റി​യാ​ൽ അ​തു രാ​ജ്യ​ത്തി​നാ​കെ പ​ല​ത​ര​ത്തി​ൽ നേ​ട്ട​മാ​കും. എ​ല്ലാ വി​ശ്വാ​സ​ങ്ങ​ളെ​യും ആ​രാ​ധ​നാ​ല​യ​ങ്ങ​ളെ​യും ആ​ദ​ര​വോ​ടെ കാ​ണു​ന്ന​താ​ണ് ഭാ​ര​തീ​യ സം​സ്കാ​രം.

അ​യോ​ധ്യ​യി​ലെ ശ്രീ​രാ​മ​ക്ഷേ​ത്രം യാ​ഥാ​ർ​ഥ്യ​മാ​യ​തി​ലൂ​ടെ മ​ത​വി​ദ്വേ​ഷ​ത്തി​ന്‍റെ അ​ധ്യാ​യം അ​ട​യ​ട്ടെ. മു​റി​വേ​റ്റ ഓ​ർ​മ​ക​ളും ഇ​ന്ന​ലെ​ക​ളു​ടെ മു​റി​പ്പാ​ടു​ക​ളും മാ​ഞ്ഞു​പോ​ക​ട്ടെ. സ​ർ​വ​മ​ത സ​മ​ഭാ​വ​ന​യി​ലും തു​ല്യ​നീ​തി​യി​ലും പൗ​ര​സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ത്തി​ലും ആ​ക​ട്ടെ ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ അ​ഭി​മാ​നം.