ഉ​ത്ത​മ​ഗീ​ത​ത്തി​ൽ എ​ൻ ഗേ​ദി​യി​ലെ മു​ന്തി​രി​ത്തോ​പ്പു​ക​ളും (1,14) പ്ര​ഭാ​ഷ​ക​നി​ൽ അ​വി​ട​ത്തെ ഈ​ന്ത​പ്പ​ന​ക​ളും പ​രാ​മ​ർ​ശി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. എ​ൻ ഗേ​ദി​യി​ലെ കി​ബു​ട്സി​ൽ ഇ​വ​യോ​ടൊ​പ്പം നി​ര​വ​ധി ഇ​ത​ര കൃ​ഷി​ക​ളു​മു​ണ്ട്. ഇ​സ്രാ​യേ​ലി​ൽ ഏ​റ്റ​വു​മ​ധി​കം സ​ന്ദ​ർ​ശ​ക​രു​ള്ള എ​ക്കോ ടൂ​റി​സ്റ്റ് കേ​ന്ദ്ര​മാ​ണ് എ​ൻ ഗേ​ദി ഇ​ന്ന്.

ചാ​വു​ക​ട​ലി​ന്‍റെ പ​ടി​ഞ്ഞാ​റെ ക​ര​യി​ൽ ഖും​റാ​ൻ, മ​സ്സാ​ദ എ​ന്നീ ര​ണ്ടു പ്ര​സി​ദ്ധ ച​രി​ത്ര​സ്മാ​ര​ക​ങ്ങ​ൾ​ക്കു ന​ടു​വി​ലു​ള്ള ഒ​രു സ്ഥ​ല​മാ​ണ് എ​ൻ ഗേ​ദി. മ​രു​ഭൂ​മി​യി​ലെ ഒ​രു മ​രു​പ്പ​ച്ച​യാ​ണി​ത്. പാ​റ​ക്കൂ​ട്ട​ങ്ങ​ൾ​ക്കി​ട​യി​ലൂ​ടെ ഒ​ഴു​കി​വ​രു​ന്ന തെ​ളി​നീ​ർ​വെ​ള്ളം ചെ​റി​യൊ​രു വെ​ള്ള​ച്ചാ​ട്ട​മാ​യി താ​ഴേ​ക്കു പ​തി​ക്കു​ന്ന​തു കാ​ണാ​നും അ​തി​ൽ കു​ളി​ക്കാ​നും ധാ​രാ​ളം​പേ​ർ എ​ത്താ​റു​ണ്ട്. 1954ൽ ​ഇ​സ്ര​യേ​ൽ ഇ​വി​ടെ​യൊ​രു കൂ​ട്ടു​കൃ​ഷി​ഫാ​മും (കി​ബു​ട്സ്) ആ​രം​ഭി​ച്ചു.

ഹീ​ബ്രു ബൈ​ബി​ളി​ൽ നി​ര​വ​ധി ത​വ​ണ പ​രാ​മ​ർ​ശി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള ഒ​രു സ്ഥ​ല​മാ​ണ് എ​ൻ ഗേ​ദി. യൂ​ദാ​ഗോ​ത്ര​ത്തി​ന്‍റെ ന​ഗ​ര​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നാ​യി ജോ​ഷ്വാ 15,62ൽ ​എ​ൻ ഗേ​ദി​യെ രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. എ​ൻ ഗേ​ദി സ​മൃ​ദ്ധ​മാ​യി മ​ത്സ്യ​ങ്ങ​ളു​ള്ള ഒ​രു സ്ഥ​ല​മാ​കു​മെ​ന്ന് എ​സെ​ക്കി​യേ​ൽ 47,10ൽ ​പ്ര​വ​ചി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്.

സാ​വൂ​ൾ രാ​ജാ​വി​ന്‍റെ പി​ടി​യി​ൽ​പ്പെ​ടാ​തെ ദാ​വീ​ദ് ഒ​ളി​ച്ചു​താ​മ​സി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത് എ​ൻ ഗേ​ദി​യി​ൽ ആ​യി​രു​ന്നു (1 സാ​മു 23,28; 24,1-2). അ​പ​ക​ട​ങ്ങ​ളു​ടെ മ​ധ്യ​ത്തി​ൽ ദൈ​വ​ത്തെ വി​ളി​ച്ചു​കേ​ഴു​ന്ന 63-ാം സ​ങ്കീ​ർ​ത്ത​നം ദാ​വീ​ദ് ര​ചി​ച്ച​ത് എ​ൻ ഗേ​ദി​യി​ലെ ഒ​ളി​ജീ​വി​ത​കാ​ല​ത്താ​ണെ​ന്നു വി​ശ്വ​സി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു.

ഉ​ത്ത​മ​ഗീ​ത​ത്തി​ൽ എ​ൻ ഗേ​ദി​യി​ലെ മു​ന്തി​രി​ത്തോ​പ്പു​ക​ളും (1,14) പ്ര​ഭാ​ഷ​ക​നി​ൽ അ​വി​ട​ത്തെ ഈ​ന്ത​പ്പ​ന​ക​ളും പ​രാ​മ​ർ​ശി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. എ​ൻ ഗേ​ദി​യി​ലെ കി​ബു​ട്സി​ൽ ഇ​വ​യോ​ടൊ​പ്പം നി​ര​വ​ധി ഇ​ത​ര കൃ​ഷി​ക​ളു​മു​ണ്ട്. ഇ​സ്രാ​യേ​ലി​ൽ ഏ​റ്റ​വു​മ​ധി​കം സ​ന്ദ​ർ​ശ​ക​രു​ള്ള എ​ക്കോ ടൂ​റി​സ്റ്റ് കേ​ന്ദ്ര​മാ​ണ് എ​ൻ ഗേ​ദി ഇ​ന്ന്.

ആ​റാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ന്‍റെ അ​വ​സാ​ന​മു​ണ്ടാ​യ ഒ​രു വ​ൻ തീ​പി​ടി​ത്ത​ത്തി​ൽ എ​ൻ ഗേ​ദി​യി​ലെ ജ​ന​വാ​സം നി​ല​ച്ചു എ​ന്നാ​ണു ക​രു​ത​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത്. നാ​ടോ​ടി​ക​ളാ​യ ബെ​ദു​വീ​നി​ക​ളു​ടെ ആ​ക്ര​മ​ണം​മൂ​ല​മാ​ണ് എ​ൻ ഗേ​ദി ന​ശി​ച്ച​ത് എ​ന്നു ക​രു​തു​ന്ന​വ​രും ഉ​ണ്ട്. അ​വി​ടെ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന സി​ന​ഗോ​ഗി​ന്‍റെ ത​റ​യി​ലെ സു​ന്ദ​ര​മാ​യ മൊ​സ​യി​ക് എ​ൻ ഗേ​ദി എ​ത്ര സ​ന്പ​ദ്സ​മൃ​ദ്ധ​മാ​യി​രു​ന്നു എ​ന്നു വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കു​ന്നു.


ഇ​സ്രാ​യേ​ലി​ൽ​നി​ന്നും അ​രി​യേ​ൽ സി​യോ​ണ്‍