ചൈ​ന​യും ടി​ബ​റ്റു​മാ​യു​ള്ള പ്ര​ശ്ന​ങ്ങ​ൾ പ​രി​ഹ​രി​ക്കു​ന്ന​തു​വ​രെ കു​ടി​യൊ​ഴി​പ്പി​ക്കി​ല്ലെ​ന്നാ​ണ് കേ​ന്ദ്ര​സ​ർ​ക്കാ​ർ മ​ജ്നു കാ ​തി​ല​യി​ലെ അ​ന്തേ​വാ​സി​ക​ൾ​ക്ക് ന​ൽ​കി​യി​രു​ന്ന ഉ​റ​പ്പ്. എ​ന്നാ​ൽ റോ​ഡി​ന് വീ​തി കൂ​ട്ടു​ന്ന​തി​ന്‍റെ​യും യ​മു​നാ ന​ദി മാ​ലി​ന്യ മു​ക്ത​മാ​ക്കു​ന്ന​തി​ന്‍റെ​യും ഭാ​ഗ​മാ​യി 2005ൽ ​ഡ​ൽ​ഹി സ​ർ​ക്കാ​ർ ഇ​വ​ർ‌​ക്ക് നോ​ട്ടീ​സ് ന​ൽ​കി.

മ​ജ്നു കാ ​തി​ല അ​ഥ​വാ മി​നി ടി​ബ​റ്റ് ഡ​ൽ​ഹി​യി​ലെ അ​സം​ഖ്യം തെ​രു​വു​ക​ൾ പോ​ലെ​യ​ല്ല. ഡ​ൽ​ഹി​യു​ടെ തി​ക്കും തി​ര​ക്കു​മെ​ല്ലാം ഇ​വി​ടെ​യു​മു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും ധ്യാ​ന​നി​മ​ഗ്ന​രാ​യി ഇ​രി​ക്കു​ന്ന ഒ​ട്ടേ​റെ ബു​ദ്ധ മ​ത വി​ശ്വാ​സി​ക​ളെ ഇ​വി​ടെ കാ​ണാം.

മ​ജ്നു കാ ​തി​ല ഡ​ൽ​ഹി​യി​ലെ വേ​റി​ട്ടൊ​രു ന​ഗ​ര​മാ​ണ്. ഇ​വി​ടു​ത്തെ ക​ട​ക​ൾ​ക്കും ഭ​ക്ഷ​ണ​ശാ​ല​ക​ൾ​ക്കും മ​നു​ഷ്യ​ർ​ക്കു​മെ​ല്ലാം ആ ​പ്ര​ത്യേ​ക​ത​യു​ണ്ട്. ഒൗ​ദ്യാ​ഗി​ക​മാ​യി ന്യൂ ​അ​രു​ണാ കോ​ള​നി എ​ന്ന​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന ഇ​വി​ടം ഡ​ൽ​ഹി​യു​ടെ വ​ട​ക്ക​ൻ ക​വാ​ട​മാ​യ കാ​ഷ്മീ​രി ഗേ​റ്റി​ന് അ​രി​കി​ലൂ​ടെ ഒ​ഴു​കു​ന്ന യ​മു​നാ​ന​ദി​ക്ക് സ​മീ​പ​മാ​ണ്.

ടി​ബ​റ്റ​ൻ പ​ലാ​യ​നം ന​ട​ന്ന അ​റു​പ​തു​ക​ളി​ൽ മ​ജ്നു കാ ​തി​ല​യി​ലെ അ​ന്തേ​വാ​സി​ക​ൾ മു​ളം​കു​ടി​ലു​ക​ളു​ടെ ടാ​ർ​പോ​ളി​ൻ മേ​ൽ​ക്കൂ​ര​യ്ക്ക് കീ​ഴി​ൽ പൊ​ടി​യും വി​യ​ർ​പ്പു​മേ​റ്റാ​ണ് ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്ന​ത്. അ​ക്കാ​ല​ത്തെ അ​വ​രു​ടെ ഏ​ക ആ​ശ്വാ​സം ടി​ബ​റ്റ​ൻ ബാ​ർ​ളി​യി​ലു​ണ്ടാ​ക്കി​യി​രു​ന്ന ചാ​രാ​യ​മാ​യി​രു​ന്നു. ചാം​ഗ്!

വി​ല കു​റ​ഞ്ഞ ചാം​ഗി​ന്‍റെ മു​ഴു​വ​ൻ സ​മ​യ ല​ഭ്യ​ത കാ​ര​ണം മ​ജ്നു കാ ​തി​ല​യ്ക്ക് മ​റ്റൊ​രു വി​ളി​പ്പേ​ര് കൂ​ടി വ​ന്നി​രു​ന്നു ചാം​ഗി​സ്ഥാ​ൻ! അ​ക്കാ​ല​ത്ത് ദാ​രി​ദ്ര്യ​ത്തി​ന്‍റെ പി​ടി​യി​ല​മ​ർ​ന്നു ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്ന ടി​ബ​റ്റ​രു​ടെ പ്ര​ധാ​ന വ​രു​മാ​ന സ്രോ​ത​സാ​യി​രു​ന്നു ചാം​ഗ്.

എ​ന്നാ​ൽ അ​തെ​ല്ലാം ഇ​ന്ന് പ​ഴ​ങ്ക​ഥ. കൊ​തു​കു പെ​രു​കു​ന്ന ഇ​ട​വ​ഴി​ക​ളും കു​ടി​വെ​ള്ള​ത്തി​നാ​യി നി​ര​ത്ത​പ്പെ​ടു​ന്ന പാ​ത്ര​ങ്ങ​ളു​ടെ നീ​ണ്ട വ​രി​ക​ൾ​ക്കും പ​ക​രം ഇ​ന്ന് മ​ജ്നു കാ ​തി​ല​യി​ൽ കാ​ണു​ന്ന​ത് ടി​ബ​റ്റ​ൻ എ​ത്നി​ക് ശൈ​ലി​യി​ൽ നി​ർ​മി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള ഹോ​ട്ട​ലു​ക​ളും ക​ഫേ​ക​ളും റെ​സ്റ്റോ​റ​ന്‍റു​ക​ളു​മാ​ണ്.

ശാ​ന്തി തേ​ടി പാ​ഞ്ഞ​വ​ർ

ടി​ബ​റ്റ​ൻ‌ ആ​ത്മീ​യാ​ചാ​ര്യ​ൻ ദ​ലൈ​ലാ​മ​യു​ടെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ൽ ചൈ​ന​യി​ൽ​നി​ന്നു പ​ലാ​യ​നം ചെ​യ്ത അ​നേ​കാ​യി​ര​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ഇ​ന്ത്യ അ​ഭ​യം കൊ​ടു​ത്തു. ടി​ബ​റ്റ​ൻ അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ​ക്കാ​യി അ​ന്ന​ത്തെ നെ​ഹ്റു സ​ർ​ക്കാ​ർ സെ​ൻ​ട്ര​ൽ ടി​ബ​റ്റ​ൻ അ​ഡ്മി​നി​സ്ട്രേ​ഷ​ൻ എ​ന്ന പേ​രി​ൽ നി​ശ്ചി​ത​യി​ട​ങ്ങ​ളി​ൽ അ​ഭ​യ കേ​ന്ദ്ര​ങ്ങ​ൾ സ്ഥാ​പി​ച്ചു.

1962ലെ ​ഇ​ന്ത്യാ-​ചൈ​ന യു​ദ്ധ​ത്തെ​ത്തു​ട​ർ​ന്നെ​ത്തി​യ അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി​ക​ളെ ഉ​ൾ​ക്കൊ​ള്ളു​ന്ന​തി​ന് സ​ർ​ക്കാ​ർ അ​ഭ​യ കേ​ന്ദ്ര​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​പു​റ​മേ വേ​റെ​യും വാ​സ​സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ൾ വേ​ണ്ടി​വ​ന്നു. മ​ജ്നു കാ ​തി​ല അ​ത്ത​ര​ത്തി​ൽ ഉ​ദ​യം ചെ​യ്തൊ​രു വാ​സ​സ്ഥ​ല​മാ​ണ്.

ഇ​ന്ന് മ​ജ്നു കാ ​തി​ല പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി ഉ​ദ​യ് യോ​ജ​ന​യി​ൽ ഉ​ൾ​പ്പെ​ടു​ന്ന കോ​ള​നി​യാ​ണ്. ഡ​ൽ​ഹി​യി​ലെ അ​ന​ധി​കൃ​ത കോ​ള​നി​ക​ൾ​ക്ക് അം​ഗീ​കാ​രം ന​ൽ​കു​ന്ന കേ​ന്ദ്ര​സ​ർ​ക്കാ​ർ പ​ദ്ധ​തി​യാ​ണ് ഉ​ദ​യ് യോ​ജ​ന. 1965ലാ​ണ് ഇ​വി​ട​ത്തെ ടി​ബ​റ്റ​രു​ടെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ൽ റെ​സി​ഡ​ൻ​സ് വെ​ൽ​ഫെ​യ​ർ അ​സോ​സി​യേ​ഷ​ൻ എ​ന്ന പേ​രി​ൽ സ്വ​യം സ​ഹാ​യ സം​ഘം രൂ​പീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. അ​തി​ന് ര​ജി​സ്ട്രേ​ഷ​ൻ കി​ട്ടു​ന്ന​ത് 2004ലും.

​ഇ​ന്ത്യ ടി​ബ​റ്റ​ൻ അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ​ക്കു​ള്ള താ​മ​സ​സ്ഥ​ലം ഒ​രു​ക്കി​യി​രു​ന്ന​ത് ബു​ദ്ധ വി​ഹാ​റി​ലാ​ണ്. മ​ജ്നു കാ ​തി​ല ടി​ബ​റ്റ​രു​ടെ ഇ​പ്പോ​ഴ​ത്തെ സ്വ​ത​ന്ത്ര വാ​സ​സ്ഥ​ല​മാ​കു​ന്ന​തി​നും മു​ൻ​പ് ടി​ബ​റ്റ​ർ താ​മ​സി​ച്ചി​രു​ന്ന സ്ഥ​ല​മാ​ണ് ഡ​ൽ​ഹി​യി​ലെ ല​ഡാ​ക്ക് ബു​ദ്ധ വി​ഹാ​ർ.

ല​ഡാ​ക്കി​ലേ​യ്ക്ക് പോ​കു​ന്ന ബു​ദ്ധ തീ​ർ​ഥാ​ട​ക​രു​ടെ വി​ശ്ര​മ കേ​ന്ദ്രം കൂ​ടി​യാ​യി​രു​ന്നു അ​വി​ടം. ടി​ബ​റ്റ​ൻ ജ​ന​സം​ഖ്യ വ​ർ​ധി​ക്കു​ക​യും ക​യ്യേ​റ്റ​ങ്ങ​ൾ യ​മു​നാ ന​ദി​യെ മ​ലി​ന​മാ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്ത​തോ​ടെ 1963ലാ​ണ് ല​ഡാ​ക്ക് ബു​ദ്ധ വി​ഹാ​റി​ലെ ഈ ​പ്ര​വാ​സി​സ​മൂ​ഹ​ത്തെ മ​ജ്നു കാ ​തി​ല​യി​ലേ​ക്ക് പ​റി​ച്ചു ന​ടു​ന്ന​ത്.

പി​ന്നീ​ട് ഏ​ഷ്യ​ൻ ഗെ​യിം​സി​ന്‍റെ പ​ശ്ചാ​ത്ത​ല​ത്തി​ൽ 2012ൽ ​അ​ന്ന​ത്തെ ഡ​ൽ​ഹി മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി ഷീ​ലാ ദീ​ക്ഷി​ത് മ​ജ്നു കാ ​തി​ല​യ്ക്ക് ന​ൽ​കി​യ പേ​രാ​ണ് ന്യൂ ​അ​രു​ണാ കോ​ള​നി. എ​ന്നാ​ൽ വി​ധാ​ൻ​സ​ഭാ മെ​ട്രോ സ്റ്റേ​ഷ​ന് പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി ഇ​വി​ടേ​ക്കെ​ത്താ​ൻ ഇ​ന്നും നി​ങ്ങ​ൾ മ​ജ്നു കാ ​തി​ല എ​ന്നു​ത​ന്നെ പ​റ​യ​ണം.

മ​ജ്നു കാ ​തി​ല​യു​ടെ രൂ​പാ​ന്ത​രം

ഇ​ന്ന​ത്തെ മ​ജ്നു കാ ​തി​ല​യു​ടെ രൂ​പാ​ന്ത​ര​ത്തി​ന് കാ​ര​ണം പ്ര​ധാ​ന​മാ​യും അ​വി​ടു​ത്തെ ടി​ബ​റ്റ​ൻ ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രാ​ണ്. അ​ടി​സ്ഥാ​ന സൗ​ക​ര്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ ല​ഭ്യ​ത നേ​ടി​യ ടി​ബ​റ്റ​ൻ ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​ർ മ​ജ്നു കാ ​തി​ല​യി​ൽ സ​ഞ്ചാ​രി​ക​ൾ​ക്ക് ഹൃ​ദ്യ​മാ​കു​ന്ന രീ​തി​യി​ൽ ന​വീ​ന റെ​സ്റ്റോ​റ​ന്‍റു​ക​ൾ, ആ​ഭ​ര​ണ ശാ​ല​ക​ൾ, ടി​ബ​റ്റ​ൻ എ​ത്നി​ക് ക​ലാ​രൂ​പ​ങ്ങ​ൾ, തു​ണി​ക്ക​ട​ക​ൾ തു​ട​ങ്ങി​വ​യു​ടെ വാ​ണി​ഭം ആ​രം​ഭി​ച്ചു.

ഇ​വി​ടു​ത്തെ മു​ൻ​നി​ര റെ​സ്റ്റോ​റ​ന്‍റു​ക​ളി​ലെ​യും വ​ഴി​യോ​ര​ക്ക​ട​ക​ളി​ലേ​യും പ്ര​ധാ​ന ആ​ക​ർ​ഷ​ണ​മാ​ണ് ലാ​ഫിം​ഗ് എ​ന്ന പേ​രി​ൽ പ്ര​സി​ദ്ധ​മാ​യ ടി​ബ​റ്റ​ൻ പ​ല​ഹാ​രം. ചാം​ഗ് വി​ൽ​പ​ന നി​ന്ന​തോ​ടെ ന​ഷ്ട​മാ​യ സ​ന്ദ​ർ​ശ​ക​രെ മ​ജ്നു കാ ​തി​ല​യ്ക്ക് തി​രി​ച്ചു​പ​ടി​ക്കാ​നാ​യ​ത് രു​ചി​യേ​റി​യ ലാ​ഫിം​ഗി​ന്‍റെ ക​ച്ച​വ​ട​മാ​ണ്. ലാ​ഫിം​ഗി​ന്‍റെ ക​ച്ച​വ​ടം ആ​രം​ഭി​ച്ച​തോ​ടെ ഇ​വി​ടേ​യ്ക്കെ​ത്തു​ന്ന സ​ന്ദ​ർ​ശ​ക​രു​ടെ എ​ണ്ണം കു​ത്ത​നെ വ​ർ​ധി​ച്ച​താ​യാ​ണ് പ്ര​ദേ​ശ​വാ​സി​ക​ൾ പ​റ​യു​ന്ന​ത്.

കു​ടി​യൊ​ഴി​പ്പി​ക്ക​ൽ ശ്ര​മ​ങ്ങ​ൾ

ചൈ​ന​യും ടി​ബ​റ്റു​മാ​യു​ള്ള പ്ര​ശ്ന​ങ്ങ​ൾ പ​രി​ഹ​രി​ക്കു​ന്ന​തു​വ​രെ ഇ​വ​രെ കു​ടി​യൊ​ഴി​പ്പി​ക്കി​ല്ലെ​ന്നാ​ണ് കേ​ന്ദ്ര​സ​ർ​ക്കാ​ർ മ​ജ്നു കാ ​തി​ല​യി​ലെ അ​ന്തേ​വാ​സി​ക​ൾ​ക്ക് ന​ൽ​കി​യി​രു​ന്ന ഉ​റ​പ്പ്. എ​ന്നാ​ൽ റോ​ഡി​ന് വീ​തി കൂ​ട്ടു​ന്ന​തി​ന്‍റെ​യും യ​മു​നാ ന​ദി മാ​ലി​ന്യ മു​ക്ത​മാ​ക്കു​ന്ന​തി​ന്‍റെ​യും ഭാ​ഗ​മാ​യി 2005ൽ ​ഡ​ൽ​ഹി സ​ർ​ക്കാ​ർ മ​ജ്നു കാ ​തി​ല​യി​ലെ അ​ന്തേ​വാ​സി​ക​ൾ​ക്ക് കെ​ട്ടി​ടം പൊ​ളി​ക്ക​ൽ നോ​ട്ടീ​സ് ന​ൽ​കി.

നോ​ട്ടീ​സി​നെ​ത്തു​ട​ർ​ന്ന് ഒ​ന്ന് ര​ണ്ട് കെ​ട്ടി​ട​ങ്ങ​ൾ ഡ​ൽ​ഹി മു​നി​സി​പ്പ​ൽ കോ​ർ​പ്പ​റേ​ഷ​ൻ പൊ​ളി​ച്ചി​രു​ന്നു. എ​ന്നാ​ൽ കോ​ട​തി ഇ​ട​പെ​ട​ലി​നെ​ത്തു​ട​ർ​ന്ന് ഒ​ഴി​പ്പി​ക്ക​ൽ ന​ട​പ​ടി​ക​ൾ നി​ർ​ത്തി​വ​യ്ക്കു​ക​യും നി​യ​മ​പ്ര​കാ​രം മ​ജ്നു കാ ​തി​ല​യെ അം​ഗീ​കൃ​ത കോ​ള​നി​യെ​ന്ന​നി​ല​യി​ൽ ക്ര​മ​പ്പെ​ടു​ത്താ​നു​മു​ള്ള ന​ട​പ​ടി​ക​ൾ ആ​രം​ഭി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു.

നി​യ​മ​ന​ട​പ​ടി​ക​ൾ​ക്കു​പു​റ​മേ പ​ല​ത​വ​ണ യ​മു​നാ ന​ദി ക​ര​ക​വി​ഞ്ഞ് ഒ​ഴു​കി​യ​പ്പോ​ഴും അ​ന്തേ​വാ​സി​ക​ൾ ഒ​ഴി​പ്പി​ക്ക​ൽ ഭീ​ഷ​ണി​ക​ൾ നേ​രി​ട്ടി​രു​ന്നു. എ​ന്നാ​ൽ ഇ​ന്ന് ഡ​ൽ​ഹി ന​ഗ​ര​ത്തി​ലെ പ്ര​ധാ​ന വാ​ണി​ജ്യ, സാം​സ്കാ​രി​ക ശ്ര​ദ്ധാ കേ​ന്ദ്ര​മാ​യി മാ​റി​യി​രി​ക്കു​ന്ന മ​ജ്നു കാ ​തി​ല​യെ അ​ത്ര നി​സാ​ര​മാ​യി പ​രി​ഗ​ണി​ക്കു​ന്ന​ത് ഇ​നി സാ​ധ്യ​മാ​കി​ല്ല. മാ​ത്ര​വു​മ​ല്ല ഇ​ത്ര വ​ലി​യൊ​രു ജ​ന​ത​യെ ഇ​വി​ടെ നി​ന്നു മാ​റ്റി​പ്പാ​ർ​പ്പി​ക്കു​ക ത​ല​സ്ഥാ​ന ന​ഗ​ര​ത്തി​ൽ എ​ളു​പ്പ​വു​മ​ല്ല.

രാ​ഹു​ൽ ഗോ​പി​നാ​ഥ്