ഇ​റ്റ​ലി​യി​ലെ ക​ന്പാ​നി​യ പ്ര​വി​ശ്യ​യി​ലാ​ണ് ച​രി​ത്ര​പ്ര​സി​ദ്ധ​മാ​യ പോം​പെ ന​ഗ​രം സ്ഥി​തി ചെ​യ്യു​ന്ന​ത്. പു​രാ​ത​ന റോ​മ​ൻ ന​ഗ​ര​ത്തി​ലെ പ്ര​ശ​സ്ത​മാ​യ ന​ഗ​ര​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു പോം​പെ.

ര​ണ്ടാ​യി​രം വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു മു​ന്പ് വെ​സൂ​വി​യ​സ് അ​ഗ്നി​പ​ർ​വ​തം പൊ​ട്ടി​ത്തെ​റി​ച്ച് ഈ ​ന​ഗ​ര​ത്തെ ഉ​രു​കി​യൊ​ലി​ച്ച അ​ഗ്നി​പ​ർ​വ​ത ലാ​വാ വി​ഴു​ങ്ങി. നി​മി​ഷ നേ​രം കൊ​ണ്ട് മ​നു​ഷ്യ​നും വ​ള​ർ​ത്തു​മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളും ഉ​ൾ​പ്പ​ടെ ന​ഗ​ര​ത്തി​ന്‍റെ ഭൂ​രി​ഭാ​ഗം പ്ര​ദേ​ശ​ത്തെ​യും സ​ർ​വ ജീ​വ​ജാ​ല​ങ്ങ​ളും ഇ​ല്ലാ​താ​യി.

മൂ​വാ​യി​ര​ത്തോ​ളം പേ​ർ ലാ​വാ​യ്ക്ക​ടി​യി​ലാ​യി. ബാ​ക്കി​യു​ള്ള​വ​ർ മ​റ്റു ന​ഗ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്ക് ഓ​ടി ര​ക്ഷ​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കാം എ​ന്നാ​ണ് അ​നു​മാ​നി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത്. ഖ​ന​ന​ത്തി​ൽ ക​ണ്ടെ​ത്തി​യ ന​ഗ​രം ആ​രെ​യും അ​ത്ഭു​ത​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​താ​ണ്.

എ​ഡി 79ലാ​ണ് അ​ഗ്നി പ​ർ​വ​തം പൊ​ട്ടി​ത്തെ​റി​ച്ച് ന​ഗ​രം ലാ​വാ​യാ​ൽ മൂ​ട​പ്പെ​ട്ട​ത്. അ​ന്നു ത​ന്നെ ഈ ​ന​ഗ​ര​ത്തി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന സം​വി​ധാ​ന​ങ്ങ​ൾ ക​ണ്ടാ​ൽ നാം ​അ​ത്ഭു​ത​പ്പെ​ടും. 15,000 ആ​ളു​ക​ൾ​ക്ക് ഇ​രി​ക്കാ​നു​ള്ള ആം​ഫി തീ​യേ​റ്റ​റാ​ണ് ഒ​രു പ്ര​ധാ​ന ആ​ക​ർ​ഷ​ണം.



എ​ക്സ്ക​വേ​ഷ​നി​ൽ ക​ണ്ടെ​ത്തി​യ ഇ​ന്ന​ത്തെ വാ​സ്തു​വി​ദ്യ​യോ​ടു കി​ട​പി​ടി​ക്കു​ന്ന കെ​ടി​ട​ങ്ങ​ൾ, ടെം​പി​ളു​ക​ൾ, ജിം​നേ​ഷ്യം, ആ​സൂ​ത്രി​ത​മാ‍​യ ജ​ല വി​താ​ന സം​വി​ധാ​ന​ങ്ങ​ൾ, തു​റ​മു​ഖം, മ​നോ​ഹ​ര​മാ​യ ചു​മ​ർ​ചി​ത്ര​ങ്ങ​ൾ, പാ​ത്ര​ങ്ങ​ൾ എ​ന്നി​ങ്ങ​നെ ന​മ്മെ അ​ത്ഭു​ത​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന സം​വി​ധാ​ന​ങ്ങ​ളാ​ണ് ഈ ​ന​ഗ​ര​ത്തി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​ത്.

ക​ല്ലി​ൽ കൊ​ത്തി​യു​ണ്ടാ​ക്കി​യ രാ​ജ​വീ​ഥി​ക​ളും തെ​രു​വു​ക​ളും വ​ള​രെ മി​ക​വു​റ്റ​താ​ണ്. ന​ഗ​ര​ത്തെ ഫ​ല​ഫൂ​യി​ഷ്ട​മാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു പ്ര​ധാ​ന ന​ദി​യാ​യി​രു​ന്നു സ​ർ​നോ. ഈ ​ന​ദി​യും മൂ​ട​പ്പെ​ട്ടു​പോ​യി.

1598-99 ലാ​ണ് ഒ​രു ആ​ർ​ക്കി​ടെ​ക്റ്റ് മ​ണ്ണി​ന​ടി​യി​ൽ പു​ത​ഞ്ഞു കി​ട​ന്നി​രു​ന്ന പോം​പെ ന​ഗ​ര​ത്തെ​പ്പ​റ്റി സൂ​ച​ന ന​ൽ​കി​യ​ത്. സാ​ർ​നോ ന​ദി​യെ അ​ണ്ട​ർ​ഗ്രൌ​ണ്ടി​ലൂ​ടെ വ​ഴി തി​രി​ച്ചു വി​ടാ​ൻ വേ​ണ്ടി ട​ണ​ൽ കു​ഴി​ക്കു​മ്പോ​ഴാ​ണ്‌ അ​വി​ചാ​രി​ത​മാ​യി താ​ഴെ മൂ​ടി​ക്കി​ട​ന്ന പോം​പി​യി​ലെ ഒ​രു മ​തി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹം ക​ണ്ടെ​ത്തി​യ​ത്.

എ​ന്നാ​ൽ 1748 ലാ​ണ് മ​ണ്ണി​ന​ടി​യി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ന​ഗ​രം കു​ഴി​ച്ചെ​ടു​ക്കാ​ൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​ത്. ന​ഗ​ര​ത്തി​ലെ കാ​ഴ്ച​ക​ൾ ഗ​വേ​ഷ​ക​രെ​പ്പോ​ലും അ​ത്ഭു​ത​പ്പെ​ടു​ത്തി. ഇ​പ്പോ​ഴും ഈ ​മേ​ഖ​ല​യി​ൽ പ​ര്യ​വേ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ൾ തു​ട​രു​ക​യാ​ണ്. 1150 ഓ​ളം മൃ​ത​ദേ​ഹ​ങ്ങ​ൾ ഇ​വി​ടെ​നി​ന്നു ക​ണ്ടെ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു.

ലാ​വാ​യാ​ൽ മൂ​ട​പ്പെ​ട്ട​തി​നാ​ൽ മൃ​ത​ദേ​ഹ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് കേ​ടു​പാ​ടു​ക​ൾ ഒ​ന്നും ത​ന്നെ സം​ഭ​വി​ച്ചി​രു​ന്നി​ല്ല. മ​ര​ണ വെ​പ്രാ​ള​ത്താ​ൽ പി​ട​യു​ന്ന നി​സ​ഹാ​യ​രാ​യ മ​നു​ഷ്യ​രും കു​ഞ്ഞി​നെ കെ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ചു മ​രി​ച്ചു ശി​ല​യാ​യി കി​ട​ക്കു​ന്ന അ​ച്ഛ​ന​മ്മ​മാ​രും കെ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ചു​റ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ കി​ട​ക്കു​ന്ന ഭാ​ര്യാ​ഭ​ർ​ത്താ​ക്ക​ന്മാ​രും കു​ഞ്ഞു​ങ്ങ​ളു​മൊ​ക്കെ കാ​ഴ്ച ആ​രു​ടെ​യും ക​ര​ള​ലി​യി​ക്കും.

ലാ​വ ഉ​റ​ഞ്ഞ് കോ​ൺ​ക്രീ​റ്റ് പോ​ലെ മോ​ൾ​ഡാ​യ​തു കൊ​ണ്ട് അ​തി​നു താ​ഴെ പോം​പി കാ​ര്യ​മാ​യ കേ​ടു​പാ​ടു​ക​ളൊ​ന്നു​മി​ല്ലാ​തെ വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ളോ​ളം സം​ര​ക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. വ​ർ​ഷം തോ​റും ഇ​വി​ടം സ​ന്ദ​ർ​ശി​ക്കാ​നാ​യി 2.5 മി​ല്യ​നോ​ളം പേ​രാ​ണെ​ത്തു​ന്ന​ത്.