ര​ണ്ടാ​യി​രം വ​ര്‍​ഷം പ​ഴ​ക്ക​മു​ള്ള റോ​മ​ന്‍ സൈ​നി​ക​ത്താ​വ​ളം സൗ​ദി അ​റേ​ബ്യ​ന്‍ മ​രു​ഭൂ​മി​യി​ല്‍ ഗ​വേ​ഷ​ക​ര്‍ ക​ണ്ടെ​ത്തി. ഗൂ​ഗി​ള്‍ എ​ര്‍​ത്തി​ന്‍റെ സ​ഹാ​യ​ത്തോ​ടെ ഓ​ക്‌​സ്‌​ഫോ​ര്‍​ഡ് യൂ​ണി​വേ​ഴ്‌​സി​റ്റി​യി​ലെ ഒ​രു​സം​ഘം ഗ​വേ​ഷ​ക​രാ​ണ് സൈ​നി​ക​ത്താ​വ​ളം ക​ണ്ടെ​ത്തി​യ​ത്. ര​ണ്ടാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ല്‍ തെ​ക്കു​കി​ഴ​ക്ക​ന്‍ ജോ​ര്‍​ദാ​നി​ലൂ​ടെ സൗ​ദി​യി​ലേ​ക്കു​ള്ള റോ​മ​ന്‍ പ്ര​വേ​ശ​ന​ത്തി​ന്‍റെ തെ​ളി​വു​ക​ളാ​ണ് സൈ​നി​ക​ത്താ​വ​ള​ങ്ങ​ള്‍ അ​വ​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നു ഗ​വേ​ഷ​ക​ര്‍ അ​ഭി​പ്രാ​യ​പ്പെ​ട്ടു.

എ​ഡി 106ല്‍ ​ജോ​ര്‍​ദാ​നി​ലെ ന​ബാ​തി​യ​ന്‍ സാ​മ്രാ​ജ്യം പി​ടി​ച്ച​ട​ക്കി​യ​തി​നു പി​ന്നാ​ലെ​യാ​ണ് റോ​മാ​ക്കാ​ര്‍ കോ​ട്ട​ക​ള്‍ നി​ര്‍​മി​ച്ച​തെ​ന്നു ക​രു​തു​ന്നു. ഓ​രോ വ​ശ​ത്തും എ​തി​ര്‍​വ​ശ​ത്തും പ്ലേ​യിം​ഗ് കാ​ര്‍​ഡ് രൂ​പ​ത്തി​ലു​ള്ള പ്ര​വേ​ശ​ന ക​വാ​ട​ങ്ങ​ള്‍ കാ​ണാം. ഇ​ത്ത​രം പ്ര​ത്യേ​ക​ത​ക​ള്‍ ക​ണ്ടെ​ത്തി​യ​തി​ല്‍​നി​ന്നു സൈ​നി​ക​ത്താ​വ​ളം നി​ര്‍​മി​ച്ച​ത് റോ​മ​ന്‍ സൈ​നി​ക​രാ​ണെ​ന്ന് ഉ​റ​പ്പാ​ണെ​ന്നു പ​ട്ടാ​ള​കേ​ന്ദ്രം ആ​ദ്യം ക​ണ്ടെ​ത്തി​യ ഡോ. ​മൈ​ക്ക​ല്‍ ഫ്രാ​ഡ്‌​ലി പ​റ​ഞ്ഞു. അ​റേ​ബ്യ​യി​ലെ റോ​മ​ന്‍ ആ​ധി​പ​ത്യ​ക്കു​റി​ച്ചു കൂ​ടു​ത​ല്‍ ച​രി​ത്ര​വ​സ്തു​ത​ക​ള്‍ വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ന്ന​താ​ണ് ക​ണ്ടെ​ത്ത​ലെ​ന്നു റോ​മ​ന്‍ സൈ​നി​ക വി​ദ​ഗ്ധ​ന്‍ ഡോ. ​മൈ​ക്ക് ബി​ഷ​പ് അ​ഭി​പ്രാ​യ​പ്പെ​ട്ടു.


ന​ബാ​തി​യ​ന്‍ സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്‍റെ അ​വ​സാ​ന രാ​ജാ​വാ​യ റാ​ബ​ല്‍ ര​ണ്ടാ​മ​ന്‍ സോ​ട്ട​റി​ന്‍റെ മ​ര​ണ​ത്തെ​ത്തു​ട​ര്‍​ന്ന് ന​ബാ​റ്റി​യ​ന്മാ​ര്‍​ക്കെ​തി​രേ അ​പ്ര​തീ​ക്ഷി​ത ആ​ക്ര​മ​ണം ന​ട​ത്തി​യ​തി​ന്‍റെ തെ​ളി​വു​ക​ളാ​ണ് സൈ​നി​ക​കേ​ന്ദ്ര​മെ​ന്നു ഗ​വേ​ഷ​ക​ര്‍ വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്നു.

എ​ഡി 70 മു​ത​ല്‍ 106 വ​രെ ഭ​ര​ണ​ത്തി​ലി​രു​ന്ന ന​ബാ​തി​യ​ന്‍ രാ​ജാ​വാ​യി​രു​ന്നു റാ​ബ​ല്‍ ര​ണ്ടാ​മ​ൻ സോ​ട്ട​ർ. റാ​ബ​ലി​ന്‍റെ പി​താ​വ് മാ​ലി​ച്ച​സ് ര​ണ്ടാ​മ​ന്‍ മ​രി​ക്കു​മ്പോ​ള്‍ റാ​ബ​ര്‍ കു​ട്ടി​യാ​യി​രു​ന്നു. അ​തു​കൊ​ണ്ടേ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ മാ​താ​വ് ഷാ​ക്കി​ല​ത്ത് ര​ണ്ടാ​മ​ന്‍ ന​ബാ​റ്റി​യ​ന്‍റെ ഭ​ര​ണം ഏ​റ്റെ​ടു​ത്തു. 106ല്‍ ​റാ​ബ​ല്‍ മ​രി​ക്കു​മ്പോ​ള്‍ റോ​മ​ന്‍ ച​ക്ര​വ​ര്‍​ത്തി​യാ​യ ട്രാ​ജ​ന്‍ അ​നാ​യാ​സ​മാ​യി ന​ബാ​റ്റി​യ​ന്‍ രാ​ജ്യം കീ​ഴ​ട​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.