ഓ..! ​ഹാ​ഗി​യ സോ​ഫി​യ
916 വ​ർ​ഷം ക്രി​സ്ത്യ​ൻ ദേ​വാ​ല​യ​മാ​യി​രു​ന്ന​തും പി​ന്നീ​ട് മ്യൂ​സി​യ​മാ​ക്കി​യ​തു​മാ​യ ഇ​സ്താം​ബൂ​ളി​ലെ ഹ​ഗി​യ സോ​ഫി​യ മോ​സ്ക് ആ​ക്കാ​ൻ ന​ട​ത്തു​ന്ന ഭ​ര​ണ​കൂ​ട നീ​ക്കം അ​ന്തി​മ​ഘ​ട്ട​ത്തി​ലേ​ക്ക്

ഹാ​ഗി​യ സോ​ഫി​യ, ഒ​രി​ക്ക​ൽ ക്രി​സ്ത്യ​ൻ പ​ള്ളി​യാ​യി​രു​ന്ന മ്യൂ​സി​യം മോ​സ്ക് ആ​ക്കാ​ൻ തു​ർ​ക്കി ഭ​ര​ണാ​ധി​കാ​രി​ക​ൾ നീ​ക്കം തു​ട​ങ്ങി​യി​ട്ട് കു​റ​ച്ചു​കാ​ല​മാ​യി. ക്രൈ​സ്ത​വ ദേ​വാ​ല​യ​ത്തി​ന്‍റെ ഗൃ​ഹാ​തു​ര​ത്വ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി നി​ല​കൊ​ള്ളു​ന്ന മ്യൂ​സി​യം ഇ​നി എ​ത്ര​നാ​ൾ കാ​ഴ്ച​ക്കാ​ർ​ക്കാ​യി തു​റ​ന്നു​കൊ​ടു​ക്കു​മെ​ന്ന​റി​യി​ല്ല.

മ​ത​ത്തി​ന്‍റെ പേ​രി​ൽ വോ​ട്ടു​തേ​ടാ​നും അ​സ​ഹി​ഷ്ണു​ത​യി​ൽ തു​ട​രാ​നും തീ​രു​മാ​നി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​വ​ർ​ക്ക് അ​തൊ​ന്നും പ്ര​ശ്ന​മേ​യ​ല്ല. മ​റ്റൊ​രു മ​ത​വി​ഭാ​ഗ​ത്തി​ന്‍റെ ആ​രാ​ധ​നാ​ല​യ​മാ​യി​രു​ന്നു ഈ ​വി​ശ്വ​പ്ര​സി​ദ്ധ നി​ർ​മി​തി​യെ​ന്ന​തും അ​വ​രെ അ​ലോ​സ​ര​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നി​ല്ല. പ​ക്ഷേ, മ​തേ​ത​ര​ത്വ​ത്തി​ലും മ​നു​ഷ്യ​ത്വ​ത്തി​ലും വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്ന ലോ​കം മ​നോ​വി​ഷ​മ​ത്തോ​ടെ അ​തു ച​ർ​ച്ച ചെ​യ്യു​ക​യാ​ണ്.

ബൈ​സ​ന്‍റൈ​ൻ സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്‍റെ ലോ​കോ​ത്ത​ര ശി​ൽ​പ​മാ​തൃ​ക​യാ​യ ആ​റാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലെ ഈ ​പ​ള്ളി നി​ല​വി​ൽ മ്യൂ​സി​യ​മാ​ണ്. 916 വ​ർ​ഷം ക്രി​സ്ത്യ​ൻ ദേ​വാ​ല​യ​മാ​യി​രു​ന്ന ഹാ​ഗി​യ സോ​ഫി​യ, ഉ​സ്മാ​നി​യ ച​ക്ര​വ​ർ​ത്തി സു​ൽ​ത്താ​ൻ മു​ഹ​മ്മ​ദ് ര​ണ്ടാ​മ​ൻ ഇ​സ്താം​ബൂ​ൾ (കോ​ൺ​സ്റ്റാ​ന്‍റി​നോ​പ്പി​ൾ) കീ​ഴ​ട​ക്കി​യ​തി​ന് ശേ​ഷം 1453ൽ ​മ​സ്ജി​ദാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു. 1935-ൽ ​ക​മാ​ൽ അ​ത്താ​തു​ർ​ക്ക് ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​മാ​ണ് ഹാ​ഗി​യ സോ​ഫി​യ മ്യൂ​സി​യ​മാ​ക്കി​യ​ത്.

ഇ​പ്പോ​ഴ​ത്തെ പ്ര​സി​ഡ​ന്‍റ് റ​ജീ​ബ് ത്വ​യി​ബ് എ​ർ​ദോ​ഗ​ൻ ഇ​തൊ​രു മോ​സ്കാ​ക്കി മാ​റ്റി​യേ​ക്കാം എ​ന്ന പ​ദ്ധ​തി​യു​മാ​യി മു​ന്നോ​ട്ടു പോ​കു​ക​യാ​ണ് .തു​ർ​ക്കി​യു​ടെ ഏ​റ്റ​വും വ​ലി​യ പ​ട്ട​ണ​മാ​യ ഇ​സ്താം​ബൂ​ളി​ലാ​ണ് നാ​ലാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലെ ഈ ​ച​രി​ത്ര നി​ർ​മി​തി. ബൈ​സ​ന്‍റൈ​ൻ വാ​സ്തു​ശി​ല്പ​ക​ല​യു​ടെ എ​ക്കാ​ല​ത്തെ​യും ഉ​ദാ​ത്ത നി​ർ​മി​തി​ക​ളി​ലൊ​ന്നാ​ണ് ഹാ​ഗി​യ സോ​ഫി​യ.

എ.​ഡി 360 -ൽ ​പ​ണി​ക​ഴി​പ്പി​ച്ച ഈ ​നി​ർ​മി​തി 1453 വ​രെ ഓ​ർ​ത്ത​ഡോ​ക്സ്‌ ച​ർ​ച്ചി​ന്‍റെ നി​യ​ന്ത്ര​ണ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു. പി​ന്നീ​ട് തു​ർ​ക്കി കീ​ഴ​ട​ക്കി​യ ഓ​ട്ടോ​മ​ൻ സാ​മ്രാ​ജ്യം ഇ​തി​നെ മ​സ്ജി​ദാ​ക്കി മാ​റ്റി.​പു​രാ​ത​ന കോ​ൺ​സ്റ്റാ​ന്‍റി​നോ​പ്പി​ളി​ലെ ഏ​റ്റ​വും വ​ലി​യ ആ​ക​ർ​ഷ​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു ഈ ​ച​രി​ത്ര​നി​ർ​മി​തി. കോ​ൺ​സ്റ്റാ​ന്‍റി​നോ​പ്പി​ൾ അ​ഥ​വാ ആ​ധു​നി​ക ഇ​സ്താം​ബു​ളി​ലെ ഈ ​പ​ള്ളി​ക്കു ഓ​ട്ടോ​മ​ൻ സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്‍റെ പ​ത​ന​ത്തോ​ടെ രൂ​പ​മാ​റ്റം സം​ഭ​വി​ച്ചു. കാ​ഴ്ച​ബം​ഗ്ലാ​വാ​കാ​നാ​യി​രു​ന്നു പി​ന്നീ​ട് വി​ധി.1931-​ൽ അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ലേ​റി​യ ക​മാ​ൽ അ​താ​തു​ർ​ക് ക​ടു​ത്ത മ​തേ​ത​ര​വാ​ദി​യാ​യി​രു​ന്നു.

1935-ൽ ​ഹാ​ഗി​യ സോ​ഫി​യ മ്യൂ​സി​യം ആ​ക്കി മാ​റ്റി​യാ​ണ് മു​സ്ത​ഫ ക​മാ​ൽ പാ​ഷ ത​ന്‍റെ മ​തേ​ത​ര ന​യ​ത്തി​ന് പു​തി​യൊ​രു മു​ഖം ന​ൽ​കി​യ​ത്. യു​നെ​സ്കോ​യു​ടെ ലോ​ക പൈ​തൃ​ക പ​ട്ടി​ക​യി​ൽ ഉ​ൾ​പ്പെ​ട്ട ഈ ​ബൈ​സ​ന്‍റൈ​ൻ നി​ർ​മി​തി​യാ​ണ് ഇ​പ്പോ​ൾ ഇ​സ്ലാം മ​ത വി​ശ്വാ​സി​ക​ൾ​ക്കാ​യി തു​റ​ന്നു​കൊ​ടു​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന് എ​ർ​ദോ​ഗ​ൻ വാ​ദി​ക്കു​ന്ന​ത് . ച​രി​ത്ര​ത്തി​ൽ നി​ര​വ​ധി പ​ട​യോ​ട്ട​ങ്ങ​ൾ​ക്കും കീ​ഴ​ട​ങ്ങ​ലു​ക​ൾ​ക്കും ആ​രോ​ഹ​ണ​ങ്ങ​ൾ​ക്കും വേ​ദി​യാ​യ ഹാ​ഗി​യ സോ​ഫി​യ ഇ​പ്പോ​ൾ ന​മ്മു​ടെ നാ​ട്ടി​ലും വാ​ർ​ത്ത​ക​ളി​ൽ ഇ​ടം നേ​ടു​ന്നു​ണ്ട്.

തു​ർ​ക്കി​യി​ലെ പ​ര​മോ​ന്ന​ത കോ​ട​തി​യു​ടെ പ​രി​ഗ​ണ​ന​യി​ലാ​ണ് ഇ​പ്പോ​ൾ വി​ഷ​യം. പ​ഴ​യ പ​ള്ളി മോ​സ്കാ​ക്കി മാ​റ്റാ​നാ​കു​മോ എ​ന്നു പ​രി​ശോ​ധി​ക്കാ​ൻ ഇ​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞ​ദി​വ​സം കോ​ട​തി സ​മ്മേ​ളി​ച്ചി​രു​ന്നു. ര​ണ്ടാ​ഴ്ച​യ്ക്ക​കം വി​ധി വ​രു​മെ​ന്നാ​ണു ക​രു​തു​ന്ന​ത്.

ബൈ​സ​ന്‍റൈ​ൻ ശി​ൽ​പ​ക​ലാ ശൈ​ലി​യു​ടെ ഉ​ദാ​ത്ത മാ​തൃ​ക​യാ​യി നി​ല​കൊ​ള്ളു​ന്ന ഹാ​ഗി​യ സോ​ഫി​യ അ​തി​ന്‍റെ മ​തേ​ത​ര സ്വ​ഭാ​വം ഉ​യ​ർ​ത്തി​പ്പി​ടി​ക്കു​മെ​ന്നു പ്ര​ത്യാ​ശി​ക്കാ​നേ ന​മു​ക്കാ​വൂ. കാ​ര​ണം തു​ർ​ക്കി ഭ​രി​ക്കു​ന്ന​ത് എ​ർ​ദോ​ഗ​നാ​ണ്.

ഡോ. ​സ​ന്തോ​ഷ് വേ​ര​നാ​നി