കൊ​ള്ള​ക്കാ​ർ പ​റ​ഞ്ഞു: ഭീം​സെ​ൻ ജോ​ഷി​യെ​പ്പോ​ലെ പാ​ടൂ...
""ദൈ​വ​മേ, ഞ​ങ്ങ​ൾ​ക്കാ​യി ഒ​രു കാ​ര്യം ചെ​യ്യാ​നാ​കു​മോ''.. ഒ​ട്ടൊ​ന്ന് ഇ​ട​റി​യ തൊ​ണ്ട ശ​രി​യാ​ക്കി പ​ണ്ഡി​റ്റ് ഹ​രി​പ്ര​സാ​ദ് ചൗ​ര​സ്യ തു​ട​രു​ന്നു- ""ഒ​രു പ്ര​ത്യേ​ക അ​നു​മ​തി ത​ര​ണം.. പ​ണ്ഡി​റ്റ് ഭീം​സെ​ൻ ജോ​ഷി​യെ​പ്പോ​ലു​ള്ള പു​ണ്യ​തീ​ർ​ഥ​ർ​ക്ക് ഇ​ട​യ്ക്കെ​ങ്കി​ലും ഭൂ​മി​യി​ലേ​ക്കു തി​രി​കെ​വ​രാ​ൻ വ്യ​വ​സ്ഥ ചെ​യ്യ​ണം.

അ​വ​ർ വ​ന്ന് ത​ങ്ങ​ളു​ടെ മാ​ന്ത്രി​ക​ത പ​ട​ർ​ത്തി ഞ​ങ്ങ​ളെ​യെ​ല്ലാം ഒ​ന്നു​കൂ​ടി വി​സ്മ​യി​പ്പി​ച്ചു ക​ഴി​ഞ്ഞാ​ൽ തി​രി​കെ കൊ​ണ്ടു​പോ​കാം''... ഇ​തി​ൽ​ക്കൂ​ടു​ത​ൽ എ​ന്തു പ​റ​യാ​നാ​ണ് ആ ​സം​ഗീ​തേ​തി​ഹാ​സ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച്!!

വീ​ടു​മ​റ​ന്ന കു​ട്ടി

പാ​ട്ടു​കാ​രു​ടെ പി​ന്നാ​ലെ ന​ട​ന്ന് വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു​ള്ള വ​ഴി​മ​റ​ക്കാ​റു​ള്ള കു​ട്ടി​യാ​യി​രു​ന്നു ഭീം​സെ​ൻ ജോ​ഷി എ​ന്നു​പ​റ​ഞ്ഞാ​ൽ നി​ങ്ങ​ൾ വി​ശ്വ​സി​ക്കു​മോ? എ​ന്നാ​ൽ അ​തു നി​ത്യ​സം​ഭ​വ​മാ​യി​രു​ന്നു. 1922 ഫെ​ബ്രു​വ​രി നാ​ലി​ന് വ​ട​ക്ക​ൻ ക​ർ​ണാ​ട​ക​യി​ലെ ധാ​ർ​വാ​റി​ൽ സ്കൂ​ൾ അ​ധ്യാ​പ​ക​നാ​യ ഗു​രു​രാ​ജ്റാ​വു ജോ​ഷി​യു​ടെ​യും ഗോ​ദാ​വ​രി​ബാ​യി​യു​ടെ​യും മ​ക​നാ​യാ​ണ് ഭീം​സെ​ൻ ഗു​രു​രാ​ജ് ജോ​ഷി​യു​ടെ ജ​ന​നം. 16 മ​ക്ക​ളി​ൽ മൂ​ത്ത​വ​ൻ. ചെ​റു​പ്രാ​യ​ത്തി​ൽ​ത​ന്നെ അ​മ്മ മ​രി​ച്ചു.

ഹാ​ർ​മോ​ണി​യ​വും തം​ബു​രു​വും കു​ഞ്ഞു ഭീം​സെ​ന്നി​നെ ആ​ക​ർ​ഷി​ച്ചു. സം​ഗീ​തം ഹ​ര​മാ​യി., ല​ഹ​രി​യാ​യി. പാ​ട്ടു​കാ​രെ ക​ണ്ടാ​ൽ അ​വ​രു​ടെ പി​ന്നാ​ലെ എ​വി​ടേ​ക്കും പോ​കു​ക എ​ന്ന​ത് ശീ​ല​വു​മാ​യി. ചെ​ന്നെ​ത്തു​ന്നി​ട​ത്ത് കി​ട​ന്നു​റ​ങ്ങി​പ്പോ​കും.

വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു പോ​കാ​ൻ മ​റ​ക്കും. വീ​ട്ടു​കാ​ർ​ക്ക് പ​ല​പ്പോ​ഴും പോ​ലീ​സി​ന്‍റെ സ​ഹാ​യം​പോ​ലും തേ​ടേ​ണ്ടി​വ​രും. ആ​കെ വ​ല​ഞ്ഞ പി​താ​വ് ഒ​ടു​വി​ൽ ഒ​രു​പാ​യം ക​ണ്ടെ​ത്തി- അ​ധ്യാ​പ​ക​ൻ ജോ​ഷി​യു​ടെ മ​ക​ൻ എ​ന്ന് ഭീം​സെ​ന്നി​ന്‍റെ കു​പ്പാ​യ​ത്തി​ൽ കു​റി​ച്ചു​വ​ച്ചു. സം​ഗ​തി വി​ജ​യ​മാ​യി. വ​ഴി​യോ​ര​ങ്ങ​ളി​ൽ ഉ​റ​ങ്ങി​ക്കി​ട​ക്കു​ന്ന​തു ക​ണ്ടാ​ൽ ആ​ളു​ക​ൾ അ​വ​നെ വീ​ട്ടി​ലെ​ത്തി​ച്ചു​തു​ട​ങ്ങി!

കാ​ല​ങ്ങ​ൾ​ക്കി​പ്പു​റം ഭീം​സെ​ന്നി​ന്‍റെ സം​ഗീ​തം കേ​ൾ​വി​ക്കാ​രെ ദി​ക്കു​ക​ൾ​ക്ക​പ്പു​റ​ത്തു​നി​ന്ന് ആ​ത്മാ​വി​ന്‍റെ ആ​ഴ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു കൈ​പി​ടി​ച്ചു ന​ട​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു.

ടി​ക്ക​റ്റി​നു പ​ക​രം ഭ​ജ​ൻ

ഗു​രു​വി​നെ​ത്തേ​ടി വീ​ടു​വി​ട്ടി​റ​ങ്ങി​യ ഭീം​സെ​ന്നി​ന്‍റെ തീ​വ​ണ്ടി​യാ​ത്ര​ക​ൾ ടി​ക്ക​റ്റി​ല്ലാ​ത്ത​വ​യാ​യി​രു​ന്നു. ബി​ജാ​പു​ർ, പു​നെ, ഖാ​ണ്ഡ്‌​വ, ഗ്വാ​ളി​യോ​ർ, ജ​ല​ന്ധ​ർ തു​ട​ങ്ങി സം​ഗീ​ത​ത്തി​ന്‍റെ പ​ല ഉ​റ​വ​ക​ളി​ലേ​ക്കു യാ​ത്ര​ക​ൾ ചെ​യ്തു. ടി​ക്ക​റ്റ് പ​രി​ശോ​ധ​ക​രെ ഭ​ജ​നു​ക​ൾ പാ​ടി​ക്കൊ​ടു​ത്ത് സ​മാ​ധാ​നി​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​ണ് പ​തി​വ്.

പ​ല​യി​ട​ങ്ങ​ളി​ലാ​യി പ​ല പ്ര​തി​ഭ​ക​ളി​ൽ​നി​ന്നു സം​ഗീ​ത​പ​ഠ​നം ന​ട​ത്തി​യെ​ങ്കി​ലും ഗു​രു​വി​നെ തെ​ര​ഞ്ഞു​ള്ള ഭീം​സെ​ന്നി​ന്‍റെ യാ​ത്ര​ക​ളെ​ല്ലാം സ്വ​ന്തം നാ​ട്ടി​ൽ അ​വ​സാ​നി​ച്ചു. അ​ധി​കം അ​ക​ല​ത്ത​ല്ലാ​തെ ആ ​ഗു​രു അ​വ​നെ കാ​ത്തി​രി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു- സ​വാ​യ് ഗ​ന്ധ​ർ​വ​യെ​ന്ന പ​ണ്ഡി​റ്റ് രാം​ഭാ​വ് കു​ന്ദ്ഗോ​ൾ​ക്ക​ർ. ഗ്രാ​മ​ഫോ​ണ്‍ റെ​ക്കോ​ർ​ഡ് ക​ട​യ്ക്കു മു​ന്നി​ൽ കേ​ട്ടു മ​യ​ങ്ങി​നി​ൽ​ക്കാ​റു​ള്ള തും​രി പി​യാ ബി​ൻ ന​ഹീ ആ​വ​ത് ചേ​ൻ പാ​ടി​യ ഖാ​ൻ​സാ​ഹ​ബ് അ​ബ്ദു​ൾ ക​രീം ഖാ​ന്‍റെ ശി​ഷ്യ​നാ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹ​മെ​ന്ന​ത് കൗ​തു​ക​ക​ര​മാ​യി.

ഭീം​സെ​ന്നി​ന് എ​ത്ര​ത്തോ​ളം ആ​ത്മാ​ർ​ഥ​മാ​യ ആ​ഗ്ര​ഹ​മു​ണ്ടെ​ന്ന​ത് പ​രീ​ക്ഷി​ച്ച​റി​ഞ്ഞ​ശേ​ഷ​മാ​ണ് സ​വാ​യ് ഗ​ന്ധ​ർ​വ ഗു​രു​കു​ല സ​ന്പ്ര​ദാ​യ​ത്തി​ൽ പ​രി​ശീ​ല​നം ആ​രം​ഭി​ച്ച​ത്. ശേ​ഷ​മു​ള്ള സം​ഗീ​ത​ജീ​വി​തം ച​രി​ത്ര​മാ​ണ്.

കൈ​യ​ടി​ക്കാ​ൻ മ​റ​ന്ന​വ​ർ

മും​ബൈ​യി​ലെ പാ​ർ​ലെ തി​ല​ക് വി​ദ്യാ​ല​യ​യി​ൽ ഒ​രി​ക്ക​ൽ അ​തി​ഗം​ഭീ​ര​മാ​യ വൃ​ന്ദാ​വ​ന സാ​രം​ഗ പാ​ടി പൂ​ർ​ത്തി​യാ​ക്കു​ക​യാ​ണ് പ​ണ്ഡി​റ്റ് ഭീം​സെ​ൻ ജോ​ഷി. പാ​ട്ടു​തീ​ർ​ന്നി​ട്ടും കൈ​യ​ടി​ക്കാ​ൻ മ​റ​ന്ന് ത​രി​ച്ചി​രു​ന്നു കേ​ൾ​വി​ക്കാ​ർ. ഏ​താ​നും നി​മി​ഷ​ങ്ങ​ൾ പ​രി​പൂ​ർ​ണ നി​ശ​ബ്ദ​ത നി​റ​ഞ്ഞു. ഒ​ടു​വി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു​ത​ന്നെ പ​റ​യേ​ണ്ടി​വ​ന്നു, ക​ച്ചേ​രി തീ​ർ​ന്നു​വെ​ന്ന്!

കാ​റു​ക​ളും ഡ്രൈ​വിം​ഗും പ​ണ്ഡി​റ്റി​ന് വ​ലി​യ സ​ന്തോ​ഷം ന​ൽ​കി​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്ന​ത് മി​ക്ക​വ​ർ​ക്കു​മ​റി​യാം. രാ​ജ്യ​ത്തെ​ല്ലാ​യി​ട​ത്തും ക​ച്ചേ​രി​ക​ൾ​ക്ക് അ​ദ്ദേ​ഹം സ്വ​യം വാ​ഹ​ന​മോ​ടി​ച്ചു പോ​യി​രു​ന്ന കാ​ല​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

ഒ​രി​ക്ക​ൽ ച​ന്പ​ൽ താ​ഴ്‌​വ​ര​യി​ലൂ​ടെ പോ​ക​വേ കൊ​ള്ള​ക്കാ​ർ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ വാ​ഹ​നം ത​ട​ഞ്ഞു. കാ​റി​ലു​ള്ള​ത് ഒ​രു സം​ഗീ​ത​ജ്ഞ​നാ​ണ് എ​ന്ന​റി​ഞ്ഞ​തോ​ടെ പാ​ടി​ക്കേ​ൾ​പ്പി​ണ​മെ​ന്നാ​യി കൊ​ള്ള​ക്കാ​രു​ടെ ആ​വ​ശ്യം. വെ​റു​തെ പാ​ടി​യാ​ൽ പോ​രാ, ത​ങ്ങ​ളു​ടെ ഇ​ഷ്ട ഗാ​യ​ക​നാ​യ ഭീം​സെ​ൻ ജോ​ഷി​യെ​പ്പോ​ലെ പാ​ട​ണം.

അ​തേ ഭീം​സെ​ൻ ജോ​ഷി​യാ​ണ് ത​ങ്ങ​ൾ​ക്കു മു​ന്പി​ൽ ഗം​ഭീ​ര​മാ​യ ആ​ലാ​പ​നം ന​ട​ത്തി​യ​തെ​ന്ന് ഒ​ടു​വി​ലാ​ണ് കൊ​ള്ള​ക്കാ​ർ അ​റി​ഞ്ഞ​ത്. ച​ന്പ​ൽ​ക്കാ​ടു​ക​ൾ സു​ര​ക്ഷി​ത​മാ​യി ക​ട​ന്നു​പോ​കാ​ൻ അ​വ​ർ വ​ലി​യ ബ​ഹു​മാ​ന​ത്തോ​ടെ പ​ണ്ഡി​റ്റി​ന് അ​ക​ന്പ​ടി​യേ​കു​ക​യും ചെ​യ്തു.

തി​ള​ങ്ങു​ന്ന വി​ഗ്ര​ഹം

ഉ​സ്താ​ദ് ബ​ഡേ ഗു​ലാം അ​ലി ഖാ​ൻ, ഉ​സ്താ​ദ് ആ​മി​ർ ഖാ​ൻ തു​ട​ങ്ങി​യ മ​ഹാ​ര​ഥ​ന്മാ​ർ​ക്കു ശേ​ഷം രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്‍റെ ഏ​റ്റ​വും ശ്ര​ദ്ധേ​യ​നാ​യ സം​ഗീ​ത​ജ്ഞ​നാ​യി ക​രു​ത​പ്പെ​ടു​ന്ന​യാ​ളാ​ണ് പ​ണ്ഡി​റ്റ് ഭീം​സെ​ൻ ജോ​ഷി. ശാ​സ്ത്രീ​യ സം​ഗീ​ത​ത്തി​ൽ വ​ലി​യ അ​വ​ഗാ​ഹ​മു​ള്ള​വ​ർ​ക്കും സാ​ധാ​ര​ണ​ക്കാ​ർ​ക്കും ഒ​രു​പോ​ലെ പ്രി​യ​ങ്ക​ര​മാ​യ, ഉൗ​ർ​ജ്ജ​സ്വ​ല​മാ​യ സ​വി​ശേ​ഷ ശൈ​ലി​യു​ണ്ടാ​ക്കി അ​ദ്ദേ​ഹം. ഖ​യാ​ലെ​ന്നോ തും​രി​യെ​ന്നോ ഭേ​ദ​മി​ല്ലാ​തെ ത​ല​മു​റ​ക​ൾ ആ ​സ്വ​ര​ത്തി​നു കാ​തോ​ർ​ക്കു​ന്നു.

ഹ​രി​പ്ര​സാ​ദ്‌