നൂ​റി​ലേ​​റെ രാ​​ജ്യ​​ങ്ങ​​ളി​​ൽ​​നി​​ന്നു വാ​​രി​​ക്കൂ​​ട്ടി​യെ​​ങ്കി​​ലും സ​​ന്പ​​ന്ന​​രു​​ടെ റാ​​ങ്ക് ലി​​സ്റ്റ് പ്ര​​സി​​ദ്ധീ​​ക​​രി​​ക്കു​​ന്പോ​​ൾ ര​ത്ത​ൻ ടാ​റ്റ കാ​​ണി​​ല്ല. ഒ​​റ്റ​​ക്കാ​​ര​​ണ​​മേ​​യു​​ള്ളൂ, കി​​ട്ടു​​ന്ന​​തി​​ലേ​​റെ രാ​​ജ്യ​​ത്തി​​നു കൊ​​ടു​​ക്കും. രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്‍റെ സ​ന്പ​ത്താ​യി​രു​ന്നു ര​ത്ത​ൻ.

മൂ​ല്യ​ങ്ങ​ളി​ൽ വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്ന ഒ​രാ​ൾ ക​ച്ച​വ​ട​ക്കാ​ര​നാ​യാ​ൽ എ​ങ്ങ​നെ​യി​രി​ക്കും എ​ന്ന ചോ​ദ്യ​ത്തി​നു മാ​ത്ര​മ​ല്ല, മൂ​ല്യ​ങ്ങ​ൾ വി​റ്റു​ക​ള​യാ​തെ അ​വ​സാ​നം വ​രെ ക​ച്ച​വ​ട​ക്കാ​ര​നാ​യി തു​ട​രാ​നാ​കു​മോ എ​ന്ന ചോ​ദ്യ​ത്തി​നു​മു​ള്ള ഉ​ത്ത​ര​മാ​യി​രു​ന്നു ര​ത്ത​ൻ ടാ​റ്റ. ബു​ധ​നാ​ഴ്ച രാ​ത്രി മും​ബൈ ബ്രീ​ച്ച് കാ​ൻ​ഡ് ആ​ശു​പ​ത്രി​യി​ൽ 86-ാമ​ത്തെ വ​യ​സി​ൽ അ​ന്ത​രി​ച്ചു.

പ​ക്ഷേ, അ​ദ്ദേ​ഹം ഓ​ർ​മി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത് ടാ​റ്റാ ഗ്രൂ​പ്പി​ന്‍റെ ആ​സ്തി 40 ഇ​ര​ട്ടി വ​ർ​ധി​പ്പി​ച്ച​തു​കൊ​ണ്ട​ല്ല, മൂ​ല്യ​ങ്ങ​ളെ ക​ള​യാ​തെ ര​ത്നം പോ​ലെ കാ​ത്ത​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ്. നൂ​റി​ലേ​റെ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്നു വാ​രി​ക്കൂ​ട്ടി​യെ​ങ്കി​ലും അ​തി​സ​ന്പ​ന്ന​രു​ടെ റാ​ങ്ക് ലി​സ്റ്റ് പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ക്കു​ന്പോ​ൾ ഈ ​മു​ത​ലാ​ളി കാ​ണി​ല്ല. ഒ​റ്റ​ക്കാ​ര​ണ​മേ​യു​ള്ളൂ, കി​ട്ടു​ന്ന​തി​ലേ​റെ രാ​ജ്യ​ത്തി​നു കൊ​ടു​ക്കും.

അ​നു​ജ​ൻ ജി​മ്മി​യാ​ണെ​ങ്കി​ൽ മും​ബൈ​യി​ലെ ര​ണ്ടു​മു​റി വീ​ട്ടി​ൽ പു​സ്ത​ക​ങ്ങ​ളും പ​ത്ര​വും വാ​യി​ച്ച് സ​ന്തോ​ഷ​മാ​യി ജീ​വി​ക്കു​ന്നു. ടാ​റ്റ വ്യ​ത്യ​സ്ത​മാ​യൊ​രു സ​ന്പ​ന്ന​പാ​ര​ന്പ​ര്യ​മാ​ണ്. ര​ത്ത​ൻ എ​ന്നാ​ൽ ര​ത്നം എ​ന്നാ​ണ​ർ​ഥം. 1937ൽ ​മും​ബൈ​യി​ലെ അ​തി​സ​ന്പ​ന്ന​മാ​യ പാ​ഴ്സി കു​ടും​ബ​ത്തി​ൽ ജ​നി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും ആ​ദ്യാ​വ​സാ​നം വി​ജ​യി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്ന നാ​യ​ക​നാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല അ​ദ്ദേ​ഹം.

ര​ത്ത​നു 10 വ​യ​സു​ള്ള​പ്പോ​ൾ അ​ച്ഛ​ൻ ന​വ​ൽ ടാ​റ്റ​യും അ​മ്മ സൂ​ണി​യും വി​വാ​ഹ​മോ​ചി​ത​രാ​യി. പി​ന്നീ​ട് ര​ത്ത​നും അ​നു​ജ​ൻ ജി​മ്മി​യും മു​ത്ത​ശി ന​വ​ജ്‌​ഭാ​യി​യു​ടെ സം​ര​ക്ഷ​ണ​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു. 1962ൽ ​അ​മേ​രി​ക്ക​യി​ലെ കോ​ർ​ണ​ൽ യൂ​ണി​വേ​ഴ്സി​റ്റി​യി​ൽ​നി​ന്ന് ആ​ർ​ക്കി​ടെ​ക്ച​റി​ൽ ബി​രു​ദം നേ​ടി​യ ര​ത്ത​ൻ ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ​ത്തി ടാ​റ്റാ ഗ്രൂ​പ്പി​ന്‍റെ ഭാ​ഗ​മാ​വു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

തു​ട​ക്ക​ത്തി​ൽ പ​ല പ​രാ​ജ​യ​ങ്ങ​ളു​മു​ണ്ടാ​യ​ത് ഏ​റെ വി​മ​ർ​ശ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കി​ട​യാ​ക്കി. പ​ക്ഷേ, ക​ഠി​നാ​ധ്വാ​ന​ത്തി​ലൂ​ടെ അ​ദ്ദേ​ഹം കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളെ മാ​റ്റി​മ​റി​ച്ചു. മൂ​ന്നു വ​ർ​ഷ​ത്തി​നു​ശേ​ഷം ടാ​റ്റാ സ​ൺ​സ് ഡ​യ​റ​ക്ട​റാ​യി. 1991 മാ​ർ​ച്ചി​ൽ ടാ​റ്റാ ഗ്രൂ​പ്പി​ന്‍റെ ചെ​യ​ർ​മാ​നാ​യി.

ടാ​റ്റാ സ്റ്റീ​ൽ, ടാ​റ്റാ മോ​ട്ടോ​ർ​സ്, ടാ​റ്റാ പ​വ​ർ, ടാ​റ്റാ ക​ണ്‍​സ​ൾ​ട്ട​ൻ​സി സ​ർ​വീ​സ​സ്, ടാ​റ്റാ ടീ, ​ടാ​റ്റാ കെ​മി​ക്ക​ൽ​സ്, ടാ​റ്റാ ടെ​ലി സെ​ർ​വീ​സ​സ്, ദി ​ഇ​ന്ത്യ​ൻ ഹോ​ട്ട​ൽ​സ് ക​ന്പ​നി തു​ട​ങ്ങി​യ ക​ന്പ​നി​ക​ളെ​യെ​ല്ലാം പ​തി​വു കോ​ർ​പ​റേ​റ്റ് രീ​തി​ക​ളി​ൽ​നി​ന്ന് വ്യ​ത്യ​സ്ത​മാ​യി അ​ദ്ദേ​ഹം ന​യി​ച്ചു.

ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ പൂ​ർ​ണ​മാ​യും രൂ​പ​ക​ല്പ​ന ചെ​യ്ത ഇ​ൻ​ഡി​ക്ക, നാ​നോ കാ​റു​ക​ൾ ര​ത്ത​ൻ ടാ​റ്റ​യാ​ണു പു​റ​ത്തി​റ​ക്കി​യ​ത്. നി​ര​വ​ധി വി​ദേ​ശ​ക​ന്പ​നി​ക​ൾ ഏ​റ്റെ​ടു​ത്ത് ടാ​റ്റാ​യെ ആ​ഗോ​ള​ത​ല​ത്തി​ൽ വ​ള​ർ​ത്താ​നും ര​ത്ത​നു ക​ഴി​ഞ്ഞു.

പ്ര​ണ​യി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും വി​വാ​ഹം ക​ഴി​ക്കാ​തെ​പോ​യ​തി​ൽ ര​ത്ത​ന് നി​രാ​ശ​യി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും ഖേ​ദ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. പ​ഠ​നം ക​ഴി​ഞ്ഞ് ലോ​സ്ആ​ഞ്ച​ല​സി​ൽ ചെ​റി​യ ജോ​ലി​ക​ളൊ​ക്കെ ചെ​യ്തു ജീ​വി​ക്കു​ന്ന​തി​നി​ടെ അ​മേ​രി​ക്ക​ൻ യു​വ​തി​യെ പ്ര​ണ​യി​ച്ചു. പ​ക്ഷേ, മു​ത്ത​ശി രോ​ഗ​ബാ​ധി​ത​യാ​യ​പ്പോ​ൾ ഇ​ന്ത്യ​യി​ലേ​ക്കു മ​ട​ങ്ങേ​ണ്ടി​വ​ന്നു.

1962ലെ ​ഇ​ന്ത്യ-​ചൈ​ന യു​ദ്ധം കാ​മു​കി​യെ ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ ജീ​വി​ക്കു​ന്ന​തി​ൽ​നി​ന്നു പി​ന്തി​രി​പ്പി​ച്ചു. ര​ത്ത​ൻ ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ ജീ​വി​ക്കാ​മെ​ന്നു തീ​രു​മാ​നി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. പി​ന്നീ​ട് മൂ​ന്നു പ്ര​ണ​യ​ങ്ങ​ൾ​കൂ​ടി ഉ​ണ്ടാ​യെ​ങ്കി​ലും ഓ​രോ കാ​ര​ണ​ത്താ​ൽ വി​വാ​ഹം ന​ട​ന്നി​ല്ലെ​ന്നാ​ണ് 2011ൽ ​സി​എ​ൻ​എ​ന്നി​നു ന​ൽ​കി​യ അ​ഭി​മു​ഖ​ത്തി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​ഞ്ഞ​ത്.

1991 മു​ത​ൽ 2012 വ​രെ ടാ​റ്റാ ഗ്രൂ​പ്പി​ന്‍റെ​യും ടാ​റ്റാ സ​ൺ​സി​ന്‍റെ​യും ചെ​യ​ർ​മാ​നാ​യി​രു​ന്നു. ചു​മ​ത​ല​യൊ​ഴി​ഞ്ഞെ​ങ്കി​ലും ചി​ല പ്ര​തി​സ​ന്ധി​ക​ളു​ണ്ടാ​യ​പ്പോ​ൾ 2016ൽ ​കു​റ​ച്ചു മാ​സ​ത്തേ​ക്ക് വീ​ണ്ടും ഏ​റ്റെ​ടു​ത്തു. 2000ത്തി​ൽ പ​ദ്മ​ഭൂ​ഷ​നും 2008ൽ ​പ​ദ്മ​വി​ഭൂ​ഷ​നും ന​ൽ​കി രാ​ജ്യം അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ ആ​ദ​രി​ച്ചു.

ഇ​തൊ​ക്കെ​യാ​ണെ​ങ്കി​ലും, ആ​റ് ഭൂ​ഖ​ണ്ഡ​ങ്ങ​ളി​ലാ​യി 100ല​ധി​കം സം​രം​ഭ​ങ്ങ​ളു​ള്ള ര​ത്ത​ൻ ടാ​റ്റ ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ സ​ന്പ​ന്ന​രു​ടെ മു​ൻ​നി​ര​യി​ലി​ല്ല. ‘ഐ​ഐ​എ​ഫ്എ​ൽ വെ​ൽ​ത്ത് ഹാ​റൂ​ൺ ഇ​ന്ത്യ റി​ച്ച് ലി​സ്റ്റ് 2022’ അ​നു​സ​രി​ച്ച് ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ സ​ന്പ​ന്ന​രി​ൽ ര​ത്ത​ൻ ടാ​റ്റ​യു​ടെ സ്ഥാ​നം 421 ആ​ണ്. കാ​ര​ണം, ടാ​റ്റ ലാ​ഭ​ത്തി​ലേ​റെ​യും രാ​ജ്യ​ത്തി​നു തി​രി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കു​ക​യാ​ണ്.

ടാ​റ്റാ സം​രം​ഭ​ങ്ങ​ളു​ടെ സ്ഥാ​പ​ക​നാ​യ ജാം​ഷെ​ഡ്ജി ടാ​റ്റ തു​ട​ങ്ങി​യ ആ ​പാ​ര​ന്പ​ര്യം ര​ത്ത​ന്‍റെ കാ​ല​ത്ത് പാ​ര​മ്യ​ത്തി​ലെ​ത്തി. ടാ​റ്റാ ഹോ​ൾ​ഡിം​ഗ് ക​മ്പ​നി​യാ​യ ടാ​റ്റാ സ​ൺ​സി​ന്‍റെ 66 ശ​ത​മാ​നം ഓ​ഹ​രി​ക​ളും ജീ​വ​കാ​രു​ണ്യ​ങ്ങ​ൾ​ക്കാ​യു​ള്ള ടാ​റ്റാ ട്ര​സ്റ്റു​ക​ളു​ടെ നി​യ​ന്ത്ര​ണ​ത്തി​ലാ​ണ്. ര​ത്ത​ന്‍റേ​തു ല​ളി​ത​ജീ​വി​ത​മാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ൽ അ​നു​ജ​ൻ ജി​മ്മി​യു​ടേ​ത് അ​തീ​വ​ല​ളി​ത​മാ​ണ്.

ടാ​റ്റാ ക​ന്പ​നി​ക​ളു​ടെ ഓ​ഹ​രി​യു​ട​മ​യാ​ണെ​ങ്കി​ലും മും​ബൈ കൊ​ളാ​ബ​യി​ലെ ഹാം​പ്ട​ൺ കോ​ർ​ട്ടി​ന്‍റെ ആ​റാം നി​ല​യി​ലെ ര​ണ്ടു കി​ട​പ്പു​മു​റി​ക​ളും ഒ​ര​ടു​ക്ക​ള​യു​മു​ള്ള ചെ​റി​യൊ​രു അ​പ്പാ​ർ​ട്ട്മെ​ന്‍റി​ലാ​ണ് അ​വി​വാ​ഹി​ത​നാ​യ ജി​മ്മി ജീ​വി​ക്കു​ന്ന​ത്. മൊ​ബൈ​ൽ ഫോ​ൺ കാ​ര്യ​മാ​യി ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കാ​റി​ല്ല. വാ​ർ​ത്ത അ​റി​യാ​ൻ പ​ത്ര​ങ്ങ​ളെ​യാ​ണ് ആ​ശ്ര​യി​ക്കു​ന്ന​ത്. പി​ന്നെ​യു​ള്ള​ത് പു​സ്ത​ക​വാ​യ​ന​യും സ്ക്വാ​ഷ് ക​ളി​യും.

ര​ത്ത​ന്‍റെ ജീ​വി​തം വി​ശ​ദീ​ക​രി​ക്കാ​ൻ ഏ​റ്റ​വും എ​ളു​പ്പം അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ​ത​ന്നെ വാ​ക്യ​മാ​ണ്: “ഈ ​ഭൗ​തി​ക​നേ​ട്ട​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നും ഒ​രു കാ​ര്യ​വു​മി​ല്ലെ​ന്ന് നി​ങ്ങ​ൾ ഒ​രു ദി​വ​സം മ​ന​സി​ലാ​ക്കും. നാം ​സ്നേ​ഹി​ക്കു​ന്ന മ​നു​ഷ്യ​രു​ടെ ക്ഷേ​മ​മാ​ണ് പ്ര​ധാ​നം.’’

മൂ​ല്യ​ങ്ങ​ളി​ൽ വി​ട്ടു​വീ​ഴ്ച​യി​ല്ലാ​ത്ത ഒ​രാ​ൾ ക​ച്ച​വ​ട​ക്കാ​ര​നാ​യ​പ്പോ​ൾ ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ക്ഷേ​മ​ത്തി​ൽ ഇ​ത്ര ക​രു​ത​ലു​ള്ള​വ​നാ​യെ​ങ്കി​ൽ മൂ​ല്യാ​ധി​ഷ്ഠി​ത രാ​ഷ്‌​ട്രീ​യ​ത്തി​ലേ​ക്കു കൂ​ടു​ത​ലാ​ളു​ക​ൾ എ​ത്തി​യാ​ൽ ഇ​ന്ത്യ എ​ത്ര മ​ഹ​ത്താ​കു​മാ​യി​രു​ന്നു! ക​ച്ച​വ​ട​ക്കാ​ർ​ക്കും രാ​ഷ്‌​ട്രീ​യ​ക്കാ​ർ​ക്കും മാ​ത്ര​മ​ല്ല, എ​ല്ലാ​വ​ർ​ക്കും മാ​തൃ​ക​യാ​ണ് ര​ത്ത​ൻ; പ്ര​കാ​ശം പ​ര​ത്തു​ന്ന ര​ത്നം!